Rome: De Eeuwige Stad voor een Historische Stedentrip
november 2, 2025
Borgloon is een bijzondere plek in het landschapspark Haspengouw in het Belgische Limburg. Het dorp staat bekend om zijn combinatie van kunst, geschiedenis, natuur en traditionele producten zoals de beroemde Loonse stroop. Tijdens een bezoek aan Borgloon is er veel te ontdekken, van kunstwerken in de openbare ruimte tot historische monumenten en toegankelijke activiteiten zoals wandelen en fietsen. Hieronder volgt een gedetailleerde samenvatting van de bezienswaardigheden en activiteiten in en rond Borgloon, op basis van betrouwbare informatie.
Inleiding
Borgloon is sinds enkele jaren een toeristische trekpleister in Haspengouw. De stad is niet alleen bekend om haar historische achtergronden, maar ook om haar unieke kunstprojecten en toegankelijke uitstapjes voor zowel toeristen als inwoners. Het dorp is een belangrijk bestemming in de regio, met tal van activiteiten die aansluiten bij zowel culturele, historische en natuurlijke interesses. Een bezoek aan Borgloon biedt dus een rijke ervaring van het regionale culturele en landschapsgedicht.
Kunst in de open ruimte
Een van de meest opvallende aspecten van Borgloon is de aanwezigheid van kunstwerken in de openbare ruimte, als onderdeel van het project PIT, Kunst in de Open Ruimte. Deze kunstwerken zijn zorgvuldig geplaatst en zorgen voor een unieke sfeer in de omgeving. Een aantal van deze kunstwerken zijn vermeld in de bronnen.
Doorkijkkerk
Het doorkijkkerkje is een uniek kunstwerk dat op het platteland net buiten Borgloon te vinden is. Het is een bouwwerk van gestapelde planken in de vorm van een kerk. Van binnenuit biedt het een prachtig uitzicht over de omringende weilanden. Het kunstwerk is zowel visueel indrukwekkend als interactief, aangezien het bezoekers uitnodigt om vanuit het interieur het landschap te zien.
Zwevende kapel
Een ander bijzonder kunstwerk is de zwevende kapel van Helshoven. Deze houten kapel werd in 2019 gemaakt van gekapte kersenbomen die getroffen waren door het Little Cherry Virus. Het kunstwerk zweeft letterlijk over het landschap en is een symbool voor hergebruik en duurzaamheid. De kapel ligt op de kruising van de weg die Hoepertingen en Groot-Gelmen verbindt. Er is een parkeerstrook beschikbaar, waardoor het kunstwerk makkelijk bereikbaar is.
Memento
Memento is een witte, ronde sculptuur die uitnodigt tot bezinning. Het is een rustige plek waar bezoekers even kunnen stilzitten en reflecteren. Het kunstwerk is ontworpen als een soort observatiepunt, waarvan de vorm en locatie zorgvuldig gekozen zijn om het gevoel van rust te versterken.
Tranendreef
De Tranendreef is een uniek kunstwerk bestaande uit vier druppelvormige tenten waarin bezoekers kunnen overnachten. Het is een bijzondere manier om de nacht door te brengen in het landschap en biedt een rustige plek voor ontspanning.
Bollenberg
Vanaf het uitzichtpunt Bollenberg is er een kunstwerk waarbij slechts vanuit één invalshoek het woord “Twijfelgrens” zichtbaar is. Het kunstwerk is een visuele illusie die bezoekers uitnodigt om vanuit verschillende hoeken te kijken en zo hun perceptie te testen.
De stroopfabriek en fruitcultuur
Borgloon is niet alleen bekend om kunst, maar ook om zijn historische band met de productie van stroop. In het dorp is een van de oudste stroopfabrieken in België te vinden, en dit is een belangrijk deel van de regionale identiteit.
Historisch belang
Begin vorige eeuw was Borgloon een centrum voor stroopproductie. Stroop was het natuurlijke product van de bloeiende hoogstamfruitteelt in de regio. De inwoners kregen op grappige wijze de bijnaam “strooplekkers”. Tot vroeger waren er drie stoomstroopfabrieken actief in de omgeving, en een van deze is nog steeds te bezichtigen.
Bezoek aan de stroopfabriek
De Stroopfabriek is een bezoekerscentrum waar bezoekers uitleg krijgen over het maken van stroop en waar ze informatie vinden over de rest van Haspengouw. Het centrum is gevestigd in een oude fabriek en biedt educatieve activiteiten over de productie van stroop uit vruchten. In het Fruitbelevingscentrum kan men de ontwikkeling van de Loonse vruchten volgen, van zaadje tot eindproduct.
