Nederland blijft op rijtuigje van welvaart rijden: land steeds rijker, ook in 2024

Nederland is al jaren een van de rijkste landen ter wereld. In 2024 blijkt dat de positie van het land in de EU en op wereldschaal nog steeds gunstig is. De welvaart, gemeten op meerdere manieren zoals bruto binnenlands product (BBP) per inwoner, gemiddeld netto-vermogen en consumptie per persoon, plaatst Nederland op de top tiental. De cijfers wijzen uit dat de Nederlandse economie, ondanks wereldwijde crises zoals de coronapandemie, stevig is gebleven. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de economische positie van Nederland, met aandacht voor zowel het internationale tafereel als de maatschappelijke ontwikkelingen binnen het land zelf.

Nederland op vierde plek in de wereld

In de wereldranglijst van rijkste landen staat Nederland op de vierde plaats, op basis van het gemiddelde netto-vermogen per persoon. In 2020 stelde Allianz, een Duitse verzekeraar, in hun Global Wealth Report vast dat Nederlanders inmiddels bijna 129.000 euro aan netto-vermogen per persoon hebben. Dat maakt Nederland rijker dan gemiddeld in de rest van de wereld, waar het gemiddelde netto-vermogen slechts 36.000 euro bedraagt.

De top drie wordt gevormd door de Verenigde Staten (218.000 euro), Zwitserland (212.000 euro) en Denemarken (149.000 euro). Nederland is de enige landen in de top vijf die niet uit Noord-Amerika of Scandinavie komt. De positie van Nederland is gestegen ten opzichte van vorige jaren, vooral door de coronacrisis waarin Nederlanders relatief veel gespaard hebben en pensioenfondsen goed hebben gepresteerd.

Nederland op de vierde plaats in de EU

Binnen de Europese Unie (EU) is Nederland ook een van de rijkste landen. In 2024 blijft het land op de vierde positie in de EU-ranglijst, met Luxemburg, Ierland en Denemarken voorop. De maatstaf voor welvaart hier is het bruto binnenlands product (BBP) per inwoner, wat aangeeft hoeveel rijkdom er per persoon wordt geproduceerd in een land.

Het BBP per inwoner in Nederland bedroeg bijna 58.000 euro in 2023, volgens het CBS. Dit is ruim anderhalf keer zo hoog als het EU-gemiddelde van 38.000 euro. Luxemburg, met bijna 146.000 euro BBP per inwoner, is het rijkste land in de EU. Ierland en Denemarken volgen daarna. Nederland scoort dus beter dan landen zoals Duitsland, Frankrijk en België. De stijging van de welvaart in Nederland is mede te danken aan een sterke economische groei die sneller verliep dan de bevolkingsgroei.

Consumptie als maatstaf voor welvaart

Een andere manier om welvaart te meten is door te kijken naar de consumptie per inwoner. Deze maatstaf geeft aan hoeveel geld mensen gemiddeld kunnen uitgeven aan goederen en diensten, inclusief overheidsuitgaven zoals zorg en onderwijs. Nederland staat in dit geval op de tweede plaats in de EU, direct achter Luxemburg. De consumptie per inwoner in Nederland bedraagt ruim 32.000 euro, terwijl het Europees gemiddelde ruim 26.000 euro is.

Deze positie is te danken aan een sterk overheidsbuitensysteem, dat bijdraagt aan de welvaart van burgers. In landen met minder uitgebreide sociale systemen is de consumentenkracht lager, ook al kan het BBP hoger zijn. Nederland scoort dus beter op consumptie dan bijvoorbeeld Ierland of Denemarken, die hoger staan in de BBP-ranking.

De economische kracht van de Nederlandse provincies

Niet alleen het land als geheel is rijk, ook de individuele provincies hebben een sterke economische impact. In sommige gevallen zijn de economische krachten van Nederlandse provincies vergelijkbaar met die van hele landen.

Bijvoorbeeld:

• Noord-Brabant is even rijk als Guatemala. Beide landen hebben een jaaromzet van 129 miljard dollar, maar het bevolkingsaantal in Guatemala is aanzienlijk hoger, wat het gemiddelde inkomen per persoon lager maakt.
• Limburg is vergelijkbaar met Letland, met een BBP van bijna 51 miljard dollar.
• Zeeland heeft een economie die even groot is als die van Mauritanië, ondanks dat Zeeland veel kleiner is.
• Zuid-Holland, de rijkste provincie van Nederland, is vergelijkbaar rijk met Oman, met een jaaromzet van 178 miljard dollar.

Deze vergelijkingen tonen aan hoe krachtig de Nederlandse economie is, ook op regionaal niveau. De sterke economische basis van de landelijke regio’s draagt bij aan de positie van Nederland als een van de rijkste landen ter wereld.

Nederlanders hebben een hoge financiële buffer

Een ander aardig cijfer is de gemiddelde financiële buffer van Nederlanders. In 2023 was de gemiddelde Nederlandse huishouding met een financiële buffer van 152.520 euro het rijkste in de EU. Deze buffer omvat het vermogen dat mensen hebben opgespaard, verminderd met schulden. Nederlanders zijn dus niet alleen goed verdienend, maar ook relatief gespaard en gezond op de financiële lange termijn.

