De gevaarlijkste steden en wijken van Nederland: een overzicht
juli 23, 2025
Wandelen langs de grens tussen Nederland en Duitsland biedt een unieke kans om het landschap en het erfgoed van beide landen te ontdekken. Deze routes zijn vaak rijk aan geschiedenis, natuur en culturele landmarks. Zowel kortere stukken als langere langeafstandswandelingen zijn beschikbaar en passen goed bij verschillende wandelervaringen en tijdsplannen. In dit artikel worden enkele van de meest interessante grenswandelingen en wandelroutes op beide kanten van de grens beschreven, met aandacht voor routebeschrijvingen, geschiedenis, toegankelijkheid en andere relevante details.
Het Pieterpad: een bekende route die de grens kruist
Een van de bekendste langeafstandswandelingen in Nederland is het Pieterpad, en dit pad kruist meerdere keren de grens met Duitsland. De route is verdeeld in meerdere etappes en brengt de wandelaar door verschillende landschappen. Bijvoorbeeld, etappe 16 van het Pieterpad loopt van Braamt naar Millingen aan de Rijn. Hier is het landschap eerst volledig vlak, maar na het binnentrekken van het bos verandert het landschap in heuvelachtig terrein, wat het gevoel geeft dat je in een nieuw land terecht bent. Bij het Duitse dorpje Elten kom je weer buiten het bos en ben je echt in Duitsland aangekomen.
Een ander interessant stuk van het Pieterpad is etappe 22, die loopt tussen Venlo en Swalmen. Tijdens deze etappe wandel je vrijwel de hele tijd op de grens, met Duitsland aan de ene kant en Nederland aan de andere. Oude grenspalen zijn nog steeds zichtbaar langs deze route, waaronder de “Grijze Steen”, een grenspaal van minstens 300 jaar oud. Deze historische elementen geven de route een extra dimensie van geschiedenis.
Kortere wandelingen in het Rijk van Nijmegen
Voor wie niet meteen op zoek is naar een langeafstandswandeling, zijn er ook kortere routes beschikbaar. Een van deze is de KANkorter Berg en Dal, een route in het Rijk van Nijmegen, bekend om zijn mooie heuvelachtige landschappen. Deze route is korter dan de bekende N70, maar biedt een vergelijkbare ervaring. De route loopt over oude stuwwallen uit de voorlaatste ijstijd, wat het landschap een unieke sfeer geeft.
De route is ontworpen door Routemaker Rob Wolfs van de Trage Tochten, die garant staat voor aangename wandelritten en mooie uitzichten. Deze route is ideaal voor wandelaars die de natuur en geschiedenis van het gebied willen ontdekken zonder direct in een langeafstandswandeling te stappen.
De smokkelroute Denekamp
Een andere historische route die de grens kruist is de smokkelroute Denekamp. Deze route volgt de voetstappen van voormalige smokkelaars en is 62 kilometer lang. De route loopt door bos- en heidegebieden en passeert enkele dorpjes zoals Denekamp. Een bijzondere ervaring is het feit dat je met één been in Duitsland kunt staan en met het andere in Nederland. De grens is duidelijk gemarkeerd met oude grenspalen, en er zijn ook schuilhutten te vinden die vroeger werden gebruikt om smokkelaars op heterdaad te betrappen.
Deze route is ideaal voor families, aangezien het landschap variabel is en er interessante historische elementen zijn. Kinderen genieten van het idee dat ze letterlijk op de grens staan en kunnen ook de schuilhutten ontdekken die nog steeds aanwezig zijn.
Het Marskramerpad: een reis door vier provincies
Voor wie zin heeft in een langere tocht, is het Marskramerpad een uitstekende keuze. Deze langeafstandswandeling is 372 kilometer lang en loopt dwars door Nederland, van het Duitse dorp Bad Bentheim, net over de grens bij Oldenzaal, tot aan de kust bij Den Haag, waar het eindigt bij het Kurhaus. Het pad breekt door de provincies Overijssel, Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland en brengt de wandelaar langs verschillende landschappen.
Deze route is bijzonder interessant voor mensen die graag variatie in het landschap willen, van het platteland van Overijssel tot de bebouwde kustgebieden van Zuid-Holland. Het pad eindigt bij de Noordzee, waardoor het ideale eindpunt wordt voor een zonnige wandelreis.
Wandelen in de Duitse Eifel
Voor natuurliefhebbers die graag de buurland Duitsland verkennen, is de Eifelsteig een prachtige wandelroute. Deze route loopt door het Nationaal Park Eifel, dat slechts een korte rij vanaf het zuiden van Nederland ligt. De Eifelsteig is 313 kilometer lang en is geclassificeerd als een Premium Wandelpad door het Deutsche Wanderinstitut, wat betekent dat het goed gemarkeerd is en voorzien is van een eigen logo voor duidelijkheid.
De route voert de wandelaar door diverse landschappen, waaronder het Hoge Veengebied, de Vulkaaneifel, en langs de kleurrijke zandsteenrotsen bij Trier. Het pad is gedeeld in 15 etappes en is geschikt voor ervaren wandelaars. De route is ook geschikt voor mensen die op zoek zijn naar rustige stukken in de natuur, aangezien het landschap vaak niet bebouwd is en veel ruimte biedt voor reflectie.
De regio Sauerland
Voor mensen die in het oosten van Nederland wonen is de Sauerland een interessante wandelregio. Deze regio ligt net over de grens en biedt een variatie aan glooiende heuvels, dichte bossen en charmante dorpjes. De paden zijn geschikt voor wandelaars van alle niveaus en kunnen zowel kort als lang zijn.
