Bezienswaardigheden in Augsburg: een rijke mix van geschiedenis, cultuur en kunst
augustus 5, 2025
Alkmaar staat bekend als de typische Hollandse Kaasstad en is een van de meest iconische reisbestemmingen in Nederland. Hoewel de Alkmaarse kaasmarkt het stadje wereldwijd bekend maakt, zijn er nog veel meer redenen om deze stad te bezoeken. Van historische gebouwen en musea tot groene parken en culturele evenementen, Alkmaar biedt een rijke mix van historie, natuur en traditionele waarden. Deze gids biedt een overzicht van de belangrijkste bezienswaardigheden in Alkmaar, inclusief de kaasmarkt, die zich jaarlijks in een kleurrijke traditie ontvouwt.
De Alkmaarse kaasmarkt
De kaasmarkt is ongetwijfeld het meest iconische fenomeen van Alkmaar. Deze markt, die sinds minstens 1365 bestaat, is een schouwspel dat iedere vrijdag vanaf begin april tot eind september plaatsvindt. In 2025 start de kaasmarkt op 28 maart en eindigt op 26 september. De markt duurt van 10:00 tot 13:00 uur. In juli en augustus is er bovendien een avondkaasmarkt van 19:00 tot 21:00 uur.
Het Waagplein is het centrale podium waarop de markt zich afspeelt. Hier worden kazen op berries aangevoerd en gewogen in het historische waaggebouw. De kaasdragers, gekleed in traditionele kleding, sjouwen de kazen van 13 kilo per stuk, die op de berries liggen. De marktmeesters en handelaren onderhandelen over de prijs, terwijl ingooiers de kazen op wagens gooien voor verdere distributie. Ook kaasmeisjes en -jongens zijn aanwezig om bezoekers te informeren over het gebeuren en de stad Alkmaar.
De kaasmarkt is niet alleen een commerciële markt, maar ook een culturele traditie die eeuwenlang onveranderd is gebleven. Het gebeuren is zowel educatief als vermakelijk, vooral voor toeristen en kinderen. In juli en augustus is er zelfs een kinderkaasmarkt op vrijdagen van 10:30 tot 11:00 uur.
Voor bezoekers die op zaterdag komen, is de kaasmarkt helaas niet aanwezig. Het Waagplein zelf is echter altijd een bezoekje waard, met het monumentale waaggebouw, gezellige terrassen en culturele evenementen zoals openluchtconcerten.
Het Hollands Kaasmuseum
Voor wie Alkmaar bezoekt buiten het kaasmarktseizoen, is het Hollands Kaasmuseum een must-visit. Dit interactieve museum, gelegen aan het Waagplein, biedt een levendige inzicht in de geschiedenis van kaasproductie in Nederland. Het museum is vooral geschikt voor kinderen, met speelse elementen en educatieve filmpjes. Maar ook volwassenen genieten van de oude reclames die aan het einde van de tour worden vertoond.
De toegangsprijs bedraagt slechts €6,00, waardoor het museum een betaalbare optie is voor toeristen. Onder het museum bevindt zich ook een souvenirwinkel waar je merch kunt kopen. Een bezoek aan het museum is eenvoudig te combineren met een bezoek aan de kaasmarkt, aangezien beide locaties in de centrale wijk van Alkmaar liggen.
Het Stadhuis van Alkmaar
Het Stadhuis van Alkmaar is een van de meest indrukwekkende gebouwen in de stad. Gebouwd in de 15e eeuw in gotische stijl, ligt het stadhuis op de Langestraat, een van de belangrijkste winkelstraten van Alkmaar. Het stadhuis is nog steeds in gebruik als zetel van de gemeente en als trouwlocatie. Het gebouw is bekend om de leeuwen op de trap die het wapen van Alkmaar vasthouden, en het indrukwekkende torentje dat het gebouw sierlijk afwerkt.
Het stadhuis is een fotogeniek gebouw dat eenvoudig te bereiken is vanuit het centrum. Het is een van de historische hoogtepunten van Alkmaar en een must-see voor wie de stad wil verkennen. Het stadhuis leidt ook naar de Grote Sint-Laurenskerk, een andere belangrijke historische locatie.
