Nederlandse romantische komedies uit 2016: een overzicht van inhoud, ontvangst en context
juli 17, 2025
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft in 2024 de derde meting van de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag (PHGSG) uitgevoerd. Dit onderzoek is opgestart in samenwerking met het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) en richt zich op het onderzoeken van de prevalentie van slachtofferschap van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het doel van het onderzoek is om meer inzicht te krijgen in de aard, de omvang en de gevolgen van dergelijke incidenten in de Nederlandse samenleving.
De publicatie bespreekt verschillende vormen van geweld en grensoverschrijdend gedrag, waaronder psychisch geweld in huiselijke kring, fysiek geweld in huiselijke kring, stalking door ex-partner, offline seksuele intimidatie, online seksuele intimidatie en fysiek seksueel geweld. Daarnaast wordt aandacht besteed aan wie de plegers van dergelijke gedragingen zijn, welke gevolgen de slachtoffers ervaren of ervaren hebben, en met wie de slachtoffers over hun ervaringen hebben gesproken. Het doel is om op basis van deze gegevens een duidelijk beeld te krijgen van de huidige situatie in Nederland en eventuele ontwikkelingen ten opzichte van eerdere jaren.
Methodologie en doelstelling van het onderzoek
Het CBS heeft het onderzoek uitgevoerd als aanvullende statistische dienstverlening voor het WODC, evenals in 2020 en 2022. Dit betekent dat het CBS, in opdracht van het WODC, data verzamelt en analyseert om inzicht te geven in de prevalentie van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het onderzoek is uitgevoerd op basis van een representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking, zodat de resultaten op een bredere maatstrook van de samenleving kunnen worden toegepast.
De doelstelling van de Prevalentiemonitor is om regelmatig inzicht te krijgen in de mate waarin mensen in Nederland slachtoffer zijn van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Daarnaast wordt gekeken naar de manier waarop slachtoffers omgaan met hun ervaringen, bijvoorbeeld of en met wie ze over hun ervaringen hebben gesproken. Dit is belangrijk omdat het helpt om beter te begrijpen hoe slachtoffers hulp kunnen krijgen en hoe de samenleving beter kan worden gesteund om dergelijke gedragingen te voorkomen of te beperken.
Vormen van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag
In het onderzoek worden verschillende vormen van geweld en grensoverschrijdend gedrag onderzocht. Deze vormen zijn gekozen omdat ze vaak voorkomen en omdat ze belangrijke gevolgen kunnen hebben voor de slachtoffers. De volgende vormen van geweld worden in het onderzoek belicht:
Psychisch geweld in huiselijke kring: Dit omvat gedragingen zoals belachelijk maken, intimideren, uitstellen of het negeren van de persoonlijkheid van de slachtoffer. Psychisch geweld kan ernstige gevolgen hebben voor het emotionele en mentale welzijn van de slachtoffer.
Fysiek geweld in huiselijke kring: Dit betreft fysieke aanslagen, zoals slaan, duwen of het gebruik van wapens. Fysiek geweld kan leiden tot letsel en heeft vaak een langdurige impact op de slachtoffer.
Stalking door ex-partner: Dit omvat gedragingen waarbij een vroegere partner zich opdringt, bijvoorbeeld door herhaaldelijk contact op te nemen of te volgen. Stalking kan leiden tot angst, stress en een verlies van leefbaarheid voor de slachtoffer.
Offline seksuele intimidatie: Dit verwijst naar seksueel grensoverschrijdend gedrag dat plaatsvindt in de fysieke wereld, zoals ongewenste aandachttrekking of seksuele opmerkingen. Deze vorm van gedrag kan het slachtoffer zich ongemakkelijk, vernederd of beledigd voelen.
Online seksuele intimidatie: Dit betreft seksueel grensoverschrijdend gedrag dat via digitale media plaatsvindt, zoals het sturen van seksueel gerichte berichten of het delen van beelden zonder toestemming. Online seksuele intimidatie kan het slachtoffer in de openbare ruimte blootstellen aan schade of vernedering.
Fysiek seksueel geweld: Dit omvat seksueel geweld dat fysiek wordt uitgeoefend, zoals verkrachting of andere vormen van seksuele aanslag. Deze vorm van geweld heeft vaak ernstige gevolgen voor de fysieke en mentale gezondheid van de slachtoffer.
