Een Dagje Uit in Assen: Bezienswaardigheden, Cultuur en Natuur in Drenthe
augustus 29, 2025
Besalú, gelegen in de provincie Girona, is een klein middeleeuws stadje dat zich op slechts een kwartiertje rijden van het meer van Banyoles bevindt. Het dorp is een levend spoor van de Catalaanse middeleeuwse architectuur en cultuur. Ondanks zijn bescheiden omvang stralen de historische gebouwen, smalle straten en de indrukwekkende brug uit het twaalfde eeuwse. De stad is vooral bekend vanwege haar hoge mate van behoud en de unieke sfeer die ontstaat uit de combinatie van natuurlijke omgeving en cultureel erfgoed. De omgeving van Besalú is niet alleen schilderachtig, maar ook rijk aan historische en culturele attracties, waaronder de oude Joodse baden, de kerken van Sant Pere en Sant Martí, en het imposante Cúria Reial, dat ooit als rechtbank dienstdeed en nu als restaurant fungeert.
De historische kern van Besalú
Het hart van het stadje ligt in de oude stad, een dicht bevolkte woonwijk met smalle, geplaveide straten en traplopen die in de loop van de eeuwen zijn blijven behouden. De stad is omgeven door een oude stadsmuur, een overblijfsel van de middeleeuwse verdedigingswerken, en wordt door de rivier de Fluvià gesneden. Voordat je het centrum bereikt, ligt de oude romaanse brug uit de twaalfde eeuw, een sierlijk bouwwerk dat zowel historisch als esthetisch belang heeft. Deze brug verbindt de oude stad met de buitenwijken en biedt een prachtig uitzicht op de rivier en de omliggende heuvels. Het is een populaire plek om even te stoppen en te genieten van het landschap, vooral 's ochtends of in de late namiddag wanneer het zonlicht op de bakstenen muren valt.
Een van de belangrijkste bezienswaardigheden is het Cúria Reial, een gebouw met een grote romaanse galerij met bogen, dat ooit dienstdeed als gerechtshof. Vandaag de dag is het ingericht als restaurant, maar de architektuur blijft behouden. Het pand toont duidelijke kenmerken van de romaanse stijl, zoals dikke muren, kromme bogen en eenvoudige decoraties. De ruimte herbergt nog steeds de originele houten vloer en houten balken, wat een gevoel van historische authenticiteit geeft. Binnen het gebouw zijn ook oude gerechten en houtsnijwerk te zien die duiden op de voormalige functie als gerechtshof.
De kerken van Besalú
Besalú is ook beroemd om zijn vele kerken en kapelletjes, die elk hun eigen historische en architecturale waarde hebben. De kerk van het klooster Sant Pere is een voorbeeld van eenvoudige, maar krachtige architectuur. De muren zijn kale, zonder versieringen, maar de gewelfde plafonds en de lichtval vanaf de hoge ramen geven de ruimte een imposante sfeer. De kerken van Sant Vicenç, Santa Maria en Sant Martí zijn eveneens opvallende bouwwerken die de rijkdom aan middeleeuwse bouwkunst in het dorp tonen. De ingangen zijn vaak versierd met sierlijke stenen sculpturen, terwijl de interieurs vaak zijn versierd met oude kruisigen, kerkbanken en altaarschilderingen. Hoewel de binnenkant vaak sobier is, is de indruk van de ruimte die wordt uitgesonden zeer krachtig.
Eén van de meest bijzondere kenmerken van Besalú is het bestaan van de oude Joodse baden. Deze zijn een zeldzaam voorbeeld van een middeleeuwse mikvah (Joodse badplaats) die nog in redelijke staat is gebleven. Het complex bestaat uit meerdere kamers, waaronder een badruimte met koude en warme baden, en is gemaakt van stenen blokken die met leem zijn verbonden. De baden hebben een diepe symbolische betekenis in het joodse geloof en zijn een getuige van het voormalige joodse leven in het dorp. Hoewel de gemeenschap nu klein is, blijft het erfgoed levend en wordt het bewaard als onderdeel van de culturele identiteit van het dorp.
