El Medano bezienswaardigheden en activiteiten: ontdekkingsreis in een bohemse surfstad
augustus 23, 2025
Het coronavirus heeft in de loop van de pandemie aanzienlijke geografische en demografische patronen laten zien. In Nederland zijn sommige steden en gemeenten zwaar getroffen, terwijl andere regio’s relatief ongeschonden bleven. Op basis van de beschikbare gegevens uit diverse betrouwbare bronnen, zoals het RIVM en officiële regeringsdocumenten, is het mogelijk om inzicht te krijgen in de mate van besmetting per regio en hoe het virus zich in het land heeft verspreid.
In dit artikel worden de cijfers en feiten over de coronabesmettingen in Nederlandse steden en gemeenten besproken. We analyseren welke regio’s het virus het eerst kenden, hoe de besmetting zich door de tijd verspreidde en welke steden momenteel het meest actief zijn. Ook worden de maatregelen die per regio werden genomen, kort toegelicht, evenals de huidige situatie en trends in de verspreiding van het virus.
Het doel van dit artikel is om toeristen, reizigers en hotelgasten inzicht te geven in de coronasituatie per regio, zodat zij op de hoogte zijn van eventuele risico’s of beperkingen bij hun reisplanning.
De eerste coronabesmetting in Nederland
De eerste coronabesmetting in Nederland werd geregistreerd op 27 februari 2020. Deze besmetting betrof een persoon die had gereisd naar Wuhan in China, een stad die internationaal bekend staat als de oorsprong van de pandemie. Tijdens die periode keerde een groep van 6 personen (4 Nederlanders en 2 Chinese familieleden) terug uit China, waar zij eerst een gezondheidscheck ondergingen. Deze groep werd gedurende 14 dagen in quarantaine gehouden.
Deze gebeurtenis markeerde het begin van de coronapandemie in Nederland. In de eerste weken bleef het aantal besmettingen beperkt tot enkele geïsoleerde gevallen, meestal mensen die hadden gereisd naar regio’s waar het virus al actief was. Echter, in maart 2020 verspreidde het virus zich sneller, vooral in steden met dichte bevolkingsdruk, zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.
Verspreiding per regio
Het virus verspreidde zich niet gelijkmatig over het hele land. De geografische verspreiding was sterk beïnvloed door factoren zoals bevolkingsdichtheid, internationale reizen, en het aanhoudende contact tussen mensen in stedelijke gebieden. De volgende regio’s werden in de beginfase van de pandemie zwaar getroffen:
1. Grote steden
Steden met een hoge bevolkingsdichtheid, zoals Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag, werden de snelste en meest zwaar getroffen. In deze steden waren er veel ziekenhuisopnames en hoge sterftepercentages. De dichte bevolking en internationale verbindingen via vliegvelden en havens speelden hierin een belangrijke rol.
In de periode van maart tot mei 2020 verspreidde het virus zich vooral in deze steden. De RIVM rapporteerde een hoge toename van besmettingen, vooral bij jongeren, die op school of op feesten met elkaar contact hadden.
2. De Veluwe en omgeving
Hoewel de Veluwe een relatief rustige regio is met een lagere bevolkingsdichtheid, kwamen er ook hier relatief veel besmettingen en ziekenhuisopnames. Deze regio kreeg de aandacht omdat de besmettingen daar vooral via zorginstellingen en woonzorgcentra werden verspreid.
3. Nord-Nederland en Friesland
In tegenstelling tot de voornoemde steden, bleven sommige regio’s relatief "coronavrij". In Noord-Nederland en Friesland waren er in de eerste maanden van de pandemie weinig besmettingen en zelfs geen ziekenhuisopnames. Gemeenten als Loppersum en Dantumadiel werden zelfs aangemerkt als "coronavrij" in het voorjaar van 2020.
De eilanden Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog bleven volledig zonder besmettingen. Dit kan te maken hebben gehad met de geografische isolatie en het feit dat deze eilanden relatief weinig toeristen ontvangen.
Gemeenten die ‘coronavrij’ werden
Er zijn tientallen gemeenten in Nederland waar sinds maart 2020 geen nieuwe besmettingen zijn gemeld. Het RIVM houdt dagelijks statistieken bij over het aantal besmettingen per gemeente, en uit deze data is duidelijk dat de meeste coronabesmettingen zich beperkten tot een beperkt aantal steden en regio’s.
De volgende gemeenten zijn al maanden "coronavrij" gerekend:
- Loppersum en Dantumadiel (Friesland) – meer dan twee maanden zonder besmettingen.
- Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog – geen besmettingen sinds de start van de pandemie.
- Gemeenten in Groningen, Drenthe en Friesland – geen ziekenhuisopnames sinds mei 2020.
Deze gemeenten werden vaak genoemd als "het braafste jongetje van de klas", omdat zij zelfs strengere maatregelen namen dan de landelijke richtlijnen. Burgemeesters in deze regio’s kozen ervoor om winkels en horeca voorzichtiger te openen, en in sommige gevallen zelfs volledig te sluiten, om het virus te voorkomen.
Verschillende maatregelen per regio
De discussie over verschillende maatregelen per regio werd al vroeg in de pandemie gevoerd. Hoogleraar Alex Friedrich stelde voor dat het verstandig zou zijn om per regio verschillende maatregelen te nemen, afhankelijk van de mate van verspreiding. Hij benadrukte dat dit zou leiden tot snellere herstelproces in regio’s waar het virus onder controle was, en tegelijkertijd maatregelen kon versterken in regio’s waar het virus actief bleef.
Een voordeel van zo’n aanpak is dat maatregelen kunnen worden getest en aangepast op basis van lokale effecten. Als het virus in een regio afneemt, kunnen maatregelen versoepeld worden, terwijl in andere regio’s extra maatregelen kunnen worden genomen.
In de praktijk bleek echter dat het moeilijk was om verschillende maatregelen per regio te implementeren, omdat het leidde tot verwarring bij het publiek en bij ondernemers. Daarom bleef de overheid het beleid nationaal bepalen, met uitzonderingen in enkele regio’s die extra maatregelen namen.
Huidige situatie in Nederland
De situatie in Nederland in 2024 is stabieler geworden. Het RIVM rapporteert dat het aantal coronabesmettingen op een laag niveau is. In het rioolwater, in de huisartsenpraktijk en in laboratoriumonderzoeken is weinig SARS-CoV-2 aangetoond. De verspreiding van het virus is sterk verminderd, en de meeste mensen die besmet raken, hebben lichte klachten of zijn zelfs asymptomatisch.
Toch blijft er een aandeel van mensen die na een coronabesmetting langdurige klachten ondervinden. Dit fenomeen, bekend als Long COVID, wordt door het RIVM en andere instellingen nauwlettend gevolgd. Sinds juni 2024 is er een nieuw onderzoeksportaal opgestart voor mensen met post-COVID klachten.
De huidige situatie betekent dat reizen en verblijven in Nederland voor toeristen en hotelgasten weer vrijer zijn, maar het is verstandig om op de hoogte te blijven van de lokale situatie.
Toeristen en hotelgasten: wat is er belangrijk?
Voor toeristen en hotelgasten die naar Nederland komen of binnen het land reizen, zijn de volgende aandachtspunten van belang:
1. Check de lokale coronasituatie
Hoewel het land over het algemeen een lage besmettingsgraad heeft, is het verstandig om per regio te checken of er recent besmettingen zijn. Het RIVM houdt dagelijkse cijfers bij per gemeente.
2. Horeca en winkels zijn vrij toegankelijk
Naar huidige maatregelen zijn horeca- en winkelzaken vrij toegankelijk. Toch is het verstandig om in drukke steden voorzichtig te zijn, en bij klachten direct te testen.
3. Reizen naar eilanden en rustige regio’s
Eilanden zoals Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog zijn nog steeds vrij van besmettingen. Deze regio’s zijn een goede keuze voor toeristen die op zoek zijn naar rust en veiligheid.
4. Blijf op de hoogte van veranderingen
Het beleid rondom het coronavirus kan snel veranderen. Het is verstandig om op de hoogte te blijven via betrouwbare bronnen zoals het RIVM, de regering of je hotel.
Conclusie
De coronapandemie heeft Nederland op een niet-gelijke manier getroffen. Terwijl enkele steden en regio’s zwaar onder de verspreiding leden, bleven andere gemeenten relatief ongeschonden. De geografische verspreiding werd sterk beïnvloed door factoren zoals bevolkingsdichtheid, internationale reizen en lokale maatregelen.
De situatie in Nederland is momenteel stabiel, met een laag besmettingsniveau. Toeristen en hotelgasten kunnen het land veilig bezoeken, maar het is verstandig om per regio de situatie te checken en voorzichtig te blijven. De eilanden en rustige regio’s blijven een goede keuze voor wie op zoek is naar een veilige en onvergetelijke reis.