Bezienswaardigheden in de regio Veneto: een reis door cultuur, natuur en geschiedenis
september 13, 2025
De astronomische klok van Praag, ook bekend als de Pražský Orloj, is een van de meest iconische bezienswaardigheden in de stad. Deze klok, gevestigd op het Oude Raadhuis in het centrum van Praag, is de oudste nog werkende astronomische klok ter wereld. Het is niet alleen een technische meesterwerk uit de middeleeuwen, maar ook een populaire attractie voor toeristen die uit op spectaculaire vertoningen, historische achtergronden en visuele schatten. In deze uitgebreide gids wordt alles verder toegelicht aan de hand van betrouwbare en gedetailleerde informatie.
De historie van de astronomische klok
De astronomische klok van Praag dateert vanaf 1410, toen het geïnstalleerd werd op het Oude Raadhuis (Stare Radnice) in het centrum van Praag. Het is sindsdien meerdere keren gerestaureerd, maar nooit volledig vernietigd of vervangen. Aanvankelijk ontworpen door Nicolaas van Kadaň en berekend door professor Jan Sindl, is het een uniek exemplaar van een middeleeuwse astronomische klok die nog steeds functioneert.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de klok beschadigd door bomslagen, maar na de oorlog is het mechanisme hersteld. In de loop van de eeuwen zijn er elementen aan toegevoegd, zoals het kalenderbord uit 1865, gemaakt door Josef Mánes. Deze toepasselijke verbeteringen hebben de klok niet alleen functioneel maar ook visueel interessant gemaakt.
Het werkingsprincipe van de klok
De astronomische klok is een complexe combinatie van astronomische en kalenderinformatie. Het uurwerk toont vijf verschillende tijdsoorten:
- De gewone tijd, zoals wij die gebruiken.
- De Oude Boheemse tijd, waarbij de dag begint bij zonsondergang.
- De Babylonische tijd, waarbij de dag begint bij zonsopgang.
- De stand van de zon en de maan, weergegeven door het gouden zonnetje en het maantje op de wijzerplaten.
- De astrologische tijd, aangegeven door de dierenriemtekens (12 astrologische tekenen).
Daarnaast is er ook een kalenderbord dat informatie geeft over de maanden, heiligen, en zelfs naamdagen. De kleuren blauw, rood en zwart op de klok geven respectievelijk de dag, schemering en nacht aan. Aan de rand van de wijzerplaten zie je ook Latijnse termen voor zonsopgang, ochtendgloren, schemering en zonsondergang.
Het kalenderbord
Het kalenderbord, dat onder het uurwerk te zien is, is een kunstwerk in zichzelf. Het bevat twaalf allegorieën van de maanden, elk met een passende afbeelding en een specifiek teken. Het wapen van Praag bevindt zich in het midden van het bord. Deze kalender is een replica van het oorspronkelijke werk uit 1865. Het origineel is opgeslagen in het Muzeum města Prahy.
Bij het kalenderbord is ook een systeem van getallen, letters, heiligen en lettergrepen zichtbaar. Deze geven informatie over de dag van de maand, de dag van de week, en zelfs ezelsbruggen voor het onthouden van naamdagen. Het is een fascinerend detail dat bijna onopgemerkt blijft, maar toch een essentieel onderdeel is van het geheel.
De parade van de twaalf apostelen
Een van de meest indrukwekkende aspecten van de astronomische klok is de "parade van de twaalf apostelen". Deze miniaturen vertoningen worden elk uur opnieuw aangeboden en trekken talloze toeristen op het Oude Stadsplein. Precies op het hele uur openen kleine luikjes rondom de klok en verschijnen de apostelen in een stoet, links en rechts van het uurwerk. Vervolgens kraait de gouden haan, waarmee het schouwspel eindigt.
De parade begint met de bel van de Dood, die symbool staat voor de eindigheid van het leven. Hij wordt gevolgd door drie andere figuren die de menselijke ondeugden voorstellen: ijdelheid, hebzucht en wellust. Vervolgens volgt de stoet van de twaalf houten beelden, die de apostelen voorstellen. Deze parade duurt ongeveer 45 seconden, maar is een onvergetelijke ervaring voor wie het ziet.
Het is belangrijk om te weten dat het schouwspel alleen zichtbaar is tussen 9:00 en 21:00 uur. Daarna is het alleen de klok te horen, maar niet meer te zien.