Het CBS richt zich op deze vormen van geweld en grensoverschrijdend gedrag om een duidelijk beeld te krijgen van de omvang en de aard van het probleem in de Nederlandse samenleving.
Wie zijn de plegers van dergelijke gedragingen?
In het onderzoek wordt ook gekeken naar wie de plegers van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn. Het CBS richt zich op het begrijpen van de relaties tussen de plegers en de slachtoffers. In veel gevallen is de plegende persoon iemand die de slachtoffer kent, zoals een partner, familielid of ex-partner. Dit is belangrijk om te weten, omdat het aantoont dat dergelijke gedragingen vaak plaatsvinden in relaties waarin een persoon zich veilig had moeten voelen.
Het onderzoek geeft aan dat de meeste incidenten van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag uitgaan van een partner of een ex-partner. Dit betekent dat het vaak een kwestie is van relaties en machtsverhoudingen. Het CBS wil met dit onderzoek inzicht krijgen in de patronen van plegerschap en de omstandigheden waarin dergelijke gedragingen voorkomen. Dit kan helpen bij het ontwikkelen van preventieprogramma’s en interventiebeleid om slachtoffers beter te ondersteunen en plegers verantwoordelijk te houden.
Gevolgen voor de slachtoffers
Een belangrijk aspect van het onderzoek is het onderzoeken van de gevolgen die slachtoffers ervaren als gevolg van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het CBS wil weten hoe dergelijke ervaringen de levenskwaliteit van de slachtoffers beïnvloeden, of ze psychische problemen ervaren, en of ze hulp hebben gekregen of nog steeds hulp nodig hebben.
Het onderzoek toont aan dat slachtoffers vaak psychische gevolgen ervaren, zoals angst, depressie en posttraumatische stress. Buiten de psychische gevolgen kan huiselijk geweld ook leiden tot fysieke letsel, financiële problemen en een verlies van leefbaarheid. Het CBS wil met deze gegevens een duidelijk beeld krijgen van de impact van dergelijke ervaringen op de slachtoffers, zodat de samenleving en de overheid beter begrijpen wat er nodig is om slachtoffers te ondersteunen.
Communicatie over ervaringen van slachtoffers
Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is het onderzoeken van of en met wie slachtoffers over hun ervaringen hebben gesproken. Het CBS wil weten of slachtoffers contact hebben opgenomen met familie, vrienden, professionals of andere betrouwbare personen. Het doel is om inzicht te krijgen in de mate waarin slachtoffers hulp hebben gekregen en hoe ze hun ervaringen met anderen delen.
Het onderzoek toont aan dat niet alle slachtoffers hun ervaringen met anderen delen. Sommige slachtoffers voelen zich schuldig of schamen zich voor hun ervaringen. Anderen zijn bang voor represailles of hebben het gevoel dat ze niet geloofd zullen worden. Het CBS wil met deze informatie inzicht krijgen in de barrières die slachtoffers tegenkomen bij het delen van hun ervaringen en hoe deze barrières kunnen worden verminderd.
Conclusie
Het CBS heeft in 2024 de derde meting van de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Grensoverschrijdend Gedrag uitgevoerd. Het doel van het onderzoek is om inzicht te krijgen in de prevalentie van slachtofferschap van huiselijk geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag in de Nederlandse samenleving. Het onderzoek richt zich op verschillende vormen van geweld en grensoverschrijdend gedrag, waaronder psychisch en fysiek geweld in huiselijke kring, stalking door ex-partner, offline en online seksuele intimidatie en fysiek seksueel geweld.
Daarnaast wordt gekeken naar wie de plegers zijn, welke gevolgen de slachtoffers ervaren of ervaren hebben, en of en met wie de slachtoffers over hun ervaringen hebben gesproken. Het doel is om een duidelijk beeld te krijgen van de huidige situatie in Nederland en eventuele ontwikkelingen ten opzichte van eerdere jaren. De resultaten van het onderzoek zijn belangrijk voor het ontwikkelen van beleid en maatregelen om dergelijke gedragingen te voorkomen en slachtoffers beter te ondersteunen.