Sauerland is een populaire bestemming voor mensen die op zoek zijn naar rust en stilte, aangezien het gebied relatief afgelegen is en het landschap vaak niet bebouwd is. Er zijn ook diverse accommodaties beschikbaar, waaronder vakantieparken zoals Center Parcs, die geschikt zijn voor gezinnen en mensen die comfort en natuur combineren.
Het Noaberpad: een grenswandeling van 415 kilometer
Het Noaberpad is een langeafstandswandeling van 415 kilometer die langs de Duitse grens loopt. Het pad is onderverdeeld in 23 etappes en brengt de wandelaar door verschillende regio’s in Nederland, waaronder Groningen, Drenthe, Twente en de Achterhoek. Het pad loopt soms aan de Nederlandse kant, soms aan de Duitse kant van de grens, wat het een unieke mix van landschappen geeft.
Het pad begint bij Bad Nieuweschans in Groningen en eindigt bij Milsbeek in Nijmegen (of omgekeerd). Het is een uitstekende keuze voor wandelaars die zin hebben in een langere tocht en variatie in het landschap. De route is goed onderhouden en beschrijft een reis door historische en natuurlijke bezienswaardigheden.
Grensoverschrijdende routes: een overzicht
Er zijn diverse grensoverschrijdende routes die speciaal zijn uitgezet voor wandelingen en fietsritten. Deze routes zijn vaak voorzien van Nederlandse knooppuntenbordjes en zijn geschikt voor zowel wandelaars als fietsers. Hieronder is een selectie van routes die vanuit Nederland of Duitsland uitgezet zijn:
- 2 Länderroute
- 2 Länder Tour (48 km)
- 3 Rivierenroute
- 100 Kastelen Route
- Agro route en Fossa route (Venlo/Geldern)
- Baumkreisroute (Rheinberg-Moers) (42 km)
- Boerderijterrassenfietsroute (60 km)
- Dollard route (362 km)
- Dortmund-Ems kanaal (340 km)
- Duits lijntje / Boxteler Bahn (ca. 100 km)
- Eltenberg route (ca. 25 km)
- Ems-Radweg (380 km)
- Emsland route (300 km)
- Eurobike route (78 km)
- Flamingoroute (450 km)
- Fossa Eugenia routes (Arcen-Geldern)
- Grafschafter fietsentour 1 en 2 (56 km)
- Grenspalen route (8 km)
- Groesbeek Grenzroute (36 km)
- Grünewald – Nijmegen (63 km)
- Heide en duinen Kempen-Arcen (140 km)
- Herrensitz Route (500 km)
- Jakobsweg (wandelroute Millingen ad/Rijn – Eijsen/Aken – 130 km)
- Kommiezenpad (voormalige smokkelroute)
Deze routes zijn vaak voorzien van duidelijke markeringen en zijn geschikt voor verschillende wandel- en fietsniveaus. Ze bieden een uitgelezen manier om de grens te verkennen en het landschap van beide landen te ontdekken.
Rondje Nederland: een 1.800 km wandeling langs de grenzen
Voor mensen die zin hebben in een reusachtig project, is het mogelijk om een rondje Nederland te wandelen langs de buitengrenzen van het land. Dit project bestaat uit een wandeling van 1.800 kilometer en combineert meerdere langeafstandswandelpaden, waaronder het Noaberpad, het Pieterpad, het Grenslandpad en het Nederlands Kustpad.
Deze route is ideaal voor ervaren wandelaars die zin hebben in een uitdaging en tijd genoeg hebben om het land op een unieke manier te verkennen. Het project is vanaf Groningen met de klok mee te doorlopen en brengt de wandelaar langs diverse landschappen, van duinen aan de kust tot heuvels in het binnenland.
Wandelingen bij het Drielandenpunt
Bij het Drielandenpunt, waar Duitsland, Nederland en België samenkomen, zijn ook verschillende wandelingen mogelijk. Een van deze is een route die langs de eerste vijf grenspalen van de grens loopt. De eerste helft van deze wandeling loopt bijna volledig op de grens, met België aan de ene kant en Nederland aan de andere. De terugweg loopt langs de Nederlandse kant en brengt de wandelaar door glooiende velden met hooglanders, een prehistorische grafheuvel en de Lourdesgrot van Vaals, het hoogst gelegen heiligdom van Nederland.
Deze route is ideaal voor wandelaars die geschiedenis, natuur en cultuur willen combineren. Het Drielandenpunt is ook een populaire toeristische locatie en biedt extra mogelijkheden voor mensen die na hun wandeling nog wat willen doen.
Conclusie
Wandelen langs de grens tussen Nederland en Duitsland biedt een unieke kans om het landschap, het erfgoed en de geschiedenis van beide landen te ontdekken. Of je nu kiest voor een korte route van een paar kilometer of een langeafstandswandeling van honderden kilometers, er zijn vele opties beschikbaar die passen bij verschillende tijdsplannen en ervaringen.
De routes variëren van historische smokkelroutes en langeafstandswandelwegen tot natuurlijke paden door bossen en heidegebieden. Elke route heeft zijn eigen aantrekkingskracht en biedt een unieke manier om het landschap en het erfgoed van beide landen te ervaren. Met goede voorbereiding en een passende routekeuze is een wandeling langs de grens een prachtige manier om het buurland en het eigen land te ontdekken.