Stadsbos Alkmaarderhout
Voor wie een rustige wandeling wil maken of een picknick wil houden, is het Stadsbos Alkmaarderhout, ook wel bekend als "De Hout", een perfecte uitvalsbasis. Dit park ligt ten zuidwesten van het centrum en biedt een oase van groen in het hart van de stad. Het bos is ideaal voor wandelingen, fietsen of ontspannen in de zon.
In het bos bevindt zich ook het monumentale gebouw van de voormalige Cadettenschool. Dit pand is een historisch reliek en een interessante plek voor wie zich voor architecturele en historische bezienswaardigheden interesseert.
Grachten en het centrum van Alkmaar
Alkmaar heeft een charmant centrum met brede straten, historische gebouwen en een netwerk van grachten dat het stadsbeeld bepaalt. De Langestraat is de hoofdwinkelstraat en loopt rechtstreeks naar het Waagplein. Het centrum is ideaal voor wie de stad op voet wil verkennen en tijdens een wandeling de sfeer van een middeleeuwse stad wil ervaren.
De grachten omringen het Waagplein en bieden een sfeeltje rust en gezelligheid. Hier is het mogelijk om te genieten van een drankje op een terrasje of een wandeling langs de waterkant. Het centrum is bovendien het uitgangspunt voor diverse rondleidingen die de bezoeker een beter inzicht geven in de geschiedenis en cultuur van Alkmaar.
Parkeergelegenheid bij de kaasmarkt
Aangezien de kaasmarkt een populaire evenement is, is het verstandig om vroeg te parkeren. De dichtstbijzijnde parkeergarage is de Karperton, maar deze is soms vol op vrijdagen. Aanbevolen zijn de grotere parkeergarages zoals Centrum Ringers, de Singelgarage of de Schelphoekgarage. Deze bieden meer parkeerplaatsen en zijn makkelijker te bereiken vanuit het centrum.
Het is verstandig om te rekenen op drukte en eventuele vertragingen. Vooral in de maanden juli en augustus, waarin de avondkaasmarkt plaatsvindt, is het verstandig om vroeg te arriveren om een plek te krijgen.
Traditionele functies op de kaasmarkt
De kaasmarkt in Alkmaar is niet alleen een markt, maar ook een georganiseerde traditie met specifieke functies en rollen. Het kaasdragersgilde zorgt ervoor dat de markt naar behoren verloopt. In het gilde zijn verschillende functies aanwezig, zoals:
- Zetters: helpen bij het aanvoeren van de kazen.
- Ingooiers: gooien de kazen op de wagens.
- Noodhulpen: assistenten die pas na twee jaar kaasdrager worden.
- Voorman: de oudste kaasdrager, ook wel overman genoemd.
- Kaasvader: een geëerd lid van het gilde.
- Provoost: een oude functie die historisch verankerd is.
- Bottelier: verantwoordelijk voor drankjes en hapjes.
Deze functies maken de markt tot een levende traditie waarin iedereen een rol speelt. Bezoekers kunnen deze rollen volgen door de actie op het Waagplein te volgen of via een rondleiding.
Educatieve en culturele activiteiten
Naast de kaasmarkt biedt Alkmaar ook diverse educatieve en culturele activiteiten. Het Hollands Kaasmuseum biedt een interactieve inzicht in de geschiedenis van kaasproductie. Daarnaast zijn er diverse rondleidingen beschikbaar die de bezoeker meenemen langs de historische sfeer van Alkmaar.
De stad organiseert bovendien culturele evenementen, zoals openluchtconcerten en markten, die het Waagplein tot een levendig podium maken. Deze evenementen zijn ideaal voor wie de stad wil ervaren op een sociaal en cultureel niveau.
Conclusie
Alkmaar is meer dan alleen een stad met een kaasmarkt. Het is een rijke, historische stad met een unieke sfeer, waar bezoekers niet alleen kaas kunnen zien en proeven, maar ook deel kunnen nemen aan een levende traditie. Van het Waagplein en het Hollands Kaasmuseum tot het Stadhuis en het Stadsbos Alkmaarderhout, Alkmaar biedt een brede range van activiteiten en bezienswaardigheden die zowel educatief als vermakelijk zijn. Of je nu een dag, een weekend of een langere verblijf plaatst in Alkmaar, de stad heeft altijd iets te bieden voor iedereen.