De natuurlijke omgeving en activiteiten
Behalve het culturele erfgoed is de natuurlijke omgeving rond Besalú een belangrijk trekplek voor toeristen. Het dorp ligt dicht bij het Meer van Banyoles, een vulkaanmer dat wordt omgeven door een natuurpark. Het gebied is populair bij wandelaars, fietsers en natuurminnenden. Er zijn diverse wandelroutes beschikbaar, waaronder een omweg van ongeveer 3,5 kilometer naar de uitlopers van de Gavarres, een bergketen die deel uitmaakt van het gebergte van de Montseny. Deze route is geschikt voor wandelaars van alle niveaus en biedt een prachtig uitzicht op de omliggende bossen, de bergen en het meer.
Daarnaast zijn er in de omgeving mogelijkheden om te klimmen, kanoën, of zelfs te abseilen. Informatie over activiteiten, routes en veiligheidsmaatregelen is beschikbaar in het bezoekerscentrum van het natuurpark in het dorp Bagà, dat zich op ongeveer een uur rijden van Besalú bevindt. De omgeving is ook populair bij liefhebbers van natuur- en landschapsfoto’s, met name 's ochtends of 's avonds wanneer het licht het meest gouden is.
Toeristische beleving en logies
Voor toeristen die willen verblijven, biedt de omgeving van Besalú verschillende opties voor accommodatie, variërend van B&B’s tot kleine hotellen. Binnen bereik van het dorp liggen onder meer het Hostalet de Begur, een B&B in een 19e-eeuws pand met een zwembad en een rustige tuin, en het Hotel-Spa Classic Begur, gelegen in het hart van het dorp en voorzien van een restaurant en wellnessfaciliteiten. Andere opties zijn het El Petit Convent, een klein hotel in een oude kloosterschool, en het Cluc Hotel Begur, een klein, stijlvol hotel met een dakterras en sfeervolle kamers.
Voor reizigers die een meer authentieke ervaring zoeken, zijn er ook boerderijen en boerderijherbergen in de naburige dorpen. Zo ligt het B&B Masia Can Portell op ongeveer twintig minuten rijden van Besalú en is daarmee ideaal gelegen voor een rustige vakantie in de natuur. Het pand is voorzien van een tuin, een terras en een eetzaal met houten vloer. Voor gasten die meer ruimte willen, zijn er ook huizen te huur die zijn ingericht in traditionele Catalaans-landhuisstijl.
Cultuur en lokale feesten
Besalú is niet alleen een historisch dorp, maar ook een plek waar levende cultuur wordt beleefd. Het dorp is het hart van een regionale cultuur die gebaseerd is op tradities, festivals en lokale gewoonten. Zo is er in het naburige dorp Verges een bijzondere traditie in verband met Pasen: op Witte Donderdag wordt er een toneelstuk uitgevoerd dat de dodendans “Danca de Mort” voorstelt. Dit is een bijzondere optische ervaring waarbij dorpsbewoners in skeletkostuums met trommels door de straten lopen. Het is een dramatische voorstelling die de dood symboliseert en een belangrijk onderdeel is van de lokale identiteit.
Daarnaast bestaat er in sommige dorpen een oude traditie van het geven van een maaltijd, bekend als "Sopa de Verges", waarbij de gemeenschap elke vijf jaar een maaltijd van soep verdeelt zoals vroegere adellijke heren deden. Deze traditie wordt gevierd met een feestmaaltijd, muziek en een feestdag in het openbaar park.
