Leuven en omstreken ontdekt: Bezienswaardigheden en activiteiten voor elke toerist
augustus 21, 2025
De Hoge Venen vormen een uniek en divers natuur- en recreatiegebied dat zich over zowel België als Duitsland uitstrekt. Het is een levendige mix van veen- en heidelandschap, stuwmeren, wandel- en fietsroutes, en een rijke flora en fauna. Voor natuurliefhebbers, geschiedenisenthusiasten en rustzoekers biedt dit gebied tal van indrukwekkende bezienswaardigheden. In dit artikel bespreken we de belangrijkste attracties, de geschiedenis van het gebied en de praktische informatie die reizigers nodig hebben om hun bezoek tot een onvergetelijke ervaring te maken.
De Hoge Venen zijn een van de oudste natuurparken van Wallonië en beslaan ongeveer 73.850 hectare. Het park is onderverdeeld in verschillende delen, waaronder het bos van Hertogenwald, de heuvelachtige landschappen van de Belgische Eifel, en de smalle valleien rond de Our. Het gebied is rijk aan zowel flora als fauna, met tal van zeldzame en endemische soorten. Daarnaast zijn er ook historische bezienswaardigheden die het rijke verleden van deze regio weerspiegelen. Hieronder geven we een overzicht van de meest opvallende en bezienswaardige locaties in de Hoge Venen.
Natuur en dieren: een ecosysteem vol diversiteit
De Hoge Venen zijn een schatkist van natuurlijke rijkdom. Het park bevat 172 beschermde natuurgebieden en acht landschappelijke gedeeltes, waarin zowel zeldzame planten als dieren leven. Qua dieren komen hier edelherten, reeën, wilde zwijnen en de wolf voor. Ook de korhoen, symbool van de Hoge Venen, is een veelvoorkomende soort. Deze vogels zijn deels inheems en deels geïmporteerd uit Zweden, omdat de aantallen eerder gedaald waren. Goed nieuws: in 2024 was de telling van deze beschermde vogels gunstig, wat een hoopgevend signaal is.
Sinds tien jaar is ook de dwerguil weer gevestigd in de Hoge Venen. Deze is de kleinste uilensoort van Europa. Verder komen de ruigpootuil en de zwarte ooievaar voor. Voor vlinderliefhebbers zijn er mooie soorten zoals de ringoogparelmoervlinder, purperstreepparelmoervlinder, zilveren maan en veenbesparelmoervlinder. De Noordse glazenmaker is een zeldzame libellensoort die hier voorkomt.
Over de aanwezigheid van de lynx wordt al jaren gespeculeerd, maar dit is nooit bewezen. In 2023 werd er eindelijk een beeld van een lynx gemaakt in de Semoisvallei.
Qua flora zijn er veel soorten te vinden die typisch zijn voor veen- en heidegebieden. Voorbeelden zijn struikheide, dopheide, bosbessen en veenpluis. Zeldzamere planten zijn lavendelheide, kraaiheide, zevenster, orchideeën, klokjesgentiaan en zonnedauw. Ondanks een grote brand in 2011 en overstromingen in 2021 is het ecosysteem van de Hoge Venen sterk genoeg om deze rijke biodiversiteit te behouden.
Stuwmeren en recreatie
De Hoge Venen zijn rijk aan stuwmeren, die zowel een functionele als recreatieve rol spelen. Deze meren zijn gecreëerd voor het opwekken van stroom en als drinkwatervoorraad. Ze bieden ook talrijke recreatieve mogelijkheden, zoals fietsen, wandelen, zwemmen en duiken.
Enkele van de belangrijkste stuwmeren zijn:
- Lac d’Eupen met de 63 meter hoge Vesderstuwdam (Wesertalsperre)
- Meer van Robertville, een fijne plek voor rustzoekers met zwem- en duikmogelijkheden
- Rursee en Urftsee, waar je een fietstocht kunt maken
- Kalltalsperre en Perlenbachtalsperre, populair bij fiets- en wandeltochten
Rondom deze meren zijn er ook recreatieve routes, zoals het Foxy leerpad van 2,5 km, en een fietstocht van 14 km langs het Lac d’Eupen. Bezoekers kunnen ook elektrische boten, roeibooten of kajaks huren om het water te verkennen.
Bezienswaardigheden in de Hoge Venen
1. Kasteel van Reinhardstein
Het Kasteel van Reinhardstein ligt bij Ovifat, net zuidelijk van de Hoge Venen. Het is een middeleeuwse vesting die bovenop een rots is gebouwd en volledig gereconstrueerd is. Het kasteel biedt bezoekers een indrukwekkend uitzicht over het dal van de Warche. Daarnaast zijn er rondleidingen beschikbaar, waarbij mensen in kostuum voorkomen. Er worden ook middeleeuwse festivals en themaweekenden georganiseerd, wat het kasteel tot een populaire bestemming maakt voor geschiedenisenthusiasten.
