Bezienswaardigheden in Rome: Mariakerken en hun historische waarde

Rome is een stad waarin religie, geschiedenis en kunst samenkomen in prachtige gebouwen en spirituele ervaringen. Bijzonder indrukwekkend zijn de Mariakerken van Rome, die niet alleen belangrijke plekken zijn van geloof en vroomheid, maar ook unieke werken van architectuur en kunst bevatten. In dit artikel zullen we een diepgaande blik werpen op enkele van deze kerken, met een focus op de Basiliek van Santa Maria Maggiore, de Santa Maria Antiqua en de rol die deze kerken spelen in de Mariaverering in Rome.

De Basiliek van Santa Maria Maggiore

De Basiliek van Santa Maria Maggiore is een van de zeven Pelgrimskerken van Rome en ook een van de vier pauselijke kerken. Sinds 1929 draagt deze kerk de titel basilica Majora, wat betekent dat het onder directe toezicht van de paus staat. De Basiliek van Santa Maria Maggiore is de grootste Mariakerk van Rome en heeft een rijke historische achtergrond.

Paus Sixitus III liet de kerk in 431 bouwen als herinnering aan het concilie van Efeze, dat datzelfde jaar plaatsvond. De mozaïeken in de basiliek zijn de oudste in Rome en dateren uit de vroege bouwperiode van de kerk. De marmeren zuilen die het gebouw steunen zijn zelfs nog ouder dan de kerk en afkomstig uit een klassiek Romeins gebouw of een vroegere kerk op dezelfde locatie.

Een van de bekendste kenmerken van deze basiliek is het goudcassettente plafond, dat ontworpen is door Giuliano da Sangallo in de 16e eeuw. Het plafond is versierd met fresco’s en vormt een indrukwekkend kunstwerk dat het interieur van de kerk verrijkt.

De Porta Santa, of Heilige Deur, is de meest linkse deur van de basiliek. Deze deur mag alleen geopend worden tijdens het Heilige Jaar, wat een speciale liturgische periode aanduidt. Het is een unieke gebeurtenis voor pelgrims en bezoekers die deze kans krijgen.

De afmetingen van de basiliek zijn indrukwekkend: de lengte bedraagt 85 meter, de breedte 32 meter en de klokkentoren is 75 meter hoog, het hoogste punt van Rome. De kerk is gelegen op Piazza di Santa Maria Maggiore. Bezoekers kunnen de basiliek tussen 7.00 en 19.00 uur bezoeken en de entree is gratis, hoewel een donatie van €4 wordt gewaardeerd.

De loggia en de mozaïeken van Santa Maria Maggiore

Een van de meest indrukwekkende delen van de Basiliek van Santa Maria Maggiore is de Loggia delle Benedizione, een loggia die rijk is gebeeldhouwd met mozaïeken. Deze mozaïeken zijn gemaakt door Filippo Rusuti, leerling van Jacopo Torriti. Ze vertellen het verhaal van de zomerse sneeuwbui van 356, die volgens de legende leidde tot de bouw van de kerk.

Volgens de verhalen verscheen de Maagd Maria in een visioen aan Giovanni en zijn vrouw, waarin ze hen beloofde dat hun kinderwens zou worden vervuld mits ze geld zouden ter beschikking stellen om een kerk voor haar te bouwen. Toen het echtpaar paus Liberius deze droom vertelde, zag hij samen met hen een sneeuwbui op de Esquilijn. Paus Liberius tekende met zijn staf de plek waar de kerk gebouwd zou worden.

De mozaïeken in de loggia worden het beste bekeken in het donker, wanneer het licht op de glazen fragmenten valt en het beeld levendig wordt. Bezoekers kunnen kaartjes kopen om deze loggia te bezoeken en de mozaïeken van dichtbij te bewonderen.

Een ander belangrijk artefact is het Scrigno della Salus Populi Romani, een klein icoon van Maria dat in de kapel van paus Paulus V is opgehangen. Dit icoon zou door evangelist Lucas zijn geschilderd en door Helena, de moeder van keizer Constantijn, vanuit het Heilige Land naar Rome zijn gebracht. Het is het meest vereerde Maria-icoon in Rome en staat in het centrum van veel religieuze tradities.

In het museum van Santa Maria Maggiore worden ook votiefgeschenken getoond die pausen aan dit icoon hebben geschonken. Deze geschenken zijn een bewijs van de spirituele band die Rome met Maria heeft en tonen de rol die ze speelt in het dagelijks leven van de Romeinse bevolking.

Santa Maria Antiqua: de Sixtijnse Kapel van de middeleeuwen

De Santa Maria Antiqua is een van de oudste kerken van Rome en staat bekend als de "Sixtijnse Kapel van de middeleeuwen". Het is gelegen op het Forum Romanum, vlak bij de tempel van Castor en Pollux. De kerk dateert uit 342 en werd gebouwd tijdens de regering van paus Silvester I. De kerk is gebouwd als een antwoord op een legende over een draak die mensen verstikte met zijn stank. Paus Silvester I zette in en liet de kerk bouwen als een plek van gebed en vroomheid.

