Leuke Activiteiten in Nederland op Dinsdag 27 November
juli 23, 2025
Wandelen langs de grens tussen Nederland en België biedt unieke ervaringen waarin de rijke geschiedenis, natuur en cultuur van beide landen samenkomen. Deze routes zijn niet alleen geschikt voor ervaren wandelaars, maar ook voor gezinnen en iedereen die geniet van rustige tochten door schilderachtige landschappen. In deze gids worden enkele van de mooiste grenswandelingen toegelicht, waarbij aandacht wordt besteed aan routebeschrijvingen, historische achtergronden en praktische informatie.
Grenswandelingen: een overzicht
Grenswandelingen zijn wandelroutes die langs of over de nationale grenzen lopen en vaak de geschiedenis, natuur en cultuur van meerdere landen combineren. In de regio van Nederland en België is er een rijke geschiedenis van grensbeheer en handel. De officiële grens tussen Nederland en België is sinds 1843 gedefinieerd door het Verdrag van Maastricht. Na de onafhankelijkheid van België in 1839 werd de grens vier jaar onderhandeld, en sindsdien zijn er honderden grenspalen geplaatst, die nog steeds te vinden zijn langs veel van deze routes.
Wandelen langs deze grens biedt een bijzondere kans om de culturele en natuurlijke rijkdom van beide landen te ervaren. De routes variëren van korte, familievriendelijke wandelingen tot lange, historisch georiënteerde tochten. Ze passeren door prachtige natuurgebieden, historische dorpen en oude smokkelpaden, waarbij ook de verhalen achter deze locaties worden verteld.
Belangrijke grenswandelingen in de regio
1. De Belgische-Nederlandse Grens
Deze route voert je door een schilderachtig landschap dat de charme van zowel België als Nederland combineert. Je wandelt langs karakteristieke molens, uitgestrekte velden en rustige waterwegen, waarbij de grens tussen de twee landen duidelijk merkbaar is. De route is geschikt voor gezinnen, met kindvriendelijke paden en instructieve bordjes die uitleggen over de lokale flora, fauna en geschiedenis.
Een van de highlights van deze wandeling is de kans om langs kleurrijke tulpenvelden en schilderachtige dorpjes te lopen. Aan de Belgische kant kun je een lokale snack of drankje gebruiken, terwijl je geniet van de verfrissende bries. Deze route is ideaal om de culturele banden tussen de twee landen te ontdekken.
2. Grenslandpad: van Zeeland naar Limburg
Het Grenslandpad is een van de langste grenswandelroutes in de regio en loopt van Sluis in Zeeuws-Vlaanderen naar Thorn in Limburg. Deze route volgt de grillige grenslijn tussen Nederland en België en bestaat uit negentien etappes. Het startpunt is de vestingstad Sluis, een belangrijk protestants bolwerk tijdens de Tachtigjarige Oorlog.
Onderweg passeer je de Wester- en Oosterschelde, en je wandelt over paden die ooit levendig werden gebruikt voor botersmokkel. Je ziet ook vennen, stuifduinen en oude boerderijen in de Brabantse Kempen. Deze route is niet alleen geschikt voor historisch georiënteerde wandelaars, maar ook voor wie geniet van de rust en het landschap van het grensgebied.
3. Kommiesenpatt: stille smokkelroute bij Winterswijk
Het Kommiesenpatt is een rustige wandelroute tussen Winterswijk en Südlohn in Duitsland. De naam "Kommiesen" verwijst naar de grenspolitie van vroeger, die moeilijkheid had om smokkelaars te pakken te krijgen op deze verlaten paden. Deze route is kort – slechts 18 kilometer – maar biedt een authentieke ervaring van het grensleven in een stil en ongerept gebied. De paden zijn vaak onverharde wegen waar je weinig tegenkomt, wat het ideaal maakt voor wie zoekt naar rust en avontuur in het midden van het landschap.
4. Smokkelroute Strijbeekse Heide
De Smokkelroute Strijbeekse Heide is een korte, maar interessante wandeling die door heide- en vengebieden loopt. Deze route is slechts 9 kilometer lang en is ideaal voor een dagtocht. Het gebied is bekend om zijn rijke natuur en is geschikt voor wandelaars van alle niveaus. Tijdens de wandeling kom je langs oude smokkelpaden en kun je genieten van de rustige sfeer van het gebied.
Drielandenwandeling: B-NL-D en terug
Voor wie echt wil genieten van de diversiteit van de grensregio’s, is de Drielandenwandeling een must. Deze route brengt je in 20 kilometer voet aan de grond in alle drie landen – België, Nederland en Duitsland – waarbij je Nederland tweemaal doorkruist. Het startpunt is het Smalse Stukje Nederland bij Susteren, waar de drie landen op een afstand van minder dan vijf kilometer van elkaar liggen.
De route voert je door natuurgebieden zoals het Grenspark Maasvallei, waar je een van de grootste kuddes Konikpaarden ziet. Je passeert ook historische dorpsgezichten, zoals een van de oudste basilieken van Nederland, en ontdekt het meest westelijke puntje van Duitsland. Deze wandeling is ideaal voor iedereen die zowel de natuur als de geschiedenis wil ontdekken.
