Wandelen in Zevenaar: Ontdekkingen in de Rijnstrangen en Industrieel Erfgoed

Wandelen in de regio Zevenaar biedt een unieke combinatie van natuurlijk landschap, industriehistorie en toegankelijkheid. Voor zowel ervaren wandelaars als nieuwkomers zijn er diverse routes en bezienswaardigheden die een bezoek waard zijn. In deze gids worden de belangrijkste wandelgebieden, historische en culturele highlights, en praktische informatie samengebracht, alles gebaseerd op betrouwbare bronnen uit de regio. Het doel is om reizigers een duidelijk overzicht te bieden van de wandelmogelijkheden en het landschap dat Zevenaar en de omgeving te bieden hebben.

Wandelnetwerken in de Regio Arnhem-Nijmegen

De regio Arnhem-Nijmegen heeft recent nieuwe wandelnetwerken ontwikkeld, die toegang bieden tot diverse natuurlijke en culturele gebieden. Deze netwerken zijn ontworpen om zowel licht te begaan zijn als rijke historische en ecologische kennis te bevorderen. De routes lopen door de Liemers, de Betuwe en het Land van Maas en Waal, gebieden die vaak onder het oog vallen maar die toch uniek zijn in hun landschap en geschiedenis.

De wandelnetwerken zijn gemarkeerd met gekleurde pijlen die ook goed leesbaar zijn voor kleurenblinden. Deze pijlen helpen wandelaars om gemakkelijk hun weg te vinden, zodat ze zelf routes kunnen combineren of kleinere stukken kunnen kiezen. Daarnaast is er een online wandelrouteplanner beschikbaar op de websites visitarnhem.com/wandelen en visitnijmegen.com/wandelen, waarmee wandelaars zelf routes kunnen plannen.

Bijna alle startpunten van deze wandelnetwerken zijn goed bereikbaar en zijn uitgerust met parkeermogelijkheden en informatieborden. Momenteel wordt het netwerk nog volledig gemarkeerd, maar het is al mogelijk om wandelingen te maken. Vanaf de herfst zullen alle routes volledig gemarkeerd zijn, waardoor het voor wandelaars eenvoudiger wordt om te navigeren.

De Rijnstrangen: Een Agrarisch Cultuurlandschap

Een van de belangrijkste wandelgebieden in de regio is de Rijnstrangen. Deze liggen tussen Zevenaar, Pannerden en Lobith en vormen een agrarisch cultuurlandschap met hagen, bosjes, moerasjes, verlande rivierarmen en verschillende dijken. Het licht golfende reliëf van het gebied is het resultaat van historische dijk- en landbouwactiviteiten. De hogere stroomruggen lopen langs lagere, geslibde oude geulen, wat het landschap een karakteristieke uitstraling geeft.

In de Rijnstrangen is een wandelroute van 17 kilometer beschikbaar die begint bij het station Zevenaar. Deze route is in 2022 aangepast en is opgenomen in het Klompenpad-netwerk. De route is vooral geschikt voor wandelaars met stevige schoenen of wandellaarzen, aangezien het voornamelijk over onverharde paden en gras gaat. Er is een gratis app beschikbaar voor iOS en Android (de Klompenpad-app) en ook op Wikiloc is de route te vinden.

Een belangrijke aandachtspunt bij deze wandeling is dat honden niet toegestaan zijn. De landeigenaren die hun grond vrijwillig openstellen, hebben hier een duidelijke regel opgesteld, omdat honden dieren en vee kunnen verstoren. Er zijn zelfs incidenten geweest waarbij boeren hun land hebben gesloten vanwege schade veroorzaakt door honden. Een voorbeeld is een geval waarin een reëenkalfje doodgebeten werd, waardoor de landbouwer genoodzaakt was om toegang te beperken.

Bezienswaardigheden in de Rijnstrangen

De wandeling door de Rijnstrangen biedt ook verschillende bezienswaardigheden. Een van de highlights is het Bezoekerscentrum Kasteel Herwen, dat historische en culturele aspecten van de regio toont. Ook de Panoven in Oud-Zevenaar zijn een aanraders. Deze voormalige steenfabriek dateert uit 1860 en bevat nog steeds een unieke zigzagoven, de laatste van zijn soort in West-Europa. Het gebied rond de Panoven is openbaar toegankelijk en is omgezet in een museum, horecagebied en accommodatie voor verblijven. Hier is het mogelijk om een kijkje te nemen in de geschiedenis van de baksteen- en dakpanindustrie.

Een andere aandachtspunt is Gemaal de Oude Rijn en het Dijkmagazijn, die beide het industriële en technische erfgoed van de regio illustreren. Deze gebouwen zijn geschikt voor bezoeken en geven inzicht in de rol die water en dijken hebben gespeeld in de ontwikkeling van de regio.

Wandeling in Oud-Zevenaar

Een wandeling in en rond Oud-Zevenaar brengt reizigers in contact met het rijke landschap en de geschiedenis van de regio. Oud-Zevenaar is ouder dan Zevenaar en heeft een rijke culturele en industriële geschiedenis. De wandeling begint bij de Sint Martinuskerk, die op een terp staat aan de bandijk. Deze kerk is een belangrijk historisch gebouw en dateert uit de late middeleeuwen (1300-1350). Bij de hoofdingang van de kerk is een steen aangebracht die aangeeft dat de kerk zich op 15 meter boven NAP bevindt, wat een bewijs is van de historische dijkwerken in de regio.