Duurzaamheid en toerisme
In 2016 werd Sitges, een andere populaire bestemming in de regio, erkend als Biosphere Destination, een keurmerk voor duurzaam toerisme dat de kwaliteit, duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid van een bestemming bevestigt. Hoewel dit erkenningspunt niet direct van toepassing is op Besalú, duiden de maatregelen die genomen worden om het erfgoed te behouden en het toerisme te beheren op een evenwichtige manier, op een bewuste aanpak van duurzaam toerisme. Zo zijn er beperkingen in de toegang tot bepaalde gedeelten van het stadje en worden bezoeken vaak via vooraf reserveren geregeld.
De locaties in de regio, zoals Pals, Peratallada en Rupit, zijn eveneens belangrijke bestemmingen in de omgeving, en vormen vaak onderdeel van een uitgebreidere reisroute. Deze dorpen zijn vaak minder toeristisch, wat een authentieke ervaring toevoegt. Zo is Pals, gelegen aan de Costa Brava, een middeleeuws dorp dat is versterkt vanwege zijn kwetsbare ligging. De oude verdedigingswerken zijn nog steeds in redelijke staat en het dorp strekt zich uit tot aan de zee, waardoor het ideaal is voor een korte tussenstop tijdens een reis langs de kust.
Praktische informatie en reisadvies
Voor bezoekers is het belangrijk om te weten dat sommige bezienswaardigheden, zoals het Parc Neolític de la Draga nabij Banyoles, slechts beperkt toegankelijk zijn en alleen na reservering te bereiken. Dit is omdat het park wordt gerund door vrijwilligers, wat de toegang beperkt. Bezoekers kunnen via de agenda van Museus de Banyoles controleren op welke dagen rondleidingen zijn gepland.
Voor reizen naar Besalú is het aan te raden om vroeg op te staan of 's avonds te reizen, omdat het verkeer in de heuvelachtige regio soms druk is. De meest voorkomende vervoersmiddelen zijn de auto, fiets of trein. Vanaf Barcelona is het met de trein in ongeveer een uur te bereiken, en vanuit Girona is het met de auto ongeveer dertig minuten rijden. De meeste dorpen in de regio zijn goed bereikbaar met openbaar vervoer, maar een huurauto geeft meer vrijheid voor het verkennen van de omgeving.
Overzicht van belangrijke bezienswaardigheden
| Bezienswaardigheid | Locatie | Kenmerken | Toegankelijkheid |
|---|---|---|---|
| Cúria Reial | Besalú | Romaanse galerij, voormalig gerechtshof, nu restaurant | Toegankelijk tijdens open uren |
| Joodse baden | Besalú | Middeleeuwse mikvah, gemaakt van stenen blokken | Beperkt toegankelijk, vereist reservatie |
| Kerk van Sant Pere | Besalú | Eenvoudige, kale muren, gewelfde plafonds | Dagelijks geopend |
| Oude brug van de Fluvià | Bij ingang Besalú | Romaanse brug uit twaalfde eeuw | Toegankelijk voor voetgangers |
| Parc Neolític de la Draga | Banyoles | Heropbouw van neolithische hutten, vroeg menselijk leven | Alleen op afspraak en na reservatie |
Conclusie
Besalú is meer dan slechts een historisch dorp; het is een levend voorbeeld van hoe cultuur, natuur en geschiedenis samensmelten tot een onvergetelijke beleving. Van de indrukwekkende brug over de Fluvià tot de oude Joodse baden, van de eenvoudige kerken tot de levende tradities in naburige dorpen – elk aspect van het dorp draagt bij aan een diepgaande verbinding met het verleden. De natuurlijke omgeving, met het meer van Banyoles en de bergen van de Pyreneeën, biedt een uitgebreid aanbod aan activiteiten, terwijl de accommodatieopties zowel voor rust als avontuur geschikt zijn. Voor toeristen die op zoek zijn naar een authentieke, culturele ervaring in het hart van Catalonië, is Besalú een aanrader. Het dorp is een parel die in de schaduw van grotere bestemmingen blijft glanzen, maar waar het echte karakter van het Catalaanse platteland tot leven komt.