De 10 leukste dorpen van Nederland: een overzicht van unieke plekken
juli 8, 2025
Lange Afstands Wandelpaden (LAW’s) vormen een uitgebreid netwerk van wandelroutes in Nederland. Deze routes zijn bedoeld voor langere wandeltochten en worden vaak gebruikt door wandelaars die het land op een dieper niveau willen ontdekken. In dit artikel worden de verschillende aspecten van de LAW’s uitgelegd, waaronder hun historie, markeringen, lopende routes, en de betekenis van deze paden voor wandelaars en de Nederlandse natuur.
In Nederland zijn er momenteel 23 officiële Lange Afstands Wandelpaden (LAW’s), die samen een totale lengte van 7.500 kilometer vormen. Een LAW is minstens 150 kilometer lang, wat overeenkomt met acht dagen wandelen. De routes zijn verdeeld in korte dagetappes van 10 tot 25 kilometer, waardoor wandelaars deze routes over het jaar heen kunnen verdelen. Deze routes zijn niet alleen geschikt voor ervaren wandelaars, maar ook voor beginners die hun eerste meerdaagse wandeltocht willen maken.
Een van de bekendste LAW’s is het Pieterpad, dat van Pieterburen naar Maastricht loopt en een lengte heeft van 492 kilometer. Het Pieterpad is populair onder wandelaars vanwege de vele voorzieningen en accommodaties langs de route. Daarnaast zijn er ook andere bekende routes zoals het Trekvogelpad, het Nederlands Kustpad, en het Floris V-pad, die elk hun eigen unieke kenmerken en landschappen bieden.
De GR-paden, ook wel bekend als de Grande Randonnée-paden, zijn een internationaal netwerk van langeafstandswandelpaden in Europa. In Nederland worden deze paden aangeduid als LAW’s. De GR-paden zijn ontstaan in Frankrijk in 1947, toen Jean Loiseau het initiatief nam voor het eerste GR-pad. Hij bedacht ook de rood-witte markeringen, die tegenwoordig in heel Europa worden gebruikt. In Nederland is de term LAW gebruikelijk voor de GR-paden, terwijl in België en Vlaanderen vaak het begrip GR (Grotere Routepaden) wordt gebruikt.
De GR-paden vormen een deel van het Europese wandelnetwerk, waarbij routes vanuit verschillende landen op elkaar aansluiten. Zo is het GR-pad in Nederland aangesloten op E-paden, die vanuit Noord-Ierland naar Frankrijk lopen. De GR-paden zijn een belangrijk onderdeel van het internationale wandelnetwerk en bieden wandelaars de kans om van het noorden naar het zuiden van Europa te reizen.
De wandelpaden worden op verschillende manieren gemarkeerd, afhankelijk van het type pad. Voor LAW’s zijn de wit-rode markeringen de standaard. Deze worden op beide richtingen gebruikt en zijn goed onderhouden door vrijwilligers. Voor streekpaden, die korter zijn dan 80 kilometer, worden de rood-gele markeringen gebruikt. Deze worden vooral in Vlaanderen en in het noordoosten van Nederland aangehouden.
In Nederland worden de GR-paden aangegeven met de rood-witte markeringen, die ook op andere landen van toepassing zijn. In Duitsland zijn de GR-paden aangegeven met een witte X (Andreaskruis) en een volgnummer, zoals "X13". In Engeland en Wales worden de paden aangegeven als National Trail met eikeltje als symbool, terwijl in Schotland de Great Trail met een distel wordt aangeduid. De Europese paden hebben naast de nationale aanduiding een E-nummer, zoals E11, dat "in het veld" echter meestal niet vermeld wordt.
