Dwingeloo en omgeving: 10 bijzondere bezienswaardigheden en activiteiten
augustus 6, 2025
Borgloon is een stad in de regio Haspengouw, een van de meest historisch en cultureel rijke gebieden van België. Hoewel het dorp aanvankelijk bekend is geworden om zijn stroopproductie, biedt het tegenwoordig veel meer te ontdekken voor zowel historiebuffs als culinair genieten. In dit artikel worden de belangrijkste bezienswaardigheden van Borgloon beschreven, op basis van betrouwbare bronnen en toeristische informatie. Hierdoor krijgt de lezer een overzicht van wat Borgloon te bieden heeft aan historie, cultuur, culinair genot en natuur.
Inleiding
Borgloon staat bekend om zijn stroopindustrie, maar de stad biedt veel meer. Het is een plek waar geschiedenis, kunst en lokale smaken samenkomen in een unieke mix. Tijdens een bezoek aan Borgloon kan men niet alleen de historie van de stroopfabriek ontdekken, maar ook door middel van wandelingen en fietsroutes in het dorp en de omgeving, een diepere kennis opdoen over de regio Haspengouw.
In de volgende paragrafen worden de belangrijkste bezienswaardigheden van Borgloon nader belicht, met aandacht voor openingstijden, toegankelijkheid, historisch belang en eventuele activiteiten zoals bezoeken of feesten.
Fruitbelevingsmuseum – De Stroopfabriek
Een van de meest iconische bezienswaardigheden in Borgloon is de Stroopfabriek, ook bekend als het Fruitbelevingsmuseum. Deze gerestaureerde fabriek is een van de laatste overblijfselen van de industriële verwerking van fruit tot stroop in de regio. Het museum biedt bezoekers een unieke kans om het verhaal van het Haspengouwse fruit en de verwerking ervan te ontdekken.
De bezoeker kan een rondleiding volgen die start met een zwevend looppad naar de voormalige stroopkamer. Onderweg wordt de historie van de stroopproductie uitgelegd, en kan men ook het belevingscentrum betreden. De site is kindvriendelijk en rolstoeltoegankelijk, wat het geschikt maakt voor bezoekers van alle leeftijden.
Openingstijden en bezoeken
- Openingsuren: ma t/m zo, 10:00 – 17:00 (ook op weekenden en feestdagen)
- Sluitingsdagen: alle maandagen, behalve in de schoolvakanties; carnavalzondag; 1 november; 24, 25 en 31 december; en 1 januari
- Laatste rondleiding: om 15:30 uur
Bezoekers kunnen hier niet alleen het museum bezoeken, maar ook in de streekproductenshop stroop en andere lokale producten aanschaffen. Op paasmaandag worden er bovendien de “stroopfeesten” georganiseerd, een gelegenheid om de lokale smaken en tradities van Borgloon te proeven.
De Veiling van Borgloon
Een ander belangrijk industriële erfgoedplek in Borgloon is de fruit- en groenteveiling. Sinds 2014 is deze veiling lid van BelOrta, een coöperatieve organisatie die zich richt op de commercialisering van producten van lokale boeren. De veiling is een cruciale plek in de regio, waar vers fruit en groenten worden verkocht aan handelaren en restaurants.
Hoewel de veiling vooral een commerciële functie heeft, is het ook een interessante plek om te bezoeken voor iemand die wil weten hoe de lokale landbouwsector werkt. Het geeft een glimp van de industriële geschiedenis en het huidige economische leven van Borgloon.
Het Stadhuis en Kanunnikenhuis
De architectuur in Borgloon is een ander belangrijk aspect van de stad. Het stadhuis, genaamd “’s Grevenhuis”, dateert uit 1680 en is een prachtig historisch gebouw. Op de gevel zijn de tien voormalige steden van het Land van Loon afgebeeld, en men kan hier ook een geheimzinnige koffer uit de 12de of 13de eeuw bewonderen. Dit object is een historische schat die het verleden van Borgloon illustreert.
Bij het stadhuis bevindt zich ook het Kanunnikenhuis, een ander stukje architectuur uit de 16de en 17de eeuw. Het is een beschermd monument dat vroeger dienstdeed als herenwoning voor de kanunniken van de Sint-Odulphuskerk. Het is nu een administratief centrum van het gemeentebestuur en is een toonbeeld van de rijkdom en welvaart die Borgloon in vroegere eeuwen kende.
