Polygon Nederland: Expert in Schadeherstel en Tijdelijke Klimaatoplossingen
juli 19, 2025
In de openbare ruimte een piano te bespelen is in Nederland een fenomeen dat sinds 2014 steeds meer aandacht krijgt. Zowel op stations als in winkelcentra en openbare pleinen zijn piano’s te vinden die iedereen uitnodigen om muziek te maken. Deze initiatieven hebben als doel om de sfeer in de stad te verbeteren, mensen aan te moedigen om met elkaar te delen en een beetje muziek te maken, en om het dagelijks leven te verrijken met een luchtige en creatieve activiteit.
Deze artikel geeft een overzicht van waar deze piano’s te vinden zijn, hoe ze worden gebruikt en wat er op ze gespeeld wordt. Verder worden ook kwesties belicht zoals vandalisme en onderhoud, die regelmatig ter discussie staan. Op basis van de beschikbare informatie uit betrouwbare bronnen is een duidelijk beeld van de huidige toestand van deze openbare piano’s in Nederland samengesteld.
Waar staan de openbare piano’s in Nederland?
De meeste openbare piano’s in Nederland zijn te vinden op NS-stations. Deze piano’s zijn meestal geplaatst op prominente locaties in de stationshal of in de buurt van perrons, zodat ze makkelijk toegankelijk zijn voor reizigers en passanten. De piano’s zijn bedoeld als een uitnodiging voor iedereen, van amateurs tot professionele muzikanten, om even een nummer te spelen.
De volgende stations hebben anno 2020 een piano op hun terrein, zoals vermeld in de bronnen:
- Amsterdam: Centraal, Sloterdijk, Amstel, Bijlmer Arena
- Almere
- Eindhoven
- Utrecht
- Hilversum
- Den Haag
- Zwolle
- Breda
- Delft (alleen overdag)
- Nijmegen
- Maastricht
- Rotterdam (alleen beschikbaar als er geen andere activiteiten in de hal zijn)
- Groningen
- Leeuwarden
- Arnhem
- Assen
Daarnaast zijn er ook piano’s te vinden in steden zoals Rotterdam, Den Haag en Leiden, bijvoorbeeld in winkelcentra zoals de Markthal of in stations. Deze piano’s zijn bedoeld om muziek deel te maken van het dagelijks leven in steden.
Een lijst uit juni 2021 noemt 20 stations waar piano’s aanwezig zijn. Echter, er zijn ook meldingen dat niet alle piano’s nog steeds beschikbaar zijn of in goede staat verkeren. Zo is bijvoorbeeld bekend dat sommige stations hun piano’s niet langer gebruiken of dat deze onbespeelbaar zijn geworden door slijtage of vandalisme.
Hoe worden de piano’s gebruikt?
De piano’s worden intensief gebruikt door een breed spectrum aan personen, van amateurs tot professionele muzikanten. Veel reizigers passeren het station en besluiten spontaan om een nummer te spelen. Het resultaat is vaak een moment van plezier, waarbij passanten en reizigers bij elkaar komen om muziek te luisteren of zelfs mee te zingen of te dansen.
De muziekkeuze op de stationsvarieert sterk. Soms worden populaire nummers gespeeld, zoals:
- Comptine d’un autre été van Yann Tiersen uit de film Amélie
- Nummers van de band Coldplay
- Muziek uit de Harry Potter-films
Deze nummers zijn populair omdat ze herkenbaar zijn en vaak aansluiten bij het plezier van het publiek. Toch zijn er ook situaties waarin de muziek niet bij iedereen in goede aard valt. Er zijn meldingen van mensen die de pianomuziek niet appreciëren, bijvoorbeeld omdat ze het storend vinden of omdat het hun reisplan verstoort.
In sommige gevallen vinden ook bekende muzikanten de piano’s. Zo is er bijvoorbeeld bekend dat Sir Elton John en de pianiste Ladyva regelmatig op stationspiano’s spelen in het buitenland. In Nederland zijn er ook regelmatige bezoeken van lokale muzikanten, zoals de Boogie Woogie-pianist Dr. K.
Deel je talent
De piano’s op stations zijn vaak uitgerust met een stuk zeildoek met de tekst “Deel je talent” en op de piano zelf staat “Bespeel mij”. Deze uitnodiging is bedoeld om mensen te inspireren om hun muzikale talent te delen met anderen. Het idee is simpel: wie muziek maakt, kan anderen erbij halen om mee te genieten.
