De Top 10 Musea in Berlijn: Een Gids voor de Cultuur- en Geschiedenisliefhebber
augustus 28, 2025
Bergheim, gelegen in de Elzas in het oosten van Frankrijk, is een sieraad van de Franse culturele erfenis en staat sinds 2003 op de officiële lijst van Les Plus Beaux Villages de France. Dit middeleeuwse dorp, omgeven door stadsmuren met meerdere torens, behoudt een sfeer van tijdloosheid en authentieke sfeer. De stad is niet alleen een historisch monument, maar ook een levend midden van culturele activiteiten, gastronomische smaken en natuurlijke schoonheid. Samen met naburige dorpen zoals Riquewihr, Kaysersberg, Turckheim, Ribeauvillé en Eguisheim vormt het een onmisbare bestemming voor liefhebbers van middeleeuwse architectuur, wijn, en het authentieke leven in het Franse Wijnland. Deze diepgang naar het hart van de Elzas onthult een rijk landschap van boerenhoeves, wijnkelders, en vakwerkhuizen, met elke plek een uniek sieraad in de schilderachtige streek langs de Vogezen.
De historische en architecturale sieraad van Bergheim
Bergheim is een levend midden van geschiedenis en architectuur, met een stadsmuur en torens die tot in de vroegste middeleeuwen terugreiken. Het dorp is een levend voorbeeld van hoe een middeleeuws centrum bewaard is gebleven. De stadsmuren, met name de imposante Porte Haute, zijn nog in redelijke staat bewaard gebleven. Deze toegangstoren, één van de vier nog bestaande ingangen van het oorspronkelijke stadsverdedigingssysteem, vormt het hechte begin van een wandeling door de smalle, geplaveide straatjes. De gevels zijn versierd met kleurrijke vakwerkhuizen, waarvan sommige al eeuwenlang dezelfde vorm en kleur dragen. Deze sfeer van tijdloosheid is een van de redenen waarom Bergheim zo populair is bij toeristen uit het buitenland, met name uit Nederland.
Het hart van het dorp is het Place du Dr Pierre Walter, een gezellig plein omgeven door statische, kleurrijke huizen. De plek fungeert als sociale en culturele plek voor lokale bewoners en bezoekers. Het plein is niet alleen een uitgelezen plek om te ontspannen, maar ook een uitgangspunt voor het verkennen van de plaatselijke cultuur en historische gebouwen. Een van de belangrijkste bezienswaardigheden is de Église de l’Assomption-de-la-Bienheureuse-Vierge-Marie, een kerk met een rijke geschiedenis die sinds de 13e eeuw bestaat. De kerk is opvallend door haar gotische elementen, inclusief een imposante toren en versierde ramen. De kerk is niet alleen een religieuze plek, maar ook een architectonisch voorbeeld van de kunstvaardigheid uit het middeleeuwse Frankrijk.
Bergheim is niet alleen een historisch dorp, maar ook een plek waar kunst en cultuur een centrale rol spelen. Het Stadtmuseum biedt een diepgaande kijk op de geschiedenis van het dorp, van de vroege nederzettingen tot de moderne tijd. De tentoonstellingen zijn interactief en afgestemd op een breed publiek, waaronder gezinnen met kinderen. Dit maakt het museum een aanrader voor een gezinsuitje. Bovendien bevorderen de tentoonstellingen een betere begroting van de lokale cultuur, de rol van de landbouw en de ontwikkeling van het dorp door de eeuwen heen.
De sierlijke dorpen van de Elzas: van Riquewihr tot Ribeauvillé
Naast Bergheim vormen een reeks dorpen de sieraden van de Elzas. Deze dorpen zijn allemaal op de lijst Les Plus Beaux Villages de France opgenomen en zijn elke reis naar het wijnland een aanrader. Elk dorp heeft zijn eigen unieke karakter en kenmerken, maar allemaal zijn ze gekenmerkt door schilderachtige vakwerkhuizen, historische gebouwen en een levendig cultureel leven.
Riquewihr is misschien wel het bekendste van deze dorpen. Het ligt op een heuvel en is omgeven door wijnvelden. De hoofdstraat is vol met prachtige vakwerkhuizen, vaak in levendige kleuren geschilderd. De stadsmuur is in grote delen nog intact, met een poort en versterkte torens. Ondanks de hoge stroom toeristen is er ruimte om de rust te vinden. Wanneer je de drukke hoofdstraat verlaat en een zijstraat inslaat, verdwijnt het lawaai en wordt het dorp weer rustig en schilderachtig. De sfeer is ideaal voor een ontspannen wandeling, een koffie tijdens het uitkijken naar de natuur of een bezoek aan een wijnkelder.
