Bijzondere overnachtingen in Nederland: Unieke verblijven voor onvergetelijke vakanties
juli 22, 2025
In Nederland zijn er honderden dorpen die elk hun eigen charm en historische waarde hebben. Een aantal van deze dorpen is opgenomen in de Top 50 Mooiste Dorpen van Nederland, een verkiezing die wordt georganiseerd door de ANWB in samenwerking met lezers en experts. Deze verkiezing zoekt de meest indrukwekkende, authentieke en cultureel rijke dorpen in het land. Het is een reis door landschappen, erfgoed en unieke dorpsgezichten. In dit artikel geven we een overzicht van de selectiecriteria, de genomineerde dorpen, de winnaar van de titel "Allermooiste dorp", en een korte beschrijving van enkele van de meest opvallende dorpen die in de lijst voorkomen.
Volgens de ANWB zijn er bepaalde criteria waaraan een dorp moet voldoen om in aanmerking te komen voor de Top 50. Deze criteria zijn gericht op authenticiteit, ruimtelijke samenhang, levendigheid, historisch erfgoed en recreatieve waarde. Een mooi dorp moet een beschermd dorpsgezicht hebben, wat betekent dat het niet de aantrekkelijkheid van een stad heeft. Daarnaast moet het dorp over een kerk beschikken en mag het een bevolking van maximaal 15.000 inwoners tellen. Dit zorgt ervoor dat de focus ligt op kleine, historische en cultureel waardevolle dorpen.
De verkiezing verloopt in twee stappen: eerst stemt het publiek om de top 50 te bepalen. Daarna bezoekt een jury de dorpen en kiest ze de top 5. Uiteindelijk kiest de jury uit die top 5 de winnaar van de titel "Allermooiste dorp van Nederland".
In 2020 was het Groningse dorp Winsum de winnaar van de titel "Allermooiste dorp van Nederland". Winsum werd geselecteerd door een jury bestaande uit Wim Daniëls (cabaretier en auteur), Jaap Evert Abrahamse (architectuurhistoricus) en Marieke Haafkens (route-expert van de ANWB). Het dorp staat bekend om zijn authentieke dorpsgezicht, historische gebouwen en levendig centrum. De jury vond Winsum een dorp dat "een gevoel geeft van tijdloosheid en behoudenheid".
Naast Winsum behoorden ook Hollum (Friesland), Elsloo (Limburg), Oisterwijk (Noord-Brabant) en Urk (Flevoland) tot de top 5. Deze dorpen werden door het publiek als de mooiste en meest indrukwekkende dorpen van het land beschouwd. De uiteindelijke keuze viel echter op Winsum, dat op 17 augustus 2020 als winnaar werd aangewezen.
De lijst van de 50 mooiste dorpen van Nederland is een verzameling van dorpen uit alle hoeken van het land. Elk dorp heeft zijn eigen unieke kenmerken, historische achtergrond en cultuur. Hieronder volgt een overzicht van enkele van de meest opvallende dorpen die in de Top 50 voorkomen:
Lage Vuursche is een van de mooiste dorpen in de provincie Utrecht. Het dorp is opgenomen in de Top 50 en behoort tot de top vier dorpen van de regio. Lage Vuursche staat bekend om zijn sprookjesachtige sfeer en de zachtaardige natuur die het omringt. Het dorp is een favoriet bij reizigers die op zoek zijn naar rust en historische sfeer. Lage Vuursche is ook bekend om zijn actieve gemeenschap en het behouden dorpsgezicht.
Makkum is een van de meest indrukwekkende dorpen van Nederland. Het dorp is sprookjesachtig en heeft meer dan vijftig rijksmonumenten. Het dorpscentrum straalt een historische sfeer uit, en het wapen van het dorp bevat een gouden zeemeermin met een schip en een kalkoven in haar handen. Makkum was vroeger bekend als de "Poort naar de Zuiderzee", maar sinds de bouw van de Afsluitdijk is het strand van Makkum een van de populairste kitesurflocaties van Friesland.
Winsum is het dorp dat in 2020 de titel "Allermooiste dorp van Nederland" won. Het is een dorp met een sterk dorpsgezicht, levendige winkels en historische gebouwen. Winsum staat bekend om zijn verdedigingsmuren, de "Winsumer Wallen", die nog steeds behouden zijn. Het dorp is een symbool van historisch en cultureel erfgoed en is een populaire bestemming voor reizigers die een glimp willen opvangen van Nederlandse dorpscultuur.
Oisterwijk is een vestingstadje aan de Maas en staat bekend om zijn verdedigingsmuren en historische straatbeeld. Het dorp heeft een rijke historie en is een symbool van de sterkte van Noord-Brabantse dorpen. Oisterwijk is een dorp dat niet alleen historisch belangrijk is, maar ook een levendig centrum met winkels, cafés en monumentale gebouwen.
Middenbeemster is een dorp in de Metropoolregio Amsterdam en maakte kans op de titel "Allermooiste dorp van Nederland". Het dorp is bekend om zijn unieke waterschap en het feit dat het een van de oudste stedelijke plannen in de wereld is. Middenbeemster is een dorp dat sinds de 17e eeuw volledig is behouden en dat een indrukwekkend voorbeeld is van vroege waterbouw.
Reizen door de mooiste dorpen van Nederland is een kans om de rijke historie, culturele diversiteit en natuurlijke schoonheid van het land te ontdekken. Deze dorpen zijn vaak te bezoeken op fiets of wandeltocht, wat maakt dat ze toegankelijk zijn voor iedereen. Daarnaast zijn er vaak fiets- en wandelroutes beschikbaar die langs de mooiste dorpen lopen, zoals de ANWB-routes die tijdens de verkiezing zijn ontwikkeld.
Bij het plannen van een reis door deze dorpen is het verstandig om rekening te houden met de seizoenen. De zomermaanden zijn ideaal om te bezoeken, aangezien het dan warm en zonnig is, en het dorpse leven in volle bloei staat. Echter, ook in de lente of herfst zijn deze dorpen een must-see, aangezien de lichteffecten en kleuren het bezoek extra bijzonder maken.
De ANWB speelt een centrale rol in de verkiezing van de mooiste dorpen van Nederland. Het organisatiebedrijf verzamelt de stemmen van lezers en bezoekt de dorpen om ze te beoordelen. De verkiezing is een samenwerking tussen de ANWB, reizigers en experts, wat zorgt voor een divers en betrouwbaar overzicht van de mooiste dorpen van het land.
De resultaten van de verkiezing worden gebruikt om fiets- en wandelroutes te ontwikkelen en een boek te publiceren dat de 50 mooiste dorpen van Nederland beschrijft. Deze publicaties zijn bedoeld om reizigers te informeren en inspireren om deze dorpen te bezoeken.