Deze activiteiten hebben vaak een spontaan karakter. Een muzikant begint te spelen en trekt het publiek mee. Soms ontstaat er spontaan een duet of een groep van mensen die meezingen of zelfs dansen. Het is een levendige en onverwachte manier van ontmoeting in een openbare ruimte.
Toch zijn er ook situaties waarin het optreden abrupt eindigt. Vaak gebeurt dat wanneer de muzikant erachter komt dat hij of zij de volgende trein moet halen. Dan verdwijnt de muzikant plotseling en het publiek moet het nummer afmaken of het bijzonderheid van het moment laten wegtrekken.
Problemen met vandalisme en onderhoud
Hoewel de stationspiano’s een waardevolle en plezierige aanvulling zijn op de stationservaring, zijn er ook problemen met vandalisme en onderhoud. Er zijn meerdere meldingen dat jongeren achter de piano zitten met etenswaren in de ene hand en de andere hand gebruiken om te spelen. Als er dan een klodder saus of een ander vloeistof terecht komt tussen de toetsen, kunnen de toetsen vast raken of de piano zelf beschadigd raken.
Een gebruiker van een NS-station heeft zelfs opgemerkt dat het onverantwoord is om dure instrumenten zoals pianos onbeheerd te laten staan. Er zijn regelmatig gevallen van vandalisme, waarbij piano’s beschadigd raken of volledig worden vernietigd. In sommige gevallen zijn de piano’s zelfs volledig onbespeelbaar geworden door herhaalde schade.
Het is daarom belangrijk dat de NS en andere organisaties die de piano’s installeren en onderhouden, ook rekening houden met het risico op schade. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door regelmatig inspecties te doen, camera’s te plaatsen of begeleiding te bieden bij het gebruik van de piano’s.
De rol van particuliere bedrijven
Niet alleen de NS is betrokken bij het fenomeen van openbare piano’s. Ook particuliere bedrijven spelen een rol in het aanbieden van piano’s in openbare ruimtes. Een voorbeeld is Oostendorp Muziek in Hilversum, die een levendige en toegankelijke pianocultuur in Zuid-Holland stimuleert. Hier is het mogelijk om les te volgen, op te treden of gewoon voor plezier te spelen.
Ook is er Pianopaternotte.nl, een klein pianoatelier dat bijzondere piano’s en vleugels verzamelt en restaureert. Het bedrijf is actief in workshops, tentoonstellingen en concerten, en biedt advies over piano’s, inclusief onderhoud, restauratie en verhuur voor concerten.
Toekomst van de openbare piano’s
De toekomst van de openbare piano’s is niet helemaal duidelijk. Hoewel het fenomeen sinds 2014 steeds bekender wordt, zijn er ook duidelijke signalen dat het aantal beschikbare piano’s afneemt. Dit kan gedeeltelijk worden toegeschreven aan vandalisme, onderhoudsproblemen en het feit dat sommige stations hun piano’s niet langer gebruiken.
Toch blijft de openbare piano een waardevolle aanvulling op het stadsleven. Het draagt bij aan de sfeer in openbare ruimtes en stimuleert creativiteit en spontane ontmoetingen. Het is daarom belangrijk dat de NS en andere betrokken partijen dit fenomeen blijven ondersteunen.
Conclusie
Openbare piano’s in Nederland zijn een levendig en uniek fenomeen dat sinds 2014 steeds meer aandacht krijgt. Deze piano’s zijn te vinden op NS-stations, in winkelcentra en andere openbare ruimtes, en worden gebruikt door een breed spectrum aan personen. Ze bieden een moment van plezier en creativiteit in het dagelijks leven en stellen mensen in staat om hun talent te delen met anderen.
Toch zijn er ook uitdagingen, zoals vandalisme en onderhoudsproblemen, die regelmatig ter discussie staan. Het is belangrijk dat de NS en andere betrokken partijen hierop actie ondernemen om de piano’s bescherming te bieden en hun toekomst te waarborgen.
Hoewel het aantal beschikbare piano’s in de loop van de jaren is afgenomen, blijft het fenomeen van de openbare piano een waardevolle bijdrage aan de sfeer in Nederlandse steden. Het is een initiatief dat muziek en creativiteit deel maakt van het dagelijks leven en mensen uitnodigt om samen te komen in openbare ruimtes.