Nederlanders sturen verlaten Spaans dorp de juiste kant op met duurzaamheid en gemeenschapsvisie
juli 17, 2025
Fietsen is in Nederland meer dan een transportmiddel – het is een cultuur. Nederlanders fietsen niet alleen veel, maar ze doen dat op een systematische en veilige manier, waardoor fietsen in het land een essentieel onderdeel is van het verkeer en het maatschappelijk leven. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de meest relevante cijfers en feiten over fietsen in Nederland, zoals het aantal fietsritten, fietspaden, fietsers, en de situatie op de drukste fietspaden. Deze informatie is belangrijk voor zowel reizigers die fietsen willen gebruiken tijdens hun verblijf in Nederland als voor wie meer wil weten over de fietscultuur in het land.
Fietsen als verkeerswijze in Nederland
In Nederland rijden de inwoners in totaal zo’n 15 miljard kilometer per jaar op de fiets. Dit komt neer op ongeveer 880 kilometer fietsen per persoon per jaar, verdeeld over ongeveer 250 tot 300 fietsritten. Met deze cijfers blijkt dat de fiets goed voor bijna een kwart van alle verplaatsingen in Nederland is. Dit maakt fietsen tot een van de belangrijkste manieren om van het ene punt naar het andere te reizen.
Deze cijfers zijn afkomstig van het Onderzoek Verplaatsingen in Nederland (OViN), dat beschikbaar is via CBS Statline. Hierdoor is het mogelijk om verder te kijken in de statistieken en meer inzicht te krijgen in verkeerspatronen in het land.
Fietsers en fietsen in Nederland
Volgens de laatste schatting van de brancheverenigingen BOVAG en RAI zijn er in Nederland ongeveer 22,8 miljoen fietsen. Met een inwonerstand van ongeveer 17,5 miljoen betekent dit dat iedere Nederlander gemiddeld ruim 1,3 fiets bezit. Dit is uniek in de wereld en toont aan hoe centraal fietsen staan in het dagelijks leven van Nederlanders.
Van deze 22,8 miljoen fietsen zijn er 1,8 miljoen elektrische fietsen. Deze fietsen, ook wel bekend als e-bikes, worden steeds vaker gebruikt en vormen een belangrijk deel van de fietscultuur. Verder zijn er ongeveer 14.000 speed pedelecs, snellere elektrische fietsen die bijvoorbeeld in stedelijke gebieden vaak gebruikt worden.
Fietspaden in Nederland
Nederland beschikt over een uitgebreid netwerk van fietspaden. Volgens de Fietsersbond zijn er 37.000 kilometer fietspad in het land. Dit is aanzienlijk meer dan eerdere schattingen. In 2009 gaf de Fietsersbond nog 29.000 kilometer fietspad aan, terwijl het CBS in 1996 zelfs 17.000 kilometer aangaf. De groei van het fietspadennet is het gevolg van een groeiende aandacht voor duurzaam fietsen en veilig fietsverkeer.
Daarnaast is er 4.700 kilometer fietsstrook op wegen. Deze cijfers zijn gelijk aan eerdere schattingen. Het feit dat de Fietsersbond Routeplanner landelijk dekkend is geworden, heeft geleid tot betrouwbaardere gegevens over fietspaden in alle provincies. Hierdoor kan er nauwkeurig worden ingeschat hoe fietsvriendelijk een gebied is.
Drukste fietspaden in Nederland
Bij de Nationale Fiets Telweek, die in 2015, 2016 en 2017 is gehouden, is onder andere het aantal fietsers op de drukste fietspaden geteld. Deze gegevens zijn ondersteund door de Fietsersbond en geven een goed beeld van de fietsdruk in Nederland.
De drukste fietspaden van het land zijn te vinden in de centra van steden zoals Utrecht, Amsterdam en Groningen. Hier zijn enkele van de meest gebruikte fietspaden:
- Smakkelaarsveld, Utrecht
- Vredenburg, Utrecht
- Jaarbeursplein, Utrecht
- De Ruiterkade, Amsterdam
- Weesperzijde, Amsterdam
- Grote Markt, Groningen
- Van Diemerbroeckstraat, Nijmegen
Deze routes worden vaak gebruikt door zowel inwoners als bezoekers. In stedelijke gebieden is het fietsverkeer vaak intens en kan het handig zijn om tijdens de drukste uren alternatieve routes te overwegen.
