De Top 10 Musea in Berlijn: Een Gids voor de Cultuur- en Geschiedenisliefhebber
augustus 28, 2025
In het hart van het zuidelijke Italië, in de regio Campanië, ligt de stad Benevento, een plek waar geschiedenis, cultuur en natuur op de meest sieraadloze manier samenkomen. Gelegen aan de monding van de rivieren Sabato en Calore, omgeven door een kronkelende kroning van beboste bergen, herbergt de stad een rijk erfgoed dat zich uitstrekt van de oude Romeinse tijd tot de middeleeuwen. Hoewel de stad vroeger vaak in de schaduw van beroemdere steden zoals Napels en Pompei stond, biedt Benevento een diep en authentiek blik op het leven in de oude wereld, verre van de drukke toeristische stroomlijn. Van de overblijfselen van Romeinse baden tot de imposante kathedraal uit de 13e eeuw, is elke steen in de stad een verhaal waard. Deze diepgaande reis door Benevento onthult niet alleen de belangrijkste bezienswaardigheden, maar ook het unieke karakter van een stad die door de eeuwen heen zowel als militair knooppunt als cultureel centrum heeft fungeerd.
Geschiedenis van een stad met een dubbel gezicht
De geschiedenis van Benevento is een kroniek van verandering, overwinning en aanpassing die zich uitstrekt van de Ierste Steen en de Romeinse overheersing tot het middeleeuwen en het einde van de Kerkelijke Staat. De stad ontstond oorspronkelijk onder de naam Maleventum, wat letterlijk “slechte afloop” betekent. Deze naam was een verwijzing naar een nederlaag die de stad ooit had geleden, maar de betekenis veranderde radicaal nadat de Romeinen in 275 v.C. een doorslaggevende overwinning behaalden op koning Pyrrhus van Epeiros bij deze plek. Deze overwinning, die de oorlog tussen Rome en de Griekse vorst in Italië bepaalde, bracht een einde aan de Romeinse expansie in het zuiden en markeerde het begin van een nieuwe epoch. Vanaf dat moment werd de stad omgedoopt tot Beneventum, wat “goede afloop” betekent, een symbolische wending van het lot dat haar in de geschiedenis zou vestigen.
In 268 v.C. vestigden de Romeinen een militaire kolonie in Benevento, wat de stad transformeerde tot een belangrijk knooppunt in het Romeinse wegennetwerk. De Via Appia, een van de beroemdste wegen uit de Romeinse tijd, liep via deze stad en maakte de stad tot een cruciale verbinding tussen het zuiden van Italië en de hoofdstad. Deze strategische ligging zorgde ervoor dat de stad snel groeide en zich ontwikkelde tot een belangrijk bestuurlijk, cultureel en commercieel centrum. Tijdens de Romeinse overheersing werd de stad ook een centrum voor religieuze en overheersingspraktijken, zoals blijkt uit de overblijfselen van openbare gebouwen, tempels en de belangrijke thermische baden, de Terme di San Cristiano.
Na de val van het Romeinse Rijk in het Westen, kwam Benevento in handen van de Longobarden, een Germaanse streek die in de zevende eeuw de macht in het zuiden van Italië overnam. Van de zevende tot de elfde eeuw was Benevento de hoofdvesting van de Longobardische vorsten van het zuidelijk rijk, het zogenaamde Langobardisch koninkrijk in het Zuiden. Deze periode was van groot belang voor de ontwikkeling van de stad, niet alleen op het gebied van politiek bestuur, maar ook op cultureel en religieus vlak. De stad werd een centrum van christelijke beschaving in het zuiden van Italië, wat blijkt uit de bouw van kerken en kloosters. Na de val van het Longobardische koninkrijk in de elfde eeuw, werd Benevento deel van de Kerkelijke Staat, een status die het tot 1860 zou blijven houden. Deze lange periode onder kerkelijke overheersing heeft een diepere invloed gehad op de bouwstijl, kunst en religieuze tradities van de stad.