Er zijn verschillende bekende Lange Afstands Wandelpaden in Nederland, elk met hun eigen unieke kenmerken. Hieronder volgen enkele van de belangrijkste:
Het Pieterpad is het beroemdste wandelpad van Nederland. Het loopt van Pieterburen in Groningen naar de Sint-Pietersberg in Zuid-Limburg. De route is in twee delen opgedeeld, waarvan het eerste deel 236 kilometer lang is en het tweede deel 262 kilometer. Het Pieterpad doorkruist een verscheidenheid aan landschappen, waaronder bossen, heidevelden, en rivierlandschappen.
Het Trekvogelpad is een zeer populaire route, vooral bij beginnende wandelaars. Het loopt van west naar oost dwars door Nederland en doet de meeste natuurgebieden aan van alle LAW’s. Het pad is 414 kilometer lang en is onderverdeeld in 21 etappes. Het Trekvogelpad is een ideale keuze voor wie de natuur wil ontdekken en vogels wil observeren.
Het Nederlands Kustpad is een van de langste wandelpaden in Nederland. Het loopt van Sluis naar Bad Nieuweschans en heeft een lengte van 718 kilometer. De route loopt langs de kust van Friesland en Groningen, met uitzichten op het water en het landschap. Het pad is in drie delen opgedeeld, waarvan het derde deel van Stavoren naar Bad Nieuweschans loopt.
Het Floris V-pad is een wandelpad dat van Amsterdam naar Bergen op Zoom loopt. Het is 245 kilometer lang en is onderverdeeld in 13 etappes. Het pad is vernoemd naar Floris, graaf van Holland en Zeeland, en wordt beschouwd als een opfriscursus vaderlandse geschiedenis. Het pad loopt door meerdere historische steden en dorpen, waaronder Utrecht en Breda.
Het Pionierspad is een wandelpad dat dwars door Flevoland loopt. Het is 200 kilometer lang en loopt van Steenwijk naar Muiden. Het pad is een van de kortere LAW’s, maar biedt toch een prachtig uitzicht op de bodem van de Zuiderzee. Het pad loopt door bossen, moerassen, en laagland, waardoor wandelaars een unieke ervaring krijgen.
Het Grenslandpad loopt van Sluis naar Thorn en heeft een lengte van 363 kilometer. Het pad is een van de langere LAW’s en loopt door verschillende streekpaden en GR-paden. Het pad is een ideale keuze voor wie de grens tussen Nederland en Duitsland wil ontdekken.
De wandelpaden in Nederland worden regelmatig aangepast vanwege de aanleg van wegen, het opheffen van overwegen, of het "oprukken" van bebouwing. Op de website van Wandelnet zijn lijsten van wijzigingen beschikbaar, die de meest actuele situatie weergeven. Dit betekent dat wandelaars op de hoogte moeten zijn van eventuele veranderingen in de routes, zodat ze hun wandeling kunnen plannen.
Daarnaast is er ook sprake van beperkte toegankelijkheid van delen van routes. Dit kan bijvoorbeeld betrekking hebben op honden, die dan niet toegestaan zijn vanwege begrazing door schapen. Gedurende het broedseizoen kunnen trajecten verboden zijn, en op zondagen is er vaak zondagsrust, waardoor wandelaars omleidingen moeten kiezen.
De Lange Afstands Wandelpaden in Nederland bieden een uitgebreid netwerk van wandelroutes voor zowel beginnende als ervaren wandelaars. Deze paden zijn geclassificeerd als LAW’s en worden vaak gebruikt voor meerdaagse wandeltochten. De routes zijn goed gemarkeerd met wit-rode markeringen, en er zijn veel praktische gidsen beschikbaar om de wandeling te begeleiden. De GR-paden, die in Nederland als LAW’s worden aangeduid, vormen een deel van het Europese wandelnetwerk en bieden wandelaars de kans om van het noorden naar het zuiden van Europa te reizen. De toekomst van deze paden hangt af van de aanpassingen die nodig zijn vanwege infrastructuur en andere veranderingen. Wandelaars moeten daarom op de hoogte zijn van eventuele wijzigingen in de routes.