Thunderbuns in Zwolle: Een Snelle En Velekeuzige Burgerbeleving
oktober 15, 2025
Overmere en Donk zijn twee van de meest karakteristieke en historisch rijke gebieden in de gemeente Berlare, gelegen in Oost-Vlaanderen. Samen vormen ze een unieke mix van landschappelijke schoonheid, ecologische waarde en culturele erfgoed. Deze regio biedt zowel toeristen als lokale bewoners een rijke reeks activiteiten, variërend van wandelingen langs het Donkmeer tot historische herdenkingsdagen en culturele evenementen zoals de Boerenkrijg-herdenkingen. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste bezienswaardigheden en activiteiten in Overmere en Donk, gebaseerd op betrouwbare bronnen en historische feiten.
Donkmeer: Natuurlijke Schat en Ecologisch Belangrijk Gebied
Het Donkmeer is een van de meest opmerkelijke natuurlijke attracties in Berlare. Het ontstond als gevolg van overstromingen van de Schelde en de historische turfwinningsactiviteiten in de regio. Na de overstromingen bleef het water in de vorm van een groot meer stilstaan, waarbij de aaneenschakeling van turfputten een uniek ecologisch gebied vormde. Het Donkmeer is van grote biologische waarde en biedt een habitat aan tal van vogelsoorten, vooral weidevogels, en is daarom een populaire plek voor vogelkijkers.
Het Donkmeer is onderdeel van het Schelde- en Durme-estuarium, een Natura 2000-gebied. Het meer beslaat ongeveer 86 hectare wateroppervlak en is zo’n 1 van de grootste meren in Vlaanderen. Het is een open, rustgevend gebied dat in de zomermaanden extra druk bezocht wordt. Naast vogelkijken is het een uitstekende plek voor wandelingen, fietsen en het genieten van de natuur.
Aan de oever van het Donkmeer bevindt zich het toeristische onthaalpoort Donkmeer Berlare. Dit is een modern infokantoor dat ook een hedendaags museum bevat. Het museum biedt inzicht in de geschiedenis en ecologie van het gebied. Aan de noordoostelijke kant van het meer ligt het gelijknamige gehucht Donk, vandaar de naam van het meer. Tijdens een bezoek aan het Donkmeer is het ook mogelijk om een fluisterbootrit te maken in de klimaatvriendelijke boot “De Blauwe Reiger”, die richting de Eendenkooi vaart. De Eendenkooi was vroeger een plek waar wilde eenden werden gevangen, maar tegenwoordig is het een wandeldomein en een gedeeltelijke make-over van het gebied is zichtbaar.
Bij de Eendenkooi komt men terecht in het provinciaal domein Nieuwdonk. Dit domein is uitgerust met facilititeiten zoals een zwembad, een restaurant, een zeil- en surfschool, en een speeltuin. Het wateroppervlak is een overblijfsel van zandontginning en het gebied was vroeger ook turfrijk. Het domein is een populaire bestemming voor familiebezoeken en activiteiten in de natuur.
Boerenkrijg: Een Historische Opstand en Herdenking
Overmere is niet alleen bekend om zijn natuurlijke attracties, maar ook om zijn historische betekenis. Het is namelijk de geboorteplaats van de Boerenkrijg, een landbouwersopstand tegen de Franse bezetting die in 1798 begon. Deze opstand, die mislukte, werd gestart door jonge plattelandsbevolking in Overmere en verspreidde zich snel over heel Vlaanderen, tot in het huidige Limburg.
In 2023 is het 225 jaar geleden dat de Boerenkrijg begon. Tijdens het laatste weekend van augustus wordt het geheugen aan de opstand herdenkt met een feestelijk herdenkingsweekend. Tijdens deze herdenkingen zijn er diverse activiteiten zoals een tentoonstelling, de presentatie van het Boerenkrijgbier, volksspelen, een re-enactorskamp en een grote optocht met wagenspel. Wie het iets historisch wil, kan kiezen voor een lezing van François Van Gehuchten over de Boerenkrijg of de film uit 1961 "Brigands voor Outer en Heerd" bekijken. In oktober zijn er ook herdenkingsplechtigheden, waaronder de presentatie van het boek van Harry De Paepe over de Boerenkrijg en een plechtig herdenkingsritueel aan het Boerenkrijgmonument.
Het oud-gemeentehuis van Overmere is een belangrijke locatie voor informatie en activiteiten rondom de Boerenkrijg. Naast het gemeentehuis bevinden zich er ook een filiaal van de bibliotheek, lokale lokalen en het archief van de Heemkring Overmere. Deze locatie is een ideale plek om meer te leren over de geschiedenis van de opstand en de rol die Overmere daarin speelde.
