Tips voor het verbeteren van mondelinge vaardigheden in het Nederlands
juli 17, 2025
Nederland is vaak gezien als een land met een paar grote steden – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht – die samen de zogenaamde "G4" vormen. Veel aandacht gaat uit naar de Randstad en de economische dynamiek die vooral daar centraal staat. Maar wat gebeurt er als je Nederland ziet zonder zijn steden? Wat blijft er over, en hoe belangrijk zijn de steden eigenlijk voor de economie en demografie van het land?
In deze artikel zullen we onderzoeken hoe Nederland er economisch en demografisch uit zou zien zonder zijn steden. Op basis van de analyse van de economie en bevolking van de zogenaamde "Nederlandelijk" – het land zonder de vier grootste steden – en de rol van stedelijke netwerken, kunnen we een gedetailleerd beeld schetsen van de Nederlandse regio's buiten de grote steden.
Nederland: geen metropool, maar een land met groei én krimp
Nederland wordt vaak vergeleken met een metropool, maar zoals duidelijk blijkt uit verschillende analyses, is dat beeld niet helemaal juist. Nederland is geen enkele stad, maar een land met zowel groei- als krimpregio’s. In het artikel van Marco Bontje op geografie.nl wordt gesteld dat Nederland geen enkele grote, dichte metropool is, maar een land dat zowel steden als plattelandsgebieden omvat. Deze diversiteit is belangrijk om te erkennen, omdat het betekent dat het land niet alleen afhankelijk is van de grote steden.
De groei en krimp in Nederland zijn niet los van elkaar, en een toekomstvisie voor het land moet beide aspecten tegelijk in overweging nemen. Dit betekent ook dat het idee van metropoolvorming in het groeigebied, met daarnaast het vergeten van de krimpregio’s, geen duurzame oplossing is. De steden zijn belangrijk, maar ook de rest van het land speelt een essentiële rol in de economie en demografie.
De economie van Nederland zonder de G4
Als we de economie van Nederland zonder de vier grootste steden bekijken – een zogenaamde "Nederlandelijk" – dan blijkt dat het land toch nog steeds een middelgrote speler is in Europa. In de analyse van Mathijs Bouman wordt uitgelegd hoe je de economie van de G4-gebieden kunt aftrekken van die van het land als geheel.
De regio's die worden meegenomen in deze analyse zijn de zogenaamde Corop-gebieden van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Deze gebieden omvatten niet alleen de steden zelf, maar ook hun directe omgeving. Als je deze vier regio’s van de rest van Nederland aftrekt, houd je een economie over die nog steeds 12,2 miljoen inwoners telt. Ze wonen in 5,4 miljoen huizen en werken bij ruim een miljoen bedrijven. De werkgelegenheid in dit "Nederlandelijk" is 4,7 miljoen arbeidsjaren.
Het bruto binnenlands product (bbp) van deze regio bedraagt €439 miljard. Dat is bijna twee derde van het totale bbp van Nederland. Ook zonder de G4 is Nederland dus nog steeds een middelgrote speler in Europa. Het bbp van Nederlandelijk is zelfs groter dan dat van België, Polen, Finland en Portugal bij elkaar. Dit betekent dat de idee dat Nederland zonder de steden weinig voor zou stellen, een mythe is.
De rol van steden in de economie
Er is geen twijfel over dat steden belangrijk zijn voor de economie. Steden zijn centra voor innovatie, onderzoek en bedrijvigheid. Zowel in Nederland als elders ter wereld zorgen steden voor economische dynamiek. De steden in Nederland zijn een motor van welvaart, innovatie en samenwerking.
Maar het is ook belangrijk om te erkennen dat het landelijke gedeelte van Nederland ook een rol speelt. In de Achterhoek, bijvoorbeeld, vinden er moderne industriële activiteiten plaats, en in Eindhoven is er sprake van topniveau innovatie. Deze bedrijven zijn vaak gericht op de buitenlandse markt, en hun succes draagt ook bij aan de Nederlandse economie.
