Ontdek het hart van de Achterhoek: Bezienswaardigheden en cultuur in ’s-Heerenberg
augustus 29, 2025
Het Zwarte Woud, een sprookjesachtig gebergtegebied in het zuiden van Duitsland, vormt een van de meest begeerde vakantiedoelstanden in heel Europa. Gelegen tussen de grenzen van Zwitserland, Frankrijk en het Duitse deelstaat Baden-Württemberg, biedt het gebied een unieke combinatie van natuurmooie landschappen, historische dorpen, culturele bezienswaardigheden en talloze activiteiten voor alle leeftijden. De plek Ühlingen-Birkendorf, gelegen in de gemeente in het hoge deel van het Zwarte Woud, fungeert als een uitgelezen uitvalsbasis voor reizigers die zowel rust willen genieten als actief willen zijn in een omgeving die rijk is aan natuur, cultuur en avontuur. Deze gids biedt een uitgebreide en gedetailleerde aandacht voor de belangrijkste bezienswaardigheden, activiteiten en praktische tips die worden aangeboden in de omgeving van Ühlingen-Birkendorf, gebaseerd uitsluitend op de beschikbare bronnen.
Natuur en landschap: het hart van het Zwarte Woud
Het Zwarte Woud is meer dan alleen een bergketen; het is een levend landschap dat sinds eeuwen wordt gekenmerkt door dichten, heuvels, beemden en diepe valleien. De natuur hier is opvallend gevarieerd en biedt een uniek landschap dat in de zomer en winter sterk verschilt. Het gebied rond Ühlingen-Birkendorf is gelegen in het zuidelijk deel van het Zwarte Woud, dicht bij de grens met Zwitserland en Frankrijk. Het is 160 kilometer lang en 60 kilometer breed, met meer dan 70 toppen die de 1.000 meter hoogte te boven gaan. Dit maakt het tot het hoogste Duitse middelgebergte, wat het tot een populaire bestemming voor bergwandelaars, natuurminnende vakantiegangers en liefhebbers van landschapswandelingen maakt.
Het gebied rond Ühlingen-Birkendorf wordt vaak gekenmerkt door een prachtig gevarieerd landschap met bosrijke hellingen, kronkelende beekjes, zonovergoten heuvels en duidelijk afgezonderde valleien. De Murg, een belangrijke rivier in het gebied, vloeit door het zoogenaam Murgtal, een stroomgebied dat bekend staat om zijn schilderachtige landschap en de levendige natuur. De oevers van de Murg zijn ideaal voor wandelingen, fietsen of rustige uurtjes aan de oever. Het gebied is ook bekend om zijn uitgebreid aanbod aan buitenbaden, zoals het zwembad in Gernsbach met een reuzenglijbaan, wat het tot een populaire bestemming voor gezinnen maakt.
Voor degenen die op zoek zijn naar een uitgebreid natuurbelevingspad, is het Natuurbelevenispad bij Oberholz-Birkendorf een aanrader. Dit pad biedt inzichten in de lokale flora en fauna, met bordjes die kinderen en volwassenen informeren over de planten, dieren en het ecosysteem van het gebied. De route is geschikt voor wandelingen van verschillende duur en heeft een lage drempel voor gezinnen en minder ervaren wandelaars. Andere aantrekkelijke plekken zijn de watervallen van Todtnau, die worden beschouwd als een van de mooiste van het hele Zwarte Woud. Deze watervallen zijn gelegen op een korte wandeling vanaf een gereserveerde parkeerplaats. Om de onderhoudskosten van het pad te dekken, is een entreeprijs van 2 euro vereist, die contant betaald moet worden bij de ingang.
Bezienswaardigheden en cultuur in en rond Ühlingen-Birkendorf
Naast natuurlijke schoonheid biedt het gebied rond Ühlingen-Birkendorf ook een rijke culturele erfenis. Hoewel het dorp zelf beperkte historische gebouwen heeft, ligt het op een afstand van belangrijke culturele en historische centra. Het middeleeuwse stadscentrum van Freiburg, op ongeveer 50 kilometer afstand, wordt beschouwd als het hart van het Zwarte Woud. Hier is het mogelijk om door historische steegjes te lopen, het oude watervoorzieningssysteem van de stad, het Bächle, te volgen, en de middeleeuwse poorten zoals de Schwabentor en de Martinstor te bewonderen. Deze bebouwde gebieden zijn kenmerkend voor de stadsarchitectuur van het zuidelijke Duitsland en zijn een waar geheim van de regio.
