Ontdek de Mooiste Weekendjes Weg Aan de Nederlandse Kust
juli 23, 2025
De Nederlandse Kinderjury is een unieke literatuurprijs die elk jaar door kinderen tussen de 6 en 12 jaar wordt uitgeroepen. In tegenstelling tot vakjury's die boeken beoordelen op inhoud, stijl of literair niveau, laat de Kinderjury de uitslag volledig aan de handen van kinderen. Deze publieksprijs is sinds 1988 jaarlijks door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) uitgereikt en is gericht op kinderboeken die het afgelopen jaar zijn verschenen.
In dit artikel bespreken we de werking van de Kinderjury, de wijzigingen in haar opzet, de betekenis van de tiplijsten, en hoe kinderen zelf kunnen meedoen aan de stemming. Daarnaast kijken we naar de impact van de Kinderjury op het leesgedrag van kinderen en de positie van de prijs in de Nederlandse boekwereld.
Wat doet de Nederlandse Kinderjury?
De Nederlandse Kinderjury kiest elk jaar twee kinderboeken die het beste zijn beoordeeld door kinderen: één boek voor de leeftijdscategorie 6 t/m 9 jaar en één voor 10 t/m 12 jaar. Deze keuze is uniek, omdat kinderen zelf bepalen welk boek winnaar wordt. De uitslag wordt meestal in mei bekendgemaakt, na een periode van lezen en stemmen.
Alle kinderboeken die in Nederland zijn verschenen in het afgelopen jaar doen mee. Deze boeken kunnen zowel Nederlandstalig zijn als vertaalde werken uit het buitenland. De genomineerde titels zijn te herkennen aan het Kinderjury-logo op de voorkant van het boek, samen met het jaartal waarin ze in aanmerking komen.
De tiplijsten van de Kinderjury
Om kinderen te helpen kiezen uit de vele boeken die meedoen, wordt elk jaar een tiplijst samengesteld. Deze lijst bevat 25 boeken per leeftijdscategorie. De tiplijst wordt samengesteld door een onafhankelijk comité dat boeken selecteert die geschikt zijn voor het doelgroep en van hoge kwaliteit zijn. Kinderen kunnen deze lijst als inspiratie gebruiken om een boek te kiezen dat hun interesse wekt.
In 2024 stond de tiplijst online en bevatte 25 titels voor elke leeftijdsgroep. Zoals beschreven in bron [2], bevatte de lijst boeken zoals De regels van Floor – Nooit denken dat rijk worden makkelijk is van Marjon Hoffman, een titel die volledig is ingebed in actuele thema’s zoals afval scheidings, vloggers en Halloween. Deze keuze maakt het boek herkenbaar en toegankelijk voor kinderen, wat essentieel is voor de stemmingsprocedure.
Hoe stemmen kinderen?
Kinderen kunnen op verschillende manieren stemmen voor hun favoriete boek. Ze kunnen een stembiljet downloaden van de officiële website van de Kinderjury of formulieren ophalen bij hun bibliotheek of boekhandel. Daarnaast zijn er soms stembussen op school beschikbaar. In 2024 en 2025 is er een specifieke tijdsindeling voor lezen en stemmen.
De leesweken van 2024 liepen van 7 februari tot en met 9 april. In deze periode lezen kinderen zoveel mogelijk boeken uit de tiplijst. Vervolgens is er een stemperiode, in 2024 van 10 tot 24 april. Het boek met de meeste stemmen wint de prijs.
De vernieuwde opzet van de Kinderjury in 2025
In 2025 is er een belangrijke verandering in de opzet van de Kinderjury. In plaats van 25 boeken per leeftijdscategorie, zijn er nu slechts twaalf boeken genomineerd. Deze keuze is gemaakt om ervoor te zorgen dat kinderen intensiever met de boeken aan de slag gaan en erover kunnen praten. De lijst is nu aanzienlijk korter, wat het leesproces minder overweldigend maakt voor jonge lezers.
De twaalf genomineerde boeken zijn verdeeld over twee groepen: 7 t/m 9 jaar en 10 t/m 12 jaar. Deze boeken zijn genomineerd door nominatieklassen die uitgaan van de bestverkochte titels van 2024. Kinderen kunnen hun stem uitzenden via de Kinderjury-website. De uitslag wordt bekendgemaakt aan het einde van mei.
Voorbeeldtitels die in 2025 in aanmerking komen, zijn Danse Macabre van Paul van Loon en Het geheim van de doolhofstad van Jordan Lees, vertaald door Maria Postema. Deze boeken zijn bekend om hun creatieve verhalen en toegankelijke taal, wat hen geschikt maakt voor jonge lezers.
De rol van de Senaat van de Kinderjury
In 2006 is de Kinderjury versterkt met de inrichting van een Senaat. Deze Senaat bestaat uit twaalf kinderen, zes uit elke leeftijdscategorie (6 t/m 9 jaar en 10 t/m 12 jaar). Deze kinderen komen uit elke provincie in Nederland en hebben hun stem al uitgebracht. Naast het stemmen lezen ze ook de vijf genomineerde boeken en schrijven ze een jurymemorie. De Senaat helpt zo bij het beoordelen van de kwaliteit van de boeken, naast de stemming zelf.
