Ontdek het Geuldal: natuur, cultuur en wandelingen langs een van Nederland’s mooiste rivieren
augustus 23, 2025
In de regio’s langs de grens van Noord-West-Frankrijk, met name in de voormalige regio Nord-Pas-de-Calais en de Franse Westhoek, zijn vele plaatsnamen van Nederlandse oorsprong of duidelijk Nederlandstalig van aard. Deze namen vormen een unieke taalkundige en culturele schakel tussen Nederland en Frankrijk, die nog steeds merkbaar is in de huidige toponomie. In deze tekst wordt ingegaan op de historische achtergronden van deze namen, hun huidige vorm en betekenis, en hun rol in de toeristische en culturele context van de regio.
De aanwezigheid van Nederlandse en Vlaamse namen in deze regio’s is het gevolg van eeuwenlange migratie, handel, verkeer en culturele uitwisseling. In de oudste documenten uit de 12e en 13e eeuw zijn al Nederlandstalige invloeden te herkennen in steden zoals Calais, waar Vlaamse woorden regelmatig voorkwamen in officiële documenten. Ook de vorming van gemeenten met namen die duidelijk van Nederlandse of Vlaamse oorsprong zijn, zoals Duinkerke, Arneke en Boeschepe, getuigt van deze geschiedenis.
In deze tekst zullen we een overzicht geven van de belangrijkste Nederlandse steden- en plaatsnamen in Noord-West-Frankrijk, hun huidige spelling, eventuele variaties en eventuele bijzonderheden. Daarnaast zullen we ingaan op de toeristische betekenis van deze regio en hoe de Nederlandstalige naamgeving de toeristische ervaring kan verrijken.
Nederlandse steden- en plaatsnamen in Noord-West-Frankrijk
De Franse Westhoek, ook bekend als het Noord-Vlaamse gebied in Frankrijk, is rijk aan steden en dorpen met Nederlandstalige namen. Deze namen zijn vaak het gevolg van de geschiedenis van de regio en de invloed van Vlaamse en Nederlandse migratie in vroegere tijden. Hieronder volgt een tabel met een overzicht van een aantal van deze namen, inclusief hun Nederlandse en Franse spelling, evenals eventuele opmerkingen.
| Nederlandse naam | Franse naam | Opmerkingen |
|---|---|---|
| Aa | Aa | Rijv |
| Armboutskappel | Armbouts-Cappel | |
| Arneke | Arnèke | |
| Arques | Arques | |
| Bambeke | Bambecque | |
| Bavinkhove | Bavinchove | |
| Belle | Bailleul | |
| Berten | Berthen | |
| Bieren | Bierne | |
| Bissezele | Bissezeele | |
| Blaringem | Blaringhem | |
| Boeschepe | Boeschepe | |
| Boeschepeberg | Mont de Boeschepe | Heuvel |
| Boezegem | Boëseghem | |
| Bollezele | Bollezeele | |
| Borre | Borre | |
| Bray-Dunes | Bray-Dunes | |
| Broekburg | Bourbourg | |
| Broekburgvaart | Canal de Bourbourg | Kanaal |
| Broekkerke | Brouckerque | |
| Broksele | Broxeele | |
| Buisscheure | Buysscheure | |
| De Krebbe | La Crèche | Gehucht |
| De Moeren | Les Moëres | |
| De Niepe | Le Nieppe | Gehucht |
| Den IJzel | Lyzel | Gehucht |
| Den Park | Le Parc | Gehucht |
| De Walle | La Motte-au-Bois | |
| Drinkam | Drincham | |
| Drooghout | Sec-Bois | Gehucht |
| Duinkerke | Dunkerque | |
| Ebblingem | Ebblinghem | |
| Eke | Eecke | |
| Ekelsbeke | Esquelbecq | |
| Eringem | Eringhem | |
| Fort-Mardijk | Fort-Mardyck |
Deze namen zijn niet alleen van historisch belang, maar ook van praktisch nut voor toeristen die de regio bezoeken. De Nederlandstalige namen maken het vaak makkelijker voor Nederlanders en Vlamingen om zich te oriënteren en verbonden te voelen met de regio. Daarnaast is het voor toeristen ook interessant om te weten dat er een zekere mate van culturele en taalkundige overeenkomst bestaat tussen Noord-West-Frankrijk en Nederland.
De rol van Nederlandse namen in de toeristische context
Toenemend verkeer tussen Nederland en Noord-West-Frankrijk heeft geleid tot een grotere bekendheid met de Nederlandstalige namen van steden en dorpen in die regio. Bijvoorbeeld de naam Rijsel voor Lille is in Nederland steeds vaker te horen sinds de opening van de snelweg naar Parijs. Deze verandering in taalgebruik wordt ook beïnvloed door het toeristische belang van de regio.
De regio Nord-Pas-de-Calais is rijk aan historische steden en toeristische trekpleisters. Steden als Dunkerque, Calais en Lens zijn niet alleen belangrijk vanwege hun historische betekenis, maar ook vanwege hun Nederlandstalige naamgeving. Dit verschijnsel is ook merkbaar in kleinere dorpen, zoals Bissezele en Broksele, waar de Nederlandstalige namen nog steeds in gebruik zijn.
