Letterkundige ontdekkingen in Leeuwarden: Een reis door verbeelding en verhalen
juli 20, 2025
De bevolkingsgroei in Nederland is niet gelijkmatig verdeeld. In 2018 bleek uit verschillende analyses dat zowel de grote steden als een aantal kleinere gemeenten sterk groeiden, met name in en rond de Randstad. Deze groei wordt onder andere aangedreven door migratie, bebouwing en economische ontwikkelingen. In deze artikel wordt ingegaan op de snelst groeiende steden en gemeenten van 2018, de factoren die deze groei stimuleren, en de impact op de ruimte en infrastructuur.
Inleiding
In Nederland zien we sinds het midden van de jaren 2010 een opmerkelijke concentratie van bevolkingsgroei in en rondom grote steden. Deze trend is vooral duidelijk in de regio’s Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. De groei wordt niet alleen veroorzaakt door het aantrekken van nieuwkomers uit het buitenland, maar ook door binnenlandse verhuizingen, bebouwing en economische groeifactoren. In 2018 bleek dat de bevolkingsgroei in Nederland vooral sterk was in gemeenten met directe verbinding met grote stedelijke centra, zoals Waddinxveen, Diemen en Zuidplas.
Deze groei heeft gevolgen voor infrastructuur, woningbouw, openbare voorzieningen en ruimtelijke ontwikkeling. In de volgende hoofdstukken worden de snelst groeiende gemeenten van 2018 nader beschreven, evenals de onderliggende economische en demografische ontwikkelingen.
Snelst groeiende gemeenten in 2018
Waddinxveen
Waddinxveen is in 2018, net als in voorgaande jaren, uitgemerkt als de gemeente die het sterkst groeit door binnenlandse verhuizingen. Volgens cijfers van het CBS heeft de gemeente een aantrekkelijke mix van relatief lage woningprijzen, goede infrastructuur en een groeiende woningbouwsector. Tussen 2017 en 2020 zijn er 5.170 nieuwe inwoners naar Waddinxveen verhuisd, terwijl er 3.000 vertrokken. Dit leidde tot een sterke netto toestroom van inwoners, zowel in absolute aantallen als in procentueel opzicht.
Deze groei wordt vooral aangedreven door verhuizingen vanuit de Randstad, waar mensen op zoek zijn naar ruimere woningen en een rustiger leefstijl. Waddinxveen, gelegen in de regio Westland, heeft zich in de afgelopen jaren sterk ontwikkeld tot een woonwijk met een mix van maatwerkwooningen, appartementen en nieuwbouwprojecten.
Diemen
Diemen is in 2018 een andere van de snelst groeiende gemeenten in Nederland. Volgens CBS-cijfers groeide Diemen relatief het sterkst, met 54 nieuwe inwoners per duizend bestaande inwoners. Deze groei wordt onder andere aangedreven door grote nieuwbouwprojecten zoals Holland Park, OurCampus Amsterdam/Diemen en Plantage de Sniep. Deze projecten trekken voornamelijk gezinnen uit Amsterdam, die op zoek zijn naar ruimere woningen en betere schoolkeuzes.
In 2018 was Diemen ook een gemeente die in 2019 voor het eerst zijn 30.000e inwoner kon verwelkomen. De groei in Diemen is een voorbeeld van hoe gemeenten in de Randstad profiteren van de demografische druk in Amsterdam, waar woningprijzen en bebouwingsdruk op sommige plekken het leven steeds minder betaalbaar maken.
Zuidplas
Zuidplas is een kleinere gemeente die in de jaren 2018 en 2019 sterk groeide door binnenlandse migratie. De gemeente ligt in de directe omgeving van Rotterdam en trekt vooral jonge gezinnen die op zoek zijn naar een rustiger leefstijl met goede toegang tot de stad. Zuidplas groeide in 2018 met 12 procent, wat opnieuw een van de hogste percentages in het land is.
De groei in Zuidplas wordt vooral aangedreven door het aanleggen van nieuwbouwprojecten en een sterke toestroom van inwoners uit grotere steden. De gemeente biedt een relatief laag gebouwd landschap, wat aantrekkelijk is voor gezinnen die ruimte en groen willen in hun leefomgeving.
Blaricum en Beemster
Blaricum en Beemster zijn twee gemeenten die in 2018 ook sterk groeiden. Beide gemeenten liggen op korte afstand van Amsterdam en Rotterdam, respectievelijk. Blaricum groeide met 16 procent, terwijl Beemster ook een sterke procentuele groei vertoonde. Deze gemeenten zijn bekend om hun rustige leefomgeving, goede schoolkeuzes en toegankelijkheid naar de grote stedelijke centra.
De groei in deze gemeenten is vooral het resultaat van verhuizingen van gezinnen die in de grote steden geen ruime woningen of goede educatieve voorzieningen kunnen vinden. De combinatie van rustige woonomgeving, goede infrastructuur en toegang tot werkgelegenheid maakt deze gemeenten tot aantrekkelijke alternatieven voor mensen die in de grote steden wonen.
Rozendaal
Rozendaal is een gemeente die relatief sterk groeide in 2018. Volgens CBS-cijfers had Rozendaal een bevolkingsgroei van 43,9 inwoners per duizend bestaande inwoners, wat het tot een van de snelst groeiende gemeenten in Nederland maakte. Deze groei is vooral het gevolg van binnenlandse migratie, waarbij gezinnen uit grotere steden zoals Utrecht en Nijmegen naar Rozendaal verhuisden.
