Yaiza op Lanzarote: Het charmante dorp aan de rand van het vulkanische landschap
augustus 25, 2025
Uithuizen, gelegen in de noordoostelijke hoek van de provincie Groningen, is een dorp met een rijke historie en een aantrekkelijke mix van cultuur, natuur en archeologie. Hoewel het dorp op het eerste gezicht rustig en bescheiden mag overkomen, verborgen zich hier tal van historische en culturele schatten die het bezoeken waard zijn. Uithuizen is bijvoorbeeld de geboorteplaats van de Menkemaborg, een prachtig omgracht kasteel dat uit de 14e eeuw stamt en in de 18e eeuw een levendig centrum was voor het Groninger adel. De Menkemaborg is slechts één van de talrijke bezienswaardigheden die in en rond Uithuizen te vinden zijn. In deze artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste historische en culturele attracties in het dorp en de directe omgeving, op basis van betrouwbare informatie uit diverse bronnen.
De Menkemaborg: Adel in de 14e tot 18e eeuw
De Menkemaborg is het meest opvallende historische gebouw in Uithuizen en een van de grootste trekpleisters van de regio. Het kasteel dateert uit de 14e eeuw en werd in de loop der eeuwen meerdere keren gerestaureerd en uitgebreid. In de 18e eeuw was het een centrum voor het Groninger adel, en in de borg kon men zien hoe de adellijke families in die tijd woonden en leefden. De borg is omgeven door formele tuinen, waarbij een rozentunnel en een doolhof te vinden zijn. Naast de borg staat het Schathoes, een oude herberg die vanaf de 18e eeuw geopend is en waar het mogelijk is om te eten en drinken, ook zonder bezoek aan de borg zelf.
De Menkemaborg is te vinden aan de rand van het dorp, en het landgoed is vrij toegankelijk voor wandelaars. De paden op het terrein zijn goed onderhouden en bieden een rustige sfeer voor bezoekers. Vanuit het kasteel kan men ook genieten van de omringende natuur, zoals akkerland en het landschap van het Hogeland.
De Jacobikerk en de Jacobus de Meerderekerk
In het centrum van Uithuizen staan twee kerken die elk hun eigen historische waarde hebben. De Jacobikerk dateert uit de 13e eeuw en is een van de oudste kerken in de regio. Deze kerken spelen sinds lange tijd een centrale rol in het religieuze en culturele leven van het dorp. Op korte afstand staat ook de Jacobus de Meerderekerk, gebouwd in de 19e eeuw en eveneens een belangrijk historisch monument. Beide kerken zijn nog steeds in gebruik en tonen het rijke religieuze erfgoed van het dorp. Daarnaast zijn er ook andere kerken in de omgeving van Uithuizen te vinden, zoals de witte Doopsgezinde Kerk.
Molen de Liefde: Een typische molen uit de 19e eeuw
Een ander interessant historisch object in Uithuizen is de molen de Liefde. Deze molen stamt uit de tweede helft van de 19e eeuw en is een typisch voorbeeld van de vele windmolens die in de regio te vinden zijn. Net als de meeste molens uit die tijd dient deze voornamelijk als symbolisch gebouw en is er geen actieve molenbedrijf. De molen de Liefde is een mooi herinneringspunt en vormt een aantrekkelijke foto-eindbestemming voor toeristen.
De Streek en Usquert: Historische boerderijen en villa’s
Ten zuiden van Uithuizen ligt de Streek, een buurtschap waar in de 19e eeuw een aantal imposante hereboerderijen zijn gebouwd. Deze boerderijen zijn een bewijs van de welvaart die in de regio Noordoost-Groningen op bloeide, vooral dankzij de vruchtbare bodem en de overvloedige oogsten. De boeren lieten hun rijkdom zien door prachtige boerderijen te bouwen die als zogenaamde kathedralen in het landschap staan. Deze gebouwen zijn een uniek onderdeel van het culturele erfgoed van Noordoost-Groningen en vormen een aantrekkelijke wandel- en fietsroute.
Usquert is een stijlvol dorp in de directe omgeving van Uithuizen waar fraaie villa’s in het centrum te vinden zijn. Het Berlagehuis is een van de bekendste gebouwen in Usquert en een voorbeeld van de moderne architectuur die in de regio is ontstaan.