Daarnaast is er een Brasserie waar bezoekers gerechten kunnen proeven die gemaakt zijn met lokale ingrediënten, zoals gehaktballetjes met Loonse stroop. Het is een unieke manier om de regionale smaken te ervaren.
Fiets- en wandeltochten
Borgloon is een uitstekende locatie voor wandelingen en fietsroutes. De omgeving biedt een mix van natuurlijk landschap en historische sites, waarbij diverse routes beschikbaar zijn voor zowel ervaren sporters als toeristen die op zoek zijn naar rustige wandelingen.
Fietsroute langs openbare kunstwerken
Een van de bekendste routes is de fietsroute langs openbare kunstwerken, met een lengte van 28,7 of 42,3 kilometer. Deze route loopt langs zes kunstwerken in de openbare ruimte in Borgloon en omgeving. De route is ideaal voor kunstliefhebbers en mensen die de combinatie van kunst en landschap willen ervaren. Een van de hoogtepunten is het kunstwerk “Reading between the lines”, een kerkje dat zonlicht doorlaat en daardoor in het licht verandert.
Op de route komt men ook langs het nieuwe belevingscentrum GRAAF, dat gericht is op het middeleeuwse Graafschap Loon en is geopend per 1 oktober 2024. Het centrum biedt informatie over de geschiedenis van het graafschap en is een must-see voor historici.
Wandelroute langs boeren erven
De wandelroute langs boeren erven en Kasteel Hex is 8,8 kilometer lang en biedt bezoekers een kijkje in de traditionele agrarische cultuur van de regio. Deze route is ideaal voor wandelaars die de rust en het landschap willen ervaren. De route loopt langs traditionele boerenbedrijven en eindigt bij Kasteel Hex, een historisch gebouw dat deel uitmaakt van het kastelenlandschap in de regio.
Overnachten en uiteten
Borgloon biedt ook verschillende opties voor overnachten en uiteten, waardoor het een uitstekende bestemming is voor zowel korte als langer verblijf.
Overnachten
Buiten de reguliere accommodaties zijn er ook creatieve opties, zoals de Tranendreef, waar bezoekers in druppelvormige tenten kunnen overnachten. Dit is een unieke ervaring die aansluit bij de kunstprojecten in de regio.
Daarnaast zijn er ook meer traditionele opties, zoals hotels en gastvrijheid in de omgeving van Borgloon.
Uiteten
In Borgloon zijn verschillende restaurants waar men heerlijke gerechten kan proeven. D’Entrecôte Borgloon is een restaurant waar vis of vlees uit de Josper Grill gegrild wordt. Het gebruik van houtskool geeft het gerecht een authentieke smaak. Restaurant Niche, met een vermelding in de Michelingids, is een andere aanrader. Hier kan men genieten van een rustig diner in een zen-interieur.
Historisch en cultureel erfgoed
Borgloon is ook rijk aan historisch en cultureel erfgoed. Het dorp is gelegen in een regio met een lange geschiedenis, en dit is te zien aan verschillende monumenten en historische locaties.
Galg in Borgloon
Een bijzonder historisch kunstwerk is de galg in Borgloon. In 1443 werden hier rovers en andere misdadigers opgeknoopt. De galg was gemaakt van eikenhout en onder de oude lindeboom werden de straffen voltrokken. Het was gebruikelijk dat misdadigers een tijdje bleven hangen om anderen af te schrikken. In de omgeving van Borgloon staan meerdere galgen, waarvan deze een van de bekendere is.
Kasteel Alden Biesen
Het kastelenlandschap in Haspengouw is een ander aspect van de regio dat bezoekers niet mogen missen. Het bekendste kasteel is dat van Landcommanderij Alden Biesen. Het kastelenlandschap is gelegen in de stad Bilzen, en tijdens een fietstocht langs cultureel erfgoed kan men de combinatie van historische gebouwen en natuurlijke omgeving ervaren.
Conclusie
Borgloon is een bijzondere bestemming in Haspengouw die aansluit bij verschillende interesses, van kunst en geschiedenis tot natuur en culinair genieten. Het dorp biedt een breed scala aan activiteiten, waardoor het geschikt is voor zowel korte bezoeken als uitgebreide vakanties. Van kunstwerken in de openbare ruimte tot historische locaties en culinair genieten, Borgloon is een dorp dat met zijn rijke culturele en natuurlijke erfgoed indruk maakt. Het is zeker een aanrader voor wie op zoek is naar een bijzondere ervaring in het zuiden van Nederland.