Rova Inzamelkalender Zwolle: Overzicht en Handleiding voor Inwoners
september 22, 2025
De Broerenkerk in Zwolle is een historisch gebouw dat niet alleen een belangrijke plek inneemt in de lokale geschiedenis, maar ook een unieke transformatie heeft doorgemaakt van religieus centrum tot cultureel en educatief hart van de stad. Het gebouw, oorspronkelijk de kerk van een dominicanenklooster, is sinds de zomer van 2012 het thuishaven van boekhandel "Van der Velde In de Broeren". Hier worden niet alleen boeken verkocht, maar ook tentoonstellingen georganiseerd, lezingen gegeven en concerten gehouden. Het verhaal van de Broerenkerk is daarmee ook een verhaal over geschiedenis, herbestemming en culturele toekomst.
Geschiedenis van de Broerenkerk
De Broerenkerk is in 1465 gesticht door de dominicanen, een orde binnen de katholieke kerk. Het klooster was gevestigd op Het Eiland, een smalle strook land ten noorden van de oude stadskern van Zwolle. Het klooster en de kerk waren niet toevallig geplaatst, want in de vijftiende eeuw groeide Zwolle uit tot een belangrijk religieus en onderwijskundig centrum. In die tijd kende de stad een bloeiende handelsfunctie, en de aanwezigheid van religieuze instellingen was een natuurlijke uitkomst van die groei.
De kerk werd in de jaren 1466 tot 1480 gebouwd, waarbij het koorgedeelte – het oudste gedeelte – van het complex op die data voltooid werd. Het klooster werd in 1580 gesloten, een gevolg van de Beeldenstorm en andere religieuze omwentelingen in de regio. De Broerenkerk zelf bleef echter in gebruik, en in 1640 werd ze opnieuw in gebruik genomen, dit keer voor de protestantse eredienst.
In 1982 werd de kerk voor de eredienst gesloten. Het was in die tijd duidelijk dat de kerk niet langer een religieuze functie kon vervullen, maar dat het gebouw wel een andere bestemming moest vinden. Tussen 1983 en 1988 werd de Broerenkerk gerestaureerd. Tijdens deze restauratie kwamen spectaculaire gewelfschilderingen aan het licht onder de vele lagen witkalk die tijdens de eeuwen waren aangebracht. Deze schilderingen gaven een glimp van de middeleeuwse rijkdom van het klooster en zijn kerk.
Na de restauratie werd de kerk gebruikt voor culturele evenementen en als expositieruimte. In 2010 werd duidelijk dat een langere termijnvisie voor de Broerenkerk nodig was, en werd een plan opgesteld voor een herbestemming. In 2012 werd de kerk officieel overgenomen door de boekhandel Waanders (later Van der Velde In de Broeren) en werd het heringericht als multifunctionele ruimte.
Herbestemming en huidige functie
De herbestemming van de Broerenkerk naar een cultureel centrum was een lang proces. Het was niet alleen een kwestie van het overnemen van een gebouw, maar ook van het bewerkstelligen van de juiste financiering en verbouwing. Volgens de plannen van de eigenaar van de boekhandel, W.G.J.M. Waanders, zou de verbouwing ongeveer 3 miljoen euro kosten. De gemeente Zwolle was toen eigenaar van het gebouw en moest deze plannen goedkeuren. In 2011 begon de verbouwing, en in 2012 werden de deuren voor de klanten geopend.
De boekhandel is gevestigd in het oude kerkgebouw en biedt sindsdien een unieke mix van boeken, luxe schrijfwaren, muziek, cadeaus en souvenirs. Het gebouw is ontworpen als een multifunctionele ruimte, waarin ook regelmatig lezingen, concerten en tentoonstellingen worden gegeven. Deze herbestemming volgt op de voet van een vergelijkbare herbestemming in Maastricht, waar de boekhandel Selexyz Dominicanen gevestigd is in de voormalige Dominicanenkerk.
De keuze voor een herbestemming van de Broerenkerk naar een boekhandel was niet willekeurig. De kerk was destijds een leegstaand gebouw dat niet duidelijk in beeld stond. De transformatie naar een cultureel centrum had als doel om het gebouw niet alleen te behouden, maar ook om het opnieuw in te zetten voor het publiek. De restauratie en herbestemming van de Broerenkerk zijn dus ook een voorbeeld van wat mogelijk is met religieus erfgoed in de huidige tijd: het behouden van historische waarde, maar tegelijkertijd het aanpassen aan huidige behoeften.
