Cullera: Een Spaanse Vakantiebestemming aan de Costa del Azahar
september 3, 2025
Den Dungen, gelegen in de provincie Noord-Brabant, is een charmant dorp met een rijke geschiedenis en een gevarieerd aanbod aan recreatiemogelijkheden. Oorspronkelijk ontstaan uit meerdere kleine woonkernen op natuurlijke verhogingen, heeft het dorp zich door de eeuwen heen ontwikkeld tot een levendige gemeenschap. De omgeving wordt gekenmerkt door landbouwgebied en de Ringdijk met bijbehorende wielen, wat bijdraagt aan het landelijke karakter. Dit artikel biedt een overzicht van de bezienswaardigheden, de geschiedenis en de recreatieve mogelijkheden die Den Dungen en de nabije omgeving te bieden hebben.
Geschiedenis van Den Dungen
De geschiedenis van Den Dungen is complex en geworteld in de lokale geografie. Vroeger werd ten onrechte beweerd dat het dorp uit slechts drie donken was ontstaan. Uit archiefonderzoek blijkt echter dat er veel meer van dergelijke natuurlijke verhogingen aanwezig waren, waaronder Zeterdonk, Poeldonk, Eikendonk, de Keer, de Sporkt, 't Litseland, de Nijvelaar, Rijndonk en Hooidonk. Op deze plekken ontstonden kleine woonkernen die, door wateroverlast in de buitendijks gelegen gebieden, zich geleidelijk binnendijks concentreerden. De groei van het dorp werd verder bevorderd door de aanleg van wegen die de verschillende woonkernen met elkaar verbonden.
Tot 1810 behoorde Den Dungen tot de Vrijdom van 's-Hertogenbosch, een gebied dat vrijgesteld was van het rechtstreekse gezag van de hertog van Brabant. De inwoners waren “Bossche poorters” met bijbehorende rechten en plichten. De naam Maaskantje, een deel van Den Dungen, vindt mogelijk zijn oorsprong in de nabijheid van de Beerse Maas of in de drassige grond, wat in het dialect wordt aangeduid als Moskentje.
In de 20e eeuw onderging Den Dungen bestuurlijke veranderingen. Per 1 januari 1996 werd de gemeente Den Dungen opgeheven en samengevoegd met Sint-Michielsgestel, Berlicum en Gemonde tot de nieuwe gemeente Sint-Michielsgestel. Deze samenvoeging beëindigde een opmerkelijke grenssituatie, waarbij de grens van het dorp midden door straten liep, met Dungens en Gestels grondgebied aan weerszijden. Hoewel de grenzen nog steeds herkenbaar zijn, is het dorp geografisch gezien nu één geheel. In 2005 telde Den Dungen – Maaskantje 6040 inwoners.
Historische Gebouwen en Monumenten
Den Dungen herbergt een aantal historische gebouwen en monumenten die getuigen van het rijke verleden van het dorp. Hotel Boer Goossens, daterend uit 1795, is een opvallend voorbeeld van de historische architectuur. De pastorie, gelegen aan Grinsel 2 achter de kerk, werd gebouwd in 1822 en werd in 1855 uitgebreid met een congregatiekapel. Dit gebouw is aangewezen als rijksmonument. Daarnaast bevindt zich in het dorp een Heilig Hartbeeld in een plantsoen en het voormalige raadhuis, dat dateert uit 1877.
Natuur en Recreatie
De omgeving van Den Dungen biedt diverse mogelijkheden voor natuurliefhebbers en recreanten. Het Arboretum "d'n Hooidonk", gestart als hobby van Frans en Mia van den Biggelaar in 1974, is uitgegroeid tot een landgoed van 5 hectare met een collectie van 1250 verschillende bomen en struiken, waaronder zeldzame exemplaren. Het arboretum is vrij toegankelijk voor bezoekers. De Ringdijk met de bijbehorende wielen is een ander aantrekkelijk gebied voor wandelaars en fietsers.
In de nabije omgeving van Den Dungen zijn diverse recreatieattracties te vinden. 's-Hertogenbosch, de bruisende Brabantse hoofdstad, ligt op korte afstand en biedt een breed scala aan culturele en historische bezienswaardigheden. Ook de Oisterwijkse bossen en vennen zijn een populaire bestemming voor natuurliefhebbers.
