Wandelen in Nederland: Route-ideeën en overnachtingen bij de natuur
juli 23, 2025
In de afgelopen jaren is er een duidelijke trend waar te nemen: steeds meer Nederlanders pakken hun biezen en verlaten het land. De verhuizing naar het buitenland is niet langer beperkt tot jonge gelukszoekers, maar omvat ook gezinnen, jongeren, professionals en zelfs bedrijven. Dit fenomeen brengt niet alleen sociale en economische veranderingen met zich mee, maar ook complexe vragen over de toekomst van Nederland als woon- en werkland. In dit artikel worden de redenen voor emigratie uitgebreid belicht, met aandacht voor economische, sociale, regelgeving- en klimaatgerelateerde factoren.
Een van de hoofdredenen waarom Nederlanders vertrekken is de economische onzekerheid en de uitdagingen voor het bedrijfsleven, met name voor startups en de zware industrie. Nederland telt namelijk meer regelgeving dan veel andere landen, wat het voor innovatieve bedrijven lastiger maakt om snel groeien en technologische voorsprongen te behalen. Deze regelgeving, zowel nationaal als vanuit de EU, is vooral een struikelblok voor bedrijven die actief zijn in snelle groeiende sectoren zoals kunstmatige intelligentie (AI). In Nederland ontbreken vaak duidelijke regels voor dergelijke sectoren, waardoor het juridische kader moeilijk om te doorgronden is.
Daarnaast is Nederland soms te klein om ruimte te bieden aan groeiende startups. Het is lastig om de benodigde investeringen te verzamelen, terwijl vergelijkbare bedrijven in andere landen vaak grotere financiële ondersteuning krijgen. Nederlanders worden bovendien gezien als relatief spaarzamer dan bepaalde andere culturen, wat de investeringen in innovatie en ondernemerschap verder bemoeilijkt. In combinatie met de huidige economische onzekerheid, leidt dit ertoe dat veel bedrijven hun biezen pakken en hun activiteiten naar landen met gunstigere omstandigheden verplaatsen.
Een voorbeeld van deze verplaatsing is te zien bij energiegiganten zoals Shell, waarvan het vertrek uit Nederland zelfs werd gejuicht door sommige kritische stemmen in de samenleving. Dit geeft een beeld van een negatief gezind gevoel tegenover de zware industrie, die vaak gezien wordt als verantwoordelijk voor vervuiling en energieverbruik, in plaats van als draagvlak voor technologische oplossingen en economische groei.
In de context van globalisering bieden andere landen aantrekkelijke alternatieven. Zo bieden landen als de Verenigde Arabische Emiraten gouden visumprogramma's en zelfs financiële ondersteuning bij huisvesting. Deze maatregelen maken het voor startups en ondernemers aantrekkelijker om elders te vestigen, waar het klimaat gunstiger is voor groei en innovatie.
Naast de economische redenen spelen ook politieke en sociale aspecten een rol bij het vertrek van Nederlanders. Volgens nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek verhuizen gemiddeld 395 Nederlanders per dag naar het buitenland. Dit aantal stijgt sinds 2012, wat op een groeiend ontevredenheid over het huidige politieke en sociale klimaat wijst. Veel emigranten geven aan dat ze niet tevreden zijn over de huidige politiek, de gevolgen van de economische crisis en de verharding in de samenleving.
Nederlanders zoeken vaak hun heil dicht bij huis, met name in Duitsland, België, Engeland en de Scandinavische landen. Deze landen worden gekozen omdat zij een beter woon- en werkklimaat bieden. In tegenstelling tot het verleden, waarin het vertrek vaak geassocieerd werd met het zoeken naar een beter klimaat of exotische locaties, is de keuze tegenwoordig eerder gebaseerd op praktische overwegingen.
Het vertrek uit Nederland betekent echter niet dat het proces eenvoudig is. Er zijn veel administratieve stappen die genomen moeten worden, zoals het verlengen van het Nederlandse paspoort, omdat men ook in het buitenland de Nederlandse identiteit behoudt. Daarnaast is er ook het aspect van het opbouwen van een nieuw netwerk en het wennen aan een andere cultuur, wat niet zonder uitdagingen verloopt.
Hoewel klimaatverandering wereldwijd een urgente kwestie is, is er ook een discussie over de impact van het vertrek van industriële bedrijven uit Nederland. Soms lijkt het alsof het verlaten van zware industrie een oplossing kan zijn voor milieuproblemen. Echter, als Nederland zijn industrie niet zelf verduurzaamt, en vervolgens de producten importeert uit landen met minder strikte regels, dan verplaatst men het probleem gewoon naar elders. De milieuwinst is dan niet gegarandeerd.
In Nederland zijn industriële bedrijven druk bezig met verduurzaming. Bijna 80 procent van de bedrijven in sectoren zoals industrie, auto- en detailhandel, en dienstverlening investeert in verduurzame maatregelen. Deze investeringen richten zich op energiebesparing, emissiereductie en hergebruik van afval. Daarnaast is de industrie ook de grootste investeerder in onderzoek en ontwikkeling in Nederland, met jaarlijkse uitgaven van circa 7 miljard euro per jaar.
Het verduurzamen van de industrie in Nederland betekent dus niet alleen milieuvoordelen, maar ook economische stabiliteit en onafhankelijkheid. In tijden van crises, zoals de coronapandemie of de Russische invasie van Oekraïne, blijkt het belang van eigen productiecapaciteit. Bij de coronacrisis kon Nederland bijvoorbeeld snel mondkapjes en persoonlijke beschermingsmiddelen gaan produceren, terwijl het oorspronkelijk afhankelijk was van landen zoals China. Dit toont aan dat de industrie niet alleen omwille van het milieu, maar ook uit strategische overwegingen belangrijk is.
Een belangrijke factor in het vertrek van Nederlanders is ook de beperkte ruimte voor groei in het huidige economische landschap. Ondernemers en startups hebben vaak moeite om hun bedrijven te schalen, omdat ze te voorzichtig zijn of te weinig investeringen kunnen krijgen. Deze houding is mede beïnvloed door de risico-averse maatschappij en het gebrek aan een 'American Dream'-mentaliteit, waarin innovatie en groei centraal staan. In landen met een sterke startupcultuur wordt juist vaak aangemoedigd om groots te denken en risico’s te nemen. Dit is in Nederland soms minder het geval.
Daarnaast is er ook de vraag of Nederland daadwerkelijk in staat is om grote industriële projecten te ondersteunen. Als het land zijn industrie volledig afwijst, moet het producten importeren uit landen met minder strenge milieu- en veiligheidsnormen. Deze import brengt niet alleen milieu- en kwaliteitsrisico's met zich mee, maar maakt Nederland ook afhankelijk van mogendheden zoals China of Rusland. Deze afhankelijkheid kan, zoals blijkt uit de recente geschiedenis, leiden tot economische en geopolitieke risico's.
Een centrale vraag bij deze discussie is: willen we echt dat de industrie en het bedrijfsleven volledig verdwijnen? In een land zoals Nederland, waar het sociaal zorgstelsel, de zorgsector en het onderwijs grotendeels zijn opgebouwd met de inkomsten uit industriële activiteiten, is het vertrek van de industrie een serieuze bedreiging. Historisch gezien hebben kapitaalinvesteringen in de industrie geleid tot een hoge arbeidsproductiviteit, die verantwoordelijk was voor de vrije tijd die vandaag de dag zo waardevol wordt gezien. Zonder die industriële basis zouden ook de huidige maatschappelijke voordelen niet mogelijk zijn.
In sommige ideologische kringen is er een wens om terug te gaan naar een eenvoudiger levensstijl, zoals het wonen in een tiny house of het leven uit de eigen tuin. Echter, als we het huidige gebruik van industriële producten behouden, is een volledig terugtrekken van de industrie niet haalbaar. Het betekent dat het probleem van milieuvervuiling en klimaatverandering niet opgelost wordt, maar alleen verplaatst.
Het vertrek van Nederlanders naar het buitenland is een multidimensionale trend die te maken heeft met economische, sociale en politieke factoren. Het vertrek van bedrijven en ondernemers weerspiegelt de uitdagingen van het huidige bedrijfsleven in Nederland, waar regelgeving, investeringen en groeimogelijkheden vaak beperkt zijn. Aan de andere kant is er ook een duidelijke wens in de samenleving om het industriële landschap te heroverwegen, wat leidt tot een negatieve perceptie van de zware industrie.
Toch is het belangrijk om te erkennen dat de industrie niet alleen verantwoordelijk is voor milieuproblemen, maar ook voor economische stabiliteit, innovatie en sociale voorzieningen. Het verlaten van de industrie zonder adequate alternatieven leidt tot afhankelijkheid van landen met minder strikte normen en maakt Nederland kwetsbaar in tijden van crisis. Het oplossen van klimaatproblemen vereist dus niet het verlaten van de industrie, maar juist haar verduurzaming.
Nederland moet dus nadenken over hoe het het bedrijfsleven en de industrie beter kan ondersteunen, zodat innovatie en groei mogelijk worden binnen een duurzame context. Dit is niet alleen belangrijk voor de economie, maar ook voor de toekomstige leefbaarheid van het land.