Wandelen voor Vluchtelingen: Nederlanders dragen bij met actieve steun
juli 22, 2025
In de huidige maatschappij waarin automobilistische mobiliteit domineert, is het steeds belangrijker om kinderen te stimuleren actief deel te nemen aan het verkeer. Veilig Verkeer Nederland (VVN) speelt een centrale rol bij het bevorderen van verkeersveiligheid, in het bijzonder op basisscholen. Het project Op Voeten en Fietsen Naar School is een voorbeeld van hoe kinderen leren om veilig en zelfstandig aan het verkeer deel te nemen, en tegelijkertijd worden gestimuleerd tot gezonder en duurzamer mobiliteit. Dit artikel biedt een gedetailleerde overzicht van de doelstellingen, methoden en effecten van dit initiatief, gebaseerd op informatie uit diverse bronnen.
Actieve Mobiliteit op de Weg naar School
Een van de kernideeën achter Op Voeten en Fietsen Naar School is het stimuleren van actieve mobiliteit. Door lopend of fietsend naar school te gaan, leren kinderen verkeerssituaties op een praktische manier kennen en ervaren. Dit is niet alleen nuttig voor hun verkeersvaardigheden, maar ook gezond en milieuvriendelijk. Actieve mobiliteit draagt bij aan de fysieke en mentale ontwikkeling van kinderen, evenals aan een verkeersveilige schoolomgeving.
Het project richt zich niet alleen op de leerlingen, maar ook op de ouders. Door ouders bewust te maken van het belang van actieve mobiliteit, wordt een positieve verandering in gedrag bevorderd. Ouders die vaker fietsen of lopen naar school met hun kind, geven niet alleen een goede voorbeeldfunctie, maar verminderen ook de druk in de schoolomgeving, wat verkeersonveilige situaties kan voorkomen.
Praktijkgerichte Onderwijsactiviteiten
De verkeerseducatie van VVN is sterk gericht op praktijkgerichte leeractiviteiten. Deze benadering is essentieel, omdat verkeersveiligheid niet alleen uit theorie bestaat, maar vooral uit ervaring en oefening. In de onderbouw (groep 1 t/m 3) leren kinderen op een speelse manier de basisregels van het verkeer. Ze oefenen op het schoolplein of in de wijk, waarbij aandacht wordt besteed aan verkeersborden, het kruisen van de straat en het herkennen van verschillende verkeersdeelnemers.
In de middenbouw (groep 4) komt het project Stap Vooruit aan bod. Hierin leren kinderen hoe ze veilig deel kunnen nemen aan het verkeer, bijvoorbeeld door veilig oversteken of het gevaar van verkeer te herkennen. In de bovenbouw (groep 5 t/m 8) worden de leerlingen voorbereid op zelfstandig verkeerdeelname. Ze leren een route naar school te plannen, een fiets veilig te checken en de regels van het verkeer te begrijpen in een complexe situatie.
Fietscheck en Fietsveiligheid
Een belangrijk onderdeil van het project is de fietscheck. Ouders en leerkrachten kunnen de fietsen van kinderen controleren op veiligheid en functioneelheid. Hierbij wordt gekeken naar de staat van banden, remmen, fietslampen en zichtbaarheid. Deze actie helpt kinderen om veilig te fietsen, maar ook ouders om bewust te worden van de belangrijkheid van een goed onderhouden fiets.
Daarnaast organiseren scholen en ouders acties zoals de fietslichtactie AAN in het donker. Deze actie dient om kinderen bewust te maken van de noodzaak van verlichting bij nacht- of schemerfietsen. Door het instellen van fietslichten en het leren herkennen van veilige fietsroutes, wordt de eigen veiligheid van kinderen vergroot.
Effecten en Evaluatie van het Project
Het project Op Voeten en Fietsen Naar School is geëvalueerd in 2024, met een effectmeting uitgevoerd door onderzoeksbureau Motivaction. Uit deze evaluatie bleek dat het project een positief effect heeft op het lopend of fietsend naar school gaan. In de voormeting ging gemiddeld 58% van de leerlingen actief naar school, wat tijdens de stickeractie stijgt naar 67%. Na afloop van de actie daalt het percentage echter weer naar 62%. Dit suggereert dat het positieve effect tijdelijk is en herhaling van de actie nodig is om het effect te verankeren.
De nameting toont aan dat de motivatie om actief naar school te gaan kan afnemen als het weer minder gunstig is. Tijdens de nameting werd vaak gerapporteerd dat het regende, wat de bereidheid om te fietsen of te lopen kan verminderen. Dit benadrukt het belang van het herhalen van acties en het opbouwen van een gedragsverandering die niet afhankelijk is van externe omstandigheden.
