Fietsen over de Nederlandse bergen: een klimafstand op eigen bodem
juli 17, 2025
Lezerstips vormen een belangrijk onderdeel van de journalistiek. Zij kunnen nieuwe verhalen op gang brengen, onderzoeken stimuleren en de kwaliteit van de media verhogen. Het Nederlands Dagblad (ND), net als andere kranten in Nederland, ontvangt regelmatig tips van lezers die mogelijk interessante onderwerpen bevatten. Maar niet elke tip leidt tot een publicatie. Wat gebeurt er met lezerstips die niet direct passen bij de focus of het bereik van het ND? En hoe wordt beoordeeld of een tip bruikbaar is? Dit artikel onderzoekt op basis van de beschikbare informatie hoe het ND omgaat met lezerstips, welke criteria worden gehanteerd en wat er gebeurt met tips die niet in de directe publicatie kunnen resulteren.
De informatie is gebaseerd op openbaar verkrijgbare bronnen en gesprekken met redacteuren van het ND en andere media. De nadruk ligt op hoe lezerstips worden ontvangen, beoordeeld en eventueel worden doorgestuurd naar andere kranten of mediakanalen die er meer aandacht aan kunnen besteden.
Hoe worden lezerstips ontvangen?
Het ND ontvangt dagelijks een aantal lezerstips, zowel via e-mail, WhatsApp, als soms zelfs op een offline manier. Volgens adjunct-hoofdredacteur Daniël Gillissen komt het ND dagelijks met één bruikbare tip in contact. Deze tips kunnen variëren van suggesties voor onderwerpen tot daadwerkelijke onderzoeksvragen die tot een grote publicatie kunnen leiden. Het ND houdt hierbij rekening met de identiteit en het bereik van het blad.
Een lezerstip is voor het ND kansrijk als het niet alleen interessant is, maar ook past binnen de doelgroep en het geografische bereik van het blad. Als het ND bijvoorbeeld een tip ontvangt over een lokale situatie in Drenthe die voor het ND te ver weg of te klein is, kan het ND kiezen om die tip niet verder te verwerken. In dergelijke gevallen adviseren de redacteuren de tipgever om contact op te nemen met een andere krant die beter aansluit bij de thema’s of de locatie.
Criteria voor het beoordelen van lezerstips
Het ND gebruikt duidelijke criteria bij het beoordelen van lezerstips. Volgens Gillissen worden twee belangrijke vragen gesteld: is het inhoudelijk kansrijk, en past het bij de identiteit van het ND? Als een tip bijvoorbeeld betrekking heeft op een lokale kwestie die maatschappelijk belang heeft, maar niet voldoet aan het bereik of de doelgroep van het ND, kan het ND kiezen om de tip niet verder te verwerken. In dergelijke gevallen wordt de tipgever vaak aangeraden om contact op te nemen met een ander medium dat beter aansluit bij het onderwerp.
Een voorbeeld dat in de bronnen genoemd wordt, is een tip over de integriteit van een lokale politicus in Drenthe. Voor het ND was deze kwestie te ver weg en niet groot genoeg om direct verder te verwerken. Toch werd de tipgever aangeraden om contact op te nemen met een andere krant die beter aansluit bij dat onderwerp.
Doorverwijzen van tips naar andere kranten
Als een lezerstip niet passend is voor het ND, kan het ND kiezen om de tip of de tipgever te doorverwijzen naar een ander medium. Deze praktijk is in de beschikbare informatie genoemd en lijkt te gebeuren op basis van informele netwerken. Als een redacteur bijvoorbeeld een collega kent bij een andere krant die interesse heeft in een bepaald onderwerp, kan de tip snel doorgestuurd worden.
In de praktijk is het echter niet altijd mogelijk om direct contact op te nemen met de juiste krant of redacteur. Daarom wordt in de bronnen gesuggereerd dat een gestructureerd systeem, bijvoorbeeld een overzicht van lokale onderzoeksjournalisten per krant met hun contactgegevens, handig zou kunnen zijn. Dit zou ervoor zorgen dat tips sneller en efficiënter kunnen worden doorgestuurd naar de krant of redacteur die er het meest aansluit bij.
