Terugkeren naar Nederland met kinderen: Voorbereiding, onderwijs en integratie

Het verlaten van Nederland en het later opnieuw terugkeren met kinderen is een complexe en emotionele overgang, die zorgvuldig moet worden voorbereid. Zowel voor de ouders als voor de kinderen gaat het niet alleen om een verandering van woonplaats, maar ook om een mentale en culturele aanpassing. Dit artikel biedt een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten bij het terugkeren naar Nederland met kinderen. Het richt zich op praktische stappen, onderwijskwesties, taalontwikkeling, sociale integratie en emotionele ondersteuning – gebaseerd op betrouwbare informatie uit diverse bronnen.

Voorbereiding op de terugkeer

De voorbereiding op een terugkeer naar Nederland begint lang vóór de actualisering van het paspoort of het boeken van het vliegtuigticket. Bij een langere verblijf in het buitenland, zoals bij expat-gezinnen of gezinnen die jaren in een ander land hebben gewoond, is het belangrijk om te overwegen hoe jullie het beste opnieuw in Nederland kunnen aarden.

Een eerste stap is het inschrijven bij de gemeente. Omdat Nederland een land is met een goed georganiseerde administratie, moet ieder gezin dat langer dan vier maanden in Nederland woont zich opnieuw inschrijven bij een gemeente. Dit moet binnen vijf dagen na aankomst gebeuren. Hierbij ontvangt iedereen een BSN-nummer (burgerservicenummer), waarmee je bijvoorbeeld een bankrekening, rijbewijs of verzekeringen kunt aanvragen.

Daarnaast is het verstandig om te kijken naar de beschikbaarheid van woonruimte en onderwijs. Als je kinderen hebt, is het aan te raden om al vooraf te kijken welke scholen er in de buurt zijn en of het mogelijk is om in een schakelklas te starten. Deze klassen zijn bedoeld voor kinderen die in het buitenland hebben gewoond en extra ondersteuning nodig hebben bij de overgang naar het Nederlandse onderwijssysteem.

Onderwijs in Nederland: een overzicht en aanbevelingen

Het Nederlandse onderwijssysteem is bekend om zijn hoge kwaliteit en inclusiviteit. Het is opgedeeld in twee hoofdonderdelen: basisonderwijs (voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar) en voortgezet onderwijs (voor kinderen vanaf 12 jaar). Voor kinderen die vanuit het buitenland terugkeren, is het aan te raden om rekening te houden met verschillen in het onderwijssysteem, vooral wanneer het kind langere tijd geen Nederlandse taal of pedagogiek heeft gevolgd.

Basisonderwijs

Het basisonderwijs is verplicht en richt zich op het leren lezen, schrijven en rekenen, evenals sociaal leren en het ontwikkelen van levensvaardigheden. Voor kinderen die lang in het buitenland hebben gewoond, kan het nuttig zijn om te starten in een schakelklas. Deze klassen bieden extra ondersteuning bij het opnieuw wennen aan de Nederlandse schoolomgeving en het herstellen van taal- en leesvaardigheden.

Voortgezet onderwijs

Het voortgezet onderwijs is gedeeld in vier niveaus: VMBO (voorbereidend middelbaar beroeps- en onderwijs), HAVO (hoger algemeen voortgezet onderwijs), VWO (voorzitter van het overleg) en MBO (middelbaar beroeps- en onderwijs). Voor jongeren die vanuit het buitenland terugkeren, kan het aan te raden zijn om eerst een schakelklas te volgen of een taaltraining in het Nederlands af te leggen. Zorg dat je tijdig contact opneemt met scholen in de buurt om eventuele wachttijden of bezettingsgraad te checken.

Aanbevelingen voor ouders

Voor ouders die van plan zijn terug te keren met kinderen, is het verstandig om reeds tijdens het verblijf in het buitenland zorgvuldig te overwegen hoe je kind opnieuw in het Nederlandse onderwijssysteem kan terechtkomen. Als het Nederlands niet actief gesproken wordt in het gezin, kan het aan te raden zijn om je kind het Nederlands bij te leren via afstandsonderwijs. Dit helpt bij een naadloze overgang en vermindert de kans op leerachterstand.

Ook is het belangrijk om tijdig te checken welke scholen beschikbaar zijn in de woonplaats die je in Nederland kiest. Niet alle scholen zijn direct beschikbaar, en wachttijden voor schakelklassen kunnen langer zijn dan verwacht. Het is dus verstandig om dit al van tevoren in kaart te brengen.

Taalontwikkeling en ondersteuning

De Nederlandse taal speelt een cruciale rol bij de integratie van kinderen die terugkeren naar Nederland. Kinderen die in het buitenland hebben gewoond, lopen het risico op taalachterstand of beperkte communicatieve vaardigheden. Dit geldt met name voor kinderen die jonger zijn dan 12 jaar, omdat de taalontwikkeling in die leeftijd cruciaal is.