De Mariakerk en de Rensumaborg
In het nabije dorp Uithuizermeeden staat de Mariakerk, een prachtig wit-blauwe kerk die een belangrijk religieus centrum is geweest. Deze kerk is een van de oudste en mooiste kerken in de omgeving en is nog steeds in gebruik. In de buurt van de Mariakerk staat ook de Rensumaborg. Deze borg is niet toegankelijk voor bezoekers, maar de paden op het landgoed zijn wel te bewandelen. De borg is een historisch gebouw dat een bijzondere plek inneemt in het culturele landschap van de regio.
Boterdiep en de Blink: Stadskern en winkelgebied
In het dorp Uithuizen is het noordelijke uiteinde van het Boterdiep gelegen, een herstelde haven die sinds recente restauraties een belangrijk onderdeel is van het centrum. Het Boterdiep is geflankeerd door het winkelplein de Blink, dat in verbinding staat met de Hoofdstraat, waar diverse winkels en culturele gebouwen te vinden zijn. Hier is een levendige sfeer waar toeristen en inwoners elkaar kunnen ontmoeten. Het winkelplein en het Boterdiep vormen een belangrijke trekpleister voor bezoekers die genieten van de historische sfeer en de rustige toon van het dorp.
De Dinge: Zembad in de omgeving
In de directe omgeving van Uithuizen ligt de Dinge, een zembad dat aan de rand van het dorp gelegen is. Het zembad is een populaire bestemming voor lokale inwoners en toeristen die willen ontspannen in een natuurlijke omgeving. Het zembad is goed onderhouden en biedt een rustige plek voor zwemmen en recreatie. Het is een van de weinige faciliteiten in de regio die toegankelijk zijn voor het publiek en die een bijdrage leveren aan het recreatieve aanbod van Uithuizen.
Wandelen en fietsen in Uithuizen
Uithuizen is een ideale locatie voor wandelaars en fietsers die het landschap van Noordoost-Groningen willen verkennen. In het dorp zijn verschillende wandel- en fietsroutes beschikbaar, waaronder de Groene Wissel 191. Deze wandelroute brengt bezoekers langs het gehuchtje Doodstil, waar het dorp in een paar minuten tijd doorheen wandelt. De route is vanwege haar rustige sfeer en historische context een aanrader voor zowel toeristen als lokale bewoners.
Daarnaast zijn er ook fietsroutes die kunnen worden gecombineerd met bezoeken aan historische gebouwen en musea. Een voorbeeld is de fietsroute die langs de Menkemaborg, de Mariakerk en de Rensumaborg loopt. Deze routes zijn goed aangeduid en voorzien van duidelijke routeplannen en informatie. Voor bezoekers die meerdere historische sites willen bezoeken, is het mogelijk om meerdere bestemmingen in één dag te combineren.
De Waddenzee en de Unesco Werelderfgoed
Een van de meest bijzondere trekpleisters in de omgeving van Uithuizen is de Waddenzee, die onderdeel uitmaakt van het Unesco Werelderfgoed. Deze unieke natuurlijke omgeving is een magisch gebied waar eb en vloed zich elke zes uur afwisselen. Het is mogelijk om wandelingen te maken langs de dijken en de kwelders, waarbij bezoekers kunnen genieten van de prachtige natuur en het rustige karakter van de regio. De Waddenzee is een bijzondere plek voor zowel toeristen als lokale inwoners en vormt een belangrijk onderdeel van het landschap van Noordoost-Groningen.
Het Hogeland en de Cultuur van Noordoost-Groningen
Het dorp Uithuizen ligt in het Hogeland, een cultuurlandschap dat bekend staat om zijn weidse uitzichten, akkerland, mooie boerderijen en kustgebied. Het Hogeland is een prachtig gebied waarin de historie en de natuur elkaar raken. In het landschap zijn veel historische gebouwen te vinden, zoals de Menkemaborg, de Jacobikerk en de molen de Liefde. De combinatie van cultuur en natuur maakt het Hogeland tot een bijzondere bestemming voor toeristen die de rijke historie van Noordoost-Groningen willen ontdekken.
Conclusie
Uithuizen is een dorp dat rijk is aan historische en culturele schatten, die elk hun eigen betekenis en waarde hebben. Van de Menkemaborg tot de Mariakerk, van de molen de Liefde tot de Waddenzee, elke locatie die in en rond Uithuizen te vinden is, draagt bij aan het rijke erfgoed van de regio. Voor toeristen die de historie en natuur van Noordoost-Groningen willen verkennen, is Uithuizen een ideale bestemming. Of het nu gaat om wandelen langs historische gebouwen of het ontdekken van het Unesco Werelderfgoed, Uithuizen biedt tal van mogelijkheden voor bezoekers die genieten van de rustige sfeer en het rijke culturele erfgoed van deze regio.