Nederlandse architecten en hun droom over een Italiaans dorp
juli 17, 2025
De wens om in harmonie met de natuur te wonen, duurzaam te leven en een gemeenschap te bouwen is in de huidige tijd niet ongebruikelijk. Voor velen is dat nog een droom, maar er zijn ook families die dit idee al in werkelijkheid hebben omgezet. In de afgelopen jaren zijn er meerdere Nederlandse families en stelletjes geweest die verlaten dorpen in Spanje hebben gekocht, met de ambitie deze tot bloeiende duurzame gemeenschappen te herstellen. Deze initiatieven zijn niet enkel bedoeld om een toekomst voor zichzelf te creëren, maar ook om een positieve impact te hebben op het milieu en de lokaal rurale economie in Spanje.
Dorpen als Sierra Estronad in Aragón en Bárcena de Bureba in Burgos zijn duidelijke voorbeelden van hoe mensen met passie, creativiteit en duurzaamheid een verlaten stukje land tot leven kunnen brengen. Deze dorpen zijn verlaten geraakt na de stedelijke migratie van jonge generaties, maar nu zien ze nieuwe bewoners aankomen die bereid zijn om hier een zelfvoorzienende leefwereld op te bouwen.
In deze bijdrage wordt ingegaan op de motivatie achter dergelijke projecten, de uitdagingen bij het kopen en verbouwen van een verlaten dorp, en de toekomstplannen die deze Nederlandse families ontwikkelen. Bovendien wordt ingegaan op de rol van deze initiatieven in de bredere context van duurzaam wonen en regionale ontwikkeling.
Voor veel Nederlanders is het kopen van een verlaten dorp in Spanje niet zomaar een investering, maar eerder een manier om hun ideale levensstijl te verwezenlijken. Zoals vermeld in de bronnen, zijn deze initiatieven vaak geïnspireerd door een visie op duurzaamheid, zelfvoorzienend wonen en het herstellen van cultureel erfgoed. In het geval van het echtpaar Maaike Geurts en Tibor Strausz, bijvoorbeeld, is het idee van een duurzaam voedselbos centraal. Ze wilden iets doen aan de voedselproductie en tegelijkertijd een leefomgeving creëren die volledig in balans is met de natuur.
De motivatie die uit de bronnen naar voren komt, is vaak gericht op de toekomst: een toekomst waarin mensen niet langer afhankelijk zijn van centrale energiebronnen, waarin water en voedsel op een ecologische manier worden geproduceerd, en waarin gemeenschappen zichzelf kunnen voorzien in basisbehoeften. Dit soort projecten zijn dus niet alleen gericht op wonen, maar ook op het ontwikkelen van een leefgemeenschap die los staat van conventionele maatschappelijke structuren.
De keuze voor een specifiek dorp in Spanje is niet willekeurig. Zowel Maaike en Tibor als andere Nederlandse families die verlaten dorpen hebben gekocht, leggen in de bronnen uit dat de locatie en de beschikbare ruimte belangrijk zijn. In Nederland is het vaak moeilijk om grote projecten van deze aard te realiseren vanwege de dichte bebouwing en de strikte regelgeving. In Spanje daarentegen is het mogelijk om een verlaten dorp aan te schaffen dat uit duizenden dorpen bestaat die leeg staan.
Barcena de Bureba en Sierra Estronad zijn beide gelegen in regio’s waar relatief weinig bebouwing is en waar er nog vrij ruimte is voor het opbouwen van een zelfstandige gemeenschap. Het kopen van zo’n dorp vereist echter niet alleen een duidelijke visie, maar ook een goed begrip van de lokale regelgeving, de juridische aspecten van de eigendom en de mogelijkheden voor herbeleiding van oude gebouwen.
Het kopen van een dorp is slechts de eerste stap. Het herbeleiden van een verlaten dorp brengt tal van uitdagingen met zich mee. In de bronnen wordt vermeld dat het niet simpel is om in Spanje grond of gebouwen aan te schaffen. Er is geen directe vergelijking met Nederlandse makelaarsportalen, zoals Funda, waardoor het proces vaak ingewikkelder is. Daarnaast moet men rekening houden met de historie van het dorp en de lokale regelgeving rondom de sloop of herbeleiding van oude huizen.
Bijvoorbeeld, in het geval van Sierra Estronad, is het dorp al jaren verlaten en in verval. Het herstel van de gebouwen en de infrastructuur vereist veel tijd en inzet. Daarnaast moet men ook denken aan de aansluiting op elektriciteit, drinkwater en internet, die in deze afgelegen gebieden vaak niet standaard beschikbaar zijn.