Taaltraining en schakelklassen

Voor kinderen die moeite hebben met de Nederlandse taal, is het aan te raden om te starten met een taaltraining of een schakelklas. Deze klassen zijn bedoeld om kinderen te helpen bij het opnieuw wennen aan het Nederlandse onderwijssysteem en het herstellen van taalvaardigheden. Het is verstandig om tijdig contact op te nemen met scholen om te kijken of deze opties beschikbaar zijn en hoe lang de wachttijden zijn.

Aanvullende ondersteuning

Niet alle kinderen hebben dezelfde ondersteuning nodig. Voor kinderen die moeite hebben met het aanpassen aan het Nederlandse onderwijssysteem, kan het nuttig zijn om te overwegen of ze voorwaardelijk geschikt zijn voor het voortgezet onderwijs. In dat geval kan het aan te raden zijn om extra hulp te zoeken via bijvoorbeeld een leerkracht of mentor die ervaring heeft met internationale kinderen.

Sociale integratie en emotionele ondersteuning

Naast de praktische en pedagogische aspecten van terugkeren naar Nederland, is er ook aandacht nodig voor de sociale integratie en emotionele ondersteuning van kinderen. Teruggaan naar Nederland na een lang verblijf in het buitenland kan een grote verandering zijn, zowel voor de ouders als voor de kinderen. Het kan bijvoorbeeld leiden tot gevoelens van onzekerheid, verlatenheid of culturele schok.

Gesprekken met je kind

Het is aan te raden om eerlijk en open over de terugkeer te praten met je kind. Afhankelijk van de leeftijd, kan je de verwachtingen, emoties en vragen van je kind opnemen in het gesprek. Het is verstandig om niet in termen van “teruggaan” te spreken, maar in termen van “een nieuw avontuur”. Dit helpt je kind om de terugkeer te zien als een kans, in plaats van als een verlies.

Mentale gezondheid en ondersteuning

Het is belangrijk dat je kind zich veilig en ondersteund voelt tijdens de terugkeer. Als je merkt dat je kind moeite heeft met de overgang – bijvoorbeeld door angst, wroeging of gevoelens van isolatie – is het aan te raden om professionele hulp in te schakelen. Er zijn organisaties en ondersteuningscentra die gespecialiseerd zijn in jongeren die terugkeren naar Nederland vanuit het buitenland.

Ondersteuning voor ouders

Aangezien ouders vaak de meeste verantwoordelijkheid dragen bij de terugkeer naar Nederland, is het ook belangrijk dat zij zelf goed ondersteund worden. Het verlaten van een land waar je lang hebt gewoond kan leiden tot stress, onzekerheid en lastige beslissingen. Ouders kunnen terecht bij ondersteuningsorganisaties die gespecialiseerd zijn in terugkeer en integratie.

Voorbeelden van ondersteunende organisaties

  • IOM Nederland biedt een toolkit voor vrijwillige terugkeer met kinderen. Deze toolkit is bedoeld voor ondersteunende professionals die gezinnen begeleiden bij de terugkeer.
  • De Raad voor de Kinderbescherming helpt bij het opvangen en begeleiden van kinderen die terugkeren vanuit voormalig IS-gebied.
  • De Wereldschool biedt afstandsonderwijs voor kinderen die het Nederlands willen leren of het Nederlandse onderwijssysteem willen beter begrijpen.

Voorbereiding en planning

Een belangrijk aspect van de voorbereiding op de terugkeer is het maken van een plan. Dit plan kan bijvoorbeeld omvatten: - Wanneer jullie naar Nederland zullen terugkeren - Waar jullie zullen wonen - Welke scholen beschikbaar zijn - Hoe jullie het Nederlands zullen onderhouden of leren - Welke ondersteunende organisaties jullie kunnen inschakelen

Door deze kwesties van tevoren te regelen, vermijd je onnodige stress en is het voor jouw kind en jezelf makkelijker om zich aan te passen aan het nieuwe leven in Nederland.

Conclusie

Het terugkeren naar Nederland met kinderen is een belangrijke, maar ook complexe stap. Het vereist zorgvuldige voorbereiding, niet alleen op praktisch vlak, maar ook op emotioneel en pedagogisch vlak. Het is belangrijk dat kinderen op een stabiele manier worden opgevangen en dat ouders zorgvuldig overwegen hoe ze hun kinderen het beste kunnen ondersteunen bij deze overgang. Het Nederlandse onderwijssysteem biedt tal van mogelijkheden voor kinderen die terugkeren, maar het is verstandig om tijdig contact op te nemen met scholen en ondersteunende organisaties. Door deze stappen te volgen, kun je ervoor zorgen dat de terugkeer zo naadloos mogelijk verloopt en dat je kind zich veilig en ondersteund voelt in de nieuwe omgeving.

Bronnen

  1. Raad voor de Kinderbescherming – Terugkerende kinderen uit voormalig IS-gebied
  2. IOM Nederland – Toolkit voor vrijwillige terugkeer met kinderen
  3. Wereldschool – Remigreren naar Nederland met kinderen
  4. Terugkeernederland.nl – Onderwijs en re-integratie
  5. Dutch for Children – 5 tips bij remigratie

Related Posts