De mooiste bezienswaardigheden in de regio Alkmaar
augustus 22, 2025
Evenementen spelen een essentiële rol in de toeristische aantrekkingskracht van Nederland. Zowel op nationaal als regionaal niveau worden evenementen gebruikt om lokale gemeenschappen te versterken, economische activiteiten te stimuleren en internationale aandacht te trekken. In dit artikel wordt ingegaan op de impact van evenementen met een focus op hun zuigkracht, met name in de context van gemeenten zoals Nuenen en de rol van metropoolregio’s in het versterken van de toeristische en economische positie van Nederlandse steden.
In gemeenten zoals Nuenen, een rustige en groene gemeente in Noord-Brabant, spelen evenementen een belangrijke rol in het stimuleren van het dorpsleven en het versterken van de sociale cohesie. De gemeente Nuenen heeft een tweeledig beleid ten aanzien van evenementen: enerzijds wil het een gezellige en levendige gemeente zijn voor inwoners, anderzijds wil het zich nationaal en internationaal profileren via thema’s zoals Van Gogh. Deze tweeledigheid zorgt ervoor dat evenementen zowel een lokale als een breder regionale of zelfs internationale aantrekkingskracht hebben.
In de praktijk betekent dit dat evenementen zoals de Van Goghloop en de Van Goghbraderie niet alleen lokale bezoekers trekken, maar ook toeristen uit andere delen van Nederland, en in sommige gevallen zelfs internationaal. Dit is een strategische keuze van de gemeente om het dorp Nuenen te positioneren als een openlucht museum rond Van Gogh, waarbij kunst en geschiedenis centraal staan.
Nuenen heeft een aantal specifieke locaties waar jaarlijks evenementen plaatsvinden, zoals het Park, Landgoed Gulbergen, D’n Tip in Gerwen en De Heuvel in Gerwen. Van deze locaties is alleen Landgoed Gulbergen volgens het bestemmingsplan aangewezen als evenemententerrein. Dit betekent dat het planologisch in de regel toegestaan is om er evenementen te organiseren zonder extra vergunning, mits ze binnen de normen van het bestemmingsplan vallen.
Voor locaties die niet officieel als evenemententerrein zijn aangewezen, geldt dat het organiseren van evenementen vergunningen vereist. Deze vergunningen moeten conform de wet op de ruimtelijke ordening worden verleend, en dit kan via een projectbesluit of een ontheffing, afhankelijk van de frequentie en de duur van het evenement. Dit systeem zorgt voor duidelijkheid en verantwoordelijkheid, zowel voor de gemeente als voor de evenementenorganisatoren.
De rol van evenementen in Nederland is niet beperkt tot het lokale niveau. Ze hebben ook een significante impact op de nationale en internationale aantrekkingskracht van steden en regio's. Een voorbeeld hiervan is de impact van evenementen gerelateerd aan Vincent van Gogh. In 2009, ter ere van 125 jaar Van Gogh, werden allerlei activiteiten georganiseerd in Nuenen en andere steden. Deze activiteiten trokken niet alleen kunstliefhebbers, maar ook historici, toeristen en familieleden van Van Gogh zelf.
De gemeente Nuenen wil zich nationaal en internationaal profileren als een ‘Van Gogh openlucht museum’ door activiteiten met Van Gogh als thema te stimuleren. Dit is een strategische keuze om het dorp te verbinden met een wijd aangezien kunstenaar, en daarmee de toeristische aantrekkingskracht te vergroten.
Bij de discussie over evenementen en zuigkracht kan niet worden verwezen naar louter individuele steden of gemeenten. In Nederland zijn metropoolregio’s opgedoken als centra van economische en toeristische aantrekkingskracht. De drie belangrijkste metropoolregio’s zijn de Metropoolregio Amsterdam (MRA), de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en de Metropoolregio Eindhoven (MRE).
Deze regio’s bestaan uit een centrale stad en de aangrenzende gemeenten. Deze structuur heeft voordelen ten opzichte van monokernige steden, zoals hogere productiviteit, beter gebruik van ruimte en een beter aanbod aan infrastructuur. De term borrowed size (geleend potentieel) wordt vaak gebruikt om aan te geven dat de economische kracht van een metropoolregio groter is dan die van de afzonderlijke steden.