In de naburige stad Calw, op ongeveer 20 kilometer van Ühlingen-Birkendorf, is een bezoek aan het historische marktplein een must. De stad staat bekend om haar schilderachtige vakwerkhuizen, die vaak zijn omgeven door oude herbergen waar typisch Zwabische en Badense gerechten worden geserveerd. Een belangrijk cultureel hoogtepunt is het Hermann-Hesse-Museum, genoemd naar de beroemde Duitse schrijver die in Calw geboren is. Ook de stadskerk, in neogotische stijl gebouwd, is een architectonisch hoogtepunt en een aanrader voor liefhebbers van kerkgebouwen uit de negentiende eeuw. De brug van Nikolausbrücke, gelegen in het hart van de stad, is een andere opvallende bouw van de negentiende eeuw, die het historische karakter van het plein versterkt.
In het noordelijke deel van het Zwarte Woud, dichtbij de stad St. Blasien, ligt een ander aantrekkelijk cultuur- en natuurterrein. De route naar de Schluchsee en de Menzenschwander watervallen is een van de mooiste wandelingen in het gebied. Deze route loopt langs hoge rotswanden, bosranden en adembenemende uitzichtpunten. Aan het einde van de tocht ligt Menzenschwand, een luchtkuuroord dat bekend is om zijn natuurlijke bronnen en gezondheidsvoorzieningen. Bezoekers kunnen hier genieten van een verblijf met een diepe ontspanning door middel van radiotoestellen, lomi-lomi of ayurveda-behandelingen, gevolgd door een luxe bad in een rozenolie- of chocoladebad.
Activiteiten voor gezinnen en actieve vakantiegangers
Voor gezinnen is het gebied rond Ühlingen-Birkendorf een echte topbestemming vanwege het uitgebreide aanbod aan kindvriendelijke activiteiten. Een van de meest populaire activiteiten is het bezoek aan het Murggarten, een speeltuin langs de oevers van de Murg in Forbach. Deze speeltuin is ontworpen voor kinderen van alle leeftijden en biedt ruime ruimte voor spel en beweging. De combinatie van natuurlijke elementen, zoals houten speeltoestellen, glijbanen en een wateronderdeel, maakt het tot een plek waar kinderen zich volledig kunnen ontwikkelen en ontspannen.
Een andere aanrader is de zomerrodelbaan bij de berg Todtnau, gelegen op de hoogte van meer dan 1.000 meter. Hier wordt een houten karretje gebruikt om 2 kilometer lang de helling af te zakken. De rit begint vanaf een stoeltjeslift, die de gasten naar de bovenste plek brengt. Deze activiteit wordt vaak beschouwd als spectaculair en zeer populair, vooral in de zomermaanden. Om wachttijden te voorkomen, wordt geadiseleerd om vroeg op de dag te gaan, voordat de groepen groter worden. De combinatie van natuurlijke omgeving en opwinding maakt dit tot een onvergetelijke ervaring voor zowel jong als oud.
Voor kinderen die graag wandelen of een avontuurlijke dag willen beleven, is het Wichtelpfad op de Feldberg een echte juweel. Dit pad is speciaal ontworpen voor jonge kinderen en biedt opweg leuke bordjes, verhalen en eindigen in een speeltuin. Hoewel het pad niet geschikt is voor kinderwagens, is er bij het museum van de Haus der Natur de mogelijkheid om rugdragers te lenen, wat de toegankelijkheid voor gezinnen met jonge kinderen aanzienlijk vergt. Ook de Fundorena, een groot indoor speel- en klimpark in het hoofdgebouw van het Familotel Feldberger Hof, is een aanrader. Met trampolines, klimwanden, een binnen-speeltuin en vele andere attracties is dit een plek waar kinderen uren kunnen spelen zonder buiten te moeten zijn.
Vakantie in het hoogland van het Zwarte Woud: de voordelen van de Hochschwarzwald Card
Voor gasten die verblijven in accommodaties in de regio, is er een unieke mogelijkheid om het volledige aanbod van het gebied te benutten dankzij de Hochschwarzwald Card. Deze digitale kaart wordt automatisch verstrekt aan gasten die verblijven in een aangesloten hotel of pension in de regio. De card biedt gratis toegang tot talloze attracties, waaronder zwembaden, klimwanden, SUP-verhuur, indoor-speeltuinen en vele andere activiteiten. Dit maakt het mogelijk om zowel actief als ontspannend te zijn zonder extra kosten te maken.