Fietsersnelheid in Nederland
De Nationale Fiets Telweek heeft ook gegevens verzameld over de fietsersnelheid. In 2016 lag de gemiddelde snelheid van fietsers op 15,8 kilometer per uur. In grote steden zoals Amsterdam en Utrecht fietsen mensen echter iets langzamer: 14,4 kilometer per uur in Amsterdam en 14,7 kilometer per uur in Utrecht.
Deze snelheden kunnen verschillen per provincie. In Fryslân fietsen mensen het langzaamst (15,1 km/h), terwijl in Zeeland de snelheid het hoogst ligt (16,6 km/h). Deze variaties kunnen onder meer te maken hebben met het type verkeer, het fietspadennet, en de demografie van de fietsers.
Fietsongevallen in Nederland
Hoewel fietsen in Nederland veilig is, komen er wel ongelukken voor. In 2023 kwamen er 270 fietsers om het leven in het verkeer. Daarnaast worden per jaar ongeveer 10.000 fietsers ernstig gewond, volgens schattingen van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV). Deze cijfers zijn echter moeilijk exact te bepalen, omdat niet alle ongelukken geregistreerd worden.
SWOV houdt jaarlijks rapportages bij over verkeersdoden en verkeersgewonden. Deze gegevens zijn belangrijk voor beleidsmakers en voor het opstellen van maatregelen om fietsveiligheid te verbeteren.
Fietsveiligheid en preventie
Gezien het hoge aantal fietsers en fietsritten in Nederland is fietsveiligheid een belangrijk onderwerp. De Fietsersbond biedt onder andere tips om fietsers te beschermen tegen diefstal. Deze tips zijn van toepassing op zowel inwoners als bezoekers die fietsen in het land. Voor bezoekers is het bijvoorbeeld handig om fietsen altijd op slot te zetten, en geen dure fietsen mee te nemen in stedelijke gebieden waar het risico op diefstal hoger is.
Daarnaast is het belangrijk om zich bewust te zijn van verkeersregels en te rijden op aangewezen fietspaden. Veel steden hebben specifieke fietsroutes en -signalisatie, die gericht zijn op het veilig transport van fietsers.
Fietsen als toeristische activiteit
Nederland is een populaire fietsbestemming voor toeristen. Het uitgebreide fietspadennet maakt het mogelijk om eenvoudig en efficiënt van stad naar stad te fietsen. In steden zoals Utrecht, Amsterdam en Groningen is fietsen een gewone manier om rond te komen. Toeristen kunnen eenvoudig een fiets huren of elektrische fietsen lenen via diverse huurbedrijven in de steden.
Voor bezoekers die fietsen willen gebruiken, is het verstandig om vooraf te kijken naar de fietsroutes en eventuele risico’s. Het fietsen in stedelijke gebieden kan bijvoorbeeld druk zijn, terwijl het fietsen in de regio’s vaak rustiger en mooier is. In het seizoen van voorjaar tot herfst is fietsen in Nederland een geweldige manier om de landschapsgemakken van het land te verkennen.
Fietscultuur en fietsbeleid in Nederland
De fietscultuur in Nederland is sterk verankerd in het maatschappelijke en politieke landschap. Door de jaren heen is het fietspadennet uitgebreid en is fietsen ondersteund door beleid dat gericht is op duurzaamheid en verkeersveiligheid. De overheid stimuleert fietsen door middel van investeringen in fietsinfrastructuur, fietsbeleid en educatieve campagnes.
De rol van organisaties zoals de Fietsersbond en BOVAG is hierin van groot belang. Deze organisaties verzorgen onderzoek naar fietsers, fietspaden en fietsveiligheid, en dragen bij aan beleid dat gericht is op een betere fietsomgeving in Nederland.
Conclusie
Fietsen is in Nederland meer dan een transportmiddel – het is een cultuur, een manier van leven en een belangrijk onderdeel van de verkeerscultuur. Met 22,8 miljoen fietsen, 37.000 kilometer fietspaden en 15 miljard gefietste kilometers per jaar is fietsen een essentieel onderdeel van het verkeer in Nederland. De fietsdruk is vooral hoog in steden zoals Utrecht, Amsterdam en Groningen, waar fietspaden vaak druk zijn en fietsers snelheid en veiligheid moeten combineren.
Toeristen die fietsen willen gebruiken tijdens hun verblijf in Nederland kunnen terecht op een uitgebreid fietspadennet en een verkeersomgeving die gericht is op fietsers. Of het nu gaat om het fietsen in stedelijke gebieden of door het landleven, fietsen in Nederland is een geweldige manier om het land te verkennen.