In de loop van de jaren is de stad echter ook met moeilijkheden geconfronteerd. Zo stond Benevento op een lijst van minder leefbare steden in Italië, waarop de stad in de jaren zeventig van de vorige eeuw op de laatste plaats stond. Dit was grotendeels te wijten aan hoge werkloosheid en een lage levensstandaard. Toch blijkt uit de beschikbare bronnen dat de stad een rijk cultureel en archeologisch erfgoed bezit, dat de waarde van de stad verdringt boven haar huidige economische uitdagingen. De stad heeft een rijke geschiedenis die nog steeds zichtbaar is in haar straten, kerken en ruïnes. De combinatie van oude Romeinse overblijfselen, middeleeuwse bouwstijlen en een sterk religieus karakter maakt van Benevento een unieke plek in Campanië.
De oude Romeinse baden: Terme di San Cristiano
Eén van de meest opvallende en minder bekende archeologische vondsten in de stad is de Terme di San Cristiano, een oude Romeinse thermische baden die op het punt van herstel staan en een waardevolle bron vormen voor kennis over het dagelijks leven in de oudheid. De baden liggen in de wijk Triggio, een stadsdeel dat zijn karakter heeft behouden en waar de geschiedenis uit iedere steen lijkt te fluisteren. De bouw van het complex wordt meestal toegeschreven aan de eerste helft van de tweede eeuw na Christus, een periode waarin de stad, dankzij de uitgebreide bouwactiviteiten van de Romeinen, een periode van welvaart doormaakte. Deze periode van welvaart is duidelijk zichtbaar in de robuuste bouwmaterialen, de zorgvuldige architectuur en het uitgebreide netwerk van gewelven, kamers en gangen.
De Terme di San Cristiano is niet alleen een voorbeeld van Romeinse technische vaardigheid, maar ook een weerspiezing van het sociale leven in de oude stad. Zoals vele Romeinse baden fungeerden deze ruimtes als sociale centra waar burgers konden ontmoeten, sporten, filosoferen en genieten van warmwaterbaden. De baden zijn grotendeels ongemoecheld gebleven door het moderne toerisme, wat hun atmosferische sfeer behoudt. De architectuur van de ruimtes toont een hoog niveau van technische vaardigheid, met zorgvuldig ontworpen bogen en gewelven die zowel functioneel als esthetisch aantrekkelijk zijn. De gebruikte materialen, zoals lokale steen en mortel, zijn vergelijkbaar met die gebruikt in het nabijgelegen Romeinse theater, wat de verbondenheid van het gebouw met het bredere stadsbeeld van de oude tijd benadrukt.
Eén van de meest opvallende kenmerken van de baden zijn de twee goed bewaarde kamers die boven elkaar zijn geplaatst. De bovenste kamer, op gelijk niveau met het straatniveau, heeft een gewelf van meer dan zes meter hoogte, ondersteund door dikke muren die zijn opgebouwd uit een mix van steen en mortel. De onderste kamer, bereikbaar via een steile trap, toont een andere indeling, met nissen in de wanden die mogelijk als decoratieve of functionele elementen dienden. Het gebruik van gewelven en bogen is niet alleen functioneel, maar ook esthetisch georiënteerd, wat het complex tot een kunstwerk van de Romeinse architectuur maakt.
Er is een vermoeden dat de Terme di San Cristiano mogelijk verbonden was met een ander beroemd Romeins badcomplex, de Terme Commodiane, genoemd naar keizer Commodus. Hoewel er nog geen definitief bewijs is voor deze verbinding, suggereert het feit dat het complex in dezelfde periode werd gebouwd en in dezelfde stijl is uitgevoerd dat het deel uitmaakte van een breder netwerk van openbare baden die het stadsbeeld sierden. Deze mogelijke verbinding voegt een extra laag van complexiteit toe aan het verhaal van de stad, en versterkt het idee dat Benevento in de Romeinse tijd een belangrijk centrum van cultuur en beschaving was.
Bovendien is het opmerkelijk dat het terrein na de val van het Romeinse Rijk in de vroeegmiddeleeuwen als begraafplaats werd gebruikt. Dit is duidelijk zichtbaar aan de hand van archeologische vondsten, waaronder de grafinscriptie van Radichis, zoon van de gastald Ansfert. Deze vondst toont aan dat de menselijke aanwezigheid op de plek zich over eeuwen heen heeft voortgezet, van een openbaar bad tot een heilige plek voor het begraven. Deze evolutie van het gebruik van ruimte geeft een diep inzicht in de levenswijze van de mensen in de loop van de eeuwen en illustreert de veerkracht en aanpassingsvermogen van menselijke samenlevingen.
