Nederlandse steden op kop met drugsgebruik in Europa

De afgelopen jaren is het gebruik van drugs in Nederlandse steden aanzienlijk toegenomen, met name in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Dit blijkt uit onderzoek van het Europese Waarnemingscentrum voor Drugs en Drugsverslaving (EMCDDA) en andere relevante rapportages. Het gebruik van cocaïne, MDMA, ketamine en andere drugs is in veel steden van de afgelopen jaren sterk toegenomen, en Nederland staat op de eerste plaats in Europa wat betreft de hoeveelheid drugsresiduen in rioolwater. De data duiden op een explosieve stijging van het gebruik van deze stoffen, met name in de nachtclub- en feestcultuur. In dit artikel worden de belangrijkste bevindingen van het onderzoek toegelicht, de toename van het gebruik van verschillende drugs, en de impact op de maatschappelijke situatie in Nederlandse steden.

Toename van het gebruik van cocaïne in Nederlandse steden

Cocaïnegebruik is in Nederlandse steden aanzienlijk toegenomen, met name in Amsterdam en Utrecht. Het onderzoek naar drugsresiduen in rioolwater toont aan dat de concentraties van cocaïne in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam met meer dan driedubbel zijn gestegen in de afgelopen tien jaar. In Amsterdam is het gebruik van cocaïne op zondagen, inclusief de nacht van zaterdag op zondag, gemiddeld 100 lijntjes per 1000 inwoners per dag. Dit wijst op een intensief gebruik van de stof, vooral in de avond- en nachtperiodes.

In het onderzoek van het EMCDDA werden in 2024 de hoogste concentraties van cocaïne gevonden in steden in België, Nederland en Spanje. Nederland is hierin een van de voerende landen. De stijging van het gebruik van cocaïne is onder meer te verklaren door de toenemende populariteit van de stof onder jongeren en volwassenen, met name in de nachtleven en op feesten. Het gebruik van cocaïne wordt steeds normaler en wordt vaak als recreatief beschouwd, wat leidt tot een toename van het aantal gebruikers.

Toename van MDMA-gebruik in Nederlandse steden

MDMA, de werkzame stof in xtc-pillen, is in Nederlandse steden aanzienlijk toegenomen. In 2024 stond Amsterdam weer op de eerste plek wat betreft de concentraties van MDMA in rioolwater. De stijging van het gebruik van MDMA is met name opvallend in Amsterdam, waar het gebruik van de stof meer dan verdubbeld is in de afgelopen jaren. Ook in Utrecht is het gebruik van MDMA met 40 procent toegenomen, en in Rotterdam is het gebruik weer gedaald ten opzichte van vorig jaar.

De data tonen aan dat het gebruik van MDMA vooral in het weekend plaatsvindt, wat wijst op recreatief gebruik. In meer dan driekwart van de steden in Europa zijn de MDMA-loads het hoogst in het weekend, wat opnieuw wijst op een toename van het gebruik van de stof. In Nederland zijn de concentraties van MDMA in de deelnemende steden in de top 10 van Europa. Het gebruik van MDMA wordt steeds vaker geassocieerd met feesten, nachtleven en sociale activiteiten.

Toename van het gebruik van ketamine in Nederlandse steden

Ketamine is in Nederlandse steden ook aanzienlijk toegenomen. In 2024 stond Amsterdam weer op de eerste plaats wat betreft de concentraties van ketamine in rioolwater. De toename van het gebruik van ketamine is vooral in Amsterdam, Eindhoven en Utrecht opvallend. De concentraties van ketamine zijn in veel steden in Europa toegenomen, maar Nederland blijft hierin een van de voerende landen.

Het gebruik van ketamine wordt vaak geassocieerd met recreatief gebruik, vooral in de nachtclub- en feestcultuur. Het is echter ook een stof die in het ondergrondse milieu opduikt, wat leidt tot een toenemende verspreiding in de bevolking. De data tonen aan dat het gebruik van ketamine in Nederlandse steden aanzienlijk is toegenomen, met name in de nachtperiodes. De stijging van het gebruik van ketamine wijst op een toename van het aantal gebruikers en een grotere verspreiding van de stof in de maatschappij.

Toename van het gebruik van amfetamine in Nederlandse steden

Amfetamine is in Nederlandse steden ook aanzienlijk toegenomen. De concentraties van amfetamine zijn in veel steden in Europa gestegen, en Nederland staat in de top wat betreft het gebruik van de stof. In de deelnemende steden in Zuid-Europa werden over het algemeen veel lagere loads gevonden in vergelijking tot meer noordelijke delen van Europa. In Nederland is het gebruik van amfetamine het hoogst in steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven.

