Tips voor het CITO-examen Nederlands Lezen: Begrijpend lezen en woordenschat

Het CITO-examen is een belangrijk moment in de schoolloopbaan van veel kinderen in Nederland, met name in groep 7. Voor ouders en leerkrachten is het cruciaal om goed voorbereid te zijn, zeker wanneer het gaat om onderdelen zoals begrijpend lezen en woordenschat. De ervaringen van ouders in online forums en discussieplatforms zoals Ouders.nl en Wijzeroverdebasisschool.nl tonen aan dat het CITO-examen, en met name de toetsen op het gebied van Nederlands lezen, vaak uitdagingen met zich meebrengen. In dit artikel worden praktische tips en aanbevelingen besproken, gebaseerd op reële ervaringen en gesprekken tussen ouders, leerkrachten en leerlingen.


Het belang van begrijpend lezen in het CITO-examen

Begrijpend lezen is een kernvaardigheid in het primair onderwijs en speelt een centrale rol in de toetsing via het CITO-systeem. Veel ouders beschrijven hun kinderen als slim, vooral in vakken zoals rekenen of spelling, maar tegelijkertijd worstelen zij met begrijpend lezen. In discussies op Ouders.nl stellen ouders dat hun kinderen goede scores behalen op andere CITO-onderdelen, maar een C of zelfs D-scorering op begrijpend lezen behalen, wat het schooladvies kan beïnvloeden.

"Begrijpend lezen is het allerbelangrijkste onderdeel. Met een D komt je volgens mij niet op het gymnasium."

Het is duidelijk dat begrijpend lezen niet alleen een belangrijk onderdeel van het CITO-examen is, maar ook een essentiële vaardigheid voor het voortgezet onderwijs. Kinderen die hier moeite mee hebben, lopen het risico op een minder ambitieus schooladvies, terwijl ze in andere vakken prima presteren.


Waarom begrijpend lezen moeilijk kan zijn

De structuur en vragenstijl van het CITO-examen kunnen een uitdaging vormen, zelfs voor kinderen die normaal goed lezen. Ouders beschrijven hoe vragen over "wat de schrijver bedoelt" of "wat jij zou doen in deze situatie" vaak verwarrend zijn. Dit is niet alleen voor kinderen, maar ook voor ouders die het proberen uit te leggen.

"Ik dacht: ik kijk wel mee en leg het uit, maar ik snapte er ook echt de ballen van!"

Deze vragen vereisen niet alleen leesvaardigheid, maar ook het vermogen om context te interpreteren, subtiliteiten te herkennen en subjectieve vragen te beantwoorden. Dit verschilt vaak van de manier waarop kinderen op school gewend zijn om te leren lezen en vragen te beantwoorden. Daarom is het belangrijk om de kinderen te helpen met specifieke oefeningen die gericht zijn op de CITO-stijl van vragen.


Tips voor het oefenen van begrijpend lezen

1. Oefen met echte CITO-materiaal

Ouders die succesvol zijn geweest bij het verbeteren van de prestaties van hun kind op begrijpend lezen, hebben vaak gebruikgemaakt van CITO-oefenboeken. Deze boeken helpen kinderen zich vertrouwd te raken met de vragenstijl en structuur van het examen.

"Ik heb overigens wel met haar geoefend om haar CITO omhoog te krikken. En dan vooral ingezet op alles behalve begrijpend lezen."

Hoewel begrijpend lezen een uitdaging kan zijn, is het belangrijk om er ook op te oefenen. Door regelmatig oefenmateriaal te maken, leren kinderen de logica achter de vragen en het antwoordgeven. Dit kan het zelfvertrouwen van het kind versterken.

2. Werk samen met de leerkracht

Veel ouders beschrijven dat ze hun kinder hebben ondersteund, maar dat het advies en hulp van de leerkracht cruciaal was in het verbeteren van de prestaties van het kind.

"Wij vragen hoe zij er tegenaan kijkt en hoe we dat bereiken."

Het is aan te raden om samen met de leerkracht een handelingsplan op te stellen, waarin wordt gekeken naar specifieke problemen in het begrijpend lezen en strategieën om die te verbeteren. De leerkracht kan extra oefeningen of instructies aanbieden die gericht zijn op de zwakke punten van het kind.

3. Gebruik van trucs en strategieën

Er zijn ook ouders die beschrijven dat hun kinderen leerden om trucs te gebruiken om de CITO-vragen beter te begrijpen. Hoewel sommige ouders twijfelen of deze trucs het daadwerkelijke leesvermogen verbeteren, is het wel een manier om kinderen te helpen bij het vinden van het juiste antwoord.

"Mijn kinderen moesten echt trucjes leren om de CITO begrijpend lezen goed te kunnen maken."

