SPARTA Fietsen in Nederland: Historie, Huidige Positie en Service
juli 20, 2025
Shodan is een unieke zoekmachine die niet zoals Google of Bing websites zoekt, maar in plaats daarvan apparaten en diensten identificeert die direct met het internet zijn verbonden. Deze functionaliteit maakt Shodan een waardevolle tool, niet alleen voor cyberbeveiligingsexperts, maar ook voor netwerkbeheerders, onderzoekers en organisaties die inzicht willen krijgen in hun eigen infrastructuur of in die van anderen. In Nederland zijn er volgens Shodan-gegevens duizenden internetverbonden camera’s van merken als Hikvision en Dahua in gebruik, met name in steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.
Dit artikel richt zich op het gebruik van Shodan binnen Nederland en geeft u een overzicht van de belangrijkste functies, toepassingen en tips voor het efficiënter inzetten van deze tool. Het artikel is opgebouwd uit deelonderwerpen die u helpen om Shodan beter te begrijpen en te gebruiken voor het verkenning van internetverbonden apparaten in het land.
Wat is Shodan?
Shodan is een zoekmachine die apparaten, diensten en infrastructuur identificeert die direct via internet zijn bereikbaar. In tegenstelling tot traditionele zoekmachines zoals Google, die vooral websites indexeren, zoekt Shodan naar apparaten zoals routers, beveiligingscamera's, webcams, IoT-apparaten en database-servers. De data die Shodan indexeert, wordt verkregen via open IP-adressen en open poorten.
Shodan werd in 2009 opgericht door John Matherly en is sindsdien uitgegroeid tot een essentiële tool in de cyberbeveiligingssector. Het platform wordt vaak gebruikt om beveiligingslekken op te sporen, kwetsbaarheden te identificeren en te bepalen of apparaten aanvallen zijn blootgesteld. Shodan is ook een waardevolle tool voor organisaties die hun eigen netwerk willen analyseren of de infrastructuur van hun klanten of partners willen begrijpen.
In Nederland zijn er volgens Shodan-gegevens zeker 26.000 camera’s van Hikvision en bijna 10.000 camera’s van Dahua in gebruik. Deze cijfers zijn gebaseerd op apparaten die via een open verbinding met het internet zijn bereikbaar, wat betekent dat het daadwerkelijke aantal camera’s in Nederland waarschijnlijk nog hoger is.
Kernfuncties van Shodan
Shodan biedt een breed scala aan functies die het gebruik van de tool uiterst krachtig maken. Een van de kernfuncties is het vermogen om apparaten te lokaliseren en gedetailleerde technische informatie over deze apparaten te leveren. Deze informatie omvat onder andere:
- IP-adres van het apparaat
- Locatie (land, stad, regio)
- Aanwezige open poorten
- Gebruikte protocollen
- Soorten apparaten (bijvoorbeeld webcams, routers, databases)
- Informatie over eventuele kwetsbaarheden
Shodan maakt gebruik van zoekfilters om resultaten precies aan te passen aan de behoeften van de gebruiker. Gebruikers kunnen bijvoorbeeld apparaten filteren op basis van land, stad, besturingssysteem, poortnummer of hostnaam. Deze filters maken het mogelijk om zeer gerichte zoekopdrachten uit te voeren en relevante resultaten snel te verkrijgen.
Een ander belangrijk kenmerk van Shodan is de mogelijkheid om de tool te gebruiken via de opdrachtregel (CLI). Deze optie biedt geavanceerde gebruikers een krachtigere en efficiëntere manier om apparaten te scannen en te analyseren. Via de CLI kunnen gebruikers scripts schrijven en automatiseren om grote hoeveelheden data te verkrijgen en te verwerken.
Toepassingen van Shodan in Nederland
Shodan kan op verschillende manieren ingezet worden, zowel in het kader van cyberbeveiliging als voor netwerkbeheer, marktonderzoek en bedreigingsanalyse. Hieronder volgen enkele toepassingen die relevant zijn binnen Nederland.
Cyberbeveiliging
In de cyberbeveiligingssector is Shodan een essentieel instrument. Veel organisaties gebruiken Shodan om hun eigen netwerken te scannen op beveiligingslekken. Door open poorten, verouderde softwareversies en eventuele kwetsbaarheden te identificeren, kunnen beveiligingsexperts sneller actie ondernemen om aanvallen te voorkomen.
