De Meest Vervuilde Steden van Nederland: Luchtkwaliteit in Zuid-Holland en Verder

De luchtkwaliteit in Nederland is een zorgwekkend onderwerp, met name in de steden en gemeenten van Zuid-Holland. Uit recent onderzoek is gebleken dat de lucht in verschillende delen van het land aanzienlijk slechter is dan de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In dit artikel worden de tien gemeenten met de meest vervuilde lucht in Nederland beschreven, op basis van de combinatie van concentraties stikstofdioxide (NO₂) en fijnstof (PM2.5). Daarnaast worden de oorzaken van de vervuiling, de gevolgen voor de gezondheid van de inwoners en mogelijke oplossingen besproken.

Top Tien Vervuilde Steden

Het journalistiek platform Pointer heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar de luchtkwaliteit in Nederland, waarbij de concentraties van stikstofdioxide en fijnstof werden vergeleken met de advieswaarden van de WHO. Uit dit onderzoek is gebleken dat een aantal gemeenten in de Randstad, met name in Zuid-Holland, voortdurend worstelen met een slechte luchtkwaliteit. De tien gemeenten met de meest vervuilde lucht zijn als volgt:

De vervuilingsscore geeft aan hoeveel keer hoger de luchtvervuiling is in vergelijking met de advieswaarden van de WHO. In Schiedam is de lucht bijvoorbeeld 2,15 keer zwaarder vervuild dan de toegestane normen. Dit betekent dat inwoners van deze gemeente blootstaan aan een lucht die aanzienlijk schadelijker is dan beschouwd wordt als gezond.

Oorzaken van de Vervuiling

De luchtvervuiling in Nederland is het gevolg van een combinatie van verschillende bronnen. De meest voorkomende verontreinigende stoffen zijn fijnstof en stikstofdioxide, die hun oorsprong vinden in zware scheepvaart, nabijgelegen chemische bedrijven, vliegvelden, snelwegen en houtkachels. Deze bronnen zijn vooral actief in de regio's met de meeste vervuiling, zoals de regio Rotterdam en omliggende gemeenten.

In Schiedam en Vlaardingen bijvoorbeeld, liggen de zware scheepvaart en chemische bedrijven dichtbij, wat leidt tot hoge concentraties van fijnstof en stikstofdioxide. Ook het nabijgelegen vliegveld en de aanwezigheid van meerdere snelwegen dragen bij aan de vervuiling. In dichtbevolkte steden zoals Delft en Utrecht is de hoge concentratie houtkachels een aanvullende bron van luchtvervuiling, met name tijdens de wintermaanden.

Gezondheidsrisico’s

De gevolgen van de vervuiling zijn niet alleen omvangrijk, maar ook aanzienlijk schadelijk voor de gezondheid van de inwoners. Volgens de GGD sterven Nederlanders gemiddeld tien maanden eerder als gevolg van luchtvervuiling. Daarnaast zijn er ook hogere gezondheidskosten verbonden aan de toegang tot slechte lucht. Personen die in steden met een slechte luchtkwaliteit wonen, lopen een groter risico op ademhalingsaandoeningen, hart- en vaatziekten en andere gezondheidsproblemen.

De WHO-advieswaarden zijn opgesteld om te zorgen dat mensen blootstelling aan schadelijke stoffen beperkt wordt tot een niveau dat niet schadelijk is voor hun gezondheid. Echter, in veel delen van Nederland wordt deze drempel op veel plekken overschreden. In de tien gemeenten die het slechtst scooren, ademt de bevolking dus lucht in die aanzienlijk gevaarlijker is dan wat internationaal als veilig wordt beschouwd.

Juridische Gevolgen

Niet alleen de gezondheid van de inwoners is op het spel, ook het land zelf loopt juridische risico’s. Als de situatie niet snel genoeg verbetert, kan Nederland door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens aangerekend worden wegens schending van mensenrechten. Het Hof beschouwt leven in een omgeving met gezonde lucht als een mensenrecht. Als Nederland niet in staat is om de luchtkwaliteit aan te passen aan internationale normen, kan het land dus worden veroordeeld.

De gemeente Rotterdam heeft al enkele maatregelen genomen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Deze omvatten strengere milieuzones, waarin bijvoorbeeld het gebruik van zware uitstoot voertuigen beperkt wordt, en voorzieningen voor schepen om hun dieselgeneratoren op de kade uit te schakelen. Deze maatregelen zijn slechts de begin van een groter plan om de luchtkwaliteit in de regio te verbeteren, maar het is duidelijk dat er nog veel moet gebeuren om de internationale normen te halen.

Mogelijke Oplossingen

Om de luchtkwaliteit in Nederland te verbeteren, zijn verschillende maatregelen mogelijk. Deze variëren van het stimuleren van duurzame vervoersmiddelen tot het verbannen van schadelijke stoffen uit industrieën en het verbeteren van de infrastructuur in steden. Hieronder zijn enkele mogelijke oplossingen:

• Verkeerstekorten: Het verlagen van het aantal voertuigen op de weg, met name zware vrachtwagens en personenauto’s met verouderde emissienormen, kan een aanzienlijke impact hebben op de luchtvervuiling.
• Duurzame energie: Het gebruik van duurzame energiebronnen in industrieën en particuliere huishoudens kan helpen om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen.
• Groene ruimtes: Het aanleggen van groene ruimtes in steden kan helpen bij het verbeteren van de luchtkwaliteit, omdat planten fijnstof en CO₂ opnemen.
• Striktere milieuregels: Het opstellen van strengere milieuregels en het toezicht op naleving kan ervoor zorgen dat bedrijven en particulieren zich aan internationale normen houden.
• Schepen en vliegtuigen: Het uitvoeren van maatregelen om schepen en vliegtuigen minder schadelijk voor de lucht te maken, zoals het gebruik van schone energie of het uitvoeren van reguleringen, kan ook een positieve impact hebben.

Conclusie

De luchtkwaliteit in Nederland is een serieus probleem, met name in de steden en gemeenten van Zuid-Holland. De tien gemeenten met de meest vervuilde lucht zijn Schiedam, Rijswijk, Ridderkerk, Delft, Utrecht, Papendrecht, Vlaardingen, Rotterdam, Barendrecht en Hendrik-Ido-Ambacht. In deze gemeenten ademt de bevolking lucht in die aanzienlijk gevaarlijker is dan wat internationaal als veilig wordt beschouwd. De oorzaken van de vervuiling zijn voornamelijk verband houden met zware scheepvaart, chemische bedrijven, snelwegen, vliegvelden en houtkachels. De gevolgen voor de gezondheid van de inwoners zijn ernstig, en ook het land zelf loopt juridische risico’s als het niet in staat is om de internationale normen te halen. Er zijn echter maatregelen mogelijk om de luchtkwaliteit te verbeteren, waaronder het stimuleren van duurzame energie, het verbannen van schadelijke stoffen en het aanleggen van groene ruimtes in steden.

Bronnen

1. De vieste lucht van Nederland: top tien vol met gemeenten in onze regio
2. Schiedam slechtste luchtkwaliteit Nederland
3. De vieste lucht van Nederland: top tien vol met gemeenten in onze regio
4. Pointer KRO/NCRV: Rijswijk op 1 na meest vervuilde stad van Nederland
5. De vieste lucht van Nederland: top tien vol met gemeenten in onze regio
6. Dit zijn de 10 gemeenten met de meest vuile lucht van Nederland
7. Hier vind je de vieste lucht van Nederland