Het NederRandpad: langste grenswandelpad van Nederland
Het NederRandpad is een nieuw wandelpad dat is geopend in 2022. Het is de langste grenswandelpad van Nederland en volgt zowel de grens met België als die met Duitsland. Daarnaast loopt het ook langs de kust van de Noordzee en Waddenzee, waardoor je een rondje rond het land kunt maken. De route bestaat uit 85 etappes, gemiddeld 22 kilometer per etappe, en elke start- en eindpunt is bereikbaar met openbaar vervoer.
Het NederRandpad is geschikt voor iedereen die wil wandelen langs de randen van het land en genieten van het unieke karakter van de grensregio’s. De route is goed uitgemarkeerd en biedt een mix van landschap, geschiedenis en cultuur.
Het Zwin: wandelen op de grens van Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen
Het Zwin is een bijzonder natuurgebied dat zich op de grens tussen Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen bevindt. Het is het meest westelijke puntje van de Belgisch-Nederlandse grens, vlak bij Cadzand-Bad. Het gebied is uniek vanwege zijn slikken en schorren, die een belangrijk voedselreservoir zijn voor vogels. Het Zwin ontstond eeuwen geleden door een storm die een gat in de duinen sloeg, wat leidde tot een lange geul vanuit Sluis tot bijna Brugge.
De route langs het Zwin is ideaal voor natuurliefhebbers en biedt uitzonderlijke kansen om vogels te waarnemen. Aan het eind van de wandeling kun je genieten van een rustige pauze, bijvoorbeeld met een lokale drank of snack.
Twee-Landenpad: grensoverschrijdende wandeling in de Ardennen
Het Twee-Landenpad is een wandelroute die door het glooiende landschap van de Ardennen loopt en zowel België als Nederland verbindt. Deze route brengt je door bossen, dorpen en langs de Dommel, waarbij je de grens tussen de twee landen oversteekt. Het is een rustige en gezellige wandeling die ideaal is voor iedereen die wil genieten van de natuur en de culturele banden tussen de landen.
Het startpunt van deze route is het Boswachterskantoor Kempen en Midden-Limburg in Nederland, vanaf waar je kunt kiezen voor kortere of langere wandelingen. De route is goed uitgemarkeerd en biedt uitzonderlijke uitzichten, zoals een uitkijkpunt en een vogelkijkhut. Aan de Belgische kant kom je langs een stenen brug over de Dommel en een gemeentevijver, waar je kunt genieten van het landschap.
Grenswandeling: Duits-Nederlandse grens
Hoewel de focus van deze gids op de Belgisch-Nederlandse grens ligt, is het ook mogelijk om wandelingen te maken langs de Duits-Nederlandse grens. Deze routes vertonen ook hun eigen unieke kenmerken, zoals de Smokkelroute Denekamp. Deze route ligt in een stille regio en is geschikt voor wandelaars die rust en avontuur willen combineren.
Na de Tweede Wereldoorlog eisten Nederland en Duitsland grond als schadevergoeding, waarbij Nederland uiteindelijk maar kleine stukjes grond kreeg toegewezen. Deze geschiedenis is ook terug te zien in de routes langs deze grens, waarbij je de impact van geschiedenis op het huidige landschap kunt ervaren.
Praktische tips voor wandelaars
Voor wie van plan is om een van deze grenswandelroutes te doorlopen, zijn er een paar dingen waar je op moet letten. Eerst en vooral is het belangrijk om goed voor te bereiden. Controleer de openingsuren van start- en eindpunten, en zorg dat je genoeg water, eten en uitrusting meeneemt. Het is ook verstandig om een kaart of GPS-app te gebruiken, vooral voor de langere routes.
Veel van deze routes zijn goed uitgemarkeerd, maar het is verstandig om een routebeschrijving of gpx-bestand van tevoren te downloaden. Zorg ook dat je weet waar de dichtstbijzijnde faciliteiten zich bevinden, zoals cafés, toiletten of accommodaties.
Wanneer je langs grensgebieden wandelt, is het ook verstandig om het lokale weertype te checken. De weersomstandigheden in het grensgebied kunnen snel veranderen, vooral in natuurgebieden. Kies voor een route die geschikt is voor het huidige weer en kies een dag wanneer je zeker van het weer kunt zijn.
Conclusie
Wandelen langs de grens tussen Nederland en België biedt unieke ervaringen die je nergens anders in de regio kunt vinden. Deze routes combineren de rijke geschiedenis, natuur en cultuur van beide landen en zijn geschikt voor wandelaars van alle niveaus. Of je nu een korte, rustige wandeling zoekt of een lange tocht die meerdere landen verbindt, er is voor iedereen iets te ontdekken.
De routes die in deze gids zijn besproken bieden een mix van landschap, geschiedenis en avontuur, waardoor ze ideaal zijn voor zowel gezinnen als ervaren wandelaars. Door te wandelen langs deze grens, ontdek je niet alleen het landschap, maar ook de banden tussen twee landen die door geschiedenis en culturele invloeden zijn verbonden.