Trucs zoals het herlezen van de vraag, het onderstrepen van belangrijke woorden en het gebruik van contextclues kunnen het antwoordgeven vergemakkelijken. Het is echter belangrijk om te beseffen dat het doel niet alleen is om het examen goed te maken, maar ook om het leesvermogen op de lange termijn te verbeteren.


Woordenschat als onderdeel van begrijpend lezen

Ook de woordenschat speelt een belangrijke rol in het begrijpend lezen-examen. Kinderen die niet genoeg woorden kennen, kunnen moeite hebben met het begrijpen van de tekst en het beantwoorden van de vragen.

"Wij hebben afgelopen week een nieuwsbrief gekregen van school. Het standaard verhaal over de lvs cito's en de normering. Daarbij werd voor het eerst wel even aangemerkt dat iedereen altijd denkt dat een C score voldoende is maar dat dit niet zo is."

Het is aan te raden om het kind regelmatig te stimuleren met nieuwe woorden te werken. Dit kan gebeuren door:

  • Regulier te lezen (boeken, kranten, blogs)
  • Nieuwe woorden op te zoeken en te noteren
  • Spellen of oefeningen te doen met woordenschat

Hoewel woordenschat vaak niet zo'n hoge prioriteit heeft als rekenen of spelling, is het toch een essentieel onderdeel van het begrijpend lezen-examen.


Het invloed van het CITO-examen op schooladvies

Het CITO-examen beïnvloedt niet alleen het academische advies van het kind, maar ook de toekomstige kansen op een bepaalde school. De meeste scholen gebruiken het leerlingvolgsysteem (LVS) en de CITO-resultaten als basis voor het schooladvies.

"De meest gehanteerde vuistregel is: A = VWO, B = HAVO, C = VMBO-TL, D = VMBO-KB/BB/LWOO, E = praktijkonderwijs."

Een D-scorering op begrijpend lezen kan dus leiden tot een minder ambitieus schooladvies, terwijl het kind op andere vakken goede resultaten behaalt. Ouders adviseren dan vaak om niet alleen te focussen op het CITO-examen, maar ook op de dagelijkse prestaties, werkhouding en verdieping in schoolwerk.

"Als jouw dochter allemaal A's haalt met alleen een B op woordenschat, een goede werkhouding heeft, meedoet met levelwerk als verdieping/verrijking, dan kan dat volgens mij niet anders dan een VWO-advies worden."

Het advies in groep 7 is niet definitief, maar is wel een aanwijzing voor het voortgezet onderwijs. Ouders worden aangeraden om hierover open communicatie te hebben met de leerkracht en eventueel extra ondersteuning te zoeken.


Het voordeel van een handelingsplan

Veel ouders die goede resultaten behaalden met hun kind op het gebied van begrijpend lezen, hebben gekozen voor het opstellen van een handelingsplan. Dit is een overleg tussen ouders, leerkracht en eventueel psychologen of leertherapeuten waarin wordt gekeken naar de specifieke problemen van het kind en hoe die kunnen worden aangepakt.

"Daar gaan we achterheen. Al heb ik mijn twijfels of ze daar serieus mee aan de slag gaan."

Een handelingsplan kan bijvoorbeeld inhouden:

  • Extra aandacht voor begrijpend lezen in lesuren
  • Extra oefenen buiten schooltijd
  • Gebruik van visuele ondersteuning of leesstrategieën

Het belangrijkste is dat het kind niet alleen oefent, maar ook ondersteund wordt bij het begrijpen van de tekst en het beantwoorden van de vragen.


Conclusie

Het CITO-examen, en met name het onderdeel begrijpend lezen, kan een uitdaging vormen voor veel kinderen. Aan de hand van ervaringen uit forums en gesprekken blijkt dat het belangrijk is om vroegtijdig te interveniëren, specifieke oefeningen te doen en samen te werken met de leerkracht. Begrijpend lezen is niet alleen een onderdeel van het CITO-examen, maar ook een essentiële vaardigheid voor het voortgezet onderwijs. Ouders die zich bewust richten op deze vaardigheid, helpen hun kind niet alleen om beter te scoren op het examen, maar ook om beter te begrijpen wat ze lezen en hoe ze daar vragen op kunnen beantwoorden.

Hoewel het CITO-examen belangrijk is, is het geen eindstation. Het advies in groep 7 is voorlopig, en het is mogelijk om dit nog aan te passen in groep 8. Door een gericht plan op te stellen en dagelijks te oefenen, kan het kind zich beter voorbereiden op de toekomst.


Bronnen

  1. Ouders.nl - Forum: Cito begrijpend lezen ahhhh
  2. Ouders.nl - Forum: Schooladvies en Cito
  3. Wijzeroverdebasisschool.nl - Uitleg: Welk advies bij welke Cito-score

Related Posts