Kaysersberg ligt iets verder ten zuiden en is eveneens een belangrijk bestemming voor liefhebbers van historische steden. Het dorp heeft niet alleen een kasteelruïne, maar ook een lange geschiedenis van mensen die hier al sinds de Romeinse tijd leefden. De doorgaande weg via de Col du Bonhomme was al in de 1e eeuw voor Christus actief. De stad is omgeven door het riviertje Weiss, dat schilderachtig door de stad stroomt. Dit geeft het dorp een bijzondere sfeer, zeker in de late middag en vroeg avond. De stad heeft ook talloze zestiende- en zeventiende-eeuwse vakwerkhuizen, waarvan sommige zijn omgevormd tot winkels, cafés en musea. Een bijzondere plek is het geboortehuis van Albert Schweitzer, dat nu een museum is. Het museum is een aanrader voor mensen die geïteresseerd zijn in filosofie, geneeskunde en menslievendheid.
Turckheim is een minder druk dorp dan Kaysersberg en Riquewihr, maar net zo sierlijk. Het is gekend om zijn prachtige vakwerkhuizen, waarvan sommige uit de 16e en 17e eeuw stammen. Het stadshuis is een mooi voorbeeld van de stijl uit die tijd. Bovendien heeft het dorp een mooi plekje in het centrum, het Jardin de la Ville, dat ideaal is voor een rustige pauze of een korte wandeling. Van mei tot oktober vindt hier ook een bijzondere activiteit plaats: de Dernière Nuit des Vielleurs, een nachtwandeling met een oude nachtwaker die de bevolking van oude tijden vertelt. Deze wandeling geeft een unieke kijk op de geschiedenis van het dorp en is een bijzondere ervaring voor bezoekers.
Ribeauvillé, gelegen in het zuiden van de Elzas, is een dorp dat vaak onderschat wordt, maar met recht een topbestemming is voor liefhebbers van geschiedenis en mystiek. Het oude centrum is vol met smalle straatjes, duistere steegjes en vakwerkhuizen met een historisch karakter. De stad is al sinds de 8e eeuw in ontwikkeling, eerst in bezit van de bisschoppen van Bazel. De naam van het dorp heeft zich door de eeuwen heen gewijzigd van Rathaldovilare tot Rappotsweiller in de 19e eeuw. Het gevoel van tijdloosheid is hier bijzonder sterk, en het is moeilijk om niet te denken dat je in een middeleeuws sprookje bent beland. Voor reizigers is het belangrijk om te weten dat het parkeren in het centrum lastig kan zijn. Als er geen plek is, is het raadzaam om op een van de openbare parkeerplekken aan de rand van het dorp te parkeren.
Wijn, gastronomie en lokale tradities
De Elzas is niet alleen een landschap van schilderachtige dorpen, maar ook een wereldwijd erkend wijnland. In het hart van de regio liggen dorpen zoals Mittelbergheim, dat is gelegen tegen de hellingen van de Vogezen. Hier heerst een weldadige rust, in tegenstelling tot de drukkere en beroemdere wijn dorpen zoals Riquewihr en Eguisheim. Mittelbergheim is vooral bekend vanwege zijn oude boerderijen met wijnkelders die al eeuwenlang in gebruik zijn. Een bijzonderheid in het dorp is een monumentale druivenpers uit 1727, die tot 1952 nog werd gebruikt. Deze houten pers, een voorbeeld van oude technologie, herinnert aan de rijke wijnbouwgeschiedenis van het dorp.
Voor bezoekers is het een aanrader om een proeverij te boeken in een van de lokale wijnkelders. Hier kunnen de smaken van de Elzassche wijn worden verkend, van de heldere, frisse Albariño tot de zware, zoete Gewürztraminer. De lokale bevolking is gastvrij en vaak bereid om bezoekers te verwennen met flessen wijn, kaas en brood. De combinatie van natuurlijke omgeving en ambachtelijke productie maakt dit een onmisbare ervaring voor elke toerist.
De lokale gastronomie is een essent deel van de cultuur. In de dorpen en steden van de Elzas is het gebruikelijk om een maaltijd te genieten in een van de vele restaurants of cafés. De keuze is groot: van traditionele Duitse gerechten zoals Schnitzel, Bratwurst en Sauerbraten tot lokale specialiteiten zoals Choucroute en Tarte flambée. De gerechten worden vaak gepresenteerd met een glas lokale wijn of een glas Apfelwein, een appelwijn die populair is in de regio. De combinatie van heerlijke gerechten, lokale dranken en een sfeer van gastvrijheid maakt elke maaltijd tot een onvergetelijke ervaring.
Bezoek aan de natuur: wandelen, fietsen en natuurbeleving
De natuur in de Elzas is even spectaculair als de dorpen. Het landschap is gevarieerd: van glooiende wijnvelden en bosrijke heuvels tot besneeuwde toppen van de Vogezen. Dit maakt de regio ideaal voor wandelingen, fietsen en natuuractiviteiten. Veel dorpen zijn uitgerust met wandelroutes en fietspaden die zich uitstrekken tot aan de top van de heuvels.
