Groei van steden in Nederland: Trends, cijfers en toekomstige verwachtingen

De groei van steden in Nederland is een belangrijk onderwerp dat zowel voor burgers als professionals van belang is. De bronnen die beschikbaar zijn, geven inzicht in de bevolkingsontwikkelingen, de toekomstige verwachtingen en de verschillen tussen regio’s. In dit artikel worden de belangrijkste trends, cijfers en verwachtingen geanalyseerd op basis van de beschikbare data.

Bevolkingsgroei en toekomstige verwachtingen

De bevolking van Nederland groeit naar verwachting naar 18,9 miljoen inwoners in 2035, een toename van 1,3 miljoen ten opzichte van begin 2022. Dit wordt vooral veroorzaakt door natuurlijke aanwas en immigratie. De groei is echter niet gelijkverdeeld over het land. Vooral de grote steden en regio’s rondom deze steden zullen groeien, terwijl kleinere gemeenten en regio’s vanaf nu krimp zullen ondergaan.

De vier grote steden, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, zullen de grootste groei hebben. Voor Utrecht wordt een relatieve groei van ruim 26 procent verwacht, gevolgd door Amsterdam (20 procent), Den Haag (18 procent) en Rotterdam (12 procent). Deze groei wordt vooral bepaald door het aantal jonge inwoners, de aantrekkingskracht van deze steden voor immigranten, expats en internationale studenten, en de groei van het aantal huishoudens.

De gemeente Utrecht is een van de snelst groeiende steden. Tussen 2016 en 2024 kreeg de stad 35.200 inwoners bij. Op basis van de bevolkingsprognose van de gemeente zal Utrecht ook in de komende jaren blijven groeien. De verwachting is dat de stad in 2029 de 400.000ste inwoner zal bereiken. De toekomstige groei van Utrecht is vooral te danken aan de bouwplannen voor nieuwe woningen en de verwachte geboortes, sterfgevallen en nieuwkomers.

Verschillen tussen steden en gemeenten

Er zijn grote verschillen in de groei tussen verschillende steden en gemeenten. De gemeenten in de Randstad, zoals Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, zullen het meeste groeien. Daarnaast zullen ook enkele middelgrote steden zoals Eindhoven, Groningen en Almere een bovengemiddelde groei verwachten. Deze groei wordt vooral beïnvloed door binnenlandse migratie, waarbij jonge mensen en gezinnen zich vestigen in omliggende gemeenten met veel nieuwbouw.

Aan de randen van het land, vooral in het noordoosten van Groningen, Drenthe, de Achterhoek, en in delen van Limburg, is er een verwachting van bevolkingskrimp. In 2035 zullen 54 gemeenten substantieel minder inwoners tellen dan nu. Deze gemeenten liggen vooral aan de randen van Nederland en zullen ook sneller vergrijzen dan de grotere gemeenten. Dit komt vooral door het wegtrekken van jongeren en de vergrijzing, waardoor er meer mensen overlijden dan er kinderen geboren worden.

Groei van het aantal huishoudens

De groei van het aantal huishoudens is een belangrijke indicator voor de toekomstige ontwikkeling van een gemeente. Op basis van de gegevens van het CBS en de Primos-prognose, is er een lijst opgesteld van de top 10 groei-gemeenten. Deze lijst bevat gemeenten die in de periode 2023-2040 een aanzienlijke toename van het aantal huishoudens verwachten.

De top 5 van deze lijst is als volgt: 1. Amsterdam, toename van 104.720 huishoudens 2. ‘s-Gravenhage, toename van 50.470 huishoudens 3. Utrecht, toename van 47.720 huishoudens 4. Rotterdam, toename van 39.590 huishoudens 5. Almere, toeneem van 31.920 huishoudens

Deze groei van het aantal huishoudens wordt vooral beïnvloed door de toename van het aantal jonge gezinnen, de toename van het aantal mensen die in woningen wonen en de groei van het aantal huishoudens met één persoon. Ook de aantrekkingskracht van de grote steden voor immigranten, expats en internationale studenten draagt hierbij bij.

