Veiligheidskaart Nederland: Inzicht in de onveiligste steden in 2020
juli 18, 2025
In de natuurreserves en wildgebieden van Nepal en Assam ligt een complexe uitdaging ten grondslag: hoe kunnen mensen en wilde dieren, zoals olifanten en tijgers, veilig in hetzelfde leefgebied wonen zonder elkaar te verdringen of te bedreigen? Een van de belangrijkste problemen is de toegang tot leefruimte, voedsel en water, maar ook de veiligheid van dorpsbewoners die zich soms in directe nabijheid van wildgebieden vestigen. Innovatie speelt hierin een steeds belangrijkere rol. Door technologische of infrastructurale oplossingen wordt geprobeerd conflicten te verminderen, terwijl er tegelijkertijd voor wordt gezorgd dat lokale gemeenschappen economisch en maatschappelijk betrokken blijven.
Dit artikel verkent hoe innovatieve maatregelen, zoals elektrische hekken, voorlichtingscampagnes, en coöperatieve initiatieven, olifanten en dorpsbewoners kunnen helpen om in beter evenwicht te leven. Aan de hand van voorbeelden uit Nepal en Assam wordt ingegaan op de huidige situatie, de rol van innovatie, en de uitdagingen die blijven bestaan.
Een van de centrale problemen in het wildgebied van Nepal en Assam is de directe interactie tussen olifanten en dorpsbewoners. Deze interacties kunnen van alles zijn, van het verstoren van het vee tot ernstige aanslagen. In Bardiya National Park in Nepal, bijvoorbeeld, woont een gemeenschap vlak bij het wildgebied, en is er regelmatig sprake van dat olifanten in dorpen komen, zowel om voedsel te zoeken als om hun natuurlijke leefgebied uit te breiden. Dit leidt tot spanningen, angst en in sommige gevallen tragische gebeurtenissen.
Een voorbeeld hiervan is het verhaal van Hemanta Acharya, voorzitter van een lokale anti-stroperijbeweging in Nepal. Zijn vader werd in 2010 gedood door een wilde olifant. Zulke gebeurtenissen versterren het wantrouwen van dorpsbewoners tegen de natuur en de overheid. Zij zien de olifant niet meer alleen als een symbool van de natuur, maar ook als een directe bedreiging van hun veiligheid.
In Assam, een regio in het noordoosten van India, is de situatie vergelijkbaar. Daar wonen dorpsbewoners in de buurt van het Bardiya National Park en de junglecorridor, terwijl olifanten en andere grote carnivoren hun leefgebied uitbreiden. In het Thaise dorpje Namphake, zoals beschreven in de reisverslagen uit Assam, bewaren bewoners hun culturele tradities, maar tegelijkertijd worstelen ze met de impact van wild op hun leefomgeving.
Innovatie speelt een belangrijke rol bij het verminderen van mens-wild conflict. In beide regio’s zijn er verschillende initiatieven opgezet om dit conflict te beheersen of zelfs te voorkomen. Een van de bekendste innovaties is de constructie van elektrische hekken. Deze hekken zijn ontworpen om olifanten tegen te houden, zonder dat ze de dieren permanent in een gebied moeten houden. Ze zijn minder agressief dan betonnen muren, en toestaan het vrij verkeer van kleinere dieren. De hekken zijn echter niet overal even goed onderhouden, wat leidt tot tekortkomingen. Dorpsbewoners roepen daarom op om financiële en logistieke ondersteuning te krijgen, zodat ze zelf verantwoordelijk kunnen zijn voor het onderhoud.
Naast fysieke barrières wordt er ook geïnvesteerd in voorlichtingscampagnes. Deze campagnes proberen dorpsbewoners bewust te maken van het gedrag van wilde dieren en hoe ze hun eigen veiligheid kunnen verhogen. Bijvoorbeeld, dorpsbewoners worden aangeraden om te voorkomen dat ze de jungle in trekken om hout of voedsel te verzamelen, en om hun vee veilig onder te brengen in verborgen dierenverblijven.
In Nepal speelt ook een Nederlandse ngo een rol, de National Trust for Nature Conservation (NTNC), die samenwerkt met lokale gemeenschappen om innovatieve oplossingen te implementeren. Een van hun initiatieven is het planten van bomen en het aanleggen van moestuintjes in dorpen. Hiermee proberen ze dorpsbewoners te verhinderen om in de jungle te trekken voor voedsel of brandstof, en zo het contact met wilde dieren te verminderen.
