Buurtsportcoaches als motor voor beweegvriendelijke gemeenschappen in Nederland

In de afgelopen jaren is de rol van buurtsportcoaches in Nederland steeds belangrijker geworden. Deze professionals fungeren als schakel tussen beleidsmakers, sportorganisaties en inwoners, met het doel om sport en bewegen toegankelijker te maken voor iedereen. Tegen de achtergrond van veranderende maatschappelijke trends, zoals de toegenomen aandacht voor gezondheid, burgerparticipatie en de ontwikkeling van beweegvriendelijke buurten, nemen buurtsportcoaches een steeds prominenter plek in. Zij zijn actief in vrijwel alle gemeenten en werken in samenwerking met diverse partijen, waaronder onderwijs, zorg, welzijn en bedrijven.

Het fenomeen buurtsport is dus niet alleen een trend, maar een essentieel onderdeel van het beleid rondom sport en bewegen. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de rol, ontwikkeling en impact van buurtsportcoaches in Nederland. Op basis van recente onderzoeken, beleidsdocumenten en praktijkvoorbeelden wordt geanalyseerd hoe deze professionals bijdragen aan een gezondere en beweegrijkere samenleving.

De rol van buurtsportcoaches in beweegvriendelijke buurten

Buurtsportcoaches zijn verantwoordelijk voor het organiseren van een passend sport- en beweegaanbod in de wijk. Hun kerntaak is om sportactiviteiten te stimuleren en te verbeteren, met name bij kinderen en jongeren. Daarnaast zijn zij ook schakels tussen verschillende domeinen, zoals onderwijs, sport, zorg, welzijn en bedrijfsleven. Deze intersectoriële samenwerking is essentieel om urgente maatschappelijke vraagstukken aan te pakken, zoals overgewicht, sociale isolatie en het ontbreken van vrije ruimte voor sport en bewegen.

Een onderzoeksproject, medegefinancierd door het Regieorgaan SIA en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), heeft onderzocht hoe buurtsportcoaches beter kunnen worden toegerust om deze complexe werkomgeving te beheersen. Het resultaat is een online leeromgeving die toegankelijk is voor iedereen en gericht is op het faciliteren van beweegvriendelijke buurten. Deze ontwikkeling benadrukt de groeiende rol van buurtsportcoaches in het creëren van duurzame sport- en bewegingsmaatregelen op lokaal niveau.

Buurtsportcoaches in Zwolle: erkende professionals

Een concreet voorbeeld van het werk van buurtsportcoaches is te vinden in Zwolle. Daar is SportService Zwolle verantwoordelijk voor het organiseren van buurtsportactiviteiten binnen vier beweegteams. De buurtsportcoaches in Zwolle zijn professionals met een mbo- of hbo-achtergrond in sport en beweging. Ze werken in samenwerking met verenigingsadviseurs, sportparkmanagers, consulenten voor aangepast sporten, beweegmakelaars en clubkadercoaches.

Roger Knoops, manager van SportService Zwolle, benadrukt het belang van buurtsportcoaches voor de maatschappij: “Nederland kan niet meer zonder buurtsportcoaches. Als ze wegvallen, zullen de percentages overgewicht en obesitas toenemen en de sportparticipatie afnemen.” Hoewel er in recente jaren meer erkenning is gekomen voor deze professionals, blijft de functie ondergewaardeerd. Dit heeft te maken met de concurrentie met het onderwijs, waarin de vergoedingen vaak hoger liggen.

Om de buurtsportcoaches te behouden en te stimuleren, wordt in Zwolle gebruikgemaakt van een carrièrepad. Hierin worden verschillende niveaus van buurtsportcoaches beschreven – A, B, C en D – om doorgroeimogelijkheden te bieden. Dit is een belangrijke maatregel om ervaring en kwaliteit in het vak te verhogen.

Buurtsportcoaches als schakel tussen sport en maatschappelijke thema’s

Niet alleen sport- en beweegactiviteiten, maar ook maatschappelijke thema’s vallen binnen het werkgebied van buurtsportcoaches. In het kader van het Congrestival 2018 benadrukte Marloes Aalbers van Kenniscentrum Sport dat buurtsportcoaches een essentiële rol spelen bij het verbeteren van samenwerking tussen onderwijs, sport en de wijk. Ze zijn ook betrokken bij het verbeteren van de participatie van kwetsbare groepen, zoals ouderen en jongeren met maatschappelijke problemen. De kern van hun werk is om bewegen te gebruiken als middel om sociale en gezondheidsproblemen aan te pakken.

Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen buurtsportcoaches en organisaties in de zorg. Deze samenwerking helpt om kwetsbare burgers actiever te betrekken bij sport- en beweegactiviteiten, wat leidt tot een verbetering van hun gezondheid en sociaal contact. Deze benadering benadrukt het vermogen van buurtsportcoaches om sport niet alleen als een lichaamsbeweging te zien, maar ook als een middel voor maatschappelijke verandering.