Tijdens een restauratieproject dat twaalf jaar duurde, werden de fresco’s in de kerk weer blootgelegd. Deze fresco’s zijn uit de middeleeuwse periode en zijn van grote kunstgeschiedkundige waarde. In maart van dit jaar werd de kerk heropend voor het publiek. De fresco’s zijn in totaal 250 vierkante meter en toon een rijke historische en spirituele context.

De kerk is bekend geworden vanwege een schilderij van een heldhaftige paus die een draak verslaat. Dit fresco is een symbool van het overwinnen van duisternis en is een krachtige beeld van geloof en moed.

Santa Maria Antiqua is een prachtige plek om te bezoeken voor iedereen die geïnteresseerd is in de middeleeuwse kunst en architectuur van Rome. Het is een unieke combinatie van religie, geschiedenis en kunst.

De rol van Mariakerken in de Mariaverering

Mariakerken spelen een centrale rol in de Mariaverering in Rome. De Mariaverering werd officieel erkend door de kerk in 431 tijdens het concilie van Efeze. Deze erkenning gaf aanleiding tot de bouw van verschillende Mariakerken in Rome, waaronder de Basiliek van Santa Maria Maggiore.

De Mariaverering is een belangrijk onderdeel van het katholieke geloof en heeft geleid tot talloze kunstwerken, processies en pelgrimage. Mariakerken zijn niet alleen plekken van gebed en vroomheid, maar ook centra voor cultureel en historisch erfgoed.

De Basiliek van Santa Maria Maggiore is een goed voorbeeld van hoe de Mariaverering zich fysiek en spiritueel heeft ontwikkeld. Het schilderij Salus Populi Romani, dat in de Borghese kapel is opgehangen, is een symbool van deze verering. Hoewel kunsthistorici het schilderij dateren in de 8e eeuw, ziet de kerk in het feit dat het zou zijn gemaakt door evangelist Lucas een groter spiritueel en historisch belang.

De Mariaverering in Rome is ook zichtbaar in talloze processies en religieuze gebeurtenissen. Een bekend voorbeeld is de processie die paus Gregorius de Grote organiseerde tijdens een pestepidemie in de 6e eeuw. Tijdens deze processie droeg hij het Salus Populi Romani icoon door de stad, wat als een spiritueel middel werd beschouwd om de pest te stoppen. Het is ook hier dat het Mausoleum van Hadrianus bekend raakte als Castel Sant’Angelo, vanwege een visioen van de aartsengel Michaël dat paus Gregorius had.

Bezienswaardigheden en activiteiten in en rond de Mariakerken

Bezoek aan Mariakerken in Rome biedt niet alleen spirituele en historische ervaringen, maar ook diverse activiteiten en bezienswaardigheden. Voor iemand die Rome wil verkennen, is fietsen een geweldige manier om de stad te ontdekken. Appia Antica Fietsverhuur biedt bijvoorbeeld fietsen aan voor zowel volwassenen als kinderen, waardoor het mogelijk is om langs bezienswaardigheden te fietsen.

De Via Appia, die op dag twee van een citytrip wordt genoemd, is een klassieke route die de bezoeker brengt naar oud-Romeinse resten, zoals de catacomben en andere historische plaatsen. Deze route is ideaal voor wie geïnteresseerd is in de oudheid en archeologie.

Voor wie het historische centrum wil verkennen, is Trastevere een must-visit. Deze wijk ligt over de Tiber en is bekend om zijn smalle straatjes, middeleeuwse huizen en levendige nachtleven. De Piazza di Santa Maria in Trastevere is de hoofdplein van de wijk en wordt 's avonds levendig door de vele restaurantjes en terrassen.

De markt op de Piazza San Cosimato is een van de meest traditionele en authentieke markten van Rome. Hier kan men lokale producten en handgemaakte artikelen vinden, wat een prachtige indruk achterlaat van het dagelijks leven in Rome.

Conclusie

De Mariakerken van Rome zijn niet alleen spirituele centra, maar ook belangrijke historische en kunstgeschiedkundige monumenten. De Basiliek van Santa Maria Maggiore en de Santa Maria Antiqua vertegenwoordigen verschillende aspecten van de Mariaverering in Rome en tonen de rijke geschiedenis van deze stad. Bezoekers kunnen deze kerken niet alleen bewonderen als religieuze plekken, maar ook als kunstwerken en historische getuigen van Romeinse en middeleeuwse geschiedenis.

Rome is een stad die zich blijft ontdekken, en Mariakerken spelen een centrale rol in het geheel. Of het nu gaat om een pelgrimspel, een kunstliefhebber of een historisch geïnteresseerde bezoeker, deze kerken zijn een onmisbare onderdeel van een bezoek aan Rome. Het bezoeken van deze Mariakerken biedt een unieke kans om inzicht te krijgen in de spirituele, kunstzijdige en historische rijkdom van Rome.

Bronnen

  1. Basiliek van Santa Maria Maggiore
  2. Santa Maria Antiqua en de Sixtijnse Kapel van de middeleeuwen
  3. Rome voor kenners
  4. De mozaïeken in de loggia van Santa Maria Maggiore
  5. Santa Maria Maggiore en de Mariaverering

Related Posts