In Nederland zijn er bijvoorbeeld gemeenten die gebruik maken van camera’s van Hikvision en Dahua. De gemeente Amsterdam gebruikt bijna 300 camera’s van Hikvision en ook camera’s van Dahua. In Rotterdam zijn er ongeveer 4.000 camera’s van Chinese merken in gebruik, en in Den Haag bijna 1.500. Deze apparaten kunnen met Shodan worden geanalyseerd om te controleren of ze correct zijn geconfigureerd en of er beveiligingsrisico’s zijn.
Netwerkbeheer
Shodan is ook een waardevolle tool voor netwerkbeheerders. Door apparaten in het netwerk te scannen, kunnen beheerders een overzicht krijgen van alle apparaten die verbonden zijn met het netwerk. Gedetailleerde informatie over IP-adressen, locaties en technische specificaties helpt bij het efficiënter beheren van netwerken.
Marktonderzoek
Shodan kan ook worden ingezet voor marktonderzoek. Door apparaten en diensten te scannen, kunnen organisaties inzicht krijgen in de infrastructuur van hun concurrenten of in de marktpenetratie van bepaalde apparaten en services. Deze informatie kan worden gebruikt voor strategische beslissingen.
Hoe Shodan werkt: Een praktische handleiding
Om Shodan te gebruiken, is het noodzakelijk om een gratis account aan te maken. Gebruikers kunnen kiezen voor registratie via e-mail of via hun Google-, Facebook-, Windows Live- of Twitter-account. Nadat het account is gemaakt, kan Shodan via de website of via de opdrachtregel worden gebruikt.
Gebruik van Shodan via de website
Via de website van Shodan kunnen gebruikers eenvoudig zoekopdrachten uitvoeren. Een voorbeeld van een zoekopdracht kan zijn om alle camera’s in Nederland te zoeken. Dit kan worden gedaan door de zoekfilter "land:nederland" in te voeren. Gebruikers kunnen ook extra filters toevoegen, zoals "camera" of "hikvision", om hun zoekresultaten te verfijnen.
Naast het zoeken naar apparaten, biedt Shodan ook de mogelijkheid om gedetailleerde informatie te verkrijgen over elk apparaat. Bijvoorbeeld:
- Locatie van het apparaat
- Aantal open poorten
- Eventuele kwetsbaarheden
- Gebruikte protocollen
Gebruik van Shodan via de opdrachtregel (CLI)
Voor geavanceerde gebruikers is het mogelijk om Shodan via de opdrachtregel te gebruiken. Dit vereist het installeren van Python op de computer. Nadat Python is geïnstalleerd, kan het Shodan-pakket via de opdrachtregel worden geïnstalleerd met de volgende opdracht:
easy_install -U shodan
Nadat het pakket is geïnstalleerd, kan het platform worden geïnitialiseerd met een API-sleutel. Deze sleutel kan worden verkregen via de Shodan-website.
De volgende opdracht start Shodan:
shodan init API_KEY
Nadat Shodan is geïnitialiseerd, kan het worden gebruikt om apparaten te scannen en te analyseren. Deze optie biedt geavanceerde gebruikers de mogelijkheid om scripts te schrijven en automatiseren voor grote schaalanalyse.
Ethische overwegingen en privacyvraagstukken
Het gebruik van Shodan levert ook ethische en privacyvraagstukken op. Aangezien de tool apparaten en diensten identificeert die direct met het internet zijn verbonden, kan het worden gebruikt voor kwaadaardige doeleinden. Cyberpiraten kunnen bijvoorbeeld kwetsbaarheden uitbuiten om in te breken in systemen of gevoelige informatie te stelen.
Daarom is het belangrijk dat gebruikers van Shodan zich bewust zijn van de ethische en juridische aspecten van hun activiteiten. Het is verstandig om alleen apparaten te scannen waarvoor u expliciet toestemming heeft en om de informatie die u verkrijgt, verantwoord te gebruiken.
Gebruik van Shodan in Nederland: Case studies
Gemeente Amsterdam
De gemeente Amsterdam gebruikt bijna 300 camera’s van Hikvision en ook camera’s van Dahua. Met Shodan kunnen beveiligingsexperts controleren of deze apparaten correct zijn geconfigureerd en of ze beveiligingslekken bevatten. Door open poorten en eventuele kwetsbaarheden te identificeren, kunnen beveiligingsexperts actie ondernemen om aanvallen te voorkomen.