De regering heeft inmiddels €950 miljoen uitgetrokken om knelpunten in regio’s aan te pakken. Deze fondsen zijn bedoeld om regio’s als Eindhoven aantrekkelijker te maken voor internationaal talent. Eindhoven heeft al €170 miljoen aangevraagd uit deze pot. Dit toont aan dat het land beseft dat ook buiten de grote steden innovatie en economische groei mogelijk zijn.
Nederland: een lege stad of een dichtbevolkt land?
Hoewel Nederland een van de dichtst bevolkte landen is van Europa, is het ook mogelijk om het land te zien als een soort grote, lege stad. In de analyse van de Amerikaanse website Brilliantmaps.com wordt Nederland vergeleken met andere grote steden en stedelijke gebieden. Hieruit blijkt dat Nederland qua bevolkingsdichtheid minder is dan bijvoorbeeld het gebied rond New York, maar meer dan dat van San Francisco.
Nederland telt ongeveer 16,9 miljoen inwoners in een gebied van 41.526 km², wat leidt tot een bevolkingsdichtheid van 407,4 mensen per km². In vergelijking met andere stedelijke gebieden is dit niet het hoogst, maar het is wel indrukwekkend. De kaart die is gemaakt op het moment dat de bevolking van Nederland op 16,9 miljoen stond, laat zien dat het land toch een behoorlijke dichtheid heeft.
Deze analyse is een herinnering aan het feit dat vergelijkingen tussen landen en stedelijke gebieden niet altijd eenvoudig zijn. Nederland is een dichtbevolkt land, maar tegelijkertijd ook een land met ruimte, groen en natuur. Het is dus belangrijk om beide beelden te combineren om een compleet beeld te krijgen.
De toekomst van Nederland: een visie voor groei én krimp
De toekomstvisie voor Nederland moet rekening houden met zowel groei- als krimpregio’s. Het is niet voldoende om alleen in de grote steden te investeren en te verwachten dat de rest van het land zichzelf wel zal redden. De regio’s buiten de grote steden zijn net zo belangrijk voor de economie en het welzijn van het land.
De regering heeft al gestart met het uitkeren van fondsen om knelpunten in regio’s aan te pakken. Dit is een goede stap, maar er zijn nog steeds veel kwesties die niet volledig beantwoord zijn. Hoeveel geld is er echt nodig om regio’s als Eindhoven, de Achterhoek en andere groeigebieden aantrekkelijk te maken voor internationaal talent? En hoe kan je zorgen dat ook de krimpregio’s niet worden vergeten in deze visie?
Een visie voor het hele land moet ook rekening houden met het feit dat Nederland niet alleen afhankelijk is van de grote steden. Het landelijke gedeelte speelt een cruciale rol in de economie, en het is belangrijk dat deze regio’s ook de juiste aandacht krijgen.
Conclusie
Nederland zonder steden is nog steeds een land met een sterke economie. Zelfs zonder de vier grootste steden – Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht – is Nederland een middelgrote speler in Europa. De economie van "Nederlandelijk" is groter dan die van België en Polen bij elkaar, en het bbp is zelfs groter dan dat van Finland en Portugal.
De steden zijn belangrijk voor de economie, maar ook het landelijke gedeelte van Nederland draagt bij aan de welvaart en innovatie van het land. Het is daarom belangrijk om een toekomstvisie te ontwikkelen die zowel groei- als krimpregio’s in overweging neemt.
Bij het plannen van een reis door Nederland is het daarom ook verstandig om niet alleen de grote steden te bezoeken, maar ook de regio's daarbuiten. De Achterhoek, Eindhoven, en andere gebieden bieden unieke ervaringen en activiteiten die niet minder interessant zijn dan die in de grote steden.
Nederland is geen enkele stad, maar een land met veel regio’s, elk met hun eigen karakter en aantrekkingskracht. Deze diversiteit maakt Nederland tot een uniek en interessant land om te bezoeken en te wonen.