De 10 Must-See Bezienswaardigheden in Glasgow
augustus 2, 2025
Verdun is een stad die zich diep heeft ingegraven in de geschiedenis van Europa. De Eerste Wereldoorlog heeft hier een onverwetegelijke spoor nagelaten, niet alleen in de vorm van historische herinneringen, maar ook in het landschap, de bezienswaardigheden en zelfs in de lokale traditie. Tegelijkertijd biedt de stad een rijke mix van culturele en natuurlijke ervaringen. In dit artikel worden de belangrijkste bezienswaardigheden van Verdun beschreven, met aandacht voor de geschiedenis, architectuur, natuur en toegankelijkheid.
Verdun ligt in het noordoosten van Frankrijk en is vanwege zijn strategische ligging historisch vaak het toneel geweest van belangrijke gebeurtenissen. De stad is vooral bekend om de slag bij Verdun tijdens de Eerste Wereldoorlog, die vanaf 1916 werd uitgevoerd. Deze veldslag was een van de bloedigste in de geschiedenis en heeft een diepe indruk nagelaten op de stad en haar omgeving. Tijdens de oorlog werd de stad volledig verwoest, en na de oorlog is de stad zorgvuldig hersteld. Het gebied rond Verdun is echter grotendeels in zijn oorspronkelijke toestand gelaten, waardoor het een uniek historisch en cultureel erfdeel is geworden.
De bezienswaardigheden in en rond Verdun zijn verdeeld over drie hoofdthema's: de oorlogsgeschiedenis, de architectonische rijkdom en het natuurlandschap. Ieder van deze thema's biedt een rijke en educatieve ervaring voor toeristen, historisch bewust of niet.
De geschiedenis van Verdun
De Eerste Wereldoorlog heeft een onuitwisbare spoor achtergelaten in de stad en haar omgeving. De Slag bij Verdun, die van 1916 tot 1917 duurde, was een van de bloedigste veldslagen in de geschiedenis. Meer dan 300.000 soldaten zijn gedurende deze periode gedood, gewond of vermist geraakt. De impact van deze veldslag is tot op de dag van vandaag zichtbaar in het landschap, de bezienswaardigheden en de lokale bevolking. Verdun is een openluchtmuseum van oorlogsgeschiedenis, waar je als toerist de sporen van deze veldslag kunt onderzoeken.
Een van de meest indrukwekkende bezienswaardigheden is het Ossuarium van Douaumont. Twee jaar na het einde van de oorlog is dit gebouw gebouwd in de vorm van een zwaard dat met het lemmet in de aarde is gestoken. Het symbool van vrede, "Paix", is boven de brede toegangsdeuren met grote smeedijzeren letters aangebracht. In het gebouw vind je botten en schedels van 130.000 gestorven, maar niet identificeerbare soldaten. Hun restanten waren zodanig summier dat geen naam was vast te stellen. Aan de achterzijde zijn door een aantal vierkante raampjes de beenderen van deze onbekende soldaten zichtbaar. De toren, die de greep van het zwaard symboliseert, biedt een bijzonder uitzicht over de militaire begraafplaats aan de voorzijde waar de witte kruizen in kaarsrechte lijnen staan opgesteld, gescheiden door de Franse driekleur.
Na een jarenlange renovatie is het museum Mémorial de Verdun in 2016 heropend. Dit interactieve museum heeft een grote collectie van diverse voorwerpen en geeft een aangrijpende reconstructie van alle gebeurtenissen aan de hand van meerdere thema’s. Ook is visueel goed in kaart gebracht waar de gevechtslinies zich bevonden. Het museum is een essentieel bezoek voor iedereen die de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog wil begrijpen.
De Voie Sacrée: De levensader van Verdun
De Voie Sacrée, ofwel de Heilige Weg, was van levensbelang voor de gevechtskracht van het Franse leger tijdens de Slag bij Verdun. Deze weg was de levensader tussen Verdun en het spoorwegknooppunt Bar-le-Duc. Langs deze weg werd alles aangevoerd wat nodig was om de strijd bij Verdun vol te houden. De kilometerpaaltjes die tegenwoordig in moderne vorm herinneren aan de Voie Sacrée tijdens de Eerste Wereldoorlog. Vlak voor Verdun staat nog een groot monument uit 1967 dat gewijd is aan "Ceux de Verdun" en hommage aan degenen van de Voie Sacrée. Het monument is aangeboden door de Fédération Nationale du Train.
Het Hôtel du Coq Hardi, gelegen op de Maas, was tijdens de oorlog een commandopost en is behoorlijk in puin geschoten. Het Monument aux Morts op de overkant van de Maas gedenkt de doden van 1914-1918. Het toont vijf uit verschillende legeronderdelen afkomstige militairen die schouder aan schouder staan. Dit monument is een krachtige herinnering aan de menselijke prijs van de oorlog.
Ondergrondse Citadel van Verdun
Een unieke manier om de geschiedenis van Verdun te ontdekken is via de ondergrondse Citadel van Verdun. Aan boord van een wagentje met audiogids ontdek je alles over het leven in deze logistieke basis. Tijdens de oorlog kruisten hier de Poilus – Franse soldaten – die terugkwamen van het front, met soldaten die zich opmaakten voor de strijd. De Citadel is een verborgen wereld van tunnels, magazijnen en legerkamers, die het leven in de oorlog tien jaar geleden weerspiegelen.