Krekengebied Kieldrecht en Meerdonk: Een Historisch en Ecologisch Belangrijk Gebied
Het krekengebied van Kieldrecht en Meerdonk is een ander historisch en ecologisch belangrijk gebied in de regio. Het ontstond na zware overstromingen en werd in eerste instantie tot kustvlakte gevormd. Later werd het gebied ingedijkt, maar in de 16e eeuw werd het opnieuw onder invloed gebracht van de getijdenwerking door militaire inundatie. Deze overstromingsgeschiedenis heeft ervoor gezorgd dat er sporen van overstromingen zichtbaar zijn in het landschap.
Het krekengebied bestaat uit een stelsel van geulen, grachten, kanalen, bekkens, wielen en plassen. De belangrijkste kreken zijn de Grote Geule van Kieldrecht en de Grote Geule van Meerdonk, die uiteindelijk in de Schelde ontsnappen. Het gebied is ecologisch van groot belang en biedt een habitat aan diverse soorten.
Buggenhoutbos: Een Stil Plaats in de Natuur
Het Buggenhoutbos is een rustgevend en ecologisch waardevol gebied in de regio. Het bos is een populaire plek voor wandelingen, fietsen en het genieten van de natuur. Het biedt een rustige omgeving waar bezoekers kunnen ontspannen en de natuur ervaren. Het bos is ook van belang voor de lokale fauna en flora en is een populaire plek voor vogelkijkers en natuurkenner.
Barbierbeekvallei en Bolakkergebied: Een Dynamische Landschap
De Barbierbeekvallei en het bolakkergebied zijn historisch en ecologisch belangrijke gebieden in de regio. Deze gebieden tonen aan hoe de rivier de Schelde zich heeft ontwikkeld over de eeuwen en hoe de mens hiermee heeft samengewoond. Het is een open boek over de interactie tussen mens en natuur in een dynamisch rivierlandschap. De vallei en het bolakkergebied zijn een populaire bestemming voor wandelingen en fietsen en bieden bezoekers een prachtig uitzicht op de omgeving.
Mariadevotie: Religieuze Erfgoed in Berlare
De Mariadevotie in Berlare is een belangrijk religieus en cultureel erfgoed. De Kapel van O.L. Vrouw van Zeven Weeën, ook wel de Bareldonkkapel genoemd, staat op de zuidwestelijke flank van de Kapelleberg, een hoge rivierduin van de oude Scheldearm. De kapel dateert uit de 14e eeuw en was al eens vernield tijdens de godsdienstoorlogen. Het is een beschermd monument en een bedevaartsoord dat bekend staat om zijn ommegang met kapelletjes.
Aan de overkant van de kapel ligt het zogenaamde “Madonnamuseum”, een stoffig gebouw met een verzameling van Mariabeeldjes. Het museum bevat honderden soorten beeldjes in alle maten en gewichten, inclusief een altaar van het Klooster van Meesen in Lede. Het museum is een interessante plek voor wie meer wil weten over de Mariadevotie en de rol die de kapel speelt in de lokale geschiedenis.
De Puitenkloppers: Een Unieke Cultuur in Berlare
De inwoners van Berlare worden ook wel “puitenkloppers” genoemd. Deze bijnaam komt van arme mensen die langs de grachten liepen met een stok om kikkers (puiten) te doen opspringen en ze te vangen. Deze kikkers werden als delicatesse verkocht aan restaurants. Deze traditie is een unieke aspect van de lokale cultuur en geeft inzicht in het eerdere leefstijl van de inwoners van Berlare.
Conclusie
Overmere en Donk zijn twee van de meest karakteristieke en historisch rijke gebieden in Berlare. Samen vormen ze een unieke mix van landschappelijke schoonheid, ecologische waarde en culturele erfgoed. Het Donkmeer is een van de meest opmerkelijke natuurlijke attracties in de regio en biedt een habitat aan tal van vogelsoorten. Het is een populaire plek voor wandelingen, fietsen en het genieten van de natuur. Overmere is ook bekend om zijn historische betekenis, vooral als de geboorteplaats van de Boerenkrijg. Tijdens het laatste weekend van augustus wordt deze opstand herdenkt met een feestelijk herdenkingsweekend. De kreken, bossen en valleien van het gebied zijn ecologisch en historisch van groot belang en bieden bezoekers een prachtige plek om de natuur te ervaren. De Mariadevotie en de bijzondere cultuur van de puitenkloppers ronden het beeld af van deze unieke regio.