Ontwikkeling van sportbeleid en lokaal sportaanbod

In de context van lokaal sportbeleid zijn buurtsportcoaches ook actief betrokken bij het ontwikkelen van sportactiviteiten rondom basisscholen. Een handreiking, ontwikkeld door LKCA in opdracht van het ministerie van OCW, IPO en VNG, biedt bouwstenen, praktische voorbeelden en concrete acties om kinderen in en rondom de school meer te laten bewegen. Deze handreiking is bedoeld voor buurtsportcoaches, beleidsmakers en professionals in het primair onderwijs die op zoek zijn naar kennis en inspiratie voor lokaal sportbeleid.

De handreiking benadrukt de belangrijkste doelen van lokaal sportbeleid, zoals het verhogen van sportdeelname bij kinderen, het verbeteren van de kwaliteit van sportactiviteiten en het creëren van samenwerking tussen verschillende partijen. Door het gebruik van concrete voorbeelden en acties wordt de praktische uitvoering van sportbeleid duidelijk gesteld. Dit benadrukt opnieuw de essentiële rol van buurtsportcoaches in het stimuleren van sport en bewegen in de wijk.

De toekomst van sport in Nederland

In het kader van de toekomstverkenning rondom sport en bewegen benadrukt het Beleidsadvies Bewegen 2021-2040 drie essentiële golven die ervoor moeten zorgen dat Nederlanders meer gaan bewegen. De eerste golf betreft de herwaardering van het unieke sportlandschap van Nederland. Momenteel kampen traditionele sportverenigingen met uitdagingen, zoals afnemend ledenaantal en het ontbreken van vrijwilligers. Tegelijkertijd verwacht de overheid dat sportverenigingen ook een rol spelen in het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Deze verwachtingen kunnen conflicteren, zoals wanneer de overheid sportverenigingen ziet als een integratievoorbeeld, terwijl die clubs al blij zijn als ze in het weekend de kantine open kunnen doen.

De tweede golf is het versterken van de sportsector, door bijvoorbeeld verbindingen te leggen tussen scholen en fitnessclubs. Dit betekent dat ook nieuwe vormen van sporten en bewegen, zoals het sporten in parken en via sportscholen, een rol spelen in het beleid. De derde golf betreft de versterking van de sportsector door het gebruik van de openbare ruimte als een plek voor sport en bewegen. Dit benadrukt het belang van groen- en sportvoorzieningen in de stad.

Meeleven met sport in 2030

In 2030 is sport een essentieel onderdeel van het maatschappelijk leven in Nederland. Een groot deel van de bevolking is sportfan en volgt sport via media of bezoekt sportevenementen. Jaarlijks vinden er in Nederland ongeveer 600 sportevenementen plaats met meer dan 5000 bezoeken. De populariteit van sport is dus niet alleen een gezondheidstrend, maar ook een cultuurlijke en maatschappelijke waarde.

De toekomstvisie op sport benadrukt dat sport leent zich uitermate voor meeleven en beleven. Door het creëren van sportevenementen en de populariteit van sportwedstrijden wordt sport een plek waar mensen elkaar ontmoeten en plezier beleven. Deze trend benadrukt opnieuw het belang van buurtsportcoaches in het creëren van sport- en beweegactiviteiten die toegankelijk zijn voor iedereen.

Conclusie

De rol van buurtsportcoaches in Nederland is steeds belangrijker geworden in de afgelopen jaren. Zij fungeren als schakels tussen beleidsmakers, inwoners en diverse partijen en spelen een essentiële rol in het creëren van beweegvriendelijke buurten. Hun werk is gericht op het verbeteren van sportdeelname, het verbeteren van gezondheid en het creëren van samenwerking tussen onderwijs, sport, zorg en welzijn. Tegen de achtergrond van veranderende maatschappelijke trends, zoals de toegenomen aandacht voor burgerparticipatie en gezondheid, nemen buurtsportcoaches een steeds prominenter plek in. Zij zijn actief in vrijwel alle gemeenten en werken in samenwerking met diverse partijen. Door middel van onderzoek, beleid en praktijkvoorbeelden is duidelijk geworden dat buurtsportcoaches een essentieel onderdeel zijn van het sportlandschap in Nederland.

Bronnen

  1. Buurtsportcoach als katalysator voor beweegvriendelijke buurten
  2. Zo zet Sportservice Zwolle in op de ontwikkeling van buurtsportcoaches
  3. Buurtsportcoach: verbinding met het sociaal domein en de zorg
  4. Nieuwsbrief juni 2024
  5. Breng Nederland samen met ons in beweging
  6. Trendscenario toekomstverkenning sport en bewegen

Related Posts