De verandering van officiële namen in 22 dorpen van Noardeast-Fryslân

In de afgelopen jaren is er in Noardeast-Fryslân een belangrijke verandering van officiële namen van dorpen doorgevoerd. Deze verandering is het resultaat van een besluit genomen door de gemeenteraad in september 2020, waarbij besloten werd om de officiële namen van dorpen in de gemeente te harmoniseren naar Friese namen. In totaal zijn 22 dorpen betrokken bij deze aanpassing, waarvan de officiële namen sinds een bepaalde datum gewijzigd zijn in hun Friese variant. Deze ontwikkeling is onderdeel van een bredere inspanning om de Friese taal en cultuur te versterken en een unieke identiteit te behouden in de regio. In dit artikel wordt ingegaan op de achterliggende redenen, de invloed op het dagelijks leven en de betekenis van deze verandering voor zowel inwoners als toeristen.

Officiële namenwisseling in Noardeast-Fryslân

De gemeente Noardeast-Fryslân is in 2020 ontstaan door de fusie van drie gemeenten: Ferwerderadiel, Kollumerlân en Dongeradiel. Na deze fusie besloot de gemeenteraad om de officiële namen van dorpen in de nieuwe gemeente te harmoniseren. Doel van deze harmonisering is om de officiële namen over te zetten naar hun Friese variant, waarbij uitzonderingen worden gemaakt voor dorpen die de Friese naam niet willen gebruiken. Deze aanpassing betreft 22 dorpen binnen de gemeente.

Deze 22 dorpen hebben sinds de uitvoering van het besluit officieel hun Friese naam als officiële naam gekregen. Voorbeelden zijn:

Deze lijst is afkomstig uit meerdere betrouwbare bronnen, waaronder Omrop Fryslân en artikelen van regionale media. De verandering van namen is bedoeld om de Friese taal en cultuur te versterken. Deze namenwisseling is onderdeel van een breder beleid om de taal en cultuur van Fryslân te behouden en te promoten.

Uitzonderingen en de rol van taalgebieden

Niet alle dorpen zijn onderworpen aan deze namenwisseling. Enkele dorpen zijn uitgezonderd vanwege hun locatie in het Westerkwartierse taalgebied, waar het Nederlands de dominante taal is. Voorbeelden van dorpen die hun Nederlandse naam behouden zijn:

• Ealsum, dat verder bekend blijft als Aalsum
• De Lyste Jouwer, dat verder bekend blijft als Hiaure
• Waaksens, dat verder bekend blijft als Waaxens

Bovendien behouden ook andere dorpen hun Nederlandse naam, zoals:

• Boerum, ook wel Burum
• Munstsjesyl, ook wel Munnekezijl
• Warfstermûne, ook wel Warfstermolen

Deze dorpen worden in het Westerkwartierse taalgebied gesproken, waar het Nederlands de officiële taal is. Hierdoor is het besluit om de officiële namen in het Fries te veranderen niet doorgevoerd voor deze dorpen.

De praktische gevolgen van namenwisseling

De namenwisseling heeft zowel praktische als culturele gevolgen. In de praktijk betekent deze verandering dat dorpsborden worden aangepast aan de nieuwe namen. Echter, niet alle dorpsborden zijn direct vervangen. Veel dorpen tonen momenteel nog de oude naam, terwijl de nieuwe borden nog in productie zijn of pas in de toekomst worden geplaatst. Dit leidt tot een overgangsperiode waarin bezoekers en inwoners soms verwarring kunnen ondervinden.

De gemeente Noardeast-Fryslân heeft op haar website een aparte pagina opgericht om vragen te beantwoorden. Zo is er bijvoorbeeld geen angst nodig voor postproblemen, omdat post wordt gesorteerd op basis van postcode en huisnummer, niet op de naam van de woonplaats. De gemeente benadrukt ook dat er geen nadelige economische gevolgen zijn verwacht. Daarbij wordt verwezen naar het voorbeeld van Tytsjerksteradiel, waar de naam van een dorp gewijzigd is zonder dat dit negatieve economische gevolgen heeft gehad.

De rol van taal in toerisme en identiteit

De verandering van officiële namen naar hun Friese variant is niet alleen van invloed op het dagelijks leven, maar ook op het toerisme. Fryslân is een regio met een sterk Friese culturele identiteit, en het gebruik van Friese namen helpt bij het behouden van deze identiteit. Voor toeristen betekent dit dat ze meer in contact komen met de Friese taal en cultuur. Veel dorpen in Fryslân hebben namelijk al lang een Friese naam gebruikt in de regionale media en in het onderwijs.

Ook op het vlak van marketing en branding heeft deze verandering invloed. De gemeente benadrukt dat het gebruik van Friese namen en uitdrukkingen kan bijdragen aan een unieke verkoopbundel voor lokale bedrijven. Deze strategie helpt om de regio te differentiëren van andere toeristische bestemmingen in Nederland.

De invloed op media en communicatie

De namenwisseling heeft ook invloed op de communicatie in media en in de onderwijssector. In de Friese media werden de dorpen al lang met hun Friese naam genoemd. In de Nederlandse media is deze verandering nu van toepassing. Voorbeelden zijn:

• Engwierum wordt Ingwierrum
• Veenklooster wordt Feankleaster

Deze wijzigingen zijn belangrijk voor de consistente weergave van dorpsnamen in media, zowel in Friese als in Nederlandse talen.

Samenwerking met regionale organisaties en gemeenten

De gemeente Noardeast-Fryslân werkt nauw samen met andere regionale organisaties en gemeenten om zowel de praktische als culturele aspecten van deze verandering te ondersteunen. Voorbeelden zijn de samenwerking met de regionale media zoals Omrop Fryslân en de betrokkenheid van lokale toeristenorganisaties. Deze samenwerking helpt bij het versterken van de Friese taal en cultuur en het behouden van de unieke identiteit van de regio.

Toekomstplannen en voortgang

Hoewel de namenwisseling al is doorgevoerd, is er nog steeds voortgang in de overgangsperiode. De gemeente benadrukt dat de vervanging van dorpsborden en andere praktische maatregelen nog enige tijd kan duren. De gemeente zorgt ervoor dat zowel inwoners als bezoekers goed worden geïnformeerd over de wijzigingen en de gevolgen ervan.

Conclusie

De verandering van officiële namen van dorpen in Noardeast-Fryslân is een belangrijke stap in het versterken van de Friese taal en cultuur. Deze verandering betreft 22 dorpen, waarvan de officiële namen zijn aangepast naar hun Friese variant. Er zijn uitzonderingen gemaakt voor dorpen in het Westerkwartierse taalgebied, waar het Nederlands de dominante taal is. De verandering heeft zowel praktische als culturele gevolgen, en de gemeente zorgt ervoor dat de overgangsperiode zo vloeiend mogelijk verloopt. Voor toeristen is dit een kans om meer in contact te komen met de Friese taal en cultuur, en voor lokale bedrijven biedt het de mogelijkheid om uniek te positioneren in de toeristische markt.

Bronnen

1. Deze 22 dorpen hebben vanaf nu een Friese naam
2. Deze 22 dorpen hebben vanaf vandaag een Friese naam