De kathedraal van Benevento: een kerk van talen en stijlen
De kathedraal van Benevento, gelegen op het Piazza del Duomo, is een van de meest imposante en historisch rijkste gebouwen van de stad. Het bouwwerk is geen enkelemalige bouw van één periode, maar het resultaat van een langdurige evolutie van bouwstijlen en historische gebeurtenissen. De oorsprong van de huidige kathedraal ligt al in de zevende eeuw, toen op deze plek reeds een kerkgebouw stond. De huidige vorm is het resultaat van uitgebreide verbouwingen die zich uitstrekten van de elfde tot de twaalfde eeuw. In die periode werd de kerk uitgebreid van drie schepen tot vijf schepen, een uitgebreid bouwproject dat de kerk tot een van de belangrijkste kathedralen in Zuid-Italië maakte.
De architectuur van de kathedraal is een weerspiezing van de culturele en politieke veranderingen die zich in de streek aftekenden. De voet van de huidige kathedraal dateert uit de 13e eeuw, een periode van bloei voor de stad onder de invloed van de Kerkelijke Staat. De fraaie gevel, in Toscaans-Pisaanse stijl uitgebouwd, is een van de meest opvallende kenmerken van het bouwwerk. In het midden van de gevel bevond zich ooit een beroemde bronzen deur uit de eerste helft van de 13e eeuw. Hoewel het origineel nu in de Biblioteca Capitolare bewaard wordt, is de betekenis van deze deur voor de geschiedenis van de stad nog steeds groot. De deur vertoont opvallende sculpturen en voorstellingen uit het bijbelse verhaal, die de religieuze en culturele waarde van het bouwwerk benadrukken.
Het gebouw heeft zwaar geleden onder de Tweede Wereldoorlog, maar is sindsdien volledig gerestaureerd. De restauratie is zorgvuldig uitgevoerd op basis van historische documentatie en archeologische vondsten, waardoor het bouwwerk in wezen zijn oorspronkelijke vorm heeft teruggekregen. De kathedraal heeft niet alleen een grote betekenis voor de lokale bevolking, maar is ook een belangrijk symbool voor de cultuur van Campanië. De binnenkant van de kathedraal, met zijn hoge gewelven, kruisgangen en schilderingen uit de barokke periode, is een weerspiezing van de kunstenaarsvaardigheden uit de achttiende eeuw.
De kathedraal fungeert ook als een centraal onderdeel van de culturele en religieuze levens van de stad. Het is een plek van beroering, vrede en reflectie, waar zowel lokale gelovigen als toeristen kunnen komen om te bidden, te genieten van muziek, of gewoon te genieten van de schoonheid van het bouwwerk. De kathedraal is ook een belangrijk doelwit voor culturele evenementen, zoals tentoonstellingen en concerten, die vaak worden georganiseerd in samenwerking met lokale kunstorganisaties.
Eet- en drankgewoonten: de erfenis van Strega en Falanghina
Naast de historische en architecturale bezienswaardigheden, speelt de lokale culinaire cultuur een belangrijke rol in de identiteit van Benevento. De stad is vooral beroemd om twee producten die de stad in de wereld heeft gebracht: de liquore Strega en de witte wijn Falanghina. Deze producten zijn niet zomaar lokale specialiteiten, maar zijn de vruchten van een diepgewortelde traditie en een unieke combinatie van bodem, klimaat en vakmanschap.
De meest gerenommeerde productie van de stad is de Liquore Strega, een karakteristiek gele, mierzoete ‘heksenlikeur’ die al eeuwenlang wordt geproduceerd. De naam "Strega" betekent letterlijk "heks" in het Italiaans, en de drank heeft een sfeer van mystiek en sfeer, die kan worden verklaard door haar ingrediënten, die bestaan uit meer dan 70 soorten kruiden, bloemen en vruchten, waaronder citroen, koriander, kamille en kardemoen. De precieze samenstelling is een groot handelsgeheim, maar de drank is al jaren een symbool van de cultuur van Campanië. De beroemdste plek om deze drank te proberen is het restaurant Locanda della Strega, dat genoemd is naar de drank zelf. Het restaurant, gevestigd in het hart van de stad, biedt niet alleen de beroemde drank, maar ook een smaakervaring van de lokale keuken, met gerechten die zijn geïspireerd op recepten uit de regio.
