Nederlandse Natuurgebieden in de Spotlight: Ranglijst en Inzichten uit de 2016 Verkiezing
juli 19, 2025
De Nederlandse misdaadfilm De Bende van Oss, geregisseerd door André van Duren in 2011, is een productie die zich ontleent aan reële gebeurtenissen en historische achtergronden. De film speelt zich af in de jaren 30, in het Brabantse dorp Oss en zijn omgeving. In deze film worden thema's als corruptie, prostitutie, geweld en misdaad onder de loep genomen, met een sterke focus op de rol van vrouwen in een maatschappij die nog steeds sterk gecodeerd is.
Hoewel de film losjes gebaseerd is op de historische Bende van Oss, een echte misdaadorganisatie uit die tijd, worden de verhalen en personages vrij sterk verwerkt in een fictieve context. De film biedt een realistische, vaak donkere, maar ook visueel indrukwekkende weergave van die tijd. Het is een productie die, volgens bezoekers en beoordelaars, behoorlijk goed is geacteerd en waarin een sterke sfeer van de jaren 30 is gecreëerd.
Ondanks kritiek op bepaalde aspecten van de film, zoals het voornaamste verhaal dat niet altijd spannend genoeg is en sommige acteurs die moeilijk verstaanbaar zijn door het accent, blijft De Bende van Oss een interessant stuk Nederlandse cinema. In deze tekst wordt de film in detail besproken, inclusief haar historische en geografische context, haar productie, acteurwerk en kritische reacties.
Historische en geografische context
De film De Bende van Oss speelt zich af in de jaren 30, in een Brabantse omgeving waar de stad Oss centraal staat. Oss is een stad in de provincie Noord-Brabant, gelegen in het zuiden van Nederland. In die tijd had Oss, net als veel andere steden in Nederland, een sociale omgeving die gevoelig was voor corruptie, prostitutie en andere vormen van misdaad. De bende die in de film centraal staat, is gebaseerd op reële gebeurtenissen uit die periode, hoewel de film vrij veel creatieve vrijheid heeft genomen.
De film gebruikt het Brabantse karakter als een essentieel onderdeel van de sfeer. De dialecten en de manier waarop mensen praten in de film zijn onderdeel van deze sfeer. Volgens enkele bezoekers is het accent soms zo krachtig dat het moeilijk te verstaan is. Echter, anderen menen dat het accent een waardevolle bijdrage levert aan het authentieke karakter van de film.
De film speelt zich voornamelijk af in Oss en de omgeving, maar ook andere locaties in Noord-Brabant werden gebruikt voor de opnames. Het stadje Ravenstein bijvoorbeeld, met zijn rijksmonumenten en oude gebouwen, is gebruikt als decor. Ook het oude ziekenhuis Johannes de Deo in Papenhulst en het voormalige Huis van Bewaring in Den Bosch zijn locaties geweest. Café Van Heesch, een belangrijke locatie in de film, werd opgebouwd in een grote loods op Vliegbasis Valkenburg. Molenstraat 59 in Oss is een locatie waarin de corrupte verzekeringsagent Harry den Brok woont.
Een andere locatie die is gebruikt voor de film is het Zuid-Hollandse Goedereede, op het eiland Goeree-Overflakkee. Deze locatie werd gekozen omdat het stadje er nog uitziet als de vissersplaatsjes van het begin van de twintigste eeuw. De rijksmonumentale huizen en schuren aan de Markt, Noordzijde Haven, Pieterstraat en Achterstraat fungeerden als decor. De hele crew verbleef langere tijd in het stadje, waardoor ook veel inwoners in de film konden figureren. Het was voor de lokale bevolking, die sterk christelijk was en weinig positief stond tegenover film en televisie, een belangrijke afspraak dat er niet op zondag gedraaid mocht worden.
Verhaallijn en hoofdpersonages
Het verhaal van De Bende van Oss draait om Johanna van Heesch, gespeeld door Sylvia Hoeks. Ze probeert te ontsnappen aan de misdaad die haar omringt. Haar echtgenoot Ties, gespeeld door Frank Lammers, valt terug in zijn oude gedrag na zijn vrijlating uit de gevangenis. Hoe harder Johanna probeert te ontsnappen, hoe dieper ze wegzakt in de wereld van prostitutie, oplichting, doodslag en moord.
Andere belangrijke personages in de film zijn Harry den Brok, een corrupte verzekeringsagent die ook lid is van de bende, en Sal Hedeman, een andere bendeleden. De film bevat een aantal andere acteurs en actrices, waaronder Benja Bruijning en Matthias Schoenaerts, die met hun prestaties het verhaal versterken.