De steden binnen een metropoolregio profiteren van elkaar. Utrecht profiteert bijvoorbeeld van de economische kracht van Amsterdam, terwijl Delft, Leiden en Hilversum voordelen hebben van de economische groei rond Den Haag. Deze samenwerking versterkt niet alleen de economische positie, maar ook de toeristische aantrekkingskracht van de regio’s.
Een belangrijk kenmerk van Nederlandse metropoolregio’s is dat ze polycentrisch zijn. Dit betekent dat de economische kracht niet alleen geconcentreerd is in één stad, maar verspreid over meerdere centra. Deze polycentriciteit heeft een aantal voordelen:
Polycentrische metropoolregio’s presteren economisch beter dan monokernige steden. Dit blijkt uit onderzoek door het Planbureau voor de Leefomgeving en andere instanties. De sleutel tot het succes van deze regio’s ligt in de samenwerking tussen gemeenten en de verdeling van taken, zoals het beheren van het openbaar vervoer, woningbouw en infrastructuur.
Evenementen in metropoolregio’s hebben vaak een grotere aantrekkingskracht dan evenementen binnen één stad. Dit komt doordat de krachten van meerdere steden worden samengebracht. Bijvoorbeeld een evenement in Utrecht kan ook bezoekers trekken vanuit Amsterdam of Delft, omdat de infrastructuur en toegankelijkheid het mogelijk maken.
In de regio Eindhoven, waar de metropoolregio uit 21 gemeenten bestaat, zijn evenementen zoals technologiebeurzen, kunstfestivals en sportevenementen centraal in de strategie. Deze evenementen trekken niet alleen lokale bezoekers, maar ook toeristen uit andere delen van Nederland en Europa.
Het beleid rond evenementen in gemeenten zoals Nuenen en de samenwerking in metropoolregio’s is gebaseerd op een aantal kernprincipes: versterken, verbinden en uitbreiden van bestaande evenementen. Tegelijkertijd is het belangrijk om evenementen te beoordelen op hun impact op de leefbaarheid, het milieu, en de beschikbaarheid van infrastructuur.
In Nuenen is het beleid gericht op het stimuleren van activiteiten die aansluiten bij de lokale identiteit, zoals kunst en geschiedenis. De gemeente wil echter ook internationale aandacht trekken, en dat vraagt om een evenwicht tussen lokale en nationale activiteiten. Dit evenwicht is essentieel om de toeristische aantrekkingskracht te behouden, zonder dat de leefbaarheid van het dorp onderbelicht wordt.
In gemeenten zoals Nuenen is het beleid rond evenementen geïntegreerd in een gestroomlijnd proces. Een medewerker vergunningverlening is verantwoordelijk voor het afhandelen van aanvragen, het monitoren van evenementen en het adviseren van het college. Deze functie is van groot belang om ervoor te zorgen dat evenementen zowel veilig als effectief worden georganiseerd.
Het proces is ontworpen om zowel inwoners als bedrijven te betrekken. De medewerker verzamelt informatie over wetten, voorschriften en de ontwikkeling van evenementen, en bepaalt samen met de coördinator van de buitendienst de inzet van materialen en maatregelen. Dit systeem zorgt voor een snelle en duidelijke afhandeling van vergunningen, en voor een betere communicatie tussen de gemeente en de organisatoren.
Evenementen in Nederland zijn een krachtige bron van toeristische en economische aantrekkingskracht. Zowel op lokaal niveau, zoals in gemeenten zoals Nuenen, als op regionaal en nationaal niveau, zoals in metropoolregio’s, spelen ze een centrale rol in de positie van Nederland op de internationale toeristische kaart.
De combinatie van lokaal georiënteerde evenementen, zoals kunstbeurzen en historische optochten, en het stimuleren van internationale evenementen, zoals sport- of technologiefestivals, zorgt ervoor dat Nederland een brede en gevarieerde toeristische aanbod kan bieden. De strategische rol van evenementen in het versterken van de sociale cohesie, de economische positie en de identiteit van steden en regio’s benadrukt hun betekenis voor het toeristische landschap van Nederland.