2. Grotten van Han
De Grotten van Han liggen iets verder van de Hoge Venen, maar zijn een aanrader voor bezoekers die de Ardennen willen verkennen. De grotten vormen een indrukwekkend ondergronds landschap dat zich uit over kilometers. Ze zijn een van de meest beziende natuurlijke attracties in de regio en bieden een unieke ervaring voor zowel jong en oud.
3. Kasteel van Bouillon
Het Kasteel van Bouillon ligt in de stad Bouillon aan de Franse grens en is een middeleeuwse vesting die sinds de 11e eeuw bestaat. Het kasteel biedt een indrukwekkend uitzicht op de rivier de Semois en heeft een rijke historische context. Het was vroeger een belangrijk vestingpunt in de regio en is nu een populaire bezienswaardigheid waar bezoekers de geschiedenis van de Ardennen kunnen ontdekken.
4. Het Venenkruis
Het Venenkruis staat op de rotsformatie Richelsley en is een fijn plekje om te pauzeren tijdens een wandeling. Het kruis is van oudsher een bedevaartsoord en biedt een rustige en sfeervolle omgeving. Daarnaast is er een grot met een Mariabeeld, wat het plekje extra uniek maakt.
5. Cascade du Bayehon
In de Hoge Venen bevinden zich een aantal lage watervallen, waarvan de Cascade du Bayehon het bekendste is. Deze waterval ligt bij Longfaye, in de buurt van Malmedy. Vooral in het voorjaar stroomt er veel water, maar in de herfst is de waterval ook erg fotogeniek. Het is een populaire plek voor fotograferen en rustige wandelingen.
6. Vallei van de Statte
De Vallei van de Statte is een van de mooiste en meest rustgevende plekken in de Hoge Venen. Het is een smalle vallei met heidelanden, bossen en meren. Het gebied is ideaal voor wandelingen en fietsritten, en biedt een sfeervolle omgeving om de natuur te genieten. Hier kun je ook edelherten en wilde zwijnen tegen het lijf lopen.
Natuurcentra: informatie en startpunt voor activiteiten
In het Natuurpark Hoge Venen Eifel zijn er diverse natuurcentra te vinden. Deze centra zijn een ontmoetingsplaats voor natuurliefhebbers en geven informatie over de natuur en het gebied. Ze zijn ook een goed uitgangspunt voor wandelingen en fietsroutes. Bekende natuurcentra zijn onder andere:
- Natuurcentrum Hoge Venen
- Info- en bezoekerscentrum van de Hoge Venen
- Natuurcentrum van de Eifel
Deze centra bieden ook educatieve activiteiten, workshops en themaweekenden om bezoekers meer te leren over de flora, fauna en geschiedenis van het gebied.
Overnachtingen en rustige verblijven
De Hoge Venen zijn niet alleen een geweldige bestemming voor daguitstapjes, maar ook ideaal voor een rustige vakantie. Er zijn tal van mogelijkheden voor overnachtingen, van chique hotels tot goedkope appartementen en kampeerplaatsen. Sommige accommodaties bieden ook wellnessfaciliteiten, zoals sauna’s en massagetermen, waardoor ze ideaal zijn voor een ontspannen verblijf in de natuur.
Enkele aangeraden overnachtingen zijn:
- Chique en goedkope accommodaties in het centrum van Hoeselt
- Rustige bungalows in de buurt van de stuwmeren
- Appartementen in de natuurparken, waar je dicht bij de natuur kunt verblijven
Deze overnachtingen zijn vaak goed bereikbaar vanuit Maastricht, Luik en andere steden in de regio.
Reisadvies en praktische informatie
Openingstijden en toegang
De meeste wandel- en fietsroutes in de Hoge Venen zijn gratis en open voor iedereen. De stuwmeren zijn ook vrij toegankelijk, hoewel sommige activiteiten zoals duiken en zwemmen wel kosten kunnen genereren. De natuurcentra zijn meestal geopend van maandag tot zondag, met variabele openingstijden afhankelijk van het seizoen.
Best moment om te bezoeken
De beste tijd om de Hoge Venen te bezoeken is van april tot oktober. Tijdens deze maanden is de natuur in volle bloei en zijn de temperaturen aangenaam voor wandelingen en fietsritten. In de wintermaanden is het gebied ook een populaire bestemming voor wandelingen en, in sneeuwweer, voor skiliefhebbers.
Toegankelijkheid
De Hoge Venen zijn goed bereikbaar via auto, trein of bus. Vanuit Maastricht of Luik is het park binnen een uur rijden. Er zijn ook diverse fiets- en wandelroutes die eenvoudig te volgen zijn, zelfs voor beginnende sportliefhebbers.
Conclusie
De Hoge Venen zijn een schatkist van natuur, geschiedenis en rust. Het park biedt tal van mogelijkheden voor wandelingen, fietsritten, zwemmen, duiken en het ontdekken van historische bezienswaardigheden. Met zijn rijke biodiversiteit, sfeervolle landschappen en toegankelijke locaties is het een ideaal bestemming voor zowel dagreizigers als vakantiegangers. Of je nu op zoek bent naar avontuur in de natuur of een rustige verblijf in het midden van de heide – de Hoge Venen hebben iets te bieden voor iedereen.