105 bijzondere uitstapjes in Nederland: een overzicht van de leukste activiteiten
juli 8, 2025
Nederland staat bekend om zijn levendige steden, prachtige natuur en rijke geschiedenis, maar wist je dat ons land ook vol zit met mysterieuze, verlaten plekken die perfect zijn voor een avontuurlijke ontdekkingstocht? Van verlaten gebouwen en oude fabrieken tot spookachtige locaties met een rijke, soms griezelige geschiedenis, urbex-liefhebbers en nieuwsgierige avonturiers kunnen hun hart ophalen. In dit artikel geven we een overzicht van enkele van de meest interessante verlaten plekken in Nederland, inclusief hun locaties, architecturale kenmerken en mogelijke bezoeksindicaties.
Verlaten plekken in Nederland: wat is urbex?
Urbex, of urban exploring, is een term die wordt gebruikt voor het verkennen van verlaten gebouwen en locaties. Vaak gaat het om verlaten fabrieken, huizen of militaire installaties die een gevoel van verlatenheid en mysterie oproepen. Hoewel urbex in Nederland populair is, moet je voorzichtig zijn, want veel verlaten locaties zijn privébezit of gevaarlijk om te betreden. Er zijn echter ook plekken waar je toestemming kunt krijgen om foto’s te maken of rondleidingen te nemen.
Belangrijkste verlaten plekken in Nederland
1. Land van Ooit – Drunen
Het Land van Ooit was een themapark voor kinderen in het Noord-Brabantse Drunen. In 2007 ging het Land van Ooit failliet en moest het park haar deuren sluiten. Tegenwoordig is het verlaten pretpark een fascinerende locatie voor (beginnende) urbex fotografen. De meeste attracties van het Land van Ooit zijn verdwenen. Wat rest is een roze kasteel en de soldaten van Napoleon die hun hoofden maar net (net niet) boven water kunnen houden. Langzaam neemt de natuur deze verlaten plek over.
Locatie: Kasteellaan 1, 5253 AM Nieuwkuijk
2. Radio Kootwijk – Veluwe
Wanneer je gaat wandelen op de Veluwe is het de moeite waard om langs Radio Kootwijk te lopen, een oud zendstation dat begin twintigste eeuw een belangrijke verbinding vormde tussen Nederland en zijn voormalige koloniën, zoals Nederlands-Indië. Door de ontwikkeling van nieuwe technieken werd het zendstation echter steeds minder belangrijk: in 1980 werd de laatste zendmast met de grond gelijkgemaakt.
Locatie: Radioweg 1, 7348 BG Radio Kootwijk
3. NDSM-werf – Amsterdam
De NDSM-werf in Amsterdam-Noord is een bekende plek voor urbex-liefhebbers. Nadat de Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij failliet was verklaard, veranderde de scheepswerf in een soort spookdorp met enorme, leegstaande loodsen. Maar daar kwam begin deze eeuw verandering in. Tegenwoordig staat de NDSM-werf bekend als culturele vrijplaats, vooral voor kunstenaars en ambachtslieden. Op de NDSM is veel streetart te zien (bezoek ook het STRAAT Museum). Daarnaast worden er diverse festivals en kunstworkshops georganiseerd.
Locatie: NDSM-plein, 1033 WB Amsterdam
4. Fort bij Abcoude – Nederlands-Brabant
Dit oude verdedigingswerk, onderdeel van de Stelling van Amsterdam, is sinds de Tweede Wereldoorlog verlaten. Het fort, met zijn donkere gangen en vochtige muren, ademt een mystieke en soms beklemmende sfeer. Urbex-liefhebbers kunnen hier hun hart ophalen, vooral als je op zoek bent naar een combinatie van historie en verlatenheid.
Locatie: Nederlands-Brabant
5. Koepelgevangenis Arnhem – Gelderland
De koepelgevangenis in Arnhem is in 1883 gebouwd. De oude gevangenis telt honderden cellen om een centrale ruimte, verdeeld over vier etages. Wanneer ik midden onder de koepel sta, zie ik alle cellen. Dé manier om met minder bewaarders meer cellen te bewaken. De gevangenis sloot in 2013 de deuren. Je kunt een rondleiding boeken voor deze bijzondere site. Leuk detail: deze rondleidingen worden gegeven door een oud-bewaker!
Locatie: Wilhelminastraat 16, 6812 CW Arnhem
6. Verlaten Klooster Elsloo – Gelderland
Het verlaten Klooster Elsloo is een andere bekende plek voor urbex-liefhebbers. Het klooster is sinds de jaren tachtig verlaten en biedt een unieke sfeer voor fotografen en avonturiers.
Locatie: Gelderland
7. Verlaten station van Veenhuizen – Drenthe
Het verlaten station van Veenhuizen is een verlaten plek die een interessante locatie is voor urbex-liefhebbers. Het station is sinds de jaren tachtig verlaten en biedt een unieke sfeer voor fotografen en avonturiers.
Locatie: Drenthe
8. ENKA-fabriek – Ede
De ENKA-fabriek in Ede was jarenlang een belangrijke plek voor de productie van kunstvezels. Na de sluiting in 2002 bleef een groot deel van het terrein verlaten, wat direct urban explorers aantrok. Inmiddels zijn veel gebouwen gesloopt of her ontwikkeld, maar er zijn ook delen waar de tijd stil is blijven staan.
Locatie: Dr. Hartogsweg, Ede
9. Bunkers van de Atlantikwall – Den Haag & Wassenaar
Langs de Nederlandse kust zijn nog steeds veel restanten van de Atlantikwall te vinden, een verdedigingslinie uit de Tweede Wereldoorlog. Vooral in Den Haag en Wassenaar liggen verborgen bunkers die ooit deel uitmaakten van deze militaire structuur. Sommige bunkers zijn open voor publiek tijdens speciale dagen, terwijl andere goed verborgen liggen in duinen en bossen.
Locatie: Meerdere plekken langs de kust, o.a. Clingendael en Scheveningen
10. Spookstad Doel – België (dichtbij Nederland)
Hoewel Doel officieel in België ligt, bevindt deze spookstad zich vlakbij de Nederlandse grens en is het een echte trekpleister voor urbex-fans. Het dorp werd grotendeels verlaten vanwege de geplande uitbreiding van de Antwerpse haven, wat het nu tot een fascinerende locatie voor avonturiers maakt. Wat je hier vindt zijn vervallen huizen, met graffiti bedekte muren en een beklemmende stilte die de plek een authentieke spookstadssfeer geeft.
Locatie: België (dichtbij Nederland)
Tips voor urbex-liefhebbers
Veiligheid voorop
Veel verlaten gebouwen zijn in verval, dus het is belangrijk om altijd op je eigen veiligheid te letten. Vermijd gevaarlijke situaties en ga nooit alleen op pad.
Respecteer de locatie
Bij urbex draait het om het vastleggen van de geschiedenis, dus neem niets mee en laat alles zoals je het hebt gevonden.
Leg je avontuur vast
Vergeet je camera niet! Verlaten plekken bieden de perfecte achtergrond voor mysterieuze en sfeervolle foto’s.
Conclusie
Verlaten plekken in Nederland bieden een unieke kans om historische en architecturale sfeer te ontdekken. Deze plekken zijn niet alleen interessant voor urbex-liefhebbers, maar ook voor fotografen en avonturiers. Door de veiligheid en het respect voor de locatie te betonen, kun je deze plekken op een verantwoorde manier verkennen en vastleggen.