Daarnaast ontvangt elke gast ook de Konus-Gästekarte, waarmee hij of zij gratis met het openbaar vervoer kan reizen. Dit houdt in dat gasten in staat zijn om steden zoals Freiburg, Calw, Todtnau of Titisee-Neustadt zonder extra kosten te bereiken. Dit maakt het reizen in het gebied zorgeloos en duurzaam, en stimuleert het gebruik van openbaar vervoer in plaats van auto’s. De combinatie van de Hochschwarzwald Card en de Konus-Gästekarte maakt de regio tot een van de meest gastvrije vakantiebestemmingen in Duitsland.
Vervoer en bereikbaarheid: toegankelijkheid vanaf belangrijke vliegvelden
Ondanks het bergachtige karakter van het gebied is de bereikbaarheid van Ühlingen-Birkendorf redelijk goed. Het dichtstbijzijnde treinstation is Waldshut, op ongeveer 15 kilometer afstand. Van daaruit is het mogelijk om met de trein verder te reizen naar belangrijke bestemmingen zoals Freiburg, Baden-Baden of Karlsruhe. Voor reizigers die met de auto reizen, is de verbinding via de snelwegen goed en is het gemakkelijk om te parkeren bij de meeste toegangspunten van de wandelpaden en attracties.
Voor reizigers die met het vliegtuig reizen, zijn er drie belangrijke vliegvelden in de buurt: Zürich (ca. 45 km), Basel (ca. 80 km) en Stuttgart (ca. 170 km). Deze luchthavens zijn goed aangesloten op het Duitse spoorwegnet en bieden een eenvoudige verbinding met het Zwarte Woud. Van elk van deze vliegvelden is er een optie om met trein of bus naar het gebied te reizen, wat ideaal is voor reizigers die op zoek zijn naar een combinatie van luchtvaart en natuurlijke rust.
Toegankelijke vakantie: accommodaties en faciliteiten
Voor reizigers die een vakantie willen boeken in de omgeving van Ühlingen-Birkendorf, zijn er verschillende opties beschikbaar. Campings in de regio zijn een populaire keuze, met name voor gezinnen en groepen die genieten van een combinatie van natuur, rust en gemakkelijk toegankelijke faciliteiten. Veel campings in Ühlingen-Birkendorf bieden een zwembad, wellnessfaciliteiten en terrassen waar men kan genieten van lokale specialiteiten. Sommige campings bieden ook glampingopties, die ideaal zijn voor mensen die meer comfort willen zonder de sfeer van het buitenleven te verliezen.
Een aanrader is het appartementencomplex op de Feldberg, dat deel uitmaakt van het Familotel Feldberger Hof. Deze accommodaties zijn ideaal gelegen, want ze liggen letterlijk op het hoogste punt van het Zwarte Woud. Gasten kunnen vanuit hun kamer of terras het uitzicht op het gehele gebied genieten. Belangrijk is om te letten op de keuze voor een gerenoveerd appartement met een terras, aangezien dit het verblijf aanzienlijk verbetert. Bovendien heeft elke gast toegang tot de faciliteiten van het hotel, waaronder het zwembad en de speelruimte, wat bijzonder handig is voor gezinnen met jonge kinderen.
Conclusie
Het Zwarte Woud rond Ühlingen-Birkendorf biedt een unieke combinatie van natuurlijke schoonheid, culturele rijkdom en uitgebreid activiteiten voor alle leeftijden. Van de schilderachtige dorpen zoals Calw en St. Blasien tot de spectaculaire watervallen van Todtnau en de actieve attracties op de Feldberg, is er voor elk wat wils. De combinatie van de Hochschwarzwald Card en de Konus-Gästekarte maakt het mogelijk om het gebied op een betaalbare en duurzame manier te verkennen. Of je nu op zoek bent naar rust, avontuur of cultuur, het gebied rond Ühlingen-Birkendorf is een aanrader voor elke reiziger die een onvergetelijke ervaring wil beleven in het hart van het Duitse zuiden.