Bezienswaardigheden in Zuid-Bohemen: Natuur, Cultuur en Rust
september 13, 2025
Podgórze, een district van Kraków, is een plek waar het verleden krachtig aanwezig blijft. Hoewel het aanvankelijk als een aparte stad werd opgericht in de 19e eeuw en pas in de jaren 1950 geïncorporeerd werd in Kraków, is Podgórze vooral bekend vanwege zijn tragische geschiedenis tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het was de locatie van het Joodse getto van Kraków, een van de grootste en belangrijkste gettoplaatsten in Polen. Vandaag de dag is Podgórze een levendig stadsdeel waar het verleden en het heden samenkomen. In deze gids zullen we de belangrijkste bezienswaardigheden in Podgórze bespreken, met een nadruk op historische herinneringen en monumenten die het verleden van dit district belichten.
De geschiedenis van Podgórze
Podgórze heeft een rijke en soms pijnlijke geschiedenis. In de 19e eeuw was het een aparte stad die zich snel ontwikkelde als een industriële en handelswijk. In 1939, tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd een deel van het district veranderd in het Joodse getto van Kraków. Het getto was gelegen tussen de rivieren de Vistula en de Soła, en het was een van de grootste en meest overvolle gettoplaatsten in Polen. Duizenden Joden werden hier geconcentreerd en gedwongen te leven onder wreedelijke omstandigheden. Het getto werd uiteindelijk in 1943 opgeheven door de nazi’s, en de meeste inwoners werden deporteerd naar concentratiekampen zoals Auschwitz.
Na de oorlog werd het getto-terrein grotendeels afgebroken, en de huidige stadspartij van Podgórze is grotendeels herbouwd. Toch blijven er sporen van het verleden zichtbaar, en de gemeenschap heeft ervoor gekozen om de geschiedenis van het getto en de Joodse gemeenschap niet te vergeten. Momentele monumenten, herdenkingspleinen en informatieve teksten herinneren bezoekers aan de tragische gebeurtenissen van die tijd.
Het Joodse Getto en huidige monumenten
De Muur van het Getto
Een van de meest pakkende restanten van het Joodse getto zijn de restanten van de gettomuren. Hoewel de meeste delen van de muur tijdens de oorlog en de nasleep zijn vernietigd, zijn er twee belangrijke stukken van de muur die zijn overgebleven en gerestaureerd. Eén van deze restanten staat in de straat Lwowska, een drukke winkelstraat in Kraków, en het andere is te vinden in de buurt van Bolesława Limanowskiego 62, links achter het huis in een speeltuintje. Deze muren zijn een krachtig symbool van de barrière die de Joodse gemeenschap gedwongen was te leven onder. De muur werd op een Joodse manier gebouwd om de inwoners een vertrouwd gevoel te geven, wat een subtiele poging was om de psychologische druk iets te verlichten.
Plac Bohaterów Getta – Het Getto Heldinnenplein
Een centraal punt in het voormalige getto is het Plac Bohaterów Getta, ook bekend als het Getto Heldinnenplein. Dit plein is een krachtige plek van herinnering en symboliek. Het is bekend om de rij lege stoelen die verspreid staan over het plein, elk symbool van de leegheid en het verlies dat de deportatie van de Joden met zich meebracht. Het plein had tijdens de oorlog een centrale functie als verzamelpunt voor groepen Joden die voor tewerkstelling of deportatie geselecteerd werden. Het was ook de locatie waar de Jodenpolitie actief was, een groep die werd aangestuurd door de nazi’s om de orde in het getto te handhaven.
Een van de meest opvallende gebouwen op het plein is het voormalige gebouw van de Jodenpolitie, dat nog steeds in stand is. Aan de rand van het plein staat ook de oude apotheek van Tadeusz Pankiewicz, bekend als Apteka Pod Orłem (onder de adelaar). Pankiewicz was de enige Pool die binnen de muren van het getto woond en hij gebruikte zijn apotheek als een ondergrondse haven voor Joden. Hij leverde medische zorg, voedsel en illegale hulp aan de Joodse bevolking. Zijn verhaal is nu tentoon gesteld in een museum dat zich binnen de apotheek bevindt. Helaas was het museum tijdens de bezoeken van sommige toeristen gesloten, maar het blijft een belangrijke plek voor historische herinnering.
Andere herdenkingsplekken in Podgórze
Naast het Joodse getto zijn er ook andere historische en herdenkingsplekken in Podgórze die van belang zijn voor toeristen en historisch bewuste bezoekers. Een van de meest opvallende herdenkingen is de Joods-Museum van Kraków, dat zich in Podgórze bevindt en zich richt op de Joodse geschiedenis van Kraków en het omliggende gebied. Het museum biedt een educatieve en emotionele ervaring voor bezoekers, met tentoonstellingen over het Joodse leven in Kraków, de Holocaust en de poging om de herinnering aan de Joodse gemeenschap levend te houden.
Een ander belangrijk historisch monument in Podgórze is de Synagoge Remuh, ook bekend als het Joods-Historisch Museum. Deze synagoge dateert uit de 16e eeuw en was een van de oudste en belangrijkste joodse gebedshuizen in Kraków. Na de oorlog werd de synagoge gerestaureerd en is het nu een museum dat tentoonstellingen over de Joodse geschiedenis en culturele tradities biedt.
Toegankelijkheid en openingstijden
De meeste van de genoemde bezienswaardigheden in Podgórze zijn openbaar toegankelijk en vereisen geen vooraf reservering. Echter, voor het museum in de apotheek van Tadeusz Pankiewicz is het verstandig om vooraf te checken of het museum geopend is, aangezien er regelmatig sluitingen zijn vanwege renovaties of feestdagen. De openingstijden van het Joods-Museum en de Synagoge Remuh variëren, maar meestal zijn ze geopend van maandag tot zondag, met uitzonderingen op feestdagen of in de zomerperiode.
Reizen naar Podgórze
Podgórze is gemakkelijk bereikbaar vanuit het centrum van Kraków. De meeste toeristen reizen er naartoe te voet, met de tram of via een professionele begeleide tour. De wandeling vanuit het centrum is een aangename manier om de stad te verkennen, maar het is ook mogelijk om een bus of tram te nemen. Voor bezoekers die een gids willen, zijn er verschillende lokale toermaatschappijen die historische tours aanbieden, waaronder tours door het voormalige getto en bezoeken aan Auschwitz-Birkenau, die vanuit Kraków uitgaan.
Conclusie
Podgórze is een district dat rijk is aan geschiedenis en herinnering. Hoewel het verleden soms tragisch was, is het heden een levendig stadsdeel waar het verleden krachtig aanwezig blijft. De restanten van de gettomuren, het Getto Heldinnenplein en andere monumenten herinneren bezoekers aan de Joodse geschiedenis van Kraków en de impact van de Holocaust. Voor toeristen en historisch bewuste bezoekers is Podgórze een essentiële plek om te bezoeken tijdens een reis naar Kraków. Het biedt niet alleen educatieve waarde, maar ook een krachtige en emotionele ervaring die het belang van herinnering en historisch bewustzijn benadrukt.