Gemeente Den Haag
In Den Haag zijn er bijna 1.500 camera’s van Hikvision en Dahua in gebruik. Shodan kan worden gebruikt om te controleren of deze apparaten veilig zijn en of ze correct zijn geconfigureerd. Dit is vooral belangrijk voor apparaten die gevoelige informatie verwerken of die worden gebruikt voor beveiliging in openbare ruimtes.
Enterprise Edition: Voor grootschalige organisaties
Voor grootschalige organisaties biedt Shodan een Enterprise Edition. Deze uitgebreide versie van de tool biedt onbeperkte toegang tot alle gegevens van Shodan en kan worden gebruikt door alle medewerkers binnen een organisatie. De Enterprise Edition is ideaal voor organisaties die hun netwerk willen scannen op beveiligingslekken of die gegevens willen gebruiken voor marktonderzoek of fraudepreventie.
Voordelen van de Enterprise Edition
- Onbeperkte toegang tot alle Shodan-gegevens
- Onbeperkte licentie voor alle medewerkers
- On-demand toegang tot Shodans wereldwijde infrastructuur
- Groot aantal apparaten en diensten kunnen worden geanalyseerd
De Enterprise Edition is vooral geschikt voor organisaties die reeds gebruik maken van Shodan en die hun activiteiten willen uitbreiden. Deze versie is ook geschikt voor organisaties die geen tijd of middelen hebben om hulpmiddelen zoals ZMap opnieuw te ontwikkelen.
Tips voor het gebruik van Shodan in Nederland
Maak een gratis account aan: Voordat u Shodan kunt gebruiken, dient u een gratis account aan te maken. U kunt kiezen voor registratie via e-mail of via uw Google-, Facebook-, Windows Live- of Twitter-account.
Bekijk de zoekfilters: Gebruik zoekfilters om uw zoekresultaten te verfijnen. Filters zoals "land:nederland", "camera", "hikvision" of "dahua" helpen bij het vinden van specifieke apparaten.
Gebruik de opdrachtregel (CLI): Voor geavanceerde gebruikers is het gebruik van Shodan via de opdrachtregel (CLI) aan te raden. Deze optie biedt krachtiger en efficiëntere mogelijkheden voor het scannen en analyseren van apparaten.
Controleer de beveiliging van apparaten: Gebruik Shodan om open poorten, kwetsbaarheden en eventuele beveiligingslekken in apparaten te identificeren. Dit is vooral belangrijk voor apparaten die gevoelige informatie verwerken.
Wees bewust van de ethiek en privacy: Gebruik Shodan verantwoord en zorg ervoor dat u alleen apparaten scant waarvoor u expliciet toestemming heeft. Gebruik de informatie die u verkrijgt, verantwoord en volgens de wet.
Bekijk de Shodan Enterprise Edition: Als uw organisatie grootschalige activiteiten uitvoert, overweeg dan om de Shodan Enterprise Edition in te schakelen. Deze uitgebreide versie biedt extra functionaliteiten en is geschikt voor het gebruik door alle medewerkers binnen een organisatie.
Volg de updates: Shodan biedt continue updates van apparaten en diensten. Volg deze updates zorgvuldig om eventuele beveiligingsrisico's op tijd te herkennen en te verhelpen.
Conclusie
Shodan is een krachtige zoekmachine die internetverbonden apparaten en diensten identificeert en analyseert. In Nederland zijn er volgens Shodan-gegevens duizenden camera’s van merken zoals Hikvision en Dahua in gebruik, met name in steden als Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Deze apparaten kunnen met Shodan worden geanalyseerd om te controleren of ze correct zijn geconfigureerd en of ze beveiligingslekken bevatten.
Shodan biedt verschillende toepassingen, zoals cyberbeveiliging, netwerkbeheer, marktonderzoek en bedreigingsanalyse. Gebruikers kunnen Shodan via de website of via de opdrachtregel gebruiken. Het is belangrijk om zich bewust te zijn van de ethische en privacyvraagstukken die met het gebruik van Shodan zijn verbonden. Gebruikers dient zich te houden aan de wettelijke regels en ethische richtlijnen.
Voor grootschalige organisaties is de Shodan Enterprise Edition een waardevolle optie. Deze uitgebreide versie biedt onbeperkte toegang tot alle Shodan-gegevens en is geschikt voor het gebruik door alle medewerkers binnen een organisatie. Shodan is een essentieel instrument voor wie geïnteresseerd is in het verkennen van internetverbonden apparaten en diensten in Nederland.