Blikvangers van de Broerenkerk
Tijdens de restauratie in de jaren tachtig van de vorige eeuw zijn belangrijke historische schatten van de Broerenkerk bewaard gebleven. Deze schatten zijn nu voor het publiek zichtbaar en vormen een belangrijk onderdeel van de sfeer van de boekhandel. De gewelfschilderingen, die tijdens de restauratie aan het licht kwamen, zijn een van de belangrijkste blikvangers van de kerk. Deze schilderingen stammen uit de middeleeuwen en geven een indruk van het rijke decoratieve werk dat ooit deel uitmaakte van het klooster en de kerk.
Naast de schilderingen zijn er ook andere historische elementen in het gebouw die het verhaal van de Broerenkerk verder vertellen. Het kerkbestek, de muren en de architectuur zelf zijn getuigen van de eeuwenlange geschiedenis van het klooster en de kerk. Deze historische aspecten zijn niet alleen interessant voor historici, maar ook voor bezoekers die op zoek zijn naar een unieke ervaring in een historisch gebouw.
De Broerenkerk als culturele hotspot
De Broerenkerk is tegenwoordig een culturele hotspot in het hart van Zwolle. Het gebouw is niet alleen een boekhandel, maar ook een ruimte voor kunst, muziek en literatuur. Regelmatig worden lezingen gegeven, concerten gehouden en tentoonstellingen georganiseerd. Deze activiteiten zijn een bewijs van de multifunctionele aard van de kerk, die niet alleen is gericht op verkoop, maar ook op het creëren van een ruimte voor culturele ontmoetingen.
Het programma van activiteiten varieert, maar er is altijd iets aanbod voor mensen die geïnteresseerd zijn in kunst, literatuur of historie. De Broerenkerk is daarom ook een aanrader voor toeristen die op zoek zijn naar culturele activiteiten in Zwolle. Het gebouw is gevestigd in het centrum van de stad en is daardoor makkelijk bereikbaar.
De Broerenkerk en haar toekomst
De Broerenkerk is niet alleen een historisch gebouw, maar ook een gebouw met toekomst. De herbestemming van de kerk naar een boekhandel is een succesvolle transformatie geweest, die het gebouw niet alleen heeft gered, maar ook heeft geïntegreerd in de huidige culturele leefwereld van Zwolle. De Broerenkerk is momenteel deel van een groter project van herbestemming van religieus erfgoed, waarbij historische gebouwen worden heringericht voor huidige doeleinden.
De toekomst van de Broerenkerk is onzeker, omdat het gebouw inmiddels jaren is herbestemd. De laatste tijd zijn er wel nieuwe ontwikkelingen op de weg, waarbij de naam "Van der Velde In de Broeren" is gevestigd. Deze transformatie brengt een nieuwe dimensie met zich mee: een totaalbeleving van media, kunst en cultuur. Deze dimensie is gebaseerd op een drielaagse inbouw, die het benodigde vloeroppervlak toevoegt aan het historische gebouw.
Hoewel de Broerenkerk niet meer in gebruik is als kerk, blijft het een belangrijk onderdeel van de lokale geschiedenis. Het verhaal van de Broerenkerk is een verhaal over transformatie, culturele ontwikkeling en historisch erfgoed. Het is een verhaal dat niet alleen het verleden vertelt, maar ook een visie op de toekomst.
Conclusie
De Broerenkerk in Zwolle is een uniek voorbeeld van herbestemming van religieus erfgoed. Het gebouw, oorspronkelijk een dominicanenklooster, is sinds 2012 het thuishaven van boekhandel "Van der Velde In de Broeren". Hier worden niet alleen boeken verkocht, maar ook tentoonstellingen georganiseerd, lezingen gegeven en concerten gehouden. De Broerenkerk is daarmee niet alleen een historisch gebouw, maar ook een cultureel centrum dat een belangrijke rol speelt in de huidige leefwereld van Zwolle. Het verhaal van de Broerenkerk is dus ook een verhaal over geschiedenis, herbestemming en culturele toekomst.