Invloed van de groei op de bevolkingsstructuur

De groei van de bevolking heeft ook invloed op de leeftijdsverdeling en de structuur van de bevolking. In 2035 zal ruim 24 procent van de bevolking 65 jaar of ouder zijn, in vergelijking met nu 20 procent. De vier grote steden zijn minder vergrijsd dan de kleinere gemeenten, maar ook hier neemt de vergrijzing de komende jaren naar verwachting toe. De groei van het aantal personen boven de AOW-leeftijd is vooral te zien in de grote steden, terwijl het aantal jongeren in bepaalde gemeenten afneemt.

In de komende jaren zal het verschil in vergrijzing tussen stad en platteland toenemen. In gemeenten die de komende jaren krimpen, zal het aandeel ouderen in 2035 naar verwachting groot zijn, in veel gevallen 30 procent of meer. Dit heeft invloed op de maatschappelijke structuur en de vraag naar zorg, woningbouw en dienstverlening.

Invloed op de woningbouw en woningmarkten

De groei van de bevolking heeft ook invloed op de woningbouw en de woningmarkten. In de grote steden en regio’s met een hoge groei, zoals Utrecht, Amsterdam, Den Haag en Rotterdam, zal er veel nieuwbouw plaatsvinden. De toekomstige groei van de bevolking en het aantal huishoudens leidt tot een toename van de vraag naar woningen. Dit heeft ook invloed op de prijsontwikkeling en de beschikbaarheid van woningen.

In gemeenten met een aanzienlijke groei, zoals Utrecht, zal er opnieuw veel nieuwbouw plaatsvinden. In de wijk Zuidwest wordt bijvoorbeeld verwacht dat er 29.000 inwoners bijkomen. Ook de wijk Oost zal groeien, met een verwachting van 16.000 inwoners meer in zestien jaar tijd. Hierdoor zal Zuidwest in 2040 de grootste wijk van de stad worden, met 69.000 inwoners.

Invloed op de stedelijke ontwikkeling

De groei van steden heeft ook invloed op de stedelijke ontwikkeling. In de grote steden en regio’s met een hoge groei, zoals Utrecht, Amsterdam, Den Haag en Rotterdam, zal er veel nieuwbouw plaatsvinden. De toekomstige groei van de bevolking en het aantal huishoudens leidt tot een toename van de vraag naar woningen, openbare ruimtes en dienstverlening. Dit heeft ook invloed op de verstedelijking, de infrastructuur en de maatschappelijke ontwikkeling.

In de grote steden, zoals Utrecht, wordt er veel aandacht besteed aan de stedelijke ontwikkeling. De gemeente baseert haar verwachtingen op de bouwplannen voor nieuwe woningen en de verwachte groei van het aantal huishoudens. Ook in andere grote steden wordt er veel aandacht besteed aan de stedelijke ontwikkeling, met als doel de kwaliteit van het stedelijke leven en de leefbaarheid te verbeteren.

Conclusie

De groei van steden in Nederland is een belangrijk onderwerp dat zowel voor burgers als professionals van belang is. De bronnen die beschikbaar zijn, geven inzicht in de bevolkingsontwikkelingen, de toekomstige verwachtingen en de verschillen tussen regio’s. De vier grote steden, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, zullen de grootste groei hebben, terwijl kleinere gemeenten en regio’s vanaf nu krimp zullen ondergaan. De groei van het aantal huishoudens is een belangrijke indicator voor de toekomstige ontwikkeling van een gemeente. De groei van de bevolking heeft ook invloed op de leeftijdsverdeling en de structuur van de bevolking, evenals op de woningbouw en de woningmarkten. De groei van steden heeft ook invloed op de stedelijke ontwikkeling, met als doel de kwaliteit van het stedelijke leven en de leefbaarheid te verbeteren.

Bronnen

1. Historische groei en instorting van de Nederlandse steden
2. Utrecht is een van de snelst groeiende gemeenten van Nederland
3. Bevolkingsgroei in Nederland
4. Prognose in 2035: vooral meer inwoners in en om grotere gemeenten
5. Top 10 groei-gemeenten
6. Prognose in 2035: vooral meer inwoners in en om grotere gemeenten
7. Regionale bevolkingsprognose
8. Bevolkingsontwikkeling per jaar en per maand naar regio
9. Prognose in 2035: vooral meer inwoners in en om grotere gemeenten