Rozendaal is een groene gemeente met een relatief laag bevolkingsdichtheid, wat het aantrekkelijk maakt voor mensen die op zoek zijn naar ruimte en groen in hun leefomgeving. De gemeente biedt ook goede educatieve voorzieningen en een actieve gemeenschap, wat bijdraagt aan de aantrekkingskracht.
Rol van grote steden
Hoewel de kleinere gemeenten in en rondom de grote steden sterk groeien, blijven de grote steden zelf ook belangrijke groeicentra. In 2018 groeiden Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht vooral door toestroom uit het buitenland. Deze steden zijn economisch centra en trekken veel internationale werknemers, studenten en gezinnen die op zoek zijn naar een beter leefmilieu.
Amsterdam
Amsterdam was in 2018 de stad die het meeste inwoners kreeg, met bijna 11.000 nieuwe inwoners. De groei in Amsterdam is het gevolg van zowel natuurlijke aanwas (meer geboorten dan sterfgevallen) als toestroom uit het buitenland. De stad is een aantrekkelijke bestemming voor internationale werknemers en studenten, wat leidt tot een sterke groei van de bevolking.
Den Haag
Den Haag groeide in 2018 met bijna 8.000 inwoners. De groei in Den Haag wordt vooral aangedreven door het aantrekken van internationale werknemers en gezinnen, met name vanuit het buitenland. De stad is de regelingshoofdstad van Nederland en heeft een grote betekenis voor de internationale samenwerking en diplomatie.
Rotterdam
Rotterdam groeide in 2018 met bijna 7.000 inwoners. Deze groei is vooral het gevolg van toestroom uit het buitenland, met name vanuit landen zoals Suriname, Turkije en Marokko. De stad is een belangrijk economisch centrum en heeft een sterke internationale uitstraling, wat ervoor zorgt dat het veel internationale werknemers aantrekt.
Utrecht
Utrecht groeide in 2018 met bijna 5.000 inwoners. In absolute zin is Utrecht na Amsterdam, Rotterdam en Den Haag de snelst groeiende stad in Nederland. Procentueel gezien groeit Utrecht echter sneller dan deze steden. In 2018 had de stad een bevolkingsgroei van 10,4 procent.
De groei in Utrecht wordt vooral aangedreven door toestroom uit het buitenland en binnenlandse migratie. De stad is een centrum van onderwijs en innovatie, wat ervoor zorgt dat het veel jonge werknemers aantrekt. Ook gezinnen die op zoek zijn naar ruimere woningen verhuizen vaak vanuit Amsterdam naar Utrecht.
Impact van de groei op infrastructuur en ruimtelijke ontwikkeling
De sterke bevolkingsgroei in en rondom de grote steden heeft gevolgen voor infrastructuur, woningbouw en openbare voorzieningen. In gemeenten zoals Waddinxveen, Diemen en Zuidplas is er een grote druk op de woningbouwsector, omdat de vraag naar woningen groter is dan het aanbod. Dit leidt tot een snelle uitbreiding van nieuwbouwprojecten en een verdichting van de bebouwing.
In de grote steden zelf zijn de gevolgen van de groei vooral zichtbaar in de drukte op de openbare vervoersmiddelen, de toegenomen wachttijden op schoolkeuzes en de beperkte beschikbaarheid van woningen. De groei leidt tot een verstedelijking van het landschap, waarbij groene zones steeds meer worden ingeperkt door bebouwing.
Een ander gevolg van de groei is de veranderende demografie van gemeenten. In gemeenten die sterk groeien door verhuizingen zien we vaak een verandering in de leeftijdsverdeling van de inwoners. In Waddinxveen bijvoorbeeld zien we een toename van jonge gezinnen, terwijl in gemeenten zoals Noordwijk ook vijftigplussers aantrekkelijke woonplekken vinden.
Toekomstige trends
De trends in bevolkingsgroei die in 2018 al duidelijk werden, lijken zich ook in de komende jaren voort te zetten. De gemeente Utrecht verwacht bijvoorbeeld dat de groei doorzet en dat de stad in 2029 de 400.000e inwoner kan verwelkomen. Ook in gemeenten zoals Diemen en Waddinxveen is de groei verwacht te blijven.
In deze gemeenten wordt reeds vooruitgepland op grotere infrastructuur, zoals uitbreidingen van het openbaar vervoer, aanleg van nieuwe scholen en de bouw van zorgcentra. Deze vooruitplanning is van groot belang om ervoor te zorgen dat de groei niet leidt tot overbevolking en tekorten aan infrastructuur.
Conclusie
De bevolkingsgroei in Nederland in 2018 was sterk geconcentreerd in en rondom grote steden. Gemeenten zoals Waddinxveen, Diemen, Zuidplas, Rozendaal, Blaricum en Beemster groeiden vooral door binnenlandse migratie, terwijl de grote steden zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht vooral groeiden door toestroom uit het buitenland. Deze groei heeft gevolgen voor infrastructuur, woningbouw en ruimtelijke ontwikkeling. In de komende jaren is er behoefte aan vooruitplanning om ervoor te zorgen dat de groei niet leidt tot overbevolking of tekorten aan voorzieningen.