Bijvoorbeeld in Eguisheim, gelegen in een vallei tussen de Vogezen, is het dorp opgebouwd in cirkels, wat het uniek maakt. De huizen zijn in een cirkelvormig patroon gebouwd, wat zorgt voor een sfeer van rust en veiligheid. Het dorp is ook een uitgelezen plek voor een rustige wandeling langs de beekjes en de groene weilanden. De combinatie van natuur en cultuur maakt Eguisheim tot een rustige plek waar de natuur en het menselijk leven naast elkaar bestaan.
Voor fietsers is het een aanrader om een fiets te huren in een van de dorpen en een tocht te maken langs de wijnroutes. De routes zijn vaak goed aangelegd en geïntegreerd in het landschap. Veel dorpen, waaronder Kaysersberg en Riquewihr, bieden fietshuur aan. De route langs de Elzas is al eeuwenlang een belangrijke verbinding tussen de steden, en nu is het een populaire route voor fietsen en wandelen.
Bezoeken aan de bezienswaardigheden: een overzicht
| Bezienswaardigheid | Locatie | Belangrijkste kenmerken | Bezoekadvisering |
|---|---|---|---|
| Église de l’Assomption-de-la-Bienheureuse-Vierge-Marie | Bergheim | Middeleeuwse kerk met gotische elementen, toren, versierde ramen | Bezoek in de ochtend of vroeg in de avond voor minder drukte |
| Porte Haute | Bergheim | Eén van de vier nog bestaande ingangstoren van de stadsmuur | Bezoek tijdens het daglicht voor beste beeld |
| Stadtmuseum Bergheim | Bergheim | Interactieve tentoonstelling over geschiedenis van het dorp | Aanrader voor gezinnen, open van 10u00 tot 17u00 |
| Kasteelruïne Kaysersberg | Kaysersberg | Restanten van een middeleeuwse versterking, uitzicht op het dal | Bezoek na de zonsondergang voor mooi zicht |
| Albert Schweitzer Geboortehuis | Kaysersberg | Museum in een vakwerkhuis, gebouwd in 1575 | Bezoek in combinatie met de stadsmuur |
| Jardin de la Ville | Turckheim | Stads tuin in het centrum, met zitplekken en bloeiende planten | Rustige plek voor een pauze, ideaal bij zonsondergang |
| Druivenpers uit 1727 | Mittelbergheim | Historische houten druivenpers, nog in gebruik tot 1952 | Bezoek bij daglicht voor goed zicht |
Praktische informatie en reisadvies
Voor reizigers is het belangrijk om te weten dat veel van de dorpen in de Elzas in de zomer druk zijn, vooral in de maanden juni tot augustus. Het is aanrader om vroeg in het seizoen of in het voor- of najaar te reizen, wanneer het weer nog aangenaam is en de drukte minder is. Voor wie reist met het openbaar vervoer is het belangrijk om rekening te houden met de verbindingen tussen de dorpen. Veel dorpen zijn met de trein of bus bereikbaar, maar het is handig om een kaart of routeplan van tevoren te downloaden.
Parkeren in de centra van de dorpen kan lastig zijn, vooral tijdens festivals en feesten. In dorpen zoals Ribeauvillé is het aanrader om te parkeren aan de rand van het dorp en dan te lopen. Sommige dorpen vereisen een parkeerkaart, die vaak voor twee uur geldig is. Het is aan te raden om een parkeerapp te gebruiken of de website van de gemeente te raadplegen.
Voor toeristen uit Nederland is de reis naar de Elzas eenvoudig via trein of auto. Vanuit Nederland zijn het ongeveer 3 tot 4 uur rijden, afhankelijk van het eindbestemming. Veel reizigers kiezen ervoor om in een van de dorpen te overnachten, wat een unieke ervaring geeft. Veel accommodaties zijn gevestigd in historische panden, zoals boerderijen of oude huizen, wat de ervaring nog authentieker maakt.
Conclusie
De Elzas is een rijk landschap van historische dorpen, schilderachtige natuur en rijke cultuur. Dorpen zoals Bergheim, Riquewihr, Kaysersberg, Turckheim en Ribeauvillé vormen een onmisbare bestemming voor toeristen die op zoek zijn naar sfeer, geschiedenis en gastronomie. Elk dorp heeft zijn eigen unieke karakter: van het middeleeuwse karakter van Bergheim tot de levendige sfeer van Riquewihr, de rust van Mittelbergheim en de historische diepte van Ribeauvillé. De combinatie van natuur, cultuur en lokale smaken maakt dit gebied tot een echte sieraad van Frankrijk. Voor Nederlandse reizigers is het een ideaal doel voor een verblijf in het hart van Europa, waar zowel rust als avontuur mogelijk zijn.