Ouvrage de la Foulase: Een fort dat bestand was
Een paar kilometer van Verdun staat het Ouvrage de la Foulase, een fort dat bestand was tegen de bombardementen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Je ziet hier nog de torens voor mitrailleurs en kanonnen, en een wachthuisje voor de infanterie. Er is een reconstructie gemaakt van het leven achter de frontlinie, in een 150 meter lange loopgraaf. Het fort is gedeeltelijk gerestaureerd door enthousiaste vrijwilligers en de rondleiding duurt bijna twee uur. Hoewel de gids alleen Frans spreekt, probeert hij de geschiedenis van het fort in relatie tot de Eerste Wereldoorlog duidelijk te maken.
De Amerikaanse begraafplaats en andere monumenten
Naast de Franse bezienswaardigheden zijn er ook belangrijke Amerikaanse monumenten in de regio. De Amerikaanse begraafplaats Romagne sous Montfaucon en het Pennsylvania Memorial in Varennes-en-Argonne zijn verplichte bezoeken voor iedereen die de rol van de Verenigde Staten in de Eerste Wereldoorlog wil begrijpen. De Butte de Vauquois, ofwel de heuvel van Vauquois, is een ander indrukwekkend teken van de oorlog. Deze heuvel was een strategisch punt voor zowel Duitse als Franse troepen en is nu een openbare plek met uitzicht over het slagveld.
De impact op het landschap
Het landschap rond Verdun is nog steeds getekend door de strijd. Gaten met een doorsnee van enkele meters door de vele granaatinslagen. Niet alle littekens zijn zichtbaar. De grond is sterk vervuild door alle zware metalen die bij het ontploffen van de granaten zijn vrijgekomen. Naaldbomen vinden er nog wortel, voor de rest biedt de grond weinig leven. Daarnaast zijn naar schatting tenminste een derde van alle projectielen destijds niet ontploft, waardoor sommige gebieden een waar mijnenveld vormen. Deze gebieden staan bekend als 'zone rouge', waarop menselijk leven onmogelijk wordt geacht. Rondslenteren in deze bossen is niet verstandig. Jaarlijks vallen er nog steeds slachtoffers doordat gevonden granaten ontploffen.
Negen dorpen die zich in gevechtslinie bevonden zijn totaal verwoest. Het dorpje Fleury, bijvoorbeeld, was een weids uitzicht op Verdun en omgeving. Het dorp is letterlijk met de grond gelijk gemaakt door de Duitsers. De Fransen waren vanuit strategische overwegingen niet bereid om Fleury op te geven. Daar waar de hoofdstraat zich ooit bevond is een pad van betonplaten aangelegd met aan weerszijden monumenten en aanduidingen van de gebouwen die er vroeger stonden. Een dorp is een dorp in Frankrijk als het een burgemeester heeft. Ter nagedachtenis en ter ere van de gevallen en niet herbouwde dorpen is een burgemeester aangesteld zodat ze formeel nog bestaan.
Cultuur en culinair
Naast de geschiedenis en het landschap biedt Verdun ook culturele en culinaire ervaringen. Een unieke plek is de boutique La Dragée de Verdun. Het Maison Braquier, de fabriek die tijdens de slag om Verdun werd vernietigd, produceert al sinds 1783 deze lekkere dragee amandelbonen. De suikersnoepjes op basis van amandel kunnen worden gevuld met bijvoorbeeld chocola, en sommige snoepjes veranderen van kleur in je mond. Welke ga je als eerste proeven?
Bezoek aan Verdun: Tips en logistiek
Bij een bezoek aan Verdun is het aan te raden om een gids of een zelfgekozen wandeling te combineren met bezoeken aan de belangrijkste bezienswaardigheden. De stad is goed bereikbaar met de auto of via het openbaar vervoer. Er zijn diverse reisgidsen en literatuur beschikbaar die de geschiedenis van Verdun verder verduidelijken. Enkele aanbevolen boeken zijn:
- Henk Jonker - Sporen van een slag: Het boek vertelt niet alleen de feiten van de slag, maar neemt de lezer ook mee naar het slagveld en plaatst hem temidden van de soldaten in de loopgraven.
- Ian Ousby - Verdun: Dit boek geeft een levensecht en indringend verslag van de ervaringen van de soldaten op het slagveld en van het militair-strategische verloop van de slag.
- Aad Spanjaard - Historische Routes - Slagveld Verdun en omstreken: Deze uitvoerig geillustreerde reisgids laat de verschillende historische plekken zien die men kan bezoeken in de streek rondom het slagveld van Verdun.
Conclusie
Verdun is een stad waarin de geschiedenis fysiek voelbaar is. Vanwege de Eerste Wereldoorlog is de stad en haar omgeving een uniek historisch erfdeel geworden. De bezienswaardigheden zijn verdeeld over drie hoofdthema's: oorlogsgeschiedenis, architectonische rijkdom en natuurlandschap. Ieder van deze thema's biedt een rijke en educatieve ervaring voor toeristen. Of je nu historisch bewust bent of niet, een bezoek aan Verdun is een indrukwekkende reis door de geschiedenis van Europa.