Bij de bezoeken aan deze steden is het niet alleen de geschiedenis of architectuur die indruk maakt, maar ook de naamgeving. Voor toeristen die afkomstig zijn uit Nederland of Vlaanderen kan het herkennen van een Nederlandse naam vertrouwdheid en verbinding opleveren, wat de ervaring kan verrijken. In sommige gevallen is er zelfs een gemeenschap gebleven die de taal en culturele invloeden van Nederland behoudt.
Historische achtergronden en taalkundige ontwikkelingen
De aanwezigheid van Nederlandse namen in Noord-West-Frankrijk is het gevolg van een langdurige geschiedenis van migratie en culturele uitwisseling. In de oudste teksten uit de 13e eeuw, zoals de Latijnse verordeningen van de schepenen van Calais, zijn Vlaamse en Nederlandse invloeden al duidelijk merkbaar. Deze taalkundige sporen zijn ook terug te vinden in de vorming van gemeenten en dorpen, waarbij namen vaak veranderden door invloeden van de Franse taal.
In het noorden van Pas-de-Calais zijn er bijvoorbeeld tal van plaatsnamen die eindigen op -inghem, zoals Elinghen, Ledinghem, Leubringhen, Leulinghem en Maninghem. Deze patronen zijn typisch voor het Vlaamse taalgebied en tonen aan dat deze namen van Vlaamse oorsprong zijn. Andere namen zijn echter veranderd of verhaspeld, zoals Audembert (van oude berg) of Becourt (van boekhout).
Deze namen zijn niet alleen van taalkundig belang, maar ook van historisch en cultureel belang. Ze geven een beeld van hoe de regio zich ontwikkelde en hoe migratie en handel een rol speelden in de vorming van de huidige steden en dorpen. Het bestuderen van deze namen in oude documenten heeft historici in staat gesteld om de oude taalgrens te reconstrueren en het opschuiven ervan in noordelijke en oostelijke richting te volgen.
Toeristische trekpleisters in Noord-West-Frankrijk
Naast de Nederlandstalige namen, is Noord-West-Frankrijk ook rijk aan toeristische trekpleisters. De regio biedt een prachtige kustlijn met brede stranden en oude badplaatsen, zoals Cap Blanc-Nez, waar Engeland zichtbaar is. In de streek rond Dunkerque en Dunes de Flandres is het landschap van de krijtrotsen indrukwekkend en zijn er veel historische steden en dorpen die bezoek waard zijn.
Ook in het binnenland zijn er prachtige steden en dorpen te vinden. In de Elzas, bijvoorbeeld, zijn er sprookjesachtige dorpen zoals Colmar, Sélestat en Kintzheim. Deze steden zijn bekend om hun vakwerkhuizen, kastelen en wijnproductie. In de streek zijn er ook tal van toeristische accommodaties beschikbaar, zoals het Hotel Les Humanistes in Sélestat, dat ideaal is voor bezoekers die op doorreis zijn of een rustige verblijf zoeken.
Voor toeristen die liever in een dorp wonen, zijn er ook veel opties beschikbaar. Het Frans dorpje waarin wij verbleven tijdens een recente reis naar Noord-Frankrijk was bijvoorbeeld goed te combineren met een bezoek aan de Opaalkust en de Baai van de Somme. Deze combinatie maakt een reis naar Noord-West-Frankrijk niet alleen geschikt voor historisch en cultureel geïnteresseerde toeristen, maar ook voor diegene die de natuur en kust willen ontdekken.
De betekenis van Nederlandse namen in de huidige context
In de huidige context is het gebruik van Nederlandse namen in Noord-West-Frankrijk steeds belangrijker geworden. Dit is ook te merken in het toerisme, waarbij toeristen uit Nederland en Vlaanderen zich vaak sneller thuisvoelen bij een Nederlandstalige naam. Dit kan bijdragen aan een betere toegankelijkheid en een positieve ervaring voor toeristen.
Daarnaast is het gebruik van Nederlandse namen ook van belang in het kader van taalbeleid en taalgebruik. In Vlaanderen is het gebruik van Nederlandse namen voor steden in het zuiden van het taalgebied al langer gevestigd. In Nederland is het gebruik van Nederlandse namen voor steden in Noord-Frankrijk echter nog steeds minder geworteld, maar het is duidelijk dat dit verandert. De toegankelijkheid van de regio via de snelweg naar Parijs en andere wegen heeft geleid tot een toenemend verkeer en een grotere bekendheid met de regio.
Conclusie
De aanwezigheid van Nederlandse steden- en plaatsnamen in Noord-West-Frankrijk is een uniek fenomeen dat getuigt van de rijke geschiedenis van migratie, handel en culturele uitwisseling tussen Nederland en Frankrijk. Deze namen zijn niet alleen van historisch belang, maar ook van praktisch nut voor toeristen die de regio bezoeken. Zowel in de kuststreek als in het binnenland zijn er prachtige steden en dorpen te vinden die zich aansluiten bij de Nederlandse taal- en culturele geschiedenis.
Voor toeristen uit Nederland of Vlaanderen is het bezoeken van deze regio een bijzondere ervaring, waarbij de Nederlandstalige namen een rol spelen in de toegankelijkheid en de verbinding met de regio. Het gebruik van deze namen is ook van belang in het kader van taalbeleid en taalgebruik, en het is duidelijk dat deze namen zich steeds meer in het huidige taalgebruik vestigen. Voor iedereen die de regio wil bezoeken is het dus verstandig om deze namen te herkennen en te gebruiken, zodat de toeristische ervaring nog rijker kan zijn.