Vertalingen van ‘à restaurer’ en ‘remettre en route’ naar het Nederlands: betekenis en toepassing
juli 24, 2025
In Nederland zijn er dorpen en gemeenten waar religieuze tradities en moraal een centrale rol spelen in het dagelijks leven. Deze dorpen zijn vaak onderdeel van wat in het openbaar bekend staat als de "Biblebelt", een regio die zich uitstrekt vanaf Zeeland tot in de buurt van Zwolle. In deze dorpen zijn er kerken waar de predikanten zwarte kousen dragen – de zogenaamde "zwarte kousen kerken". Deze religieuze gemeenschappen vertonen een sterke band met hun geloof, die zich onder andere uit in hun afkeer van moderne maatschappelijke ontwikkelingen zoals vaccinaties, euthanasie en het homohuwelijk. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van deze dorpen, hun religieuze en maatschappelijke context, en de huidige uitdagingen die zij tegenkomen.
De Biblebelt: een religieuze regio in Nederland
De term "Biblebelt" is overgenomen uit de Amerikaanse context, waar het een regio beschrijft die sterk gekoppeld is aan het christendom. In Nederland duidt de Biblebelt op een strook land waar het orthodoxe protestantisme een grote rol speelt. Deze regio omvat onder andere gemeenten in het zuidwesten van het land tot in de buurt van Overijssel. De Biblebelt is niet een duidelijke grens op de kaart, maar vormt een band van gemeenschappen die religieus sterk georiënteerd zijn. In deze regio wonen relatief veel mensen die lid zijn van de SGP (Staatkundig Gereformeerde Partij), een partij die zich houdt aan strenge christelijke principes.
Volgens de criteria van de krant Nederlands Dagblad worden gemeenten tot de Biblebelt gerekend als de SGP er meer dan 4 procent van de stemmen haalt. Op basis van deze maatstaf zijn er 60 gemeenten in Nederland die tot de Biblebelt behoren. In deze dorpen is het houden van zondagsrust een normaal fenomeen. Op zondag zijn veel winkels gesloten, en worden er geen zaken gedaan. De kerk speelt een centrale rol in het maatschappelijk en culturele leven.
Deze regio is niet uniform in haar religieuze toewijding, maar het is wel duidelijk dat religie een sterke invloed heeft op het gedrag en de keuzes van de inwoners. In dorpen zoals Staphorst, Nijkerk, Scherpenzeel en Zwartewaterland zijn de religieuze tradities diep ingebakken in het maatschappelijke weefsel.
Zwarte kousen kerken: religieuze striktheid en traditie
Een van de kenmerken van de Biblebelt zijn de zogenaamde "zwarte kousen kerken". Deze kerken zijn geassocieerd met de hervormde gemeenschappen die strikt aan de leer van het orthodox protestantisme vasthouden. De predikanten in deze kerken dragen zwarte kousen als onderdeel van hun kledingstijl, een symbool van eenvoud en sobriëteit. De inwoners van deze dorpen volgen vaak streng religieuze regels en koesteren een diepe voorkeur voor traditie boven moderniteit.
In Staphorst, bijvoorbeeld, behoort de hervormde kerk tot de zwarte kousen kerken. Deze gemeenschap heeft een langdurige geschiedenis van religieus fundamentalisme. In 1971 werd het dorp internationaal opgenomen in de media wanneer een polio-uitbraak optrad. De predikant en zijn gemeenschap weigerden de vaccinatie, omdat ze geloofden dat God de voorzienigheid in handen had. Deze weigering leidde tot een ernstige crisis, waarin kinderen ziek werden en het dorp onder zware druk stond.
De kwestie van vaccinaties is sindsdien teruggekomen in het huidige debat rondom de coronapandemie. Ook in de Biblebelt zijn er gemeenschappen die zich tegen vaccinaties verzetten. Volgens de RIVM-cijfers zijn er in de Biblebelt meer coronabesmettingen en ziekenhuisopnames dan in de rest van Nederland. In de top 25 van gemeenten met de meeste besmettingen staan 17 dorpen uit de Biblebelt. Staphorst staat zelfs op de eerste plaats.
Deze hoge besmettingscijfers hebben de burgemeesters van de Biblebeltgemeenten zorgen veroorzaakt. Zo roept de burgemeester van Staphorst de inwoners op om nog eens na te denken over vaccinatie. Hij wijst erop dat vaccinaties een belangrijke rol spelen in het beheersen van de pandemie. Ook andere burgemeesters in de regio, zoals die van Urk en Neder-Betuwe, hebben dergelijke oproepen gedaan.
Religie en maatschappelijke keuzes
De religieuze overtuigingen van de inwoners van de Biblebelt beïnvloeden hun keuzes op veel vlakken. De afwijzing van moderne maatschappelijke ontwikkelingen is een duidelijke uitdrukking van deze religieuze principes. Zo zijn er in deze dorpen weinig voorstanders van abortus, euthanasie of het homohuwelijk. De kerk speelt een centrale rol in het bepalen van wat als moreel juist wordt beschouwd. Deze standpunten worden vaak gezien als tegenstrijdig met de trends in de rest van Nederland.