De film is van het genre misdaad en drama, met een speelduur van 111 minuten. De film is op 29 september 2011 uitgebracht en is momenteel beschikbaar via bepaalde streamingdiensten zoals Pathé Thuis, NPO Start en NLZIET, maar niet via Netflix of Amazon Prime.
Acteerwerk en kritische reacties
Volgens de kritiek en bezoekers is het acteerwerk in De Bende van Oss vrij goed. Sylvia Hoeks speelt Johanna van Heesch met kracht en emotionele diepgte. Ook Frank Lammers en Marcel Musters leveren sterke prestaties. Theo Maassen, die corrupte politieagent Van Schijndel speelt, wordt vooral geprezen voor zijn karakterisering. De film heeft een IMDb-beoordeling van 6,4 op basis van 3.116 beoordelingen.
Toch zijn er ook kritieken. Sommige bezoekers vinden het verhaal niet altijd spannend genoeg en merken dat het verloop soms wat traag is. Ook wordt er kritiek geleverd op het accent en het feit dat sommige acteurs moeilijk te verstaan zijn. Eén bezoeker spreekt over de film als "ruw, bot en grof" en beschrijft het als "uitgesproken vrouwonvriendelijk en seksistisch". Echter, andere bezoekers zijn positief: "Een goeie film, cast en mooi decor. De film boeide mij van begin tot het eind."
De film bevat ook een aantal visuele elementen die het verhaal ondersteunen. De oude fabrieken, arbeidershuisjes en de mist in het bos zijn visueel indrukwekkend en bijdragen aan het historische karakter van de film.
Productie en sfeer
De productie van De Bende van Oss is gemaakt met een duidelijke focus op historische accuraatheid en atmosfeer. De film wil de sfeer van de jaren 30 in Brabant en andere delen van Nederland weergeven, inclusief de maatschappelijke problemen en de rol van vrouwen. De film is ook een productie die zich richt op de NSB (Nederlandsche SS) en de prelude van de Tweede Wereldoorlog, die al in het gevoel van de mensen van de tijd aanwezig was.
De film is ook een productie die zich richt op de rol van de Marechaussee en andere instellingen in de jaren 30. Deze elementen zijn volgens enkele bezoekers belangrijk voor het begrijpen van de context van de bende en de maatschappelijke omstandigheden van die tijd.
Hoewel de film niet volledig geloofwaardig is qua historische accuraatheid, wordt het als een vermakelijke en redelijke film beschouwd. De film heeft volgens bezoekers een "goede verhaal", "goede karakters" en "puik verhaal".
Cultuur en filmclub Oss
Oss is niet alleen bekend om de bende uit de jaren 30, maar ook om zijn rijke culturele geschiedenis. De Filmliga Oss, de grootste filmclub van Nederland, werd opgericht in 1968. De club bestaat op 19 maart 55 jaar en wil dit jubileum vieren. In januari 1968 kwamen een aantal filmliefhebbers bij elkaar in café Bellevue voor de oprichtingsvergadering van de filmclub. Het doel van de oprichters was het maandelijks vertonen van films op niveau, films met artistieke kwaliteit die in het circuit voor het grote publiek nauwelijks aan bod kwamen.
De Filmliga Oss is een club die nog steeds actief is en waarin films worden vertoond die vaak niet in de bioscopen te zien zijn. De filmkeuzecommissie selecteert de films op basis van artistieke kwaliteit, en leden van de film geven na de voorstelling hun waardering voor een film door middel van een keuzestrookje. Deze procedure geeft een indicatie voor de keuzes van toekomstige films.
De Filmliga Oss is een organisatie die een belangrijke bijdrage levert aan de culturele levens van Oss en omgeving. De filmclub is een symbool voor de passie voor film en kunst in Brabant en is een van de oudste filmclubs van Nederland.
Conclusie
De Bende van Oss is een Nederlandse misdaadfilm die zich afspeelt in de jaren 30 en gebaseerd is op reële gebeurtenissen. De film is een productie die een sterke focus heeft op de sfeer van die tijd, met een duidelijke aandacht voor de rol van vrouwen en de maatschappelijke problemen van die periode. De film is visueel indrukwekkend en bevat een aantal sterke acteurs en actrices, vooral Sylvia Hoeks en Frank Lammers.
Hoewel de film kritiek ondergaat op bepaalde aspecten, zoals het verhaal en het accent, blijft het een interessante productie die een waardevolle bijdrage levert aan de Nederlandse cinema. De film is ook een productie die zich richt op historische en culturele contexten, en die in combinatie met de rijke culturele geschiedenis van Oss een waardevolle plek inneemt in de Nederlandse filmgeschiedenis.