Deze positie is te danken aan verschillende factoren, zoals een stabiel pensioensysteem, een sterke economie en een relatief hoge levensstandaard. Tijdens de coronacrisis is er bijvoorbeeld veel gespaard, wat de financiële buffer verder heeft opgeblazen. Ook het succes van pensioenfondsen, die goed hebben gepresteerd op de beurs, heeft een rol gespeeld.

Sociale ongelijkheid en leefwerelden

Hoewel Nederland als land steeds rijker is geworden, is er ook sprake van groeiende sociale ongelijkheid. Volgens onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) ontmoeten rijke en arme Nederlanders steeds minder met elkaar. De rijkste 20% van de bevolking leeft vooral in de Randstad, waar de leefwerelden steeds eenzijdiger worden.

Deze ontwikkeling heeft gevolgen voor de sociale cohesie. Als mensen alleen nog contact hebben met mensen uit hun eigen sociale kring, verdwijnt het begrip voor andere standpunten. In het onderwijssysteem en op de woningmarkt zijn er kansen om deze scheiding te overbruggen. Het SCP wijst erop dat een beter samenkomen van verschillende sociale groepen bijdraagt aan een meer inclusieve samenleving.

Wat zegt het over Nederland dat we zo rijk zijn?

Nederland is niet alleen rijk in economisch opzicht, maar ook in termen van sociale voorzieningen en levenskwaliteit. De landelijke welvaart draagt bij aan een hoge levensverwachting, een goed onderwijssysteem en een uitgebreid zorgsysteem. Tegelijkertijd is er ook sprake van een groeiende ongelijkheid, wat aandacht verdient.

Internationaal gezien zijn mensen die naar Nederland verhuizen vaak verbaasd over de mate van welvaart. Vreemdelingen uit landen zoals Kenia, Rwanda en Syrië vertellen dat ze moeite hebben met het begrijpen van Nederlandse koopgewoonten en het relatieve ontbreken van armoede. Voor hen is het een schok om te zien hoeveel mensen hier kunnen kopen en hoeveel vrijheid er is in het maatschappelijke systeem.

Nederland in vergelijking met andere EU-landen

Nederland scoort hoog op verschillende welvaartmaatstaven in de EU. Het land is het op drie na rijkste in de EU op basis van BBP per inwoner en het tweede op consumptie. In 2024 is het land iets rijker geworden, aangezien de economische groei sneller is verlopen dan de bevolkingsgroei.

De landen die voorop staan in de EU zijn:

1. Luxemburg – met een BBP per inwoner van bijna 146.000 euro.
2. Ierland – vooral door de aanwezigheid van grote multinationals.
3. Denemarken – met een sterke sociale voorziening en een stabiele economie.
4. Nederland – met een BBP per inwoner van 58.000 euro.
5. Oostenrijk – met een solide industriële basis.
6. Zweden – met een sterke focus op duurzaamheid en innovatie.

De landen die het laagst scoren in de EU zijn onder andere:

• Bulgarije – met een BBP per inwoner van ruim 16.000 euro.
• Roemenië – met een BBP per inwoner rond de 20.000 euro.
• Hongarije – met een BBP per inwoner rond de 25.000 euro.

Deze cijfers tonen aan dat er een groot verschil is in welvaart binnen de EU. Nederland staat midden in de top tien, wat aantoont dat het land economisch gezond is.

De toekomst van de Nederlandse welvaart

De vraag is natuurlijk: hoe lang kan Nederland zich op deze positie blijven houden? De economische groei van de afgelopen jaren is in belangrijke mate te danken aan de hoge productiviteit van het land, een sterk educatiesysteem en een stabiel maatschappelijk klimaat. Tegelijkertijd zijn er ook uitdagingen, zoals de stijgende kosten van energie, de verouderende bevolking en de druk van internationale concurrentie.

Om de welvaart in Nederland te behouden en te vergroten, is het belangrijk om investeringen te blijven doen in onderwijs, innovatie en duurzaamheid. Ook moet er aandacht zijn voor de sociale kwesties, zoals armoede en ongelijkheid, die in de loop der jaren zijn toegenomen. Door dit te combineren, kan Nederland zijn positie als rijk en welvarend land behouden en zelfs uitbreiden.

Conclusie

Nederland is al jaren een van de rijkste landen ter wereld en in de EU. De welvaart van het land is gestaag gestegen, vooral tijdens en na de coronacrisis. Nederlanders hebben een hoge financiële buffer, een sterke economie en een hoge consumptiekracht. Tegelijkertijd groeit de ongelijkheid binnen de maatschappij, wat aandacht verdient. De toekomst van de Nederlandse welvaart hangt af van investeringen in onderwijs, innovatie en sociale cohesie. Door deze thema’s serieus te nemen, kan Nederland zich blijven verdedigen op de wereldkaart van welvaart.

Bronnen

1. Nederlanders wereldwijd op 4de plek rijkste burgers
2. De rijkste en armste Nederlanders ontmoeten elkaar steeds minder
3. Deze landen zijn even rijk als de Nederlandse provincies
4. Nederland is één van de rijkste landen ter wereld
5. Dit zijn de rijkste landen in de Europese Unie (en Nederland scoort weer hoog)
6. In maar drie EU-landen zijn de inwoners rijker dan in Nederland
7. Nederland in 2024 iets rijker: economie groeide harder dan bevolking