De invoering van de Senaat had als doel de inhoudelijke kwaliteit van de uitslag te verhogen. Het zorgt ervoor dat niet alleen het populairste boek wint, maar ook dat kinderen goed beoordeeld kunnen worden op basis van inhoud, leesbaarheid en impact.
De geschiedenis van de Kinderjury
De Kinderjury is sinds 1988 jaarlijks uitgereikt en was tot 2020 bekend onder de naam Prijs van de Nederlandse Kinderjury. In de beginjaren, tot 1997, was er ook een categorie voor kinderen van 13 t/m 16 jaar. Deze prijs is later overgenomen door Stichting Lezen en Passionate Bulkboek, waarbij deze bekroning werd herwerkt tot de Prijs van de Jonge Jury.
De doelstelling van de Kinderjury is om kinderen te stimuleren om nieuwe boeken te ontdekken en kritisch te lezen. De prijs moet ervoor zorgen dat kinderen niet alleen lezen, maar ook reflecteren op wat ze lezen. Het is een publieksprijs, wat betekent dat de uitslag niet bepaald wordt door experts, maar door het brede publiek van kinderen.
In 2002 werd er eenmalig het beste kinderboek aller tijden gekozen. In deze selectie kwamen vier titels uit de Harry Potter-reeks voor in de top vijf. Dit toont aan dat de prijs niet alleen gericht is op het huidige leespubliek, maar ook een rol speelt in de historie van de Nederlandse kinderliteratuur.
De impact van de Kinderjury
De Kinderjury heeft een positieve impact op het leesgedrag van kinderen. Het stimuleert hen om te lezen en hun mening te geven over boeken. Bovendien draagt het bij aan het creëren van een leescommunity waarin kinderen met elkaar kunnen over boeken praten.
Hoewel de prijs in de beginjaren vooral gericht was op het vergroten van de leesparticipatie, zijn er in recente jaren ook kritische kanttekeningen gemaakt. Sommige experts vinden dat de prijs te veel weg heeft van een populariteitspoll. In 2025 is er daarom een vernieuwde opzet gekomen die erop gericht is om de inhoudelijke kwaliteit van de uitslag te verhogen. Dit is gedaan door het aantal genomineerde boeken te beperken en kinderen te stimuleren om intensiever met de boeken aan de slag te gaan.
De betekenis van de Kinderjury voor kinderen en schrijvers
Voor kinderen is de Kinderjury een kans om hun mening te geven over wat zij als beste boek beschouwen. Het geeft hen het gevoel dat hun mening telt en dat ze actief zijn betrokken bij de literatuurwereld. Voor schrijvers is het een belangrijk podium, omdat het winnen van de Kinderjury vaak leidt tot grotere publiciteit en verkoop.
Ook voor bibliotheken en boekhandels is de Kinderjury van belang. Het draagt bij aan de promotorische kracht van boeken en kan leiden tot een toename van leesactiviteiten in scholen en bibliotheken. De prijs draagt bij aan het creëren van leesplezier en het stimuleren van boekenliefde bij jonge lezers.
De rol van de tiplijst
De tiplijst is een belangrijk hulpmiddel voor kinderen die niet weten welk boek ze moeten lezen. Het biedt een overzicht van de beste en meest geschikte titels per leeftijdscategorie. De lijst is samengesteld door een onafhankelijk comité dat boeken selecteert op basis van kwaliteit en geschiktheid.
In 2024 bevatte de tiplijst 25 boeken per leeftijdsgroep, maar in 2025 is dit aantal teruggebracht naar twaalf. Dit is gedaan om ervoor te zorgen dat kinderen echt met de boeken aan de slag gaan en erover kunnen praten. De tiplijst is dus niet alleen een inspiratiebron, maar ook een leesplan.
De toekomst van de Kinderjury
De Kinderjury is een prijs die zich blijft ontwikkelen. Het is duidelijk dat de organisatie zich richt op het verbeteren van de kwaliteit van de uitslag en het stimuleren van leesplezier bij kinderen. De vernieuwde opzet van 2025 is een stap in die richting.
De toekomst van de Kinderjury hangt af van de deelname van kinderen, scholen, bibliotheken en boekhandels. Het is belangrijk dat er voldoende aandacht is voor de prijs en dat kinderen zich erin kunnen vinden. De Kinderjury moet blijven groeien als een prijs die niet alleen bekend is bij kinderen, maar ook bij ouders, docenten en schrijvers.
Conclusie
De Nederlandse Kinderjury is een unieke prijs die elk jaar door kinderen wordt bepaald. Het is een publieksprijs die gericht is op kinderboeken die het afgelopen jaar zijn verschenen. De prijs is sinds 1988 jaarlijks uitgereikt en heeft zich ontwikkeld van een eenvoudige stemming tot een prijs met een senaat en vernieuwde opzet.
De tiplijst speelt een belangrijke rol in de selectieproces en helpt kinderen om een boek te kiezen. Het stemproces is open en transparant, waardoor kinderen een actieve rol spelen in de literatuurwereld. De Kinderjury draagt bij aan het stimuleren van leesplezier en het creëren van een leescommunity.
In 2025 is er een vernieuwde opzet gekomen die ervoor zorgt dat kinderen intensiever met de boeken aan de slag gaan. Dit is een positieve ontwikkeling die de kwaliteit van de uitslag versterkt. De Kinderjury blijft een belangrijke prijs in de Nederlandse kinderliteratuur.