Een toegewijde Nederlandstalige gids voor Jordanië: De perfecte begeleider bij een onvergetelijke reis
juli 17, 2025
Het leren en behouden van de moedertaal speelt een essentiële rol bij het opgroeien van kinderen, vooral in tijden van globalisatie en internationale mobiliteit. Voor Nederlandse families die tijdelijk of permanent in het buitenland gaan wonen, is het van groot belang om de moedertaal – in dit geval het Nederlands – behouden en verder te ontwikkelen. Taal is meer dan communicatie; het is een sleutel tot identiteit, culturele verbinding en cognitieve ontwikkeling. In dit artikel bekijken we hoe ouders en opvoeders ervoor kunnen zorgen dat kinderen hun moedertaal behouden in een vreemd land, welke educatieve opties beschikbaar zijn en waarom meertaligheid een meerwaarde is.
De rol van de moedertaal in de opvoeding
Taal is een fundamentaal onderdeel van de identiteit van een kind. Het Nederlands is niet alleen de taal waarin kinderen hun emoties, gedachten en kennis kunnen uiten, maar het is ook de taal van de familiegeschiedenis, traditie en culturele waarden. Voor kinderen die in het buitenland opgroeien, is het Nederlands vaak de eerste taal die ze leren. In het begin is dit voldoende om de taal aan te houden, maar zodra kinderen naar school gaan, wordt de schooltaal dominant en neemt de aandacht voor de moedertaal af.
Voor jonge kinderen is het voldoende om thuis Nederlandse taal te horen, Nederlandse boeken te lezen of Nederlandse televisie te kijken. Echter, zodra ze in het onderwijs zitten, leren ze vooral in de taal van het land waar ze wonen. De schooltaal is vaak gekoppeld aan abstracte onderwerpen zoals geschiedenis, biologie en wiskunde, wat het onderhouden van de moedertaal extra belangrijk maakt. Het is aan te raden om extra aandacht te besteden aan de moedertaal, bijvoorbeeld via aanvullend onderwijs, afstandsonderwijs of via contact met Nederlandse familie en vrienden.
Moedertaalonderwijs in het buitenland
Er zijn meerdere manieren om de moedertaal van kinderen in het buitenland aan te houden of verder te ontwikkelen. Een van de meest gebruikte opties is afstandsonderwijs. Dit biedt kinderen de mogelijkheid om het Nederlands op niveau te blijven beheersen, terwijl ze tegelijkertijd hun onderwijs volgen in het land waar ze wonen. De Wereldschool en andere instellingen bieden Nederlandse les op afstand aan kinderen die in het buitenland verblijven. Dit onderwijs is ontworpen om te voldoen aan de doelen van het Nederlandse onderwijssysteem en kan een waardevolle aanvulling zijn op het lokale of internationale onderwijs.
Daarnaast zijn er volledig Nederlandse scholen in het buitenland die hetzelfde leerplan aanbieden als scholen in Nederland. Voor ouders die willen dat hun kinderen op dezelfde manier leren als in Nederland, is dit een sterke keuze. Deze scholen zijn vaak bedoeld voor internationale gemeenschappen en zijn goed georganiseerd voor kinderen die tijdelijk of permanent in het buitenland verblijven.
Internationale en Europese scholen
Voor gezinnen die vaak verhuizen of verwachten dat ze binnenkort weer naar een ander land zullen verhuizen, is een internationale school vaak de meest praktische keuze. Internationale scholen bieden vaak een internationaal leerplan of een leerplan uit het land van herkomst. De meeste van deze scholen zijn Engelstalig, wat de voertaal is op veel internationale scholen. Toch is het belangrijk om te zorgen dat de moedertaal – in dit geval het Nederlands – behouden wordt.
Europese scholen zijn een andere optie en bieden meertalig onderwijs. Naast de moedertaal volgen leerlingen ook lessen in een tweede en zelfs derde taal. Veel Europese scholen hebben een Nederlandse sectie, wat betekent dat kinderen hier het Nederlands als moedertaal kunnen behouden, terwijl ze tegelijkertijd ook andere talen leren. Deze scholen zijn vaak bedoeld voor kinderen van internationale gezinnen en bieden een gestructureerd onderwijssysteem.
Nederlandse taal en cultuurscholen
Naast scholen bieden Nederlandse taal- en cultuurscholen een manier om kinderen in het buitenland beter te laten begrijpen van de Nederlandse cultuur en taal. Deze scholen bieden vaak cursussen in het Nederlands en organiseren activiteiten die gerelateerd zijn aan Nederlandse tradities en feestdagen. Voor kinderen die in het buitenland wonen, is dit een uitstekende manier om in contact te blijven met de Nederlandse cultuur en te leren over de geschiedenis en tradities van hun land van herkomst.
Afstandsonderwijs kan ook een rol spelen in het behouden van de moedertaal. Ouders kunnen bijvoorbeeld kiezen voor afstandsonderwijs via de Wereldschool of andere platforms, die specifiek gericht zijn op Nederlandstalig onderwijs voor kinderen in het buitenland. Dit soort onderwijs helpt kinderen om hun taalvaardigheden op niveau te houden, ongeacht waar ze wonen.