Een ander belangrijk product uit de omgeving is de witte wijn Falanghina, die oorspronkelijk uit het dorpje Sant’Agata dei Goti komt. Deze wijn is ontdekt en opnieuw geïntroduceerd in de jaren zestig door de eigenaar van een pand genaamd Palazzo Mustilli, die de oude wijnstokken, die al jaren in verval waren, opnieuw ontdekte. Vanaf dat moment werd de Falanghina een van de meest gevraagde witte wijnen in Italië. Vandaag de dag is de wijn te verkrijgen in elke Italiaanse supermarkt en wijnzaak, en is een must om te proberen tijdens een bezoek aan de regio. De wijn is licht, fris, met een lichte zoetheid en een frisse citrusnoten, wat hem ideaal maakt als voorgerecht bij een maaltijd of als aperitief.
De combinatie van deze lokale producten maakt dat een bezoek aan Benevento niet alleen een reis door de geschiedenis is, maar ook een culinaire avontuur. Van de geur van de Strega in een glas tot de frisse smaak van de Falanghina in een glas, biedt de stad een unieke ervaring voor de zinnen. Bezoekers kunnen niet alleen de bezienswaardigheden verkennen, maar ook de lokale cultuur ervaren via smaak, geur en smaakervaring.
Andere bezienswaardigheden in de omgeving: van Sant’Agata tot de Reggia
Naast de hoofdcentrale van Benevento zelf, ligt in de omgeving een aantal buitengewoon interessante bestemmingen die een aanrader zijn voor elke reiziger. Een van de meest opvallende is het dorpje Sant’Agata dei Goti, gelegen in het landelijke gebied van het Sannio, genoemd naar het oude volk der Samnieten. Het dorp is gebouwd op een uitloper van een rotsmassief en biedt een spectaculair uitzicht op een diepe kloof. De stad is een voorbeeld van middeleeuwse stedenbouw, met nauwe straatjes, basalten wegdek en oude patriciërswoningen. De stad is ooit door de Goten, een Germaanse streek die in de zevende eeuw Italië binnenviel, als militair bolwerk gebruikt. De naam "Sant’Agata dei Goti" (Heilige Agatha der Goten) herinnert aan deze geschiedenis.
De stad is ook het geboorteplek van de beroemde wijn Falanghina, die is geïntroduceerd door de eigenaar van Palazzo Mustilli in de jaren zestig. Deze wijn is nu een van de meest gevraagde wijnen uit het zuiden van Italië en kan overal in de winkel worden gekocht.
Een andere belangrijke bestemming in de regio is de Reggia di Caserta, een van de grootste paleizen van Europa. Het paleis, gebouwd in de achttiende eeuw, werd gebouwd als residentie van koning Carlo di Borbone. Het paleis is nu grotendeels openbaar toegankelijk, en bezoekers kunnen een ononderbroken tour door de rijk gedecoreerde zalen, gangen, pronkkamers en kunstgalerijen voltooien. Het buitengewone aanbod aan kunst en architectuur maakt het een populaire bestemming, waar de bezoekersaantallen vorig jaar oploopt tot 838.000. De tuin van het paleis is eveneens een attractie apart: een eindeloos lijken park met kunstmatige watervallen, beeldengroepen, vijvers en fonteinen.
Vanuit Napels of Rome is de Reggia eenvoudig per trein te bereiken, aangezien het treinstation van Caserta direct naast het paleis ligt. Voor bezoekers die met de auto reizen, zijn er ook meerdere opties voor een maaltijd in het nabijgelegen middeleeuwse stadje Casertavecchia.
Conclusie
Benevento is een stad die bovenal bekend is om haar diepe geschiedenis, archeologisch erfgoed en culturele erfenis. Van de Romeinse baden van de Terme di San Cristiano tot de imposante kathedraal op het Piazza del Duomo, van de productie van de beroemde Strega tot de lokale wijn Falanghina – elke hoek van de stad vertelt een verhaal. Hoewel de stad tegenwoordig geconfronteerd wordt met economische uitdagingen, is het erfgoed van de stad nog steeds sterk en levendig. Bezoekers kunnen hier niet alleen historische gebouwen verkennen, maar ook de sfeer van een stad voelen die door eeuwen heen heeft geëvolueerd, gecombineerd met een rijke culinaire cultuur. De combinatie van geschiedenis, cultuur en natuur maakt van Benevento een unieke bestemming voor elke reiziger die geïnteresseerd is in het echte Italië.