De wandeling leidt langs de rand van de Rosandse Polder, waar hoge schietwilgen en populieren te vinden zijn. Verderop wordt de Plan Karekiet geïllustreerd, een nieuw ontwikkeld natuurgebied met bosjes, wilgen, waterplas en riet. Hier broeden vogels zoals de karekiet, rietzanger en dodaars. De wandeling loopt ook langs De Breuly, een zwem- en visplas die waarschijnlijk ontstaan is uit een dijkdoorbraak. De term "bruil" verwijst hierbij naar laag, vochtig en moerasachtig land.

Vervolgens loopt de wandeling langs oude kleiputten die nu in groen zijn hersteld. Het industriële erfgoed komt in beeld bij de voormalige steenfabriek De Panoven. Deze fabriek was actief tot 1985 en was een belangrijke leverancier van bakstenen en dakpannen. Het gebied is omgezet in een museum, waar bezoekers de geschiedenis van de stenenindustrie kunnen ontdekken. De unieke zigzagoven is nog steeds goed bewaard en is het hoofdattraction van het museum.

De Klompenpadroute

De Klompenpadroute is een van de meest bekende wandelroutes in de regio. Deze route van 17 kilometer is te volgen vanaf het station Zevenaar en is in 2022 aangepast. De route is voorzien van bewijzerpunten, zodat wandelaars hun voortgang kunnen volgen. De route is te volgen via de gratis Klompenpad-app of op Wikiloc.

Een belangrijke aandachtspunt is dat de route niet geschikt is voor honden. De landeigenaren die hun grond vrijwillig openstellen, hebben duidelijke regels opgesteld om dieren en vee te beschermen. Er zijn zelfs incidenten geweest waarbij landbouwgrond is gesloten vanwege schade door honden. De route is vooral geschikt voor wandelaars met stevige schoenen of wandellaarzen, aangezien het voornamelijk over onverharde paden en gras gaat.

Het Knopenrondje Oud-Zevenaar

Een andere wandelroute is het Knopenrondje Oud-Zevenaar, een wandeling van 5 kilometer die leidt naar de Panoven. Deze route is uitgezet door Jos Veelen, die jaarlijks wandelingen organiseert in Gelderland. De wandeling start bij het station Oud-Zevenaar en leidt via groenstroken naar het museum De Panoven. Deze route is kort maar informatief, met uitzicht op het landschap en historische informatie over de regio.

De Panoven zijn een belangrijk industriehistorisch complex en een toegankelijke locatie voor bezoekers. Het museum vertelt de geschiedenis van de baksteen- en dakpanindustrie en biedt bezoeken aan de unieke zigzagoven. Het museum is inmiddels omgezet in een buitengoed met horecagebied en verblijfsmogelijkheden, waardoor het ook geschikt is voor dag- of nachtbezoeken.

Praktische Informatie en Tips

Voor wandelaars is het belangrijk om goed voorbereid te zijn. In de Rijnstrangen en omgeving is het aan te raden om stevige schoenen of wandellaarzen te gebruiken, aangezien er veel onverharde paden zijn. Het is ook verstandig om een kaart of routeplanner te gebruiken, zoals de Klompenpad-app of de online routeplanners van visitarnhem.com/wandelen en visitnijmegen.com/wandelen.

Honden zijn op veel wandelroutes niet toegestaan, zoals in de Rijnstrangen. Het is daarom verstandig om te controleren of een route hondenvriendelijk is voordat men er naartoe gaat. In sommige gevallen zijn er zelfs incidenten geweest waarbij honden leidinggevende landbouwgrond zijn gesloten.

Het is aan te raden om de wandelingen te plannen op basis van de sezoenen. In de zomer is het landschap het levendigst en zijn er meer vogels en dieren te zien. In de herfst is het landschap mooi gecoloreerd en is het ook een populaire tijd voor wandelingen. In de winter is het mogelijk om in de regio te wandelen, maar het is dan belangrijk om goed uitgerust te zijn voor koude weersomstandigheden.

Conclusie

Wandelen in Zevenaar en de omgeving biedt reizigers een prachtige combinatie van natuur, industriehistorie en toegankelijkheid. De diverse wandelnetwerken in de regio, zoals de Rijnstrangen en Oud-Zevenaar, laten een rijke geschiedenis en ecologische diversiteit zien. Of je nu een korte wandeling maakt rond de Panoven of een langere route door de Liemers, er is altijd iets te ontdekken. Met de gratis routeplanners en apps is het eenvoudiger dan ooit om een wandeling te organiseren en het landschap van Zevenaar te verkennen.

Bronnen

1. Wandelknooppuntenkaart - Wandelen door de Liemers en rond Zevenaar | regioarnhem
2. Wandelroute - Achtergrondinformatie bij Frisse Blik op de Rijnstrangen
3. Wandeling Rap Rondje Oud-Zevenaar
4. Ontdek de nieuwe wandelnetwerken in regio Arnhem-Nijmegen
5. RouteYou - Zevenaar
6. Knopenrondje Oud-Zevenaar - Wandelen naar de Panoven