De voordelen van meertaligheid
Meertaligheid heeft vele voordelen, zowel op cognitief als sociaal vlak. Kinderen die meertalig opgroeien, zijn vaak beter in staat tot abstract denken en probleemoplossing. Ze kunnen zich gemakkelijker aanpassen aan nieuwe situaties en hebben vaak meer zelfvertrouwen in hun communicatie. Daarnaast helpt meertaligheid bij het ontwikkelen van een sterke culturele identiteit. Kinderen die meerdere talen beheersen, hebben een breder perspectief op de wereld en zijn vaak meer open voor andere culturen.
Het goed beheersen van de moedertaal is ook van groot belang voor het leren van een tweede taal. Wanneer kinderen hun moedertaal goed beheersen, leren ze nieuwe talen vaak sneller en begrijpen ze de structuur en grammatica van die talen beter. Dit maakt het leren van een nieuwe taal minder stressvol en effectiever.
Het belang van ondersteuning en samenwerking
Het behouden van de moedertaal vereist een samenwerking tussen ouders, opvoeders en eventueel ook de school. Ouders kunnen bijvoorbeeld kiezen om in het Nederlands met hun kinderen te spreken, Nederlandse boeken te lezen of Nederlandse media te gebruiken. Het is ook belangrijk om contact te blijven met Nederlandse familie en vrienden, bijvoorbeeld via videogesprekken of bezoeken. Deze actieve inspanningen helpen kinderen om hun moedertaal te behouden en verder te ontwikkelen.
Ouders kunnen ook aandacht besteden aan het aanvullende onderwijs in het Nederlands, bijvoorbeeld via de Wereldschool of andere afstandsonderwijsinstellingen. Deze instellingen bieden cursussen in het Nederlands en helpen kinderen om hun taalvaardigheden op niveau te houden. Daarnaast is het aan te raden om regelmatig contact te houden met andere Nederlandse gezinnen in het buitenland, zodat kinderen in contact blijven met andere Nederlandstalige kinderen.
De rol van scholen en onderwijssystemen
Het onderwijssysteem van het land waar kinderen wonen speelt ook een rol in het behouden van de moedertaal. In sommige landen is het aanvullend moedertaalonderwijs onderdeel van het reguliere onderwijs, terwijl in andere landen dit minder het geval is. Ouders kunnen in overleg treden met de school om te kijken of er mogelijkheden zijn voor het behouden van de moedertaal. In sommige gevallen is het mogelijk om een extra les in de moedertaal te volgen of een cursus in het Nederlands te volgen naast het reguliere onderwijs.
In het kader van internationale scholen is het aan te raden om een school te kiezen die aandacht besteedt aan meertaligheid. Veel internationale scholen bieden cursussen in meerdere talen en helpen kinderen om meertalig op te groeien. Voor ouders die willen dat hun kinderen hun moedertaal behouden, is het belangrijk om een school te kiezen die dit ondersteunt.
Het behouden van taal en cultuur in tijden van verandering
In een wereld waarin de grenzen vervaagd zijn en internationale bewegingen gemeenschappelijk zijn, is het belang van het behouden van de moedertaal en culturele identiteit groter dan ooit. Voor Nederlandse kinderen die in het buitenland opgroeien, is het Nederlands niet alleen een taal, maar ook een deur naar hun wortels en culturele erfenis. Het behouden van deze taal helpt kinderen om zich verbonden te voelen met hun herkomst en helpt hen om zich te ontwikkelen tot wereldburgers die hun identiteit behouden.
Het is belangrijk dat ouders en opvoeders actief aandacht besteden aan het behouden van de moedertaal, zowel via onderwijs als via dagelijks gebruik in het gezin. Dit helpt kinderen om hun moedertaal te behouden en te versterken, terwijl ze tegelijkertijd ook de taal van het land waar ze wonen leren. Deze meertalige aanpak is niet alleen van meerwaarde op cognitief en sociaal vlak, maar helpt ook bij het ontwikkelen van een sterke culturele identiteit.
Conclusie
Het behouden van de moedertaal is van groot belang voor Nederlandse kinderen die in het buitenland opgroeien. Taal is niet alleen een middel van communicatie, maar ook een sleutel tot identiteit en culturele verbinding. Het Nederlands is vaak de eerste taal die kinderen leren en blijft een belangrijke rol spelen in hun opvoeding en onderwijs. Het is aan te raden om extra aandacht te besteden aan het behouden van de moedertaal via onderwijs, afstandsonderwijs, Nederlandstalige media en gezinsinteracties.
Er zijn meerdere educatieve opties beschikbaar voor ouders die willen dat hun kinderen hun moedertaal behouden, zoals Nederlandse scholen in het buitenland, afstandsonderwijs, internationale scholen en Europese scholen. Deze opties bieden kinderen de mogelijkheid om hun taalvaardigheden op niveau te houden, terwijl ze tegelijkertijd ook de taal van het land waar ze wonen leren. Het behouden van de moedertaal helpt kinderen om zich verbonden te voelen met hun wortels en helpt hen om zich te ontwikkelen tot wereldburgers die meertalig en meercultureel zijn.
In een wereld waarin het verhuizen naar andere landen steeds vaker voorkomt, is het belang van het behouden van de moedertaal groter dan ooit. Het Nederlands is een waardevolle taal die helpt bij het ontwikkelen van een sterke culturele identiteit en helpt kinderen om zich beter aan te passen aan nieuwe situaties. Ouders en opvoeders kunnen actief aandacht besteden aan het behouden van de moedertaal via onderwijs, gezinsinteracties en contact met andere Nederlandstalige gezinnen.