Een ander aspect is het sociale klimaat. Hoewel de dorpen verlaten zijn, is er vaak nog een lokale gemeenschap die leeft in de regio. Het opbouwen van een nieuw dorp vraagt om een goede relatie met de omliggende dorpen en de lokale bevolking. In veel gevallen wordt er zelfs gesproken over samenwerking met lokale partijen, zoals boeren of ambtenaren, om het project zinvol in te passen in de regionale context.
Een van de kernaspecten van deze projecten is duurzaamheid. De dorpjes in kwestie worden niet alleen opgeknapt, maar worden ook omgevormd tot zelfvoorzienende gemeenschappen. Dit betekent dat de bewoners ervoor zorgen dat ze hun eigen energie, water en voedsel kunnen produceren. In het geval van Maaike en Tibor is de ambitie om een voedselbos aan te leggen dat zowel lekkere groenten als hout levert. In andere dorpen worden zonnepanelen geïnstalleerd, waterzuiveringssystemen aangelegd en zelfs bierbrouwerijen opgestart.
Deze duurzame aanpak is niet alleen bedoeld om het milieu te beschermen, maar ook om de afhankelijkheid van buitenlandse energiebronnen en voedselimport te verminderen. Het idee is om een leefgemeenschap te creëren die in balans staat met de natuur en waarin mensen hun eigen middelen kunnen beheren. Dit brengt ook voordelen met zich mee voor de lokaal economie, want met zulke initiatieven worden er nieuwe banen gecreëerd en worden er lokale producten verkocht.
Een belangrijk kenmerk van deze initiatieven is de openheid voor nieuwe bewoners. In plaats van alleen het dorp zelf op te knappen, nodigen de initiatiefnemers ook anderen uit om mee te doen. Zoals vermeld in de bronnen, is het mogelijk om in Sierra Estronad een huis te huren voor een periode van 30 jaar. Het idee is dat de nieuwe bewoners zelf verantwoordelijk zijn voor de renovatie en de ontwikiezing van hun eigen woning, maar tegelijkertijd ook bijdragen aan de groei van het dorp als geheel.
Deze open benadering draagt bij aan de vorming van een echte gemeenschap. In plaats van dat mensen alleen hun eigen woning en hun eigen projecten hebben, werken ze samen om het dorp tot leven te brengen. Dit creëert een gevoel van saamhorigheid en verantwoordelijkheid, wat essentieel is voor het gelukkig wonen in dergelijke leefomgevingen.
De invloed van Nederlandse families op het herstel van dorpen in Spanje is op meerdere manieren merkbaar. Enerzijds brengen zij een nieuwe visie en een duurzame leefstijl mee, die vaak in contrast staat met de klassieke Europese manier van wonen. Anderzijds brengen zij ook energie en creativiteit mee die essentieel zijn voor het herleven van verlaten dorpen.
Deze initiatieven dragen niet alleen bij aan de regionale ontwikkeling in Spanje, maar ook aan het behoud van cultureel erfgoed. Veel van deze dorpen zijn namelijk historisch van betekenis en hebben een rijke architectonische erfgood. Het herstellen van deze dorpen betekent dus ook het behouden van een stukje geschiedenis dat anders zou zijn verloren gegaan.
Bovendien werken deze initiatieven vaak in samenwerking met lokale partijen, zoals ambtenaren, boeren en ambassadeurs van duurzaamheid. Dit zorgt voor een bredere impact dan alleen het herstellen van een dorp. Door te investeren in duurzaamheid, ecologie en gemeenschapsvorming, creëren deze initiatieven een toekomstwaardig model voor wonen dat ook elders in Europa kan worden nagevolgd.
Het kopen en herbeleiden van verlaten dorpen in Spanje door Nederlandse families is een interessant en innovatief fenomeen. Deze initiatieven zijn niet alleen gericht op het creëren van een ideale leefomgeving, maar ook op het verbeteren van het milieu, het behouden van cultureel erfgoed en het stimuleren van duurzaamheid. Het is duidelijk dat deze projecten worden gedreven door een sterke visie en een diepe overtuiging in de toekomst van een zelfvoorzienende leefgemeenschap.
Hoewel het kopen en herbeleiden van een dorp complex is, is het wel mogelijk met passie, samenwerking en een duidelijke strategie. De ervaringen van families zoals Maaike en Tibor tonen aan dat dergelijke projecten niet alleen realistisch zijn, maar ook een positieve impact kunnen hebben op zowel de bewoners als de regio.