Naast innovatieve technieken is er ook een sterke focus op het versterken van coöperatieve initiatieven tussen dorpsbewoners, natuurbeschermers en onderzoekers. Een voorbeeld hiervan is het organiseren van conferenties voor lokale bevolking, waarbij dorpsbewoners, onderwijzers, boeren en eigenaars van homestays bijeenkomen om over het thema te discussiëren. Deze conferenties zijn bedoeld om het saamhorigheidsgevoel te versterken en om dorpsbewoners te betrekken bij beslissingen over het wildgebied en de maatregelen die worden genomen.
Tijdens deze bijeenkomsten wordt ook onderkend dat er ruimte is voor verbetering. Dorpsbewoners stellen bijvoorbeeld dat er te veel gepraat wordt en te weinig actie. Sommigen pleiten voor een betonnen muur rond het park, aangevuld met betere beveiliging en toezicht. Andere dorpsbewoners benadrukken dat ze van dieren houden, maar dat het voorkomen van aanslagen belangrijker is dan compensatie achteraf. Dit laat zien dat er behoefte is aan een evenwicht tussen beveiliging en natuurbescherming.
Een van de positieve kanten van innovatie in het wildgebied is de impact op toerisme en de lokale economie. In Nepal bijvoorbeeld is het tijger een populaire trekpleister voor toeristen. Dorpen die dichtbij wildgebieden liggen, gebruiken dit om inkomsten te genereren. Het aanbod van homestays, tijgerstandbeelden op rotodromen en educatieve activiteiten draagt bij aan een duurzame toeristische industrie. Dorpsbewoners zien de tijger en andere wilde dieren dus niet alleen als een bedreiging, maar ook als een bron van economische kansen.
In Assam worden dorpen met een sterk cultureel profiel, zoals het Thaise dorpje Namphake, ook aangemoedigd om hun unieke tradities te behouden en te integreren in de toeristische industrie. De combinatie van culturele erfgoed en wildbescherming maakt deze dorpen tot een aantrekkelijke bestemming voor toeristen die zowel natuur als cultuur willen ervaren.
Ondanks de voordelen die innovatie biedt, zijn er ook uitdagingen. Niet alle innovatieve oplossingen zijn even effectief of toegankelijk voor alle dorpsgemeenschappen. Sommige dorpen hebben bijvoorbeeld geen middelen om elektrische hekken onderhouden te houden of hebben geen toegang tot voorlichtingsprogramma’s. Bovendien kan de implementatie van innovatieve technieken soms conflicten tussen dorpsbewoners en natuurbeschermers genereren, vooral als de dorpsbewoners het gevoel hebben dat hun belangen niet worden gehoord.
Daarnaast blijft er ook de vraag bestaan hoe lang termijn innovaties op het gebied van mens-wild conflict werken. Veel projecten zijn afhankelijk van externe subsidies en niet altijd op een duurzame manier gefinancierd. Daarom is het belangrijk om dorpsbewoners betrokken te houden bij het ontwikkelen, uitvoeren en onderhouden van innovatieve maatregelen, zodat ze zich verantwoordelijk voelen en de oplossingen langdurig kunnen ondersteunen.
De rol van innovatie in het oplossen van mens-wild conflict is essentieel, vooral in regio’s zoals Nepal en Assam waar dorpsgemeenschappen en wilde dieren dicht bij elkaar wonen. Innovatieve maatregelen zoals elektrische hekken, voorlichtingscampagnes en coöperatieve initiatieven helpen om conflicten te verminderen, maar ook om dorpsbewoners betrokken te houden bij het beheer van het wildgebied. Deze initiatieven hebben bovendien een positieve impact op de toeristische industrie en de lokale economie.
Toch blijven uitdagingen bestaan, zoals de financiële en logistieke beperkingen, het gebrek aan toegang tot innovatieve oplossingen voor alle dorpen, en het opbouwen van vertrouwen tussen dorpsbewoners en natuurbeschermers. Innovatie moet dus gezien worden als een onderdeel van een bredere strategie, waarbij betrokkenheid, samenwerking en duurzaamheid centraal staan.