De data tonen aan dat het gebruik van amfetamine vooral in de avond- en nachtperiodes plaatsvindt, wat wijst op recreatief gebruik. In veel steden in Europa is het gebruik van amfetamine gestegen, en Nederland staat hierin op de eerste plaats. De stijging van het gebruik van amfetamine is onder andere te verklaren door de toenemende populariteit van de stof onder jongeren en volwassenen, met name in de nachtclub- en feestcultuur. Het gebruik van amfetamine wordt steeds normaler en wordt vaak als recreatief beschouwd, wat leidt tot een toename van het aantal gebruikers.

Toename van het gebruik van methamfetamine in Nederlandse steden

Methamfetamine, ook wel bekend als crystal meth, is in Nederlandse steden aanzienlijk toegenomen. In 2024 is de stof ook aanwezig in steden in België, Nederland, Kroatië, Spanje, het oosten van Duitsland en Turkije. In Amsterdam is er een toename te zien in de gevonden loads, maar daarmee staat deze stad nog niet in de top 10. In Eindhoven was er sprake van een lozing, dus er zijn geen gegevens over het gebruik van methamfetamine in deze stad.

De data tonen aan dat het gebruik van methamfetamine in Nederlandse steden stabiel is gebleven, maar dat er een kleine toename is te zien in sommige steden. Het gebruik van methamfetamine wordt vaak geassocieerd met recreatief gebruik, maar het is ook een stof die in het ondergrondse milieu opduikt, wat leidt tot een toenemende verspreiding in de bevolking. De concentraties van methamfetamine zijn in veel steden in Europa gestegen, maar Nederland blijft hierin niet in de top.

Toename van het gebruik van cannabis in Nederlandse steden

Cannabis is in Nederlandse steden een van de meest gebruikte drugs. In 2024 is het gebruik van cannabis in veel steden van de afgelopen jaren gestegen, met name in Amsterdam, Groningen en Utrecht. De concentraties van cannabis zijn in veel steden in Europa gestegen, maar Nederland blijft hierin een van de voerende landen.

De data tonen aan dat het gebruik van cannabis vooral in de avond- en nachtperiodes plaatsvindt, wat wijst op recreatief gebruik. In veel steden in Europa is het gebruik van cannabis gestegen, en Nederland staat hierin op de eerste plaats. De stijging van het gebruik van cannabis is onder andere te verklaren door de toenemende populariteit van de stof onder jongeren en volwassenen, met name in de nachtclub- en feestcultuur. Het gebruik van cannabis wordt steeds normaler en wordt vaak als recreatief beschouwd, wat leidt tot een toename van het aantal gebruikers.

Tabel: Samen vergelijking van de concentraties van verschillende drugs in Nederlandse steden

Hieronder volgt een overzicht van de concentraties van verschillende drugs in Nederlandse steden op basis van het onderzoek van het EMCDDA.

De tabel toont de relatieve concentraties van verschillende drugs in Nederlandse steden. Het gebruik van cocaïne, MDMA, ketamine en cannabis is in veel steden aanzienlijk toegenomen, terwijl het gebruik van methamfetamine en amfetamine stabiel is gebleven.

Conclusie

Het gebruik van drugs in Nederlandse steden is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen, met name in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. De data tonen aan dat het gebruik van cocaïne, MDMA, ketamine en cannabis sterk is toegenomen, terwijl het gebruik van methamfetamine en amfetamine stabiel is gebleven. Het gebruik van deze stoffen wordt steeds normaler en wordt vaak als recreatief beschouwd, wat leidt tot een toename van het aantal gebruikers. De stijging van het gebruik van drugs heeft ook invloed op de maatschappelijke situatie in Nederlandse steden, met name in de nachtclub- en feestcultuur.

Bronnen

1. NRC.nl - Drugsgebruik in Europese steden
2. Decorrespondent.nl - Riool liegt niet
3. Trimbos.nl - Nieuwe resultaten drugs in rioolwater
4. Trimbos.nl - Rioolwateronderzoek
5. Crimesite.nl - Steden met meeste drugsoverlast
6. WHO - Drugs (psychoactive)
7. NOS.nl - Amsterdams rioolwater bevat hoogste drugsconcentraties
8. Binnenlandsbestuur.nl - Nederlandse steden op kop met drugsgebruik
9. WHO - Drug Information
10. WHO - Antimicrobial resistance
11. Binnenlandsbestuur.nl - Nederlandse steden op kop met drugsgebruik in Europa