Wandelen in de Kempen: Rondwandelingen door het hart van Nederland
juli 22, 2025
Nederland is niet alleen bekend om zijn pittoreske steden, rijke historie en prachtige natuur, maar ook om een verborgen wereld van verlaten plekken. Deze locaties, soms in verval geraakt of verlaten vanwege veranderingen in infrastructuur en economie, trekken nieuwsgierigen, fotografen en urban explorers aan. Ze bieden een unieke kans om verleden en heden te ontmoeten en zijn een populaire bestemming voor wie op zoek zijn naar een avontuurlijke ervaring. In dit artikel presenteren we een overzicht van enkele van de meest fascinerende verlaten plekken in Nederland, gebaseerd op betrouwbare informatie.
Verlaten plekken in Nederland vertonen een diverse historische en geografische verscheidenheid. Van verlaten pretparken en spookhuizen tot oude bunkers en vergeten dorpen – deze locaties zijn vaak omringd door sprookjesachtige verhalen en griezelige legendes. Ze zijn niet alleen van cultureel en historisch belang, maar ook populaire bestemmingen voor avonturiers die op zoek zijn naar een unieke ervaring in de natuur of het stadsbeeld.
In de volgende paragrafen gaan we dieper in op enkele van deze locaties, inclusief hun historische achtergrond, toegankelijkheid, en eventuele beperkingen bij het bezoeken. We bespreken ook enkele tips voor wie deze plekken wil verkennen, zoals veiligheid en respect voor de locatie.
Verlaten dorpen en gemeenschappen
Nederland kent meerdere dorpen en gebieden die grotendeels of volledig verlaten zijn. Deze plekken zijn vaak omringd door sprookjesachtige verhalen en griezelige legendes. Eén van de bekendste voorbeelden is Spookdorp Marnehuizen, gelegen in de buurt van Enschede. Dit dorp is volledig verlaten en heeft geen inwoner die er woont. Toch is het dorp nog steeds voorzien van infrastructuur zoals een station. Het dorp is een favoriet bestemming voor urbex-avonturiers, aangezien het een unieke sfeer biedt, inclusief regelmatig schotgevuur dat de sfeer verder versterkt.
Een ander verlaten dorp is Doel, dat officieel in België ligt maar vlakbij de Nederlandse grens. Het dorp werd grotendeels verlaten vanwege de geplande uitbreiding van de Antwerpse haven. Wat je hier vindt zijn vervallen huizen, met graffiti bedekte muren en een beklemmende stilte die de plek een authentieke spookstadssfeer geeft. Deze unieke combinatie van verlaten gebouwen en mysterieuze sfeer maakt Doel een onweerstaanbare bestemming voor liefhebbers van urban exploration.
Verlaten dorpen bieden een intrigerende kijk op het verleden en zijn perfecte bestemmingen voor avonturiers en fotografen. Ze zijn echter vaak privébezit of gevaarlijk om te betreden, wat het belang van veiligheid en respect voor de locatie benadrukt.
Verlaten plekken in stedelijke en industriële context
Niet alleen dorpen, ook stedelijke en industriële locaties zijn vaak verlaten of in verval geraakt. Deze plekken bieden een unieke combinatie van geschiedenis en sfeer, waarbij sommige locaties zelfs nog steeds voor evenementen of bezoeken beschikbaar zijn. Een bekende voorbeeld is Radio Kootwijk, een iconische stedelijke verkenningsplek in Nederland. Het werd in 1918 gebouwd als radiozender en verbond Nederland met zijn koloniën. Het werd tijdens de Tweede Wereldoorlog veroverd door nazi-Duitsland en communiceerde tot het einde van de oorlog met onderzeeërs. Gedurende de rest van de 20ste eeuw verloor de radio zijn belang en werd het station afgesloten, waarbij enkele gebouwen werden gesloopt. Het iconische Station A bleef echter gespaard en het park eromheen kan worden bezocht. Station A kan ook worden gehuurd voor evenementen, wat niet erg stedelijk is om te verkennen, maar we nemen wat we in Nederland kunnen krijgen!
Een andere stedelijke locatie is Tropicana in Rotterdam. Tropicana, gebouwd als een zwemresort / overdekte nachtclub, had veel zwembaden, een tropisch interieur en was een allround klassieke locatie uit de jaren ‘90. Het werd begin 2010 gesloten nadat het failliet was gegaan. Een deel van de locatie wordt nu gebruikt voor kantoren van start-ups, maar je kunt er nog een kijkje geven in de vroegere tropische nostalgie.
Verlaten industriële locaties zoals Nieuw Werklust in Hazerswoude-Rijndijk zijn ook populaire bestemmingen. Nieuw Werklust is een voormalige kleiwarenfabriek in de buurtschap Groenendijk aan de Rijndijk 14 – 18 in de Nederlandse plaats Hazerswoude-Rijndijk. Op het fabrieksterrein van 3,4 ha staan nog 37 panden. De meeste daarvan zijn in 2002 aangewezen als rijksmonument. Deze locaties zijn vaak rijk aan geschiedenis en bieden een unieke ervaring voor wie op zoek is naar een verlaten plek met een industrieel verleden.