In tegenstelling tot de steden in het westen en noorden van het land, waar de ontkerkelijking vroeg begon en waar andere religieuze stromingen zoals de baptisten en adventisten zich ontwikkelden, is de Biblebelt een regio waar het orthodoxe protestantisme nog steeds sterk aanwezig is. Hier zijn de religieuze gemeenschappen minder divers en is er een sterke band tussen religie en maatschappelijk gedrag.
De historicus Jan Dirk Snel merkt op dat in de plattelandsgemeenschappen van de Biblebelt de oude culturele eenheid sterker is gebleven dan in andere delen van het land. Dit heeft geleid tot een behoud van tradities en een afwijzing van moderne invloeden. In dorpen als Nijkerk is het duidelijk dat religie een grote rol speelt in het dagelijks leven. De kerk is niet alleen een plek voor gebed, maar ook een centrum voor sociale activiteiten en maatschappelijk engagement.
De media en de Biblebelt
De dorpen in de Biblebelt hebben in het verleden vaak te maken gehad met media-aandacht. Dit gebeurde met name wanneer religieuze standpunten in botsing kwamen met maatschappelijke ontwikkelingen. Zo was Staphorst in 1971 wereldnieuws vanwege de polio-uitbraak. De media beschouwden de gemeenschap als een soort "secte" of "middeleeuwse gemeenschap". Deze afwijzing en de sensatiebeladen media-aanpak leidden tot veel frustratie onder de inwoners van Staphorst. Veel van hen weigeren nog steeds om voor de camera te verschijnen.
De huidige coronacrisis heeft opnieuw geleid tot media-aandacht voor de Biblebelt. Ook hier wordt de regio vaak negatief belicht, vooral vanwege de hoge besmettingscijfers en de lage vaccinatiegraad. De burgemeesters proberen hier op te reageren door de inwoners aan te sporen om toch te overwegen om zich te laten vaccineren.
De relatie tussen media en de Biblebelt is complex. Aan de ene kant is er sprake van een gevoel van afwijzing en discriminatie onder de inwoners. Aan de andere kant is er ook een behoefte aan dialoog en begrip. Sommige artikelen, zoals die van Fred van Lieburg in Nijkerk, tonen een meer objectieve en analytische benadering van de Biblebelt. Dit is belangrijk om te voorkomen dat religieuze gemeenschappen worden gedemoniseerd.
De toekomst van de Biblebelt
De Biblebelt is een regio die zich tegenover de moderne maatschappij stelt. Maar hoe zit het met de toekomst? Zal deze regio zich aanpassen aan de trends in de rest van Nederland, of zal ze zich verder van de maatschappij isoleren?
In de afgelopen jaren is er al een zekere verandering zichtbaar. Vooral jongere generaties in de Biblebeltgemeenten tonen zich minder strikt in hun religieuze overtuigingen. Er zijn ook meer mensen die zich bewust voor de vaccinatie kiezen, ook al is het aantal nog steeds lager dan in andere delen van Nederland. De coronacrisis heeft hieraan een zet gegeven, en het is mogelijk dat de druk van de overheid en het maatschappelijk debat leiden tot een langzaam aanpassing.
Toch is het belangrijk om de religieuze gemeenschappen niet te gediscrimineren of te overschaduwen. Hoewel er sprake is van gezondheidsrisico’s en maatschappelijke uitdagingen, moet er ook aandacht zijn voor de positieve aspecten van deze dorpen. Zo zorgen deze gemeenschappen vaak goed voor de zorg van hun inwoners en is er een sterk gevoel van gemeenschap. Deze aspecten zijn ook belangrijk om in te zien bij het ontwikkelen van beleid en maatschappelijke interventies.
Conclusie
De Biblebelt is een unieke regio in Nederland die zich sterk bindt aan religieuze tradities en principes. De dorpen in deze regio zijn vaak geassocieerd met zwarte kousen kerken en een afwijzing van moderne maatschappelijke trends. Deze religieuze gemeenschappen hebben in het verleden al eerder te maken gehad met maatschappelijke en gezondheidsgerelateerde uitdagingen, zoals bijvoorbeeld de polio-uitbraak in Staphorst in 1971. Ook nu, tijdens de coronapandemie, zijn deze dorpen getroffen door hoge besmettingscijfers en een lage vaccinatiegraad.
Hoewel de Biblebelt vaak negatief in de media staat, is het belangrijk om ook de positieve kanten van deze regio te erkennen. Er is een sterk gevoel van gemeenschap, en de religieuze gemeenschappen zorgen vaak goed voor hun inwoners. De toekomst van deze dorpen hangt af van de mate waarin er dialoog en begrip ontstaan tussen religie, maatschappij en overheid. Het is te hopen dat er een evenwicht wordt gevonden tussen de behoud van religieuze tradities en een aanpassing aan maatschappelijke ontwikkelingen.