Op het binnenpleintje van het Kanunnikenhuis staat het beeldje van de “Strooplekker”, de spotnaam van de inwoners van Borgloon. Hoewel de stad tegenwoordig geen grote stroopbedrijven meer heeft, is deze spotnaam nog steeds een symbolische aanwezigheid in het dorp.
Fietsroutes langs openbare kunstwerken
Een activiteit die vooral aansluit bij de creatieve en culturele kant van Borgloon, is het fietsen langs openbare kunstwerken. Vanaf de stroopfabriek vertrekken twee PIT-fietsroutes: een van 28,7 km en een van 42,3 km. Deze routes brengen fietsers langs 6 kunstwerken in de openbare ruimte, waaronder het kunstwerk “Reading between the lines” van Gijs Van Vaerenbergh. Dit is volgens sommige bezoekers het pronkstuk van de route.
Op zonnige dagen is het aan te raden om de route te fietsen bij zonsopkomst, waarbij het kunstwerk een spectaculaire uitstraling krijgt. Daarnaast komt men langs het nieuwe belevingscentrum GRAAF, dat in oktober 2024 is geopend en het middeleeuwse graafschap Loon belicht.
Wandelroute langs boeren erven en Kasteel Hex
Voor wie liever te voet wil lopen, biedt Borgloon ook een wandelroute van 8,8 km die langs boeren erven en Kasteel Hex leidt. Deze route is ideaal voor wie wil genieten van de rustige natuur en landelijke sfeer van Haspengouw. Kasteel Hex is een historisch bouwwerk dat een unieke plek vormt in het landschap.
De route is goed aangeduid en geschikt voor wandelaars van alle niveaus. Het biedt een rustige afwisseling van de industriële en historische toeristische attracties van Borgloon.
Eet- en drinkmogelijkheden in Borgloon
Naast de historische en culturele bezienswaardigheden, is Borgloon ook bekend om zijn culinair aanbod. Twee van de voornaamste restaurants in de stad zijn D’Entrecôte en Restaurant Niche. D’Entrecôte is een grillrestaurant waar men vis of vlees bereidt met houtskool uit Spanje. Dit geeft het gerecht een authentieke smaak. Restaurant Niche, vermeld in de Michelin Gids, biedt een zen-achtige sfeer en kwalitatief hoogstaand eten, ideaal na een lange wandeling of fietsrit.
Daarnaast is er in de stroopfabriek ook een brasserie waar men gerechten kan proeven met lokale ingrediënten, zoals gehaktballetjes met Loonse stroop. Deze combinatie van smaken en historie maakt Borgloon tot een unieke eetlocatie in de regio.
De rol van de stroop in de geschiedenis van Borgloon
De geschiedenis van Borgloon is nauw verweven met de stroopproductie. In de vorige eeuw was Borgloon populair vanwege de stroopfabricage, die voortkwam uit de bloeiende hoogstam fruitteelt. De inwoners van Borgloon kregen zelfs de bijnaam “strooplekkers”.
De laatste stoomstroopfabriek in Borgloon won in 2007 de finale van de Monumentenstrijd, wat de historische waarde van deze industrie onderstreept. De stad heeft tegenwoordig geen grote stroopbedrijven meer, maar het erfgoed blijft leefbaar via het Fruitbelevingsmuseum en de streekproductenwinkel. Daar is het mogelijk om stroop en andere lokale producten te kopen.
Toegankelijkheid en toeristische diensten
Borgloon zorgt ervoor dat het toerisme toegankelijk is voor zowel fysiek fitte als minder fysiek fitte bezoekers. Het Fruitbelevingsmuseum is rolstoeltoegankelijk, en ook andere attracties zoals de wandel- en fietsroutes zijn goed aangeduid en onderhouden. Voor toeristische hulp is het toeristisch onthaal in Stationsplein 8 te bereiken via telefoonnummer 012 67 36 53 of e-mailadres [email protected].
Conclusie
Borgloon is een stad die rijk is aan geschiedenis, kunst en culinair genot. Het Fruitbelevingsmuseum, het Stadhuis, het Kanunnikenhuis en de diverse wandelingen en fietsroutes vormen samen een uniek bezoek aan de regio Haspengouw. Of men nu geïnteresseerd is in industriële geschiedenis, architectuur of lokale smaken, Borgloon biedt een rijke en variabele toeristische ervaring. Met toegankelijke faciliteiten en een warm welkom voor toeristen, is Borgloon een aanraders voor iedereen die een rustige en culturele reis wil maken in België.