De rol van informele netwerken
Hoewel informele netwerken een belangrijke rol spelen in het doorverwijzen van tips, is het in de praktijk niet altijd mogelijk om een gestructureerd systeem op te zetten. In de beschikbare informatie wordt duidelijk dat veel regionale kranten, ook al behoren ze tot hetzelfde concern als het ND (DPG), toch aparte kranten zijn en dat er sprake is van concurrentie. Dit maakt het lastig om een breed toepasbaar systeem te ontwikkelen.
Toch zijn er voorbeelden van samenwerking tussen kranten. Het ND heeft bijvoorbeeld samen gewerkt met andere kranten binnen het Mediahuis, zoals NRC en De Telegraaf. In zo’n geval kan informatie van het ND bijdragen aan een groter onderzoek dat door een andere krant wordt uitgevoerd.
De Open Redactie: een initiatief om patronen in verhalen te ontdekken
Niet alle tips worden direct verwerkt tot een publicatie. Sommige tips worden gebruikt als onderdeel van bredere thema’s of onderzoeken. Het ND en andere kranten, zoals de Volkskrant, hebben initiatieven opgezet om lezers beter te betrekken bij de journalistiek. Een voorbeeld is de zogenaamde "Open Redactie", een initiatief van de Volkskrant. Hierbij worden lezers aangemeld en krijgen ze maandelijks gerichte vragen om inzicht te krijgen in wat ze missen in de berichtgeving of wat ze belangrijk vinden.
Hoewel deze aanpak niet zozeer is gericht op tips, kan het toch tot interessante patronen leiden die de redactie op het spoor kunnen zetten van een misstand of een verhaal dat verdieping verdient. Deze methode kan dus een aanvulling zijn op de traditionele manier van werken met lezerstips.
Offline benadering van de redactie
Niet alle tips worden via digitale kanaal ontvangen. Het ND en andere kranten ontvangen regelmatig tips van lezers die fysiek bij de redactie langsgaan. Bijvoorbeeld de redactie van het Noordhollands Dagblad in Alkmaar, Schagen en Den Helder is gevestigd in het centrum van de stad en wordt regelmatig bezocht door lezers die een tip willen melden. Deze benadering kan zowel lichte kwesties als serieuze onderwerpen bevatten. In sommige gevallen kan het om kleine dingen gaan, zoals een fout in het weerbericht, terwijl het in andere gevallen om een serieuze kwestie gaat die verdieping nodig heeft.
Conclusie
Lezerstips spelen een belangrijke rol in de journalistiek en kunnen leiden tot interessante verhalen en onderzoeken. Het Nederlands Dagblad ontvangt regelmatig tips van lezers, maar niet elke tip leidt direct tot een publicatie. De redactie beoordeelt elke tip op basis van relevante criteria, zoals inhoudelijke kansrijkheid en passendheid bij de identiteit van het ND. Als een tip niet passend is, kan de tip of de tipgever worden doorverwezen naar een ander medium dat beter aansluit bij het onderwerp. In de praktijk gebeurt dit vaak via informele netwerken, hoewel het wensen is om een gestructureerd systeem te ontwikkelen dat deze processen efficiënter maakt.
Naast het ontvangen van tips, zijn er ook initiatieven zoals de Open Redactie die gericht zijn op het betrekken van lezers bij de journalistiek en het ontdekken van patronen in verhalen. Deze aanpak kan aanvullend werken op de traditionele manier van werken met lezerstips. Tenslotte blijft de offline benadering van de redactie een optie voor lezers die een tip willen melden of vragen willen stellen.
De rol van lezerstips blijft dus belangrijk voor de journalistiek, en het ND speelt een actieve rol in het ontvangen, beoordelen en verwerken van deze tips.