De Rol van Verkeersouders
Een cruciale factor in het succes van verkeerseducatie is de rol van de verkeersouders. Verkeersouders zijn ouders die actief betrokken zijn bij verkeerslessen op school. Ze assisteren leerkrachten bij het uitvoeren van praktijklessen en ondersteunen kinderen bij het leren van verkeersregels en -vaardigheden. Door het betrekken van ouders, wordt verkeersveiligheid niet alleen aan school onderwezen, maar ook verankerd in het dagelijks leven van kinderen.
Veilig Verkeer Nederland biedt diverse materialen en tools aan voor verkeersouders, waaronder fietswielspellen, praktijklessen op het schoolplein en handige toolkits voor het organiseren van verkeersactiviteiten. Deze materialen helpen ouders om een actieve bijdrage te leveren aan het verkeerseducatieprogramma van hun kind.
Lesmateriaal en Onderwijsprogramma’s
VVN biedt een uitgebreid aanbod aan lesmateriaal en onderwijsprogramma’s voor scholen. Dit omvat onder andere:
- Rondje Verkeer (groep 1 t/m 3): In deze programma’s leren kinderen op een speelse manier de basisregels van het verkeer.
- Stap Vooruit (groep 4): Hierin leren kinderen hoe ze veilig kunnen oversteken en wat de risico’s van verkeer zijn.
- Op Voeten en Fietsen (groep 5 en 6): Dit project stimuleert actieve mobiliteit en helpt kinderen bij het leren van verkeersvaardigheden.
- Jeugd VerkeersKrant (groep 7 en 8): Deze krant helpt kinderen bij het in kaart brengen en plannen van hun route naar school.
- Schoolpleinpakket (groep 1 t/m 8): Een set praktijklessen die kinderen oefening geven in het omgaan met verkeerssituaties.
Dit lesmateriaal is ontworpen om kinderen op hun eigen niveau te onderwijzen, afhankelijk van hun leeftijd en kennisniveau. Door middel van een doorlopende leerlijn leren kinderen stap voor stap hoe ze veilig en zelfstandig aan het verkeer kunnen deel nemen.
De Schoolpleinpakketten
Schoolpleinpakketten zijn een essentieel onderdeel van de verkeerseducatie van VVN. Deze pakketten bevatten een reeks praktijklessen die op het schoolplein of in de aula worden uitgevoerd. Kinderen leren hierin hoe ze veilig kunnen oversteken, hoe ze zich gedragen in verkeerssituaties en hoe ze hun fiets kunnen checken op veiligheid.
De schoolpleinpakketten zijn bedoeld voor alle groepen van de basisschool en vormen een compleet en compact pakket voor verkeerseducatie. Ze helpen leerkrachten bij het organiseren van praktijklessen en geven kinderen een realistische ervaring met het verkeer. Dit helpt hen om beter voorbereid te zijn op hun toekomstige zelfstandige verkeerdeelname.
Verkeerseducatie als Levenslange Vaardigheid
Het leren van verkeersvaardigheden is niet alleen een onderdeel van het basisonderwijs, maar ook een levenslange vaardigheid. Door vroeg te starten met verkeerseducatie, helpen ouders en leerkrachten kinderen om verkeersveiligheid als een natuurlijk onderdeel van hun dagelijks leven te zien. Deze vaardigheden zijn niet alleen belangrijk voor de veiligheid van kinderen, maar ook voor hun zelfvertrouwen en onafhankelijkheid.
Het project Op Voeten en Fietsen Naar School helpt kinderen om deze vaardigheden op te bouwen op een speelse en leerzame manier. Door dagelijks lopend of fietsend naar school te gaan, leren kinderen hoe ze zich gedragen in verschillende verkeerssituaties en hoe ze veilig omgaan met het verkeer.
Conclusie
Het project Op Voeten en Fietsen Naar School is een belangrijke bijdrage aan de verkeerseducatie in Nederland. Het stimuleert kinderen om actief en veilig deel te nemen aan het verkeer, helpt ouders om hun gedrag bij het halen en brengen van kinderen te veranderen en draagt bij aan een gezondere en milieuvriendelijke mobiliteit. Door middel van praktijkgerichte onderwijsactiviteiten, fietschecks en schoolpleinpakketten leren kinderen op een speelse manier de regels van het verkeer en de belangrijkheid van verkeersveiligheid.
VVN speelt een centrale rol in deze educatie en biedt scholen en ouders een uitgebreid aanbod aan materialen en tools. De evaluatie van het project laat zien dat er een positief effect is op het lopend of fietsend naar school gaan, maar dat herhaling van acties nodig is om het effect te verankeren. Met het juiste ondersteuning van ouders, leerkrachten en VVN kan verkeersveiligheid een blijvende waarde worden in de groeiende maatschappij van Nederland.