Recreatieve Activiteiten in de Omgeving
Een straal van ongeveer 1 kilometer rond Den Dungen biedt toegang tot diverse uitstapjes. Zo kan men 's-Hertogenbosch bezoeken, met attracties zoals 'Ut Engelke', een museum met kunst en geschiedenis, en de mogelijkheid om de stad vanaf het water te verkennen. Ook de Bossche Bollen en de Halve Zolen Lijn zijn populaire attracties in de omgeving.
Verder weg, op meer dan 10 kilometer afstand, bevinden zich attracties zoals Koe Hedra Lize 255 uit de Melkunie reclame, de grootste grafheuvel van Nederland, de Brabantse Sahara en het Wandelend zand, en de Mol van Tom Claassen en de spoortunnel.
Culturele en Sportieve Verenigingen
Den Dungen kent een rijk verenigingsleven. Op sportief gebied zijn er onder meer voetbalvereniging RKVV Den Dungen, korfbalvereniging Flash, paardrijvereniging Sint Jacobus, basketbalvereniging Den Dungk, volleybalvereniging HLB Van Daal/DS en judovereniging Yushi Ghasi. Ook zijn er culturele verenigingen zoals Harmonie Wilhelmina, dansschool LiFe Dance, volksdansgroep Brabants Bont, jeugdkoor Triangel en Gilde St. Catharina Den Dungen.
Bekende Personen
Den Dungen heeft door de jaren heen een aantal bekende personen voortgebracht. Tot de notabelen behoren Helenus Marinus Speelman Wobma (jurist), Adrianus Godschalk (bisschop), Marinus van Grinsven (priester en redemptorist), Frans Joseph Cornelis Maria van Rijckevorsel (burgemeester), Godfried Frans Maria van Voorst tot Voorst (burgemeester), Frans van Lanschot (burgemeester), Tom Blom (radio- en televisiepresentator), Frans Goossens (architect, beeldhouwer en vormgever), Toon Michiels (fotograaf en grafisch vormgever), Jan van Grinsven (voetbalkeeper) en Bart Gabriëls (honkballer).
New Kids Nitro en de Dungense Brug
De Dungense Brug heeft een bijzondere rol gespeeld in de Nederlandse popcultuur. In de speelfilm New Kids Nitro zongen Ronnie (New Kids) en Corry Konings het populaire anthem "Hoeren neuken, nooit meer werken" op deze brug. Dit heeft de brug tot een iconische plek gemaakt voor fans van de New Kids.
Onderwijs en Voorzieningen
Den Dungen en Maaskantje delen twee basisscholen: basisschool Fonkel (een fusie van de voormalige St. Jozefschool en 't Kiemveld) en de Wegwijzer op het Maaskantje. Voor vervolgonderwijs kunnen leerlingen terecht in 's-Hertogenbosch, Sint-Michielsgestel, Schijndel, Heeswijk-Dinther, Rosmalen of Vught. Het dorp beschikt over een supermarkt en een aantal kleine winkels, geconcentreerd in het winkelcentrum Het Gewant.
Recreatie in de Nabije Omgeving: Musea en Rondvaarten
In de omgeving van Den Dungen zijn diverse recreatiemogelijkheden te vinden. Zo is er een geologisch museum, bekend als het Dinosaurusmuseum, waar bezoekers tussen levensechte dinosaurussen en fossielen kunnen wandelen. Buiten het museum bevindt zich een Oertijdtuin en een Oertijdbos met reusachtige dinosaurussen en andere dieren uit de oertijd.
Voor wie geïnteresseerd is in een rondvaart, biedt Rondvaart Wiljo rondvaarten van één uur over de Maas en omliggende rivieren aan. Deze rondvaarten vertrekken volgens een vast vaarschema en zijn geschikt voor gezelschappen van alle groottes.
Conclusie
Den Dungen is een veelzijdig dorp met een rijke geschiedenis, een aantrekkelijke natuur en een gevarieerd aanbod aan recreatiemogelijkheden. De historische gebouwen, het Arboretum "d'n Hooidonk" en de nabijheid van 's-Hertogenbosch maken het een interessante bestemming voor zowel dagtoeristen als mensen die een langere vakantie in de regio willen doorbrengen. De combinatie van rust, natuur en culturele bezienswaardigheden maakt Den Dungen tot een aantrekkelijke plek om te verblijven en te ontdekken.