Natuurlijke en ecologische verlaten plekken
Niet alle verlaten plekken zijn puur historisch of stedelijk in aard. Sommige zijn gecreëerd of hersteld om de natuur te verbeteren en een unieke ervaring te bieden. Een voorbeeld is De Marker Wadden in Flevoland. De Marker Wadden zijn nieuwe eilanden die in de periode tussen 2016 tot 2021 zijn aangelegd. Je kunt er alleen met een eco-veerdienst komen en dat maakt het speciaal. Ook al is het vasteland op drie kwartier varen, toch voel je je op een verlaten plek. En dat in het kleine Nederland. De Marker Wadden zijn aangelegd om de natuur van het Markermeer te laten herstellen. Heel bijzonder om hier een keer naartoe te varen (en je kunt zelfs op het grootste eiland blijven overnachten).
Een ander voorbeeld is Vesting Bourtange in Groningen. Vesting Bourtange is een volledig gerestaureerde vesting uit de 16e eeuw, in de vorm van een perfecte ster. Dat zie je eigenlijk het beste op luchtfoto’s, maar het is ook bijzonder mooi om een keer te bezoeken. Het ligt in het oosten van Groningen, tegen de grens met Duitsland aan. Het is een beetje alsof je in een openluchtmuseum loopt. Om de musea binnen de vesting te kopen moet je een kaartje kopen. Toegang tot de vesting zelf is gratis. Met oude bruggen, kanonnen en wallen is het echt een uniek plekje in Nederland.
Verlaten plekken met een historisch of cultureel karakter
Buiten stedelijke en industriële contexten, zijn er ook verlaten plekken die historisch of cultureel van aard zijn. Deze locaties bieden een unieke kijk op het verleden en zijn vaak rijk aan verhalen en legendes. Een voorbeeld is Het Land van Ooit in Drunen. Het Land van Ooit was ooit een populair themapark voor kinderen, geopend in 1989 en gesloten in 2007. Tegenwoordig ligt het er verlaten bij, met overwoekerde paden en vervallen attracties. De roze kasteelmuren en standbeelden van ridders die nog steeds de ingang bewaken, geven het terrein een sprookjesachtige maar spookachtige sfeer. Het park is nu deels toegankelijk voor wandelaars, en een bezoek biedt een nostalgische en enigszins melancholische ervaring.
Een ander voorbeeld is Eiland De Kraaijenberg in de Biesbosch. Het eiland was ooit bewoond en gebruikt voor landbouw, maar sinds de jaren ’60 is het verlaten. Nu vind je er overwoekerde huizen, vervallen schuren en restanten van wat ooit een bloeiende gemeenschap was. Het eiland is alleen per boot bereikbaar, wat bijdraagt aan het gevoel van avontuur en isolatie.
Tips voor het bezoeken van verlaten plekken
Het bezoeken van verlaten plekken kan een spannende en unieke ervaring zijn, maar het vereist ook een aantal voorzichtigheden en etiquette. Hier zijn enkele tips voor wie deze locaties wil verkennen:
- Veiligheid voorop: Veel verlaten gebouwen zijn in verval, dus het is belangrijk om altijd op je eigen veiligheid te letten. Vermijd gevaarlijke situaties en ga nooit alleen op pad.
- Respecteer de locatie: Bij urbex draait het om het vastleggen van de geschiedenis, dus neem niets mee en laat alles zoals je het hebt gevonden.
- Leg je avontuur vast: Vergeet je camera niet! Verlaten plekken bieden de perfecte achtergrond voor mysterieuze en sfeervolle foto’s.
Hoewel urbex in Nederland populair is, moet je voorzichtig zijn, want veel verlaten locaties zijn privébezit of gevaarlijk om te betreden. Het is daarom belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de toegankelijkheid en status van de locatie voordat je erheen gaat.
Conclusie
Verlaten plekken in Nederland bieden een unieke kans om verleden en heden te ontmoeten. Ze zijn vaak omringd door sprookjesachtige verhalen en griezelige legendes, en ze trekken nieuwsgierigen, fotografen en urban explorers aan. Deze locaties variëren van verlaten dorpen en industriële complexen tot natuurlijke eilanden en historische vestingwerken. Ze zijn niet alleen van cultureel en historisch belang, maar ook populaire bestemmingen voor avonturiers die op zoek zijn naar een unieke ervaring in de natuur of het stadsbeeld.
Het bezoeken van verlaten plekken vereist echter ook voorzichtigheid en respect voor de locatie. Het is belangrijk om veiligheid en etiquette in acht te nemen, en om goed geïnformeerd te zijn over de toegankelijkheid en status van de locatie. Verlaten plekken kunnen een intrigerende kijk bieden op het verleden en zijn een populaire bestemming voor wie op zoek is naar avontuur en historische ontdekkingen.