Het Oude Raadhuis en de toegang
Het Oude Raadhuis, waarop de klok is gevestigd, is een historisch gebouw dat sinds 1338 bestaat. Het gebouw is een belangrijk onderdeel van het oude stadscentrum en biedt toegang tot een aantal interessante vertoningen en uitzichten.
Vanaf de zeventig meter hoge toren heeft men een uitstekend overzicht van het centrum van Praag. Toegang tot de toren is via de trap of met de lift. Het is mogelijk om tickets te kopen ter plaatse, maar wachtrijen kunnen lang zijn. Voor wie dit niet wil riskeren, zijn er ook tickets beschikbaar die op een specifiek tijdstip kunnen worden gereserveerd. Deze zijn iets duurder, maar garanderen een directe toegang.
Binnen het Oude Raadhuis is het ook mogelijk om de werking van de klok te bestuderen. Hier is een toegangsprijs van toepassing, maar het is zeker een aanrader voor wie zich voor de technische aspecten van de klok interesseert. De interne vertoningen tonen de mechanica van de klok, de historische documentatie, en het werk van de restaurateurs die de klok regelmatig onderhouden.
Locatie en openingstijden
De astronomische klok bevindt zich op het Oude Stadsplein (Stare Město) in het centrum van Praag. Het plein is gemarkeerd door het standbeeld van Jan Hus en de Maria-kolom, en wordt omringd door monumentale gebouwen en kleurrijke architectuur. Het is een populaire locatie voor toeristen, en het is aan te raden om vroeg op de ochtend of in de avond te komen, om de drukte te ontwijken.
De openingstijden van het Oude Raadhuis zijn van 9:00 tot 21:00 uur. De parade van de apostelen is te zien tussen 9:00 en 21:00 uur. Voor wie de klok van buitenaf wil zien, is dat gratis en op elk tijdstip mogelijk.
Tips voor bezoekers
Kom op tijd: De parade van de apostelen duurt minder dan een minuut, maar het is belangrijk om er op tijd te zijn. Het is aan te raden om vijf minuten voor het hele uur op het plein te staan.
Reserveer tickets: Voor wie de toren wil beklimmen of een bezoek wil doen aan het Oude Raadhuis, is het verstandig om tickets vooraf te reserveren om wachtrijen te vermijden.
Voorzien van camera of telefoon: Het schouwspel is een visuele schat en het is aan te raden om foto’s of video’s te maken.
Zitplaats boven de klok: Een terras of café met zicht op de klok is een fijne plek om het spektakel op je gemak te bekijken. Het is ook een fijne manier om de sfeer van Praag op te nemen.
Bestudeer de klok: Voor wie de tijd wil aflezen van de klok, is het verstandig om te weten dat het niet eenvoudig is. Het is een technische klok die specifieke astronomische kennis vereist. Er zijn echter uitlegvideo’s beschikbaar die het werkingsprincipe uitleggen.
De betekenis van de klok in de stad
De astronomische klok is meer dan een technisch wonder. Het is een symbool van Praag en een uniek onderdeel van de historie en culturele erfenis van de stad. Het is een plek waar toeristen, historici en technische liefhebbers zich kunnen ontmoeten en waar de tijd niet alleen gemeten wordt, maar ook gevierd.
De klok staat symbool voor de eeuwenlange traditie van technische precisie en artistieke meesterschap in Praag. Het is een bezienswaardigheid die niet alleen visueel indrukwekkend is, maar ook een diepere betekenis heeft voor de stad en haar historie.
Conclusie
De astronomische klok van Praag is een unieke en indrukwekkende bezienswaardigheid die zowel historisch als technisch interessant is. Het is niet alleen een technisch meesterwerk uit de middeleeuwen, maar ook een populaire attractie voor toeristen die op zoek zijn naar visuele schatten, historische achtergronden en unieke ervaringen. Het schouwspel van de twaalf apostelen, het kalenderbord en het werkingsprincipe van de klok maken het tot een onvergetelijke bezienswaardigheid in het centrum van Praag. Voor wie de stad wil verkennen, is de astronomische klok een must-see die niet alleen visueel indrukwekkend is, maar ook een symbolische betekenis heeft voor de stad en haar historie.