Nieuwe Kansen voor Ondernemers in Nederland
oktober 4, 2025
In de laatste jaren is er in Nederland een bijzondere ontdekking gedaan: de Gallische wandelende tak (Clonopsis gallica) heeft zich hier gevestigd. Dit insect, dat tot de orde van de Phasmatodea behoort, was tot voor kort alleen bekend in het mediterrane gebied en in delen van Frankrijk, maar niet in de Nederlandse natuur. De aanwezigheid van deze wandelende tak in Nederland is het gevolg van een combinatie van klimaatverandering en natuurlijke verspreidingsprocessen. Het is nu officieel bekend dat er een stabiele populatie van deze soort in Nederland leeft, wat betekent dat het land een insectenorde rijker is geworden.
De Gallische wandelende tak is niet zomaar een nieuw dier dat toevallig is ontdekt. Het is een symbool voor de veranderende ecologie in de Lage Landen, en het toont aan dat ook in Nederland, met zijn koele klimaat, exotische soorten zich kunnen vestigen. In dit artikel bespreken we de ecologie, leefgebieden en de toekomstperspectieven van de Gallische wandelende tak in Nederland, op basis van de beschikbare wetenschappelijke en observatiesdata.
Ontdekking in Nederland
De eerste waarnemingen van de Gallische wandelende tak in Nederland dateren vanaf 2008, waarbij meerdere exemplaren werden gefotografeerd en verkeerd gedetermineerd. In 2019 is bevestigd dat het om een stabiele populatie gaat. Deze ontdekking is gedaan door het EIS Kenniscentrum Insecten, een instituut dat zich richt op het bestuderen en beschermen van Nederlandse insectensoorten. Het feit dat de Gallische wandelende tak zich in Nederland heeft gevestigd, is een spectaculaire toevoeging aan de Nederlandse fauna.
De exacte locatie van de populatie is geheim gehouden om te voorkomen dat de dieren worden weggevangen of gestoord. Dit is een verantwoordelijke keuze, aangezien de populatie nog steeds kwetsbaar is. Volgens Jinze Noordijk van het Kenniscentrum is er een kans dat de soort al zeker tien jaar in Nederland rondloopt, maar vanwege het camouflerende gedrag van deze insecten is het niet onlogisch dat ze nu pas zijn ontdekt.
Tot nu toe zijn vier jonge exemplaren gevonden. In combinatie met oudere foto’s van het diertje op websites zoals Waarneming.nl, kan worden geconcludeerd dat er sprake is van een stabiele populatie. De vraag is echter hoe deze insecten in Nederland terecht zijn gekomen.
Hoe zijn de Gallische wandelende takken in Nederland gekomen?
De manier waarop de Gallische wandelende tak zich in Nederland heeft gevestigd is nog niet volledig duidelijk. Er zijn meerdere mogelijke verklaringen, waarbij zowel natuurlijke als menselijke invloeden in aanmerking komen.
Eén mogelijke verklaring is dat de eitjes van de wandelende tak zijn verspreid door insectenetende vogels. Deze vogels eten de eitjes en poepen ze uit, waardoor ze op een nieuwe plek terechtkomen. Dit fenomeen is al eerder waargenomen bij andere wandelende takkensoorten, en het is een natuurlijke manier van verspreiding. Bovendien is klimaatverandering een belangrijke factor geworden in de verspreiding van tropische en subtropische insecten naar noordelijker streken. Door de opwarming van het klimaat is het mogelijk geworden dat soorten zoals de Gallische wandelende tak zich in Nederland kunnen vestigen.
Een tweede mogelijkheid is dat de Nederlandse populatie is ontstaan door ontsnapte of uitgezette dieren. Het is bekend dat de Indische wandelende tak in Nederland een populair huis- en kweekdier is, en het is mogelijk dat exemplaren van de Gallische soort zijn geïntroduceerd in een vergelijkbare context. Bovendien is er ook de kans dat eitjes van deze soort zijn meegekomen met vervoer van planten uit Zuid-Europa. Omdat de Gallische wandelende tak vooral op bladeren leeft, is het denkbaar dat de eitjes op planten zijn terechtgekomen die werden geïmporteerd.
Hoewel er meerdere scenario's zijn, wijzen de huidige gegevens meer naar een natuurlijke verspreiding dan naar een menselijke oorzaak. Er is geen duidelijk bewijs dat de Nederlandse populatie is geïntroduceerd door mensen, en de meest waarschijnlijke verklaring is dat de insecten zich door vogels of via klimaatverandering in Nederland hebben gevestigd.
Leefgebied en voedsel
De Gallische wandelende tak is een insect dat zich vooral goed voelt in warme, droge omgevingen. In haar oorspronkelijke leefgebied in het mediterrane gebied en in delen van Frankrijk leeft ze in struiklanden, droge bossen en vochtige scrublands. In Nederland is het echter nog onduidelijk waar precies het leefgebied van deze soort zich uitstrekt. Wat wel duidelijk is, is dat de Gallische wandelende tak zich goed aanpast aan verschillende soorten planten, zolang deze haar bladeren als voedsel kunnen bieden.
De voedselvoorkeuren van de Gallische wandelende tak zijn vergelijkbaar met die van andere soorten in de orde van de Phasmatodea. Ze eten hoofdzakelijk bladeren, met een voorkeur voor planten zoals braam, liguster, klimop (Hedera helix), hazelaar en eik. Deze planten zijn in Nederland vrij algemeen aan te treffen, wat betekent dat de leefgebieden van de Gallische wandelende tak niet beperkt zijn tot één specifiek gebied. Wel is het van belang dat de dieren zich in omgevingen vestigen waar deze planten in voldoende hoeveelheid aanwezig zijn.
Bij observaties in Nederland is geconstateerd dat de Gallische wandelende tak zich vooral actief gedraagt in het donker. Ze zijn nachtactief en schuilen overdag tussen planten. Dit gedrag helpt hen om zich effectief te verbergen voor vijanden, zoals vogels en andere insectenetende dieren. Als ze toch worden gevaarlijk, nemen ze een passieve houding aan en doen alsof ze dood zijn. Dit is een verdedigingsmechanisme dat helpt om gevaar af te weren.
Ecologische rol en bescherming
Hoewel de Gallische wandelende tak in Nederland nog relatief nieuw is, speelt ze al een rol in de lokale ecologie. Als plantetende insecten zijn ze een onderdeel van de voedselketen, en ze fungeren als prooi voor vogels en andere insectenetende dieren. Bovendien is hun aanwezigheid een teken van een gezonde, groene leefomgeving. De Gallische wandelende tak is dus niet alleen een esthetisch aantrekkelijke soort, maar ook ecologisch belangrijk.
De bescherming van deze soort is van essentieel belang, zowel voor de biodiversiteit van Nederland als voor de studie van de invloed van klimaatverandering op de verspreiding van tropische soorten. De Gallische wandelende tak is een unieke aanwinst voor de Nederlandse fauna, en het is belangrijk dat de populatie zich kan ontwikkelen zonder menselijke ingrepen.
Het EIS Kenniscentrum Insecten benadrukt daarom het belang van het behoud van de leefomgeving van de Gallische wandelende tak. Het is aan te raden om de dieren niet te storen of weg te vangen, omdat dit de kwetsbare populatie direct kan bedreigen. Daarnaast is het belangrijk om de planten te beschermen die de wandelende takken als voedsel gebruiken, zoals braam, liguster en eik. Door deze planten te behouden, draagt men bij aan de duurzaamheid van het leefgebied van deze soort.
De toekomst van de Gallische wandelende tak in Nederland
De toekomst van de Gallische wandelende tak in Nederland is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder klimaatverandering, bescherming van leefgebieden en menselijke activiteiten. Door de opwarming van het klimaat is het steeds waarschijnlijker dat ook andere soorten van wandelende takken zich in Nederland zullen vestigen. De Gallische wandelende tak is slechts het begin van een mogelijke brede verspreiding van deze insectenorde in de Lage Landen.
Het is echter belangrijk om te erkennen dat de aanwezigheid van deze soort in Nederland niet automatisch betekent dat ze een negatieve invloed heeft op de lokale ecologie. Integendeel, de Gallische wandelende tak is een onderdeel van de natuurlijke evolutie die wordt beïnvloed door veranderende omstandigheden. Door de populatie te beschermen en de leefomgeving te behouden, kan deze soort een waardevolle bijdrage leveren aan de Nederlandse biodiversiteit.
Het Kenniscentrum Insecten benadrukt het belang van verder onderzoek naar de populatiegroei, leefwijze en interacties met andere soorten. Dit onderzoek is essentieel om te begrijpen hoe de Gallische wandelende tak zich aanpast aan het Nederlandse klimaat en hoe deze soort zich op de lange termijn zal ontwikkelen.
Conclusie
De aanwezigheid van de Gallische wandelende tak in Nederland is een opmerkelijke ontdekking die aantoont hoe dynamisch de natuur is en hoe veranderend klimaatverandering kan zijn voor de verspreiding van soorten. De Gallische wandelende tak is niet alleen een nieuwe invulling in de Nederlandse fauna, maar ook een symbool voor de aanpassingsvermogen van insecten aan veranderende leefomgevingen.
De bescherming van deze soort is van groot belang, zowel voor de ecologie als voor de wetenschappelijke kennis. Het behouden van leefgebieden, het voorkomen van menselijke ingrepen en het ondersteunen van groene ruimtes zijn essentieel voor de toekomst van de Gallische wandelende tak in Nederland. Met de juiste maatregelen kan deze soort zich